Η Σοφία Σιδηρά, Operations Lead, DEI Lead, στο παγκόσμιο Κέντρο Ψηφιακής Καινοτομίας της Pfizer στη Θεσσαλονίκη, μας μιλά για την έννοια της διαφορετικότητας και της συμπερίληψης στο εργασιακό περιβάλλον.
Πείτε λίγα πράγματα για εσάς;
Είμαι cisgender, straight γυναίκα. Γεννήθηκα, μεγάλωσα και σπούδασα στην Θεσσαλονίκη, το μεγαλύτερο ωστόσο μέρος της επαγγελματικής μου ζωής το έζησα στην Αθήνα. Στην Θεσσαλονίκη επέστρεψα πριν τέσσερα χρόνια και, λίγους μήνες αργότερα, ξεκίνησα να εργάζομαι στο παγκόσμιο Κέντρο Ψηφιακής Καινοτομίας της Pfizer στην Θεσσαλονίκη (Center for Digital Innovation – CDI). Το CDI ξεκίνησε τη λειτουργία του τον Μάιο του 2020 και σε αυτό απασχολούνται ήδη περισσότερα από 500 άτομα, κυρίως από το χώρο του STEM. Στην Θεσσαλονίκη σήμερα, λειτουργούν 4 global organizations (παγκόσμιοι οργανισμοί) της Pfizer με συνολικά περισσότερα από 1000 άτομα. Ως μέλος του κέντρου έχω την χαρά να ηγούμαι του προγράμματος Diversity Equity and Inclusion με στόχο την καλλιέργεια κουλτούρας σεβασμού στη διαφορετικότητα και συμπερίληψης και την διαμόρφωση ενός περιβάλλοντος όπου συνάδελφοι και συναδέλφισσες νιώθουν ασφαλείς να είναι ο εαυτός τους.
Όταν μιλάμε για «Diversity, equity, & inclusion» (DEI) σε μια εταιρεία, τι εννοούμε ακριβώς; Εσάς τις σας έκανε να ασχοληθείτε τόσο δυναμικά με αυτό και συγκεκριμένα με το «LGBTQI+ DEI»;
Εννοούμε την ενεργή, συστηματική και συνεπή προσπάθειά μας να προσελκύουμε ανθρώπους με διαφορετικά υπόβαθρα, χαρακτηριστικά και ιστορίες, να παρέχουμε ισότιμες ευκαιρίες για εργασία, μάθηση και ανάπτυξη και να δημιουργούμε τις συνθήκες όπου όλοι, όλες και όλα έχουν θέση στο τραπέζι.
Στην Pfizer, μία από τις 4 αξίες μας είναι η Ισότιμη Αντιμετώπιση. Και είναι αξιόλογο πώς την αξία αυτήν την βλέπουμε να διατρέχει όλες τις στρατηγικές, τα προγράμματα και τις επικοινωνίες της εταιρείας. Το DEI, λοιπόν, είναι στρατηγική προτεραιότητα και έχει μεγάλη βαρύτητα στην κουλτούρα μας. Για αυτό και όταν μου ανατέθηκε το ανέλαβα με χαρά και ενθουσιασμό. Το DEI αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά και δημιουργικά κομμάτια του Κέντρου. Συμπεριλαμβάνει τόσο το σχεδιασμό όσο και την υλοποίηση δράσεων με σκοπό τη διαμόρφωση μίας κοινής κουλτούρας σεβασμού στη διαφορετικότητα και συμπερίληψης, σε έναν οργανισμό που ξεκίνησε την λειτουργία του κατά την πανδημία και έφερε μαζί, σε λιγότερο απο 4 χρόνια, περισσότερους από 500 ανθρώπους – άρα και περισσότερες από 500 κουλτούρες. Αλλά και σε προσωπικό επίπεδο, το DEI ήρθε την πιο κατάλληλη στιγμή. Για να με μάθει τόσα πράγματα, και να είμαι πιο έτοιμη για τις προσωπικές προκλήσεις που ήρθαν στην ζωή μου. Για αυτόν τον λόγο είναι και το πιο αγαπημένο μου κομμάτι, στον ρόλο που έχω, και το θεωρώ δώρο.
