Κριτική: Το Ημερολόγιο ενός Κλέφτη του Ζαν Ζενέ

Καμία δεν μπορεί να κακοκρίνει τον Ζενέ δίχως να βρεθεί αυτομάτως αντιμέτωπη με την ίδια της την υποκρισία, κι αυτό είναι, αν μη τι άλλο, ένα αριστοτεχνικό αποτέλεσμα.

Το Ημερολόγιο ενός Κλέφτη δεν είναι καθόλου Ημερολόγιο. Είναι συναξάρι. Είναι η αφήγηση του μαρτυρίου ενός «Αγίου του Υποκόσμου», η κραυγή ενός ανθρώπου τρομακτικά βυθισμένου στην ίδια του την λάσπη.

Εκεί ανακαλύπτουμε ένα σύμπαν γεμάτο κλέφτες – ποιητές, πανέμορφους προδότες, παρεξηγημένους κακούργους, περήφανα κουμάσια, ανασφαλείς αλήτες, θρασύτατα τσογλάνια, καλοσυνάτες πουτάνες, ευγενικούς μπαγαπόντηδες, δόλιους νταβατζήδες, τζιναβωτούς λιμενεργάτες και μόρτηδες. Πλάσματα που βουλιάζουν στον έρωτα σαν σε βρεμένη άμμο κι αναζητούν απεγνωσμένα καταφύγιο απ’ τον κόσμο και την ηθική του. Ανακαλύπτουμε ένα σύμπαν αινιγματικό, όπου τα γεγονότα αυτονομούνται.

Ένα – ένα μας συστήνονται αγόρια με κυματιστές περπατησιές και τρύπιες εσπαντρίγιες. Υπέροχα κτήνη καλλιεργούν αποκρουστικές πληγές απ’ όπου φυτρώνουν πριμαβέρες. Λαχταρούν ν’ αγναντεύουν ορίζοντες χωρίς να «φοβούνται το μένος των ανθρώπων». Επινοούν βάρβαρες γλώσσες που εσωκλείουν τις ωραιότερες βλαστήμιες και τις πιο τρυφερές βρισιές . Ονειρεύονται κάτω απ’ τα λιπαρά φύλλα της αροκάριας πως μια μέρα θα πλησιάζουν την αγιότητα χωρίς εκείνη να ξεμακραίνει. Απάτριδες που οικειοποιούνται παράδοξα κάθε ξένο τόπο. Αφήνουν ενθύμια τις κουράδες τους στα σπίτια που λεηλατούν και τις καρδιές τους σε ανθοστήλες ξενοδοχείων της μιας βραδιάς. Όταν ερωτεύονται ο αέρας στάζει αίμα. Στα χέρια τους αστράφτουνε οι λάμες των σουγιάδων. Ανάμεσα στα στραβά τους δόντια κρατάνε μίσχους από λευκά τριαντάφυλλα. Κουρνιάζουν σε δασύτριχες αγκαλιές, τα πόδια τους μπλέκουν μ’ άλλα πόδια. Κροταλίες που μοιράζονται στρώμα.

Το Ημερολόγιο ενός Κλέφτη μέσα του κρύβει το χοντρό μουστάκι του Ηλία Πετρόπουλου, τα ακροδάχτυλα της Πάτι Σμίθ, την βαθιά φωνή της Άντζελα Ντέιβις σε μια συγκέντρωση των Black Panthers την δεκαετία του ’60, το σινεμά του Φασμπίντερ, τις κόρες των ματιών του David Bowie και την απόλυτη βεβαιότητα πως χωρίς την κλεψιά δεν θα υπήρχε η Τέχνη.


Συγγραφέας: Ζαν Ζενέ
Εκδόσεις: Μεταίχμιο




Δες και αυτό!