Τον Ιούνιο και τους καλοκαιρινούς μήνες διοργανώνονται παραδοσιακά πολυάριθμες πορείες και εκδηλώσεις Pride με θέμα τις προκαταλήψεις και άλλα προβλήματα που απασχολούν την κοινότητα των ΛΟΑΔΜ+. Οι δημόσιες αυτές εκδηλώσεις μάχονται τις διακρίσεις και την ανισότητα παντού και φέρνουν σε επικοινωνία τις διάφορες κοινότητες για να αγκαλιαστούν και να προβληματιστούν.
Φέτος η πανδημία της νόσου COVID-19 έχει αλλάξει ριζικά τα πράγματα. Τη στιγμή που οι εκδηλώσεις Pride είτε διοργανώνονται διαδικτυακά είτε ακυρώνονται, ένα είναι σίγουρο: χρειαζόμαστε το πνεύμα αλληλεγγύης, ένταξης και αποδοχής που συμβολίζουν.Αυτή ακριβώς τη στιγμή πρέπει να εντείνουμε τις προσπάθειές μας. Η πανδημία επιδείνωσε προϋπάρχουσες συστημικές δυσκαμψίες με αποτέλεσμα οδυνηρές κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις που θα επιβαρύνουν μακροχρόνια τις μειονότητες. Πέραν όμως από την πανδημία, σήμερα που ο κόσμος ολόκληρος απαιτεί να γίνουν αλλαγές, πρέπει να παλέψουμε για ένα μέλλον που θα επιτρέπει σε όλα τα άτομα κάθε φυλετικής ή εθνικής προέλευσης, κάθε γενετήσιου προσανατολισμού και ταυτότητας φύλου να ζουν ελεύθερα από διακρίσεις, αδικίες και κακομεταχειρίσεις κάθε μορφής.
Τις τελευταίες δεκαετίες διάφορες χώρες σημείωσαν κάποια βήματα προόδου στον τομέα αυτό.
Ύστερα από την αποποινικοποίηση της ομοφυλοφιλίας ένας αυξανόμενος αριθμός χωρών θέσπισε νόμους κατά των διακρίσεων και της μισαλλοδοξίας και αναγνωρίζει πλέον τις οικογένειες «ουράνιο τόξο» και τη διαφορετικότητα των φύλων. Παρά την πρόοδο αυτή καμία κοινωνία δεν εγγυάται ακόμη την ισότητα των ΛΟΑΔΜ+. Επιπλέον, παραμένει η αναντιστοιχία μεταξύ των νομοθετικών κανόνων και της καθημερινής πραγματικότητας που βιώνουν τα εν λόγω άτομα. Χρειάζεται περισσότερος χρόνος για να καταφέρουμε να μεταβάλουμε και να αντικρούσουμε προκαταλήψεις, στερεότυπα και συμπεριφορές. Επίσης, ελλοχεύει ο κίνδυνος να ακυρωθεί η πρόοδος που έχει ήδη επιτευχθεί. Εκδηλώνονται μάλιστα αντίρροπες τάσεις στις οποίες πρωτοστατούν κινήματα κατά της διαφορετικότητας των φύλων και υπέρ της παραδοσιακής οικογένειας.
Ορισμένοι από εμάς αισθανόμαστε ανασφάλεια στο ίδιο μας το σπίτι. Πόσες γυναίκες, πόσα παιδιά ζουν καταστάσεις ενδοοικογενειακής βίας! Πόσοι νέοι υποχρεώνονται να υφίστανται κακομεταχειρίσεις από εχθρικές οικογένειες που απορρίπτουν την ομοφυλοφιλία ή τη διεμφυλικότητά τους!
Για παράδειγμα, άτομα και ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στον τομέα της εν λόγω κοινότητας μας επισήμαναν ότι κατά τη διάρκεια των μέτρων εγκλεισμού νέοι ΛΟΑΔΜ+ υπέστησαν κακομεταχειρίσεις από οικογένειες που δεν τους αποδέχονται και κατέληξαν μέχρι και άστεγοι. Τα άτομα ΛΟΑΔΜ+ μεγαλύτερης ηλικίας που μένουν σε οίκους περίθαλψης και δεν ζουν ανοιχτά υποφέρουν από μοναξιά και αποκλεισμό.
Όταν τα άτομα ΛΟΑΔΜ+ καλούνται να συμμορφωθούν με μέτρα περιορισμού σε ένα τέτοιο εχθρικό περιβάλλον, ίσως υποχρεωθούν να κρύψουν την πραγματική τους ταυτότητα για να προστατευτούν. Εξαιτίας της επιπλέον αυτής πίεσης τα άτομα ΛΟΑΔΜ+ αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν προβλήματα στην ψυχική τους υγεία.
Σε ορισμένες χώρες την κατάσταση αυτή έρχονται να επιδεινώσουν μέτρα για τον περιορισμό της πρόσβασης σε ζωτική υγειονομική περίθαλψη, όπως η θεραπεία κατά του ιού HIV και οι επεμβάσεις επαναπροσδιορισμού του φύλου, ή για την κατηγοριοποίηση της εν λόγω περίθαλψης ως μη ζωτικής εις βάρος της ευημερίας των ατόμων που τη χρειάζονται.
Οι έγχρωμοι και τα άτομα που ανήκουν σε εθνικές μειