Μια νέα έκθεση για την κατάσταση της ομοφοβίας/τρανσφοβίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εξέδωσε η μη κυβερνητική οργάνωση για τα ανθρώπινα δικαιώματα, Διεθνής Αμνηστία.
Η έκθεση που φέρει τον τίτλο «Because of who I am: Homophobia, transphobia and hate crime in Europe», παρουσιάζει τα κενά που υπάρχουν στις εκάστοτε νομοθεσίες των χωρών μελών, «επιτρέποντας» την ύπαρξη συμπεριφορών βίας και διακρίσεων σε βάρος της LGBTI κοινότητας.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα, ο ποινικός κώδικας της Γερμανίας, ο οποίος δεν περιλαμβάνει καμία διάταξη που σχετίζεται με τα εγκλήματα μίσους. Κάνει μόνο ένα μικρό «άνοιγμα» για εγκλήματα που αναφέρονται σε «πολιτικά κίνητρα» και αποτελούν αποτέλεσμα κυρίως συνθηκών ξενοφοβίας και αντισημιτισμού.
Σύμφωνα με την έκθεση, χώρες όπως η Βουλγαρία, η Λετονία, η Τσεχία και η Ιταλία πάσχουν εξίσου από έλλειψη νομοθετικών πράξεων που προστατεύουν από ομοφοβικά/τρανσφοβικά εγκλήματα.
Μόνο μια μικρή μειονότητα ευρωπαϊκών χωρών καταγράφουν τέτοιου είδους περιστατικά και προσπαθούν να τα καταπολεμήσουν.
Όπως αναφέρει και η σχετική έκθεση: «Εξ αιτίας των διακρίσεων, της προκατάληψης και της βίας πολλοί άνθρωποι στην Ευρώπη εξακολουθούν να κρύβουν το σεξουαλικό τους προσανατολισμό και την ταυτότητα του φύλου τους από συναδέρφους, φίλους, συμμαθητές και οικογένεια.
Σύμφωνα με την έρευνα που πραγματοποιήθηκε ανάμεσα στα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και δημοσιεύτηκε πρόσφατα από τον ευρωπαϊκό οργανισμό για τα θεμελιώδη δικαιώματα (FRA), σχεδόν το 70% των LGBTI ερωτηθέντων έχουν κρύψει τη σεξουαλική τους ταυτότητα στα χρόνια του σχολείου.
Σε μια προσπάθεια να αντιμετωπισθούν αποτελεσματικά τα εγκλήματα μίσους για λόγους φύλου και σεξουαλικότητας, η Διεθνής Αμνηστία ζητά από τις αρχές να προβούν σε βελτιώσεις σε αρκετούς τομείς. Υπάρχουν μεγάλα κενά στη νομοθεσία πολλών χωρών, ενώ οι έρευνες και οι διώξεις εις βάρος όσων διαπράττουν τέτοια εγκλήματα, συχνά παραλείπονται. Παρέχεται παράλληλα ελάχιστη υποστήριξη στα θύματα, τα οποία δείχνουν απροθυμία να αναφέρουν τα εγκλήματα αυτά στην αστυνομία. Συγκεκριμένα, περίπου το 80% των περιστατικών ομοφοβικής και τρανσφοβικής βίας δεν καταγγέλλονται στην αστυνομία, διότι τα θύματα φοβούνται τη θεσμοθετημένη ομοφοβία και τρανσφοβία. Σε άλλες περιπτώσεις, ομοφυλόφιλοι συχνά δεν καταγγέλλουν επιθέσεις εναντίον τους, διότι δεν είναι ανοιχτά ομοφυλόφιλοι και θεωρούν ότι, έτσι, θα το ανακαλύψουν η οικογένεια και οι φίλοι τους.
Η Διεθνής Αμνηστία καλεί επίσης την Ευρωπαϊκή Ένωση να επανεξετάσει τα εγκλήματα μίσους, σε μια προσπάθεια να διασφαλίσει τη ολοκληρωμένη αντιμετώπιση όλων των μορφών μίσους, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που σχετίζονται με το σεξουαλικό προσανατολισμό. Ζήτησε, τέλος, από τις ευρωπαϊκές χώρες να προβούν και στην καταγραφή των περιστατικών αυτών.
Ελλάδα νομοθεσία
Στο άρθρο 66 του Ποινικού Κώδικα αναφέρεται ότι τα κίνητρα που σχετίζονται με τη φυλή ή το σεξουαλικό προσανατολισμό των θυμάτων αποτελούν επιβαρυντικά στοιχεία επί σειρά ετών. Τον Μάρτιο του 2013 το άρθρο αυτό τροποποιήθηκε, ούτως ώστε να περιλαμβάνει και την ταυτότητα του φύλου. Οι τοπικές ΜΚΟ έχουν διαμαρτυρηθεί, ωστόσο, στην πράξη, οι αστυνομικές και δικαστικές αρχές παραλείπουν τακτικά να λαμβάνουν υπόψη τους ισχυρισμούς για κίνητρα μίσους κατά την έρευνα και δίωξη εγκλημάτων μίσους. Η δημιουργία ειδικών αστυνομικών διευθύνσεων και τοπικών μονάδων τον Δεκέμβριο του 2013 ίσως συμβάλει στην επίλυση του προβλήματος, αλλά αυτές οι μονάδες και διευθύνσεις έχουν συσταθεί για να αντιμετωπίζουν μόνο εγκλήματα μίσους που σχετίζονται με τη φυλή και όχι εγκλήματα που διαπράττονται για άλλους απαγορευμένους λόγους, όπως ο σεξουαλικός προσανατολισμός και η ταυτότητα φύλου.