To LGBTQI+ αποτελεί έναν από τους πυλώνες του προγράμματος μας για τον οποίο λίγα γνώριζα μέχρι την ενασχόλησή μου με το DEI. Μου δόθηκε η ευκαιρία να μάθω για τις προκλήσεις της κοινότητας και τις επιπτώσεις που φέρουν οι διακρισεις στην ζωή, την υγεία, τις σχέσεις και την εργασία των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων, την στέρηση των αυτονοήτων, την αδικία και την βία και πώς η άγνοια και οι προκαταλήψεις συντελούν, τελικά, σε όλα αυτά. Διαπίστωσα πώς – ακόμη και με τις καλύτερες προθέσεις – μπορεί κάποιος, λόγω άγνοιας ή εσωτερικευμένης προκατάληψης, να πληγώσει. Αυτά «ενεργοποίησαν» μέσα μου την ανάγκη αλλά και το πείσμα να κάνω ότι μπορώ για εξάλειψη της άγνοιας και ευαισθητοποίηση, φέρνοντας ευκαιρίες μάθησης και επίγνωσης, ώστε να είμαστε συνειδητά συμπεριληπτικοί και συμπεριληπτικές.
Σε ποιες ενέργειες έχετε προβεί μέχρι τώρα;
Από την αρχή της λειτουργίας του CDI στην Θεσσαλονίκη, σχεδιάσαμε ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα DEI, πλήρως εναρμονισμένο με την παγκόσμια στρατηγική της εταιρείας και προσαρμοσμένο στα χαρακτηριστικά της ελληνικής κοινωνίας και του Κέντρου. Το πρόγραμμά μας αξιολογείται και ανανεώνεται κάθε εξάμηνο. Σε αυτήν την διαδικασία λαμβάνουμε πάντα υπόψη την ανατροφοδότηση που έχουμε από τους ανθρώπους μας, ώστε να είναι πάντα σχετικό και να τους ενδυναμώνει να είναι οι ίδιοι πρεσβευτές υπέρ της διαφορετικότητας και της ισότιμης αντιμετώπισης. Ξεκινήσαμε αρχικά με δράσεις ενημέρωσης σχετικά με την προκατάληψη, και τις ανισότητες που προκαλεί, και συνεχίσαμε με πιο στοχευμένες δράσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα υψηλού επιπέδου, με αξιόλογους και έγκυρους οργανισμούς από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Το πρόγραμμά μας εστιάζει σε γυναίκες, ΛΟΑΤΚΙ+, άτομα με αναπηρία και διαθεματικoύς άξονες και βασίζεται σε δύο πυλώνες: 1) Δράσεις μεγάλης κλίμακας που αφορούν σε όλο τον πληθυσμό του κέντρου και έχουν στόχο την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση. 2) Εξειδικευμένες δράσεις που σκοπό έχουν να εκπαιδεύσουν και να ενδυναμώσουν τους ανθρώπους μας ώστε να είναι οι ίδιοι πρεσβευτές. Σε ότι αφορά τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα, ενδεικτικά αναφέρω τις παρακάτω δράσεις: α) Εκδήλωση – παρουσίαση “Understanding and supporting the LGBTQ+ community”, μία εισαγωγή στην ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα, την ορολογία και την επίδραση των διακρίσεων στην ζωή, την υγεία και τις προοπτικές εργασίας τους. β) Βραδιά θερινού κινηματογράφου στα γραφεία του Κέντρου, με προβολή ταινίας σχετικής με την ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα, όπου δόθηκε η δυνατότητα, μέσα από την τέχνη και την συζήτηση, να ενισχύσουμε την επίγνωση των προκλήσεων που αντιμετωπίζει η κοινότητα. γ) Συμμετοχή σε παρέλαση υπερηφάνειας και συνδιοργάνωση εργαστηρίου συμπεριληπτικής χρήσης της νοηματικής γλώσσας ως προς την ΛΟΑΤΚΙ+ ορολογία.δ) Εκδήλωση – Διαδραστική ομιλία “Be who you are!”, μία ανοιχτή συζήτηση σχετικά με το τι σημαίνει DEI για την ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα, τι είναι κουηρ, ομοφοβία, coming out, privilege, θέματα ασφάλειας που αντιμετωπίζουν οι ΛΟΑΤΚΙ+, εξελίξεις στο πλαίσιο και υποστηρικτικές πολιτικές και δράσεις που μπορούν να βελτιώσουν την συμπερίληψη. Παράλληλα, δεν λείπουν και μικρές ενέργειες στο γραφείο όπως να προσφέρουμε rainbow lanyards, μπλουζάκια και stickers, ακόμη και γλυκά, για να θυμόμαστε την αξία της διαφορετικότητας και της συμπερίληψης σε τακτική βάση.
Ποια θα λέγαμε ότι ήταν (σ.σ. σε αυτές τις ενέργειες) η ανταπόκριση των ατόμων που δουλεύουν στο παγκόσμιο Κέντρο Ψηφιακής Καινοτομίας της Pfizer; Έχετε κάποιο feedback που θα μπορούσατε να μοιραστείτε μαζί μας;
Στο Κέντρο Ψηφιακής Καινοτομίας εργάζονται περίπου 500 άτομα, νεαρής κυρίως ηλικίας, με υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης και σημαντικές δεξιότητες. Έχουν ενδιαφέρον για την επιστήμη, την γνώση και την καινοτομία αλλά και για την κοινωνική δικαιοσύνη, την αλληλεγγύη και την προσφορά. Προφανώς υπάρχουν διαφορετικά επίπεδα ωριμότητας σε σχέση με το DEI, υπάρχουν άνθρωποι που δεν γνώριζαν πολλά για την ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα και άλλοι που γνωρίζουν σε βάθος και έχουν άποψη σχετικά με το τι χρειάζεται να γίνει. Όλοι έχουν ένα κοινό στοιχείο, την αγάπη για την γνώση και ότι τους κάνει να προβληματίζονται. Φαίνεται πάντως να ξεχωρίζουν και να προτιμούν τις δράσεις που συνδυάζουν την παρουσίαση επιστημονικών δεδομένων / ερευνών με διαδραστική και βιωματική εμπειρία.
Θεωρείτε πως μπορεί, στο κομμάτι του DEI, η Pfizer να λειτουργήσει ως παράδειγμα και για άλλα εταιρείες/εργασιακά περιβάλλοντα;
Είμαι πολύ περήφανη για όσα έχουμε επιτύχει μέχρι σήμερα και εννοείται ότι προχωράμε για το καλύτερο. Για τα σχέδιά μας συμβουλευόμαστε οργανισμούς και επιστήμονες του χώρου και ενημερωνόμαστε και για δράσεις που κάνουν άλλες εταιρείες σε Ελλάδα και εξωτερικό. Όταν αναγνωρίζουμε μία ενδιαφέρουσα δράση, εξετάζουμε πώς μπορούμε να την εντάξουμε στο πρόγραμμά μας, προσθέτοντας κάτι νέο και διαφορετικό για να είναι κατάλληλη για εμάς. Ομοίως, όταν κάποιες από τις δικές μας δράσεις εμπνέουν άλλες εταιρείες για τα δικά τους περιβάλλοντα, είναι μεγάλη η χαρά μας, γιατί αποτελεί αναγνώριση της δουλειάς που κάνουμε αλλά, κυρίως, είναι μία θετική εξέλιξη για την κοινότητα. Οι άνθρωποι στις εταιρείες έχουμε τους πόρους και την δυνατότητα να δημιουργούμε κουλτούρα. Το ζητούμενο είναι λοιπόν να κάνουμε όλες και όλοι το καλύτερο που μπορούμε για την δημιουργία συμπεριληπτικής κουλτούρας, να φέρνουμε την αλλαγή. Με τον τρόπο αυτό, το όφελος πάντα πολλαπλασιάζεται και το εισπράττουν περισσότεροι άνθρωποι από τους αποδέκτες των δράσεων.
