«Είναι μια παράσταση που αναφέρεται στη ζωή μιας τρανς γυναίκας σε μια πολύ δύσκολη χρονική στιγμή για την ανθρωπότητα». Κάπως έτσι ξεκινά η κουβέντα μας με τον Αντώνη Λουδάρο, όταν – ξεπερνώντας πολύ γρήγορα τις απαραίτητες εισαγωγικές συστάσεις – βρεθήκαμε να μιλάμε για την παράσταση «Είμαι η Γυναίκα μου».
Πρόκειται για τον θεατρικό μονόλογο του Doug Wright, που μας διηγείται την αληθινή ιστορία της Charlotte Von Mahlsdorf, μιας τρανς γυναίκας από τη Γερμανία, η οποία επιβίωσε από δύο καταπιεστικά καθεστώτα (το ναζιστικό και το κομμουνιστικό καθεστώς της Ανατολικής Γερμανίας). Αυτή, ακριβώς, την ιστορία αποφάσισε να διηγηθεί και στο ελληνικό κοινό ο ηθοποιός. «Δεν τον έκανα καθόλου πονηρά ή επειδή είναι της μόδας του κουήρ θέατρο», μου επισημαίνει. «Το έργο μιλάει για τον αγώνα που δίνει ένας άνθρωπος για να επιβιώσει μέσα στη διαφορετικότητά του. Ένας αγώνας ταυτότητας και επιβίωσης. Και αυτό εμένα με άγγιξε πολύ».
Ζητώ από τον Αντώνη να μου μιλήσει περισσότερο για την απόφασή του να καταπιαστεί με αυτό το έργο, το οποίο -όπως μου τονίζει- ήταν μια καθαρά δική του απόφαση να γίνει (ο ίδιος σκηνοθετεί και παίζει). «Δεν σου κρύβω ότι σκεφτόμουν πολύ γύρω από το τι είναι αυτό που ήθελα να κάνω. Κάπως έτσι πέρασε ο καιρός και ένα βράδυ συνειδητοποίησα ότι δεν είχα τίποτα. Χωρίς να μπορώ να κάνω κάτι έπεσα και κοιμήθηκα. Όταν ξύπνησα στο μυαλό μου ήρθε αυτός ο μονόλογος. To μέσα μου μου έδωσε την απάντηση. Και έτσι με έναν τρόπο μπήκα στον κόσμο της Charlotte και άρχισα να ψάχνω συνεργάτες. Όταν ολοκληρώθηκε αυτό, δουλέψαμε πολύ και φτάσαμε σε αυτή την παράσταση», μου αναφέρει εξηγώντας μου, ωστόσο, ότι η πρώτη φορά που ήρθε σε επαφή με το έργο ήταν το 2018. «Τότε, όμως, η επαφή ήταν κάπως επιδερμική».
Αφήστε μας να είμαστε πάνω από όλα άνθρωποι, ανεξάρτητα από τον προσδιορισμό μας και την ταυτότητα που έχουμε!
Η Charlotte von Mahlsdorf ήταν για γνωστή τρανς γυναίκα στην Ανατολική Γερμανία που ίδρυσε το Μουσείο Gründerzeit στο Βερολίνο. Έγινε ένα ΛΟΑΤΚΙ+ σύμβολο στη χώρα και το μουσείο έγινε δημοφιλές σημείο συνάντησης για τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα του Ανατολικού Βερολίνου, προς αποδοκιμασία του ανατολικογερμανικού καθεστώτος (Stasi) με το οποίο κατά καιρούς φαίνεται να συνεργαζόταν για να επιβιώσει. Πέρα από, όμως, από την -αρκετές φορές- αμφιλεγόμενη ζωή της, η Charlotte πάντα διεκδικούσε την ταυτότητα φύλου της και το δικαίωμά της να ζει ως ο πραγματικός εαυτός της. «Δεν σου κρύβω πως και η διαχείριση της ιστορίας της λειτούργησε κάπως απελευθερωτικά και για μένα», μου λέει ο Αντώνης συνεχίζοντας την πρόταση του και κάνοντας μόνο κάποιες μικρές διακοπές για να πιει τον καφέ του. «Εγώ στην ιστορία αυτή βλέπω έναν άνθρωπο και όλον τον αγώνα που έκανε για να καταφέρει να διεκδικήσει την ταυτότητά του και να επιβιώσει. Ανεξάρτητα από το τι συνέβη στη ζωή της. Αυτή η γυναίκα ισχυρίζεται ότι σκότωσε τον πατέρα της και ότι την εκβίασαν για να δίνει πληροφορίες. Την τίμησαν αλλά και την αποκαθήλωσαν. Αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη χώρα και στη συνέχεια να επιστρέψει. Έμεινε, όμως, πάντα πιστή στην ταυτότητά της, ό,τι και να πίστευαν τότε γι΄αυτήν. Αυτός, ακριβώς, είναι και το απελευθερωτικό για εμένα. Γιατί στην ουσία μιλά για αυτό που διεκδικούν και τα άτομα της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας σήμερα. Να υπάρχουν με τον τρόπο που επιθυμούν και όχι όπως θέλουν κάποιοι άλλοι να τα παρουσιάζουν. Κι αυτό αποτελεί και μια δικιά μου επιλογή, μια δικιά μου δήλωση. Ότι “αφήστε μας να είμαστε πάνω από όλα άνθρωποι, ανεξάρτητα από τον προσδιορισμό μας και την ταυτότητα που έχουμε!”».
