Ξαναείδα το Singles και κατάλαβα ότι είναι χονδροφοβικό

09/11/2021

Θεωρία νούμερο 1: Τρώμε όσο θέλουμε, φοράμε ό,τι θέλουμε, και το επίθετο «χοντρός» χρησιμοποιείται απλώς σαν επίθετο, και όχι σαν υποκοριστικό μας.

Το Singles είναι μια από τις δημοφιλέστερες σειρές της ελληνικής τηλεόρασης. Έπαιξε πρώτη φορά το 2004 και με την τελευταία του σεζόν το 2008 μέτρησε τέσσερις επιτυχημένες σεζόν. Ενθουσιαστήκαμε, το λατρέψαμε, ταυτιστήκαμε με τους χαρακτήρες και τα στοιχεία της προσωπικότητάς τους, γελάσαμε, κλάψαμε, και είναι γενικά μια σειρά που τα έχει όλα. Ποτέ δεν είχα κάτσει να την δω σοβαρά, και τώρα που σαν ενήλικας ας πούμε κάθισα να την δω, έπιασα τον εαυτό μου να σημειώνω σε χαρτάκια τις θεωρίες της Ράνιας και να αισθάνομαι όμορφα. Όμως, όπως είναι το γιν και το γιανγκ, έτσι σε κάθε τι όμορφο, υπάρχουν και τα άσχημά του. Και το άσχημο του Singles ήταν που γυρίστηκε πριν 15 χρόνια.

Αντιλήψεις που πια δεν ενστερνιζόμαστε

Το γεγονός ότι το Singles γυρίστηκε πριν περίπου 15 χρόνια πάει να πει ότι, παρόλο που το διάστημα αυτό αναλογεί σε ένα μικρό παρελθόν, έχουνε αλλάξει πάρα πολλά στον τρόπο που σκεφτόμαστε και αντιμετωπίζουμε/προσεγγίζουμε κάποια πράγματα. Από την ώρα και την στιγμή που αποφάσισα να ξαναδώ την σειρά, ήτανε ΕΝΑ πράγμα που μου χτύπαγε τρελά. Και ήταν όταν μπήκε ο χαρακτήρας Μπίλι στην σειρά. Και αυτό γιατί όλοι τον φωνάζουνε –συνέχεια- χοντρό.

Δεν με νοιάζει η εποχή, με νοιάζει η ανθρωπιά

Η ζωή του Μπίλι στις πρώτες σεζόν που εμφανίζεται, σχεδόν δεν έχει αναταράξεις. Το μόνο που μας δείχνουν οι σκηνοθέτες/σεναριογράφοι πως τον ενδιαφέρει να κάνει είναι να τρώει. Με αυτό δεν έχω θέμα. Μα έχω όμως θέμα που βλέπουμε διαρκώς τους φίλους του να σχολιάζουν το πόσο τρώει, και αντί να τον φωνάζουν με το όνομα του, να τον φωνάζουν χοντρό. Συνέχεια. Παιδιά, όταν λέω συνέχεια, εννοώ σχεδόν σε κάθε επεισόδιο. Με αυτόν τον τρόπο, δίνεται έμφαση στο ότι είναι παχύς, λες και αυτό είναι το μοναδικό χαρακτηριστικό του χαρακτήρα του.

Και καταλαβαίνω ότι εκείνη την εποχή οι άνθρωποι δεν είχαν τόσο ευαίσθητα κανάλια όσο εμείς τώρα, και χρησιμοποιούσαν το λεξιλόγιό τους με πολύ κακοποιητικό τρόπο, αλλά όλο αυτό γινόταν με έναν τρόπο που περνούσε στο ντούκου, γινόταν η νόρμα, συμβάλλοντας σε μια κοινωνία βουτηγμένη και χτισμένη στα στερεότυπα και στην κανονικοποίηση του bully. Αλλά, ρε παιδιά, δεν γίνεται όλα να τα ρίχνουμε στην εποχή. Η ανθρωπιά είναι ανθρωπιά, ό,τι εποχή κι αν είναι. Και η ενσυναίσθηση κι ο σεβασμός επίσης. Και δεν μιλάμε για 70 χρόνια πριν, αλλά για σχεδόν 15.

