Τα αριστουργήματα δεν καταλήγουν συχνά σε δημόσιες τουαλέτες. Αλλά ο καλλιτέχνης του δρόμου, Keith Haring δεν περιορίζεται από τέτοια όρια ούτε νοιάζεται για τις διακρίσεις σχετικά με το πού μπορεί ή πρέπει να γίνεται η τέχνη. Οι καμβάδες του είναι τα κτίρια, οι δρόμοι κι οι υπόγειες διαβάσεις του Μανχάταν. Σ’ αυτά εκφράστηκε εκστατικά, σχημάτισε σώματα που ακτινοβολούσαν από εκρήξεις ενέργειας.
Πολλοί από τους δημόσιους πίνακες του Haring έχουν εξαφανιστεί από τη δεκαετία του 1970 και τη δεκαετία του ’80. Η κυβέρνηση της πόλης τα αντιμετώπισε ως βανδαλιστική πράξη ή απομακρύνθηκαν από τη φθορά του χρόνου. Ευτυχώς, όμως, μια από τις πιο τολμηρές, αριστοκρατικές τοιχογραφίες του εξακολουθεί να υπάρχει – και μπορείτε να τη βρείτε στις δημόσιες τουαλέτες.
Πριν από λίγες μέρες, κάποιο απόγευμα κατευθυνθήκαμε στο Κοινοτικό Κέντρο Λεσβιών, Ομοφυλοφίλων, Αμφισεξουαλικών και Τρανς ατόμων στη Δυτική 13η Οδό στο κέντρο του Μανχάταν. Μια μεγάλη σημαία ουράνιου τόξου κυμάτιζε πάνω από την είσοδο κι ένας άντρας στη ρεσεψιόν με έσπευσε να με κατευθύνει σε μια μικρή σκάλα:
“Ο Haring είναι ακριβώς εκεί πάνω. Περάστε όσο χρόνο θέλετε.»
Λίγο πιο έξω από το μπάνιο, η γωνία ενός πίνακα ήταν ήδη ορατή μέσα από μια γυαλισμένη πόρτα λουτρού που είχε μείνει ανοιχτή. Δείχνει ένα πέος σε στύση που έχει την υπογραφή του Haring.
Ο Haring ήταν gay και ενεργός ακτιβιστής στο κίνημα των LGBT δικαιωμάτων της δεκαετίας του 1980 και έκανε εντυπωσιακές αφίσες και πίνακες που υποστηρίζαν το ασφαλές σεξ, την ευαισθητοποίηση και την έρευνα γύρω από τον ιό HIV και το AIDS. Ένα από τα πιο φρικιαστικά του κομμάτια δείχνει τρεις φιγούρες με μεγάλα Χ στο κορμό τους και τα χέρια πάνω από τα μάτια, τα αυτιά και το στόμα τους. Τα συνθήματα που διαβάζουμε είναι “Ignorance = Fear” και “Silence = Death” που σημαίνουν “Υπεροψία = Φόβος” και “Σιωπή = Θάνατος” .
Όταν το Κοινοτικό LGBT Κέντρο κάλεσε τον Haring το 1989 να δημιουργήσει ένα έργο στο νέο σπίτι του στην 13η Οδό, δέχτηκε με ενθουσιασμό την επιλογή να δημιουργήσει μία τοιχογραφία στο μπάνιο του 2ου ορόφου του κτιρίου. “Η δουλειά του πραγματικά αποτυπώνει την εποχή και την ενέργεια που η κοινότητά μας αγωνιζόταν για τη ζωή της – προσπαθώντας να παραμείνουμε ανθεκτικοί και να γιορτάσουμε ό, τι μπορούμε” , λέει ο Glennda Testone, Εκτελεστικός Διευθυντής του Κοινοτικού LGBTQ Κέντρου.
Ο Haring με το έργο του με τίτλο “Once Upon a Time” (Μια φορά κι έναν καιρό) κάνει ένα νεύμα στις μέρες της gay κοινότητας της ελεύθερης αγάπης. Για αρκετές ημέρες, κάλυψε κάθε επιφάνεια στις τουαλέτες, όπου δεν υπήρχαν πλακάκια, με στρογγυλές πέτρες σε όλα τα μεγέθη. Μερικά σχήματα απεικονίζουν την σύνθεση θηλυκών κι αρσενικών σωμάτων, που μπερδεύονται μαζί με μία απόλαυση. Άλλα επιπλέουν σαν ευτυχισμένα σύννεφα ή σαν πεινασμένοι δράκοι. Το μεγαλύτερο μέρος του έργου αιωρείται πάνω από μια σειρά από μικρότερες φιγούρες, που είτε χορεύουν conga είτε απολαμβάνουν κάποιο οργιά.
Όταν ζωγράφισε την τοιχογραφία, ο Haring έδινε τη δική του μάχη με το AIDS. Είχε διαγνωσθεί μόλις ένα χρόνο πριν, το 1988. Στα τέλη της δεκαετίας του 1980, ο ίδιος κι η κοινότητά του δεν αντιμετώπιζαν μόνο το φόβο του θανάτου, αλλά και την περιφρόνηση και τον ανταγωνισμό από τη διοίκηση του Reagan, η οποία ταυτόχρονα κατηγορούσε την gay κοινότητα και αρνήθηκε να διαθέσουν πόρους για την έρευνα για το AIDS.
Παρά το κλίμα φόβου και αγωνίας, ωστόσο, το έργο του Haring είναι εορταστικός. Επίσης είναι μια πράξη αντίστασης. Όπως επισημαίνει ο Testone, ήταν το «όραμα του για έναν κόσμο πριν από το AIDS – μια γιορτή της σεξουαλικότητας και της ανθεκτικότητας των gay ανδρών σε μια εποχή που η Αμερική ήταν αρκετά τρομοκρατημένη από την gay σεξουαλικότητα των ανδρών» .
Το “Μια φορά κι έναν καιρό αναστηλώθηκε και ανοίχθηκε για το κοινό το 2012. Όποιος επιθυμεί μπορεί να εισέλθει στο δωμάτιο που είναι καλύπτεται από ειδικό φωτισμό και, όπως σημειώνει ο ρεσεψιονίστ, μπορεί να μένει όσο θέλει στον χώρο, εντός βέβαια των ορίων των ωρών λειτουργίας του Κέντρου. Ο χώρος είναι πλέον ένα μνημείο – οι νυπτήρες κι οι πάγκοι απομακρύνθηκαν στη δεκαετία του ’80 και ως εκ τούτου μπορεί να φιλοξενήσει έναν σημαντικό αριθμό ανθρώπων, που έρχονται καθημερινά για να καθίσουν, να χορεύουν και να κάνουν την εργασία τους κάτω από μία χαρούμενη, θετική τοιχογραφία.
“Θα ευχόμουν ο Keith να ήταν ζωντανός για να δει πώς η κοινότητα αλληλεπιδρά με αυτή την τοιχογραφία, γιατί οι άνθρωποι εμπνεύονται κι αισθάνονται δέος” , λέει ο Testone. “Στην πραγματικότητα βλέπω την τοιχογραφία ως κίνητρο να συνεχίσω να αγωνίζομαι για το παρακάτω.”
-Αlexxa Gotthardt
Πηγή: www.artsy.net