Ρωτώ τον Αντώνη για τη σχέση του με τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα. «Προφανώς και είμαι κομμάτι της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας. Σαφώς και είμαι μέλος της. Αν δεν ήμουν δεν θα επέλεγα κι αυτό έργο. Έχω μεγαλώσει πια και είμαι περήφανος για τη ζωή μου και γι΄αυτά που έχω καταφέρει. Ποτέ μου δεν καταδέχθηκα το ψέμα. Μπορεί κάποιες φορές να έχω χρησιμοποιήσει τη σιωπή, αλλά όχι το ψέμα. Καταλαβαίνω, βέβαια, ότι σ΄αυτήν την εποχή που ζούμε ακόμη κι αυτή η σιωπή είναι επικίνδυνη».
Μοιραία, η κουβέντα μας πηγαίνει στον τρόπο με τον οποίο η ελληνική κοινωνία αντιμετωπίζει τη λεγόμενη «διαφορετικότητα». «Αυτό που πρέπει να καταλάβουμε είναι ότι στο τέλος της ημέρας όλοι μας είμαστε διαφορετικοί», μου επισημαίνει. «Αυτή η εποχή της κακοποίησης πρέπει να τελειώσει. Και ενώ τα τελευταία χρόνια έγιναν κάποια βήματα προς αυτήν την κατεύθυνση, νιώθω πως τώρα γίνεται μια προσπάθεια να πάμε πάλι προς τα πίσω. Σαν να μας λένε “εντάξει μιλήσατε κι εσείς, αλλά τώρα πρέπει να σωπάσετε”. Αν όλα ήταν μια χαρά και δεν υπήρχαν διακρίσεις δεν θα υπήρχε κανένας λόγος να μιλάμε για διαφορετικότητα. Tο ότι εξακολουθούμε να μιλάμε, σημαίνει ότι υπάρχει».
Επιστρέφοντας στην παράσταση ζητώ από τον Αντώνη να μου πει τι είναι αυτό που τον εντυπωσίασε περισσότερο στον χαρακτήρα της Charlotte. «Η αγάπη της για τα αντικείμενα», μου απαντά. «Ενώ είχε έναν πλούσιο συναισθηματικό κόσμο εκείνη δέθηκε περισσότερο με τα αντικείμενα. Ίσως γιατί οι άνθρωποι την πρόδιδαν. Και για να επιβιώσει έφτιαξε ένα μουσείο. Παίρνοντας αντικείμενα καθημερινής χρήσης, ό,τι μπορείς να φανταστείς, έφτιαξε ένα μουσείο της καθημερινότητας και αγάπησε πολύ τα πράγματα που χρησιμοποιούσαν οι άνθρωποι».
Νιώθω ότι με αυτή την παράσταση είναι σαν να παίρνω το αίμα μου πίσω και υποκριτικά.
Πέρα από τη Charlotte, ο Αντώνης Λουδάρος καλείται να ενσαρκώσει και μια σειρά από άλλους χαρακτήρες που εμφανίζονται στη ζωή της ηρωίδας. «Το έργο είναι φτιαγμένο έτσι, ώστε όλοι οι ρόλοι να παίζονται από το ίδιο άτομο» μου εξηγεί. «Και είναι ένα κομμάτι της βιρτουοζιτέ του ηθοποιού. Στο εξωτερικό έχω δει να αλλάζουν τις φωνές τους και γενικά να υποδύονται έναν άλλον χαρακτήρα. Εγώ, όμως, ήθελα να το αποφύγω αυτό, γιατί νομίζω ότι φεύγει από τον σκοπό. Και το έκανα με έναν τρόπο, ώστε η ηρωίδα να παραμένει εκεί. Να μαθαίνουμε γι΄αυτούς τους χαρακτήρες μέσα από τις αναμνήσεις της. Σαν να συνομιλεί με τον εαυτό της κατά κάποιον τρόπο».