Υπάρχουν συγκεκριμένες πολιτικές/στρατηγικές που αφορούν σε ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα και εφαρμόζονται επιτυχώς στην εταιρεία σας;
Όπως ανέφερα προηγουμένως το DEI είναι στρατηγική προτεραιότητα μας και η ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα ένας από τους πυλώνες. Εκτός από δράσεις όπως οι παραπάνω η εταιρεία υλοποιεί δράσεις , για όλους και όλες, σε παγκόσμιο επίπεδο. Ενδεικτικά, οι δράσεις αυτές αφορούν: 1) Ενημέρωση των ανθρώπων σχετικά με τις αντωνυμίες (τα pronouns) και γιατί και πώς μπορούμε να τα χρησιμοποιούμε στην εταιρική υπογραφή και το προφίλ μας. 2) Παροχή επικοινωνιακού υλικού, για παράδειγμα virtual backgrounds με θέμα το pride, virtual photobooths, rainbow frames, για φωτογραφίες των προφίλ, kudo boards κ.ά. 3) Διοργάνωση “Courageous conversations”, ανεπίσημες και ελεύθερες διαδικτυακές συναντήσεις εργαζομένων, για ανοιχτή συζήτηση και μοίρασμα. 4) Ομάδες εργαζομένων – ERGs (Employee Resource Groups) με εθελοντική συμμετοχή εργαζομένων που αναλαμβάνουν, με την υποστήριξη της εταιρείας, να σχεδιάσουν δράσεις δημιουργώντας την αίσθηση του ανήκειν, προωθώντας την ποικιλομορφία και την εκπροσώπηση. Μία από αυτές τις ομάδες είναι αφιερωμένη στην ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα. 5) Σεμινάρια train the trainer, από τις ομάδες εργαζομένων, που προετοιμάζουν συμμετέχοντες και συμμετέχουσες να μεταδώσουν στις ομάδες τους, την αξία και τους τρόπους να είναι κάποιος φίλος / ally της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας. 6)Ανάρτηση σημαίας rainbow σε γραφεία της εταιρείας, κατά την διάρκεια του μήνα υπερηφάνειας.
Ποιες είναι οι δράσεις που σκοπεύετε να αναλάβετε μελλοντικά;
Πρόσφατα δημιουργήσαμε μία ομάδα DEI που αποτελείται από 8 ανθρώπους από όλους τους οργανισμούς που βρίσκονται στο global center της Θεσσαλονίκης. Στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε μία ενιαία στρατηγική DEI για τους περισσότερους από 1000 ανθρώπους που εργάζονται στην Pfizer στη Θεσσαλονίκη. Η πρόκληση είναι μεγάλη γιατί μιλάμε για ακόμη μεγαλύτερη διαφορετικότητα γεγονός που μας έχει κεντρίσει το ενδιαφέρον και μας κινητοποιεί να γίνουμε ακόμη πιο δημιουργικές και δημιουργικοί. Αυτό που μπορώ να πω για το μέλλον είναι ότι σχεδιάζουμε πολλά όμορφα πράγματα, που θα αποκαλύπτουμε σιγά σιγά. Το σίγουρο είναι ότι θέλουμε να προχωρήσουμε σε πιο εξειδικευμένες δράσεις, πχ. σεμινάρια σχετικά με συμπεριληπτική ηγεσία και επικοινωνία σε συγκεκριμένες ομάδες εργαζομένων αλλά και σε πιο στρατηγικές ενέργειες, πχ. έρευνες, που θα μας βοηθήσουν να κάνουμε το πρόγραμμα πιο περιεκτικό και στοχευμένο. Σε ό,τι αφορά το επόμενο διάστημα (Ιούνιο), θα ήθελα να αναφερθώ σε δύο δράσεις που ετοιμάζουμε: α) Η πρώτη αφορά στην ενεργοποίηση τοπικής ομάδας εργαζομένων (ERG). Η δράση αυτή βασίζεται στην λογική ότι η συμπερίληψη μας αφορά όλους και όλες προσωπικά και χρειάζεται η συμμετοχή των πολλών για να έχουμε μία πραγματικά συμπεριληπτική κουλτούρα. β) Η δεύτερη αφορά σε εβδομάδα περηφάνειας στα γραφεία μας, κατά την οποία το γραφείο μας θα ντυθεί στα χρώματα της κοινότητας και θα έχουμε δρώμενα κάθε μέρα της εβδομάδας. Ειδικότερα, οργανώνουμε εκπαιδεύσεις για transgender inclusion και LGBTQI+ allies , εκδηλώσεις με καλεσμένους από την Pfizer αλλά και εκτός της εταιρείας για να συζητήσουμε σχετικά με το allyship και στιγμές χαλάρωσης με μουσική, face painting, φωτογραφίες και φαγητό για να γιορτάσουμε όλες όλοι και όλα μαζί.