Δεν είναι θέμα πολιτικής ορθότητας

Δεν είμαι από τα άτομα που πιστεύουν πως τα πάντα γύρω μας πρέπει να έχουν περάσει από το φίλτρο της πολιτικής ορθότητας, πόσο μάλλον ο χώρος της τέχνης, της έκφρασης, και της μυθοπλασίας. Η μυθοπλασία είναι μια αναπαράσταση μιας πραγματικότητας. Άρα θα εμπεριέχει και τους κακοποιητικούς χαρακτήρες και τους χαρακτήρες που δεν συμφωνούν με τις δικές μας αντιλήψεις –και αυτό είναι οκ. Το θέμα μου είναι ότι όλοι οι χαρακτήρες στην σειρά, που δεν παίζουν τον ρόλο του κακού ή του bully σε καμία περίπτωση, χρησιμοποιούν κακοποιητικό λόγο συνέχεια, μέσα στην καθημερινότητά τους, δίχως να φαίνεται πουθενά ότι κάτι τέτοιο δεν είναι ωραίο. Ακόμα και ο Μπίλι έχει μάθει να το δέχεται. Φαίνεται όμως (γιατί οι σεναριογράφοι ήξεραν τι έκαναν λογικά) στην προσωπικότητά του και στην αυτοπεποίθησή του η επιρροή όλου αυτού του κοινωνικού ρατσισμού που έχει δεχτεί και δέχεται.

Κάποια στιγμή, οι φίλοι του του κανονίζουν ραντεβού με μια επίσης χοντρή γυναίκα, για να βγει από το σπίτι. Και όχι μόνο αυτό, η γυναίκα τον απορρίπτει επειδή είναι και οι δύο χοντροί. Όταν θέλουν κάτι από εκείνον τον φωνάζουνε χοντρούλη, όταν τους πειράζει η συμπεριφορά του τον φωνάζουνε χοντρό, και γενικά η κουλτούρα της ενοχοποίησης αυτής της λέξης δεν συμμαζεύεται. Σε σημείο που και εγώ γράφοντας αυτό το άρθρο κολλάω στο να την χρησιμοποιήσω τόσο συχνά γιατί μας έχει κάνει η κοινωνία να πιστεύουμε ότι είναι ένα αρνητικό χαρακτηριστικό.

Η λέξη χοντρός -όπως και αυτό που περιγράφει- δεν είναι αρνητικό χαρακτηριστικό

Έχεις γυρίσει ποτέ να φωνάξεις κάποιον φίλο σου «ρε λεπτέ»; Βλέπεις πόσο άκυρο ακούγεται; Δεν μπορείς να διαχωρίζεις τους ανθρώπους ανάμεσα σε λεπτούς και χοντρούς. Μπορείς όταν περιγράφεις ένα άτομο, να αναφερθείς στο αν είναι λεπτό ή χοντρό, αλλά όχι να το καθορίζεις ολοκληρωτικά από αυτό, να το αποκαλείς τα κιλά του, να επιδιώκεις ντε και καλά να χωρέσεις μια ολόκληρη προσωπικότητα στο νούμερο που δείχνει η ζυγαριά του.

Και φτάνουμε στον τελευταίο κύκλο (που λες έχουν περάσει τα χρόνια, κάπως θα το έχουν ελαττώσει), και βλέπουμε από το δεύτερο επεισόδιο την Ράνια να λέει σε ένα χοντρό άτομο ότι η παχυσαρκία μπορεί να παρουσιάσει πολλά προβλήματα στην υγεία και πως πρέπει να ξεκινήσει διατροφή με σαλάτα οπωσδήποτε, ακόμα κι αν το ίδιο αναφέρει ότι αισθάνεται πολύ καλά με το βάρος του.