Ελλάδα – περιστατικά (απόσπασμα από την Έκθεση)
Άννα
Σε πολλές περιπτώσεις, το να ζει κανείς ανοιχτά οδηγεί σε διακρίσεις, ακόμη και βία. Για παράδειγμα, η Άννα, μια 25χρονη τρανς, αντιμετωπίζει παρενόχληση και βία σε ένα νυχτερινό σχολείο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στην Αθήνα. Τον Ιούνιο του 2012 η Άννα έπεσε θύμα σοβαρής επίθεσης όταν δύο άντρες φέρονται να της έριξαν βενζίνη και προσπάθησαν να της βάλουν φωτιά ακριβώς έξω από τις εγκαταστάσεις του σχολείου. Στην αρχή της επόμενης σχολικής χρονιάς, ο καινούριος διευθυντής αρνήθηκε να την γράψει στο σχολείο, εκτός εάν «συμπεριφερόταν σαν άντρας». Τελικά επιτράπηκε στην Άννα να φοράει τα ρούχα που ένιωθε ότι εξέφραζαν την ταυτότητα του φύλου της, αλλά συνέχισε να αντιμετωπίζει εκφοβισμό και απειλές από συμμαθητές της.
Στέφανος,
Στις 28 Αυγούστου του 2012, νωρίς το πρωί, ο Στέφανος περπατούσε κοντά στην Πλατεία Ομονοίας, στην Αθήνα, με έναν φίλο. Δύο άντρες τους πλησίασαν και τους ρώτησαν αν είναι γκέι. Μετά την καταφατική τους απάντηση, οι άντρες είπαν «Τώρα θα δείτε τι θα γίνει» και έφυγαν. Μετά από λίγα λεπτά πρόλαβαν τον Στέφανο και τον φίλο του, τους πέταξαν στο έδαφος τους κλώτσησαν και τους γρονθοκόπησαν εξαπολύοντας ομοφοβικές προσβολές.
Ο Στέφανος κατάφερε να καλέσει την αστυνομία ενώ βρισκόταν ακόμα πεσμένος στο πεζοδρόμιο. Έφτασαν μετά από μερικά λεπτά. Ο Στέφανος κατήγγειλε ότι είχε πέσει θύμα ομοφοβικής επίθεσης. Οι αστυνομικοί των ρώτησαν τι είναι η ομοφοβική επίθεση.
Τριγύρω υπήρχαν μερικοί μάρτυρες, ανάμεσά τους ο ιδιοκτήτης ενός περιπτέρου εκεί κοντά. Ωστόσο, η αστυνομία δεν μίλησε μαζί τους για να συγκεντρώσει περισσότερες λεπτομέρειες για το τι είχε συμβεί. «Δε βγήκαν καν από το αυτοκίνητο». Ύστερα η αστυνομία συνέστησε στον Στέφανο να πάει στο πλησιέστερο αστυνομικό τμήμα για να καταγγείλει την επίθεση, αλλά αρνήθηκαν να τον συνοδέψουν μέχρι εκεί. Πήγε στο αστυνομικό τμήμα μόνος του. Οι αστυνομικοί στο τμήμα τον ρώτησαν ξανά τι είναι η ομοφοβική επίθεση. Η επίγνωση του Στέφανου για την ομοφοβική βία και το γεγονός ότι ήταν ανοιχτός σε ό,τι αφορά το σεξουαλικό του προσανατολισμό ήταν καθοριστικά για τη διασφάλιση ότι το φερόμενο κίνητρο καταγράφηκε, παρόλο που θα έπρεπε να αποτελεί καθήκον της αστυνομίας να συλλέξει και να καταγράψει τα στοιχεία ενός εγκλήματος, συμπεριλαμβανομένων και των κινήτρων όπως εξελήφθησαν από τα θύματα.
Το φερόμενο ομοφοβικό κίνητρο σημειώθηκε στην αναφορά της αστυνομίας. «Ήθελα αυτή επίθεση να καταγραφεί ως ομοφοβική, ξέρω ότι είναι σημαντικό να καταγράφονται αυτές οι επιθέσεις ως τέτοιες» δήλωσε ο Στέφανος.
Στις 4 Σεπτεμβρίου του 2012 ο Στέφανος κατέθεσε μήνυση κατά των άγνωστων δραστών της επίθεσης. Η μήνυση αναφερόταν στην κάμερα κυκλοφορίας που είχε καταγράψει τα γεγονότα. Ο δικηγόρος του Στέφανου έλαβε εντολή ώστε η αστυνομία να κρατήσει τις μαγνητοσκοπημένες εικόνες της κάμερας, που διαφορετικά θα είχαν σβηστεί μετά από επτά ημέρες.
Παρά τα επανειλημμένα αιτήματα, ούτε ο Στέφανος, ούτε ο δικηγόρος του έχουν λάβει καμία πληροφόρηση για την πρόοδο της έρευνας, συμπεριλαμβανομένου του αν οι εικόνες της κάμερας έχουν εξεταστεί.
πηγές: www.amnesty.org.gr, www.pinknews.co.uk
