Κι όμως ο βιογράφος του κράτησε την υπόσχεσή του: Eβγαλε την βιογραφία του εικοσιπέντε χρόνια μετά το θάνατό του.
Είκοση πέντε χρόνια από το θάνατο του Αλέξανδρου Ιόλα κυκλοφορεί η αυθεντική βιογραφία του, σύμφωνα με την εντολή που είχε αφήσει στον δικηγόρο του και στον Νίκο Σταθούλη. Μέσα από την αυτοβιογραφία του Ιόλα παρακολουθούμε την συναρπαστική ιστορία της καλλιτεχνικής αλλά και της κοσμικής ζωής των μητροπόλεων του σύγχρονου κόσμου. Ο Αλέξανδρος Ιόλας ήταν και είναι ένα πολυσυζητημένο και ιδιοφυές πρόσωπο της σύγχρονης Ελλάδα, της οικουμένης- μια ηγετική μορφή στην Ιστορία της Τέχνης του 20ου αίωνα.
«Μου είχε επιτρέψει να γράψω μια μυθιστορηματική αφήγηση όποτε εγώ ήθελα, πράγμα που έκανα εκδίδοντας πριν από χρόνια το πρώτο βιβλίο που τον αφορούσε. Είχα δεσμευτεί όμως με γραπτό συμβόλαιο ότι οι σημαντικότερες αποκαλύψεις θα γίνουν μόνο δυόμισυ δεκαετίες μετά τον θάνατό του» αποκαλύπτει ο στενός του φίλος και βιογράφος του Νίκος Σταθούλης.
Ετσι , πριν από λίγες ημέρες βγήκε ένα βιβλίο υπό τον τίτλο «Αλέξανδρος Ιόλας- Η ζωή μου» από τις εκδόσεις «Πανός» που ομολογουμένος έκανε πολύ κόσμο να χάσει τον ύπνο του καθώς αναφέρεται σε κλοπές αντικειμένων του σπιτιού του με πρωταγωνιστές πολιτικά πρόσωπα, σε δωρεές που δεν έγιναν αποδεχτές και σε μια τεράστια συλλογή απο αρχαιότητες που έφυγε στο εξωτερικό.
Ο Αλέξανδρος Ιόλας, υπήρξε ο σημαντικότερος Έλληνας γκαλερίστας και αυτός ο οποίος διοργάνωσε την πρώτη ατομική έκθεση του Andy Warhol το 1953. Αργότερα συνεργάζεται με τους Nouveau Realists (Niki de Saint Phalle, Jean Tingueli, Martial Raysse κ.α.), με καλλιτέχνες της Arte Povera (Γιάννης Κουνέλλης, Pino Pascali κ.α.) και πολλούς άλλους. Σημαντική υπήρξε η συμβολή του στην καθιέρωση στις ΗΠΑ των εξόριστων λόγω του Πολέμου σουρεαλιστών. Αν και ήδη ώριμοι και καταξιωμένοι οι σουρεαλιστές στην Ευρώπη, οι εκθέσεις τους δεν είχαν βρει ακόμη ανταπόκριση στο κοινό της Αμερικής. O Ιόλας θα παραμείνει αποκλειστικός αντιπρόσωπος του Μαξ Ερνστ και του Ρενέ Μαγκρίτ για τις Η.Π.Α. μέχρι το θάνατο τους.
Ο Αλέξανδρος Ιόλας αποτέλεσε έναν από τους πρωτοπόρους στην ανάπτυξη ενός «δικτύου» από αίθουσες τέχνης δορυφόρους μιας κεντρικής γκαλερί : ανοίγει νέες Alexandre Iolas Galleries σε Γενεύη, Παρίσι, Μιλάνο Ζυρίχη, Μαδρίτη και Ρώμη, καθώς και περισσότερες στη Νέα Υόρκη. Παράλληλα, προώθησε στο εξωτερικό Έλληνες καλλιτέχνες, όπως τους Χατζηκυριάκο-Γκίκα, Βαγή, Γουναρόπουλο, Μόραλη και Τσαρούχη. Συνεργάζεται και με τη νεότερη γενιά Ελλήνων όπως οι Τσόκλης, Παύλος, Τάκις και η Μάρα Καρέτσου, οι οποίοι είχαν ήδη ξεκινήσει μια καριέρα στο εξωτερικό. Κάποιοι από αυτούς θα επιστρέψουν «παρασυρμένοι» από τον Ιόλα πίσω στην Ελλάδα, προκειμένου να δώσουν ώθηση στην τοπική παραγωγή της σύγχρονης τέχνης.
Στα τελευταία χρόνια της ζωής του υπήρξε θύμα ενός πρωτοφανούς και άγριου διασυρμού, κατηγορούμενος για υπόθεσεις αρχαιοκαπηλίας, πορνείας και ναρκωτικών.Ο Αλέξανδρος Ιόλας, υπήρξε το εξέχον θήραμα του «αυριανισμού». Μιλάμε για ενορχηστρωμένες επιθέσεις ετών, πολλές από επώνυμους, σήμερα, δημοσιογράφους που τον καταρράκωσαν ηθικά, συμβάλλοντας στην τελική του πτώση.
Το υλικό της βιογραφίας περιλαμβάνει φωτογραφίες του, επιστολές των καλλιτεχνών του, κείμενα από το ημερολόγιο του, επιστολές προσωπικοτήτων της τέχνης, αποκόμματα του Τύπου της εποχής καθώς και ένα ευρύτερο υλικό το οποίο παρέδωσε ο ίδιος ο Αλέξανδρος Ιόλας στο βιογράφο του Νίκο Σταθούλη.
Ο Αλέξανδρος Ιόλας απεβίωσε στις 8 Ιουνίου 1987 από AIDS στη Νέα Υόρκη. Μετά το θάνατο του Ιόλα το 1987, η βίλα λεηλατήθηκε από συγγενείς και φίλους. Δεν κλάπηκαν μόνο τα πολύτιμα έργα τέχνης, αλλά ακόμα και οποιοδήποτε αντικείμενο θα μπορούσε να έχει αξία. Η μοναδικής αξίας, τόσο καλλιτεχνικής, όσο και ιστορικής και οικονομικής αξίας, συλλογή του με 11.000 έργα τέχνης μοναδικής αξίας υπήρξε αντικείμενο κλοπής και η ιστορική κατοικία-μουσείο την οποία διατηρούσε στην Αγία Παρασκευή λεηλατήθηκε. Οι πρώτες λεηλασίες ξεκίνησαν πριν καν πεθάνει. Πίνακες, χαλιά, γλυπτά, πολυέλαιοι σηκώθηκαν με καμιόνια. Μέσα στο σπίτι το πλιάτσικο θύμιζε εκείνο της Μαντάμ Ορτάνς στον Ζορμπά του Καζαντζάκη. Η πρώτη λεηλασία, προφανώς από κάποιους του κύκλου του, έγινε ενώ ο συλλέκτης ήταν ετοιμοθάνατος σε νοσοκομείο της Ν. Υόρκης. Από τη συλλογή με τα 11.000 έργα ένα μέρος πήραν οι κληρονόμοι του, αργότερα πωλήθηκε σε δημοπρασίες, και λίγα αρχαία κατάσχεσε το ελληνικό κράτος.
Η βιογραφία του θα συμβάλει στην αποκατάσταση της μνήμης ενός ανθρώπου για τον οποίο πλέον μιλάει η ίδια η ιστορία της τέχνης του εικοστού αιώνα. Ο Ιόλας εξακολουθεί να μας ενδιαφέρει γιατί με την παγκόσμια ικανότητά του για τη Τέχνη, έστησε εδώ, σάυτή τη χώρα, το μαυσωλείο του. Με ένα στόλο μοναδικών έργων τέχνης και με διεθνές καλλιτεχνικό πλήρωμα, ήρθε και άραξε στο λιμάνι, την Αγία Παρασκευή.
Μας ενδιαφέρει γιατί εδώ δεξιώθηκε τους μέλλοντες δημίους του. Στη χώρα μας είναι εύκολο. Η ηθικολογία είναι γενικευμένο και ριζωμένο αίσθημα. Ο καθένας μας είναι χωροφύλακας, εισαγγελέας, δικαστής και δήμιος. Πράγμα που διευκολύνει τα πάντα.
Μας ενδιαφέρει και μας αφορά, γιατί μπορεί η «Αυριανή» να μην είναι πια υπολογίσιμη δύναμη, όμως η εφιαλτική κληρονομιά του «αυριανισμού» διαχύθηκε, έκτοτε, στην ελληνική κοινωνία και στα ΜΜΕ και στην ομοφοβική εκδοχή της. Ξεφυτρώνουν ακόμα και σήμερα δημοσιεύματα ή δηλώσεις σε παρόμοια γλώσσα και πνεύμα, με το ίδιο θράσος, το ίδιο ακαταλόγιστο, εφόσον η κουλτούρα και η νομοθεσία μας επιμένουν να μη σέβονται τη διαφορετικότητα.
Μας αφορά γιατί στους δύσκολους καιρούς που ζούμε ευνοούνται δημαγωγίες, κυνήγια μαγισσών και αναζητήσεις αποδιοπομπαίων τράγων. Και εμείς πρέπει να φροντίσουμε να μην αναβιώσουν ποτέ και πουθενά ξανά τέτοια φαινόμενα και καταστάσεις.
Συγγραφέας : Νίκος Σταθούλης
Εκδοτικός Οίκος : ΟΔΟΣ ΠΑΝΟΣ
Έτος έκδοσης: 2012
Σελίδες: 312
ISBN: 978-960-477-082-3