Χωρίς αμφιβολία το «Είμαι η Γυναίκα μου», είναι ένα πολύ σημαντικό έργο για τον Αντώνη, με τον ίδιο να έχει επενδύσει συναισθηματικά και καλλιτεχνικά σε αυτό. «Νιώθω ότι με αυτή την παράσταση είναι σαν να παίρνω το αίμα μου πίσω και υποκριτικά», μου εκμυστηρεύεται. «Γιατί με έχουν συνηθίσει σε πιο ελαφριά θεάματα και δεν τους πήγαινε το μυαλό ότι θα μπορούσα να φτιάξω ένα τέτοιο σύμπαν με αυτόν τον τρόπο και με έναν εντελώς διαφορετικό κώδικα από αυτόν που έχω μιλήσει μέχρι τώρα. Φέτος, πραγματικά νιώθω ότι αυτό που κάνω είναι πιο κοντά στην τέχνη από ποτέ. Γιατί το κυνήγι και η υπεράσπιση της ταυτότητάς μας είναι κάτι που μας αφορά όλους».
Πολύ συνειδητά βάζω στην κουβέντα το κόμματι της τρανς εκπροσώπησης στην τέχνη και πόσο συχνά βλέπουμε χαρακτήρες από αναφέρονται στην τρανς και γενικότερα τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα να κακοποιούνται από τους ηθοποιούς. «Έχεις απόλυτο δίκιο», μου λέει ο Αντώνης συμφωνώντας με το σχόλιό μου. «Πρόσεξα πολύ το πώς θα την υποδυθώ. Πρόσεξα πολύ να μην πληγώσω τα άτομα που ανήκουν στην τρανς κοινότητα. Προσεγγίζοντάς την στο μυαλό μου ήρθε έντονα η Δήμητρα από τη Μυτιλήνη. Υπάρχουν ομοιότητες μέχρι και εμφανισιακά. Ταιριάζουν οι εικόνες τους. Γενικά, υπάρχει πολύ νοιάξιμο και τρυφερότητα στην παράσταση και δεν σου κρύβω πως νιώθω ότι είναι ένας από τους ρόλους που τον εμπεριείχα με κάποιον τρόπο. Είναι κι ένα δικό μου κομμάτι. Τη νιώθω τόσο πολύ τη Charlotte που έχω φτάσει σε σημείο να πω “είμαι εγώ”. Mέχρι που άρχισα να προβληματίζομαι γιατί με συγκινεί και με επηρεάζει τόσο πολύ. Στην αρχή, μάλιστα, είχα τόση συγκίνηση που ήταν εμπόδιο στην ερμηνεία μου. Με πλημμύριζε. Δεν ήθελα όμως να τη λυπηθούν. Να την καταλάβουν θέλω!»
Λίγο πριν ολοκληρώσουμε την κουβέντα μας, ο Αντώνης με ενημερώνει πως πέρα από το Θέατρο Μεταξουργείο στο οποίο παίζεται κάθε Δευτέρα και Τρίτη, η παράσταση θα βγει και σε περιοδεία σε όλη την Ελλάδα. «Τολμώ να βγω με αυτό το έργο σε όλη την Ελλάδα και είμαι πολύ χαρούμενος και περήφανος με αυτό».
«Αντώνη, πώς θες να κλείσουμε αυτή τη συνέντευξη;», τον ρωτώ. «Με το ότι δεν πρέπει κανείς να νιώθει ενοχικά για την ταυτότητά του», μου απαντά. «Ενοχικά να νιώθουμε αν ποτέ δεν καταφέρουμε να ζήσουμε ελεύθεροι!», συμπληρώνει και χαμογελά.
Πληροφορίες παράστασης
Θέατρο Μεταξουργείο (Ακαδήμου 14, Αθήνα), κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:00 // Περιοδεία και σε διάφορα σημεία της Ελλάδας. Περισσότερες πληροφορίες και εισιτήρια εδώ.