Κόψτε το παραλήρημα με την υγεία

Διόλου δεν σας νοιάζει τι βάζει ο καθένας στο στόμα του, παιδιά. Καθόλου όμως. Απλά έχουμε μπερδέψει τα στερεότυπα της αισθητικής με την παχυσαρκία, και επειδή πιστεύουμε ότι το όμορφο = αδύνατο, τότε όλοι πρέπει να είμαστε κοινωνικά «όμορφοι», κι αν δεν είμαστε, να θέλουμε κάποια στιγμή στην ζωή μας να γίνουμε. Γιατί όμως; Για να αρέσουμε στον Τάκη απέναντι! Ένα πάρα πολύ σημαντικό πράγμα που είδα να λέει ένα άτομο στο facebook για αυτό το θέμα είναι ότι όλη του την ζωή του έλεγαν για τα κιλά του, και ενώ κάπνιζε σαν φουγάρο, αυτό το παρέλειπαν. Δεν τους ένοιαζε που κάπνιζε. Δεν τους ένοιαζε λοιπόν η υγεία του ατόμου πραγματικά. Τους ένοιαζε να ταιριάζει αυτό που βλέπουν με την εικόνα του «αισθητικά ωραίου» που έχουν πλάσει στο κεφαλάκι τους. Και με το πρόσχημα της υγείας, να προσπαθούν να προβάλλουν τα δικά τους πιστεύω και στερεότυπα στους υπόλοιπους.

Αφήστε τον κόσμο και τα κιλά του ήσυχα

Έχω νιώσει στο πετσί μου πώς είναι να ντρέπεσαι να βγεις έξω και να κοιταχτείς στον καθρέφτη. Όχι επειδή ήμουνα ποτέ χοντρός. Αλλά επειδή ήμουν πάρα πάρα πολύ λεπτός, εξαιτίας του μεταβολισμού μου. Και όταν με φώναζαν «οδοντογλυφίδα» αισθανόμουνα σκατά. Δεν θα ανεχτώ λοιπόν κανέναν με διδακτικό υφάκι ούτε να μας λέει τι να φορέσουμε, ούτε πώς να το φορέσουμε, και να αξιολογεί το πόσο χοντροί ή λεπτοί είμαστε για τα μάτια του. Έχουμε κάθε δικαίωμα να αγαπάμε τα σώματά μας.

Η ζημιά στο Singles δεν μπορεί να διορθωθεί. Δηλαδή και με μοντάζ, δεν μπορείς να βγάλεις τα κακοποιητικά σημεία, αλλά δεν θα έπρεπε κιόλας. Γιατί έτσι είναι σαν να κάνουμε πως δεν συνέβησαν ποτέ. Ο μόνος τρόπος για να ξεπεράσουμε ένα πρόβλημα στην κοινωνία είναι να το αντιμετωπίσουμε κατάματα. Να αναγνωρίσουμε ότι υπήρξε, υπάρχει, το κάνουμε ή το κάνουν οι γύρω μας, και να ξεκινήσουμε την συζήτηση. Για αυτό το μόνο που έχω να πω είναι: singles μου, σ’ αγαπώ, σε εκτιμώ, αλλά αναγνωρίζω πως έχεις αρκετά λάθη. Μπορεί όλες οι παλιότερες σειρές και ταινίες που έχουν αγαπηθεί να έχουν, αλλά πρέπει να εστιάζουμε σε αυτά, για να γινόμαστε καλύτεροι από τους προηγούμενους, και να διαφυλάξουμε μια κοινωνία όπου θα είμαστε όλα ασφαλή. Είναι βοηθητικό λοιπόν να τονίζουμε τα κοινωνικά ψεγάδια των σειρών που μας μεγάλωσαν. Έτσι ίσως καταφέρουμε να «μεγαλώσουμε» κι εμείς.

Οφήλιος

Αμφιταλαντεύομαι σε ένα σκοινί. Από την μια η κοινωνία, από την άλλη εγώ. Από την μια η τρέλα της, από την άλλη η τρέλα μου. Σταθμός μου τα προηγούμενα χρόνια η Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών, στα βαγόνια της οποίας ανακάλυψα το πάθος μου για τα ανθρωπιστικά κινήματα, τον φεμινισμό και τα lgbtqi+ ζητήματα. Μέσα από το γράψιμο προσπαθώ να αποδομήσω τα μελανά σημεία της κοινωνίας, κι ας πούμε να τους βάλω λίγο χρώμα. Ίσως και να ‘μαι η αρσενική εκδοχή της ηρωίδας του Σαίξπηρ.

Δες και αυτό!