Αύριο, το Παρά Πέντε επιστρέφει -με ένα επετειακό επεισόδιο- στις οθόνες μας, είκοσι ολόκληρα χρόνια μετά την πρώτη προβολή του.
Μια σειρά που αγαπήθηκε όσο λίγες, χάρη στο χιούμορ της, την πλοκή της και κυρίως χάρη στην επιμονή του Γιώργου Καπουτζίδη να μας πείσει ότι -κόντρα σ’ όλο το σκοτάδι που υπάρχει εκεί έξω – «στο τέλος το καλό πάντα νικά».
Είναι αλήθεια πως το Παρά Πέντε έχει γίνει κομμάτι της σύγχρονης ελληνικής ποπ κουλτούρας, με τις ατάκες του να αναπαράγονται συχνά, τόσο στα social media όσο και στην καθημερινότητα. Υπάρχει, όμως, και κάτι άλλο που κάνει αυτή τη σειρά να ξεχωρίζει. Η ικανότητά της να ταυτίζεται/σχετίζεται με τη ζωή πολλών ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων. Τουλάχιστον έτσι το βλέπω εγώ.
Είκοσι χρόνια πριν, η τηλεοπτική κωμωδία στη χώρα μας αναλωνόταν σε δύο βασικά μοτίβα. Αυτό της ετεροκανονικής οικογένειας ή του ετεροκανονικού έρωτα. Κοινώς, αν έκανες κωμωδία έπρεπε να ασχοληθείς είτε με τα ευτράπελα που συνέβαιναν σε μια «παραδοσιακή» οικογένεια είτε να περιέγραφες τις (κωμικές) προσπάθειες ενός straight ζευγαριού που ερωτεύεται και παλεύει να παραμείνει μαζί. Φυσικά εξαιρέσεις υπήρχαν, αλλά ελάχιστες.
Από την άλλη, στο Παρά Πέντε η έννοια της οικογένειας ξεπερνά τα παραδοσιακά της δεσμά και αποτυπώνεται μέσα από τη σχέση που δημιουργούν πέντε άγνωστα και μοναχικά άτομα. Οι πρωταγωνιστές/πρωταγωνίστριες δημιουργούν τη δική τους chosen family και μέσω αυτής καταφέρνουν -πέρα από το να λύσουν εγκλήματα- να ξεπεράσουν τις δυσκολίες και κυρίως να ξεφύγουν από τη μοναξιά τους. Ένα οικογενειακό, δηλαδή, μοτίβο αρκετά γνώριμο για πολλά από εμάς.
Ας περάσουμε τώρα στο κομμάτι του ετεροκανονικού έρωτα, κάτι που συνειδητά αποφεύγει ο σεναριογράφος Η πλοκή δεν βασίζεται σε κάποια ερωτική ιστορία, πλην ίσως αυτής της Ντάλιας με του Αλέξη, που ωστόσο δεν πρωταγωνιστεί και που προέκυψε – όπως έχει δηλώσει και ο σεναριογράφος- μετά από απαίτηση του κοινού.
Στο Παρά Πέντε μία (ακόμη) βασική straight ερωτική ιστορία δεν θεωρείται απαραίτητη για να στηθεί μια σειρά και αυτό ήταν τουλάχιστον αναζωογονητικό για πολλά ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα που παρακολουθούσαν τηλεόραση… ή τουλάχιστον για μένα.
Έχει, όμως, σημασία να δούμε και το γιατί. Πριν λίγους μήνες (και με αφορμή μια άλλη του σειρά) έτυχε να μιλήσω με τον Γιώργο Καπουτζίδη για το μοτίβο του έρωτα στις σειρές του. Φυσικά, η αναφορά και στο Παρά Πέντε ήταν αναπόφευκτη. Έχει ενδιαφέρον να θυμηθούμε όσα μου είπε:
«Στο Πάρα Πέντε είχαμε μια παρέα πέντε ατόμων, τα οποία δεν μοιράστηκαν κάποιον έρωτα – πέρα από την Ντάλια με τον Αλέξη που κι αυτό έγινε μέχρι ενός σημείου και χάρη στις παραγγελιές του κόσμου… Γιατί στο παρελθόν δεν μπορούσα να γράψω μία ερωτική ιστορία, έτσι όπως τη βίωνα και έτσι όπως την ήξερα. Έπρεπε να ήταν η ερωτική ιστορία ανάμεσα σε μια γυναίκα και σε έναν άνδρα και δεν αισθανόμουν άνετα με αυτό. Όταν δεν μπορώ να γράψω κάτι, πολύ απλά δεν το γράφω. Ποτέ δεν πούλησα φύκια για μεταξωτές κορδέλες. Έτσι, από τη στιγμή που δεν μπορούσα να γράψω για τον έρωτα έτσι όπως τον βίωνα, δεν το έκανα καθόλου».
Η απάντηση αυτή του Γιώργου Καπουτζίδη λέει πολλά για το πόσο ασφαλείς αισθάνονται ή καλύτερα αισθάνονταν οι ΛΟΑΤΚΙ+ δημιουργοί στην τηλεόραση 20 χρόνια πριν να εκφράσουν τις δικές τους εμπειρίες. Κάτι που αποτυπώνεται και στον τρόπο με τον οποίο παρουσιάζεται η σεξουαλικότητα των ηρώων της συγκεκριμένης σειράς, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής του «Σπύρου» (χαρακτήρα που υποδύθηκε ο Καπουτζίδης).
«Κοίτα, ο Σπύρος έγινε ασέξουαλ λόγω της δικής μου ανασφάλειας. Εκείνη την περίοδο δεν μπορούσα – ή πιο σωστά – δεν είχα το θάρρος να υποδυθώ ένα γκέι αγόρι. Από την άλλη, ένα στρέιτ αγόρι, μάλλον, δεν είχα το ταλέντο να το κάνω, οπότε κάπως έτσι ο Σπύρος βρέθηκε ασέξουαλ. Νομίζω, μάλιστα, ότι εσύ ήσουν που μου το είπες. Δεν το έκανα όμως επίτηδες», ήταν η απάντηση που μου είχε δώσει ο σεναριογράφος σχετικά με τη σεξουαλική ταυτότητα του συγκεκριμένου χαρακτήρα.
Κλείνοντας έχει σημασία να αναφέρουμε και κάτι άλλο. Στο Παρά Πέντε υπήρχαν και κάποια προβληματικά αστεία για τα οποία ο ίδιος ο Καπουτζίδης έχει ζητήσει ανοιχτά συγγνώμη, επισημαίνοντας την ανάγκη να αναγνωρίζουμε τα λάθη μας, να μαθαίνουμε από αυτά και να γινόμαστε καλύτεροι και πιο συμπεριληπτικοί. «Το Παρά Πέντε έχει γίνει ένα πολύ ζωντανό κομμάτι της ποπ κουλτούρας μας. Και επειδή ήθελα να είναι κι ένα υγιές κομμάτι της κουλτούρας μας, θεώρησα απαραίτητο να ζητήσω συγνώμη από τα τρανς άτομα για να εξυγιανθεί αυτή η πληγή που είχε ανοίξει. Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε την ευθύνη μας γι΄αυτά που γράφουμε», μου είχε πει χαρακτηριστικά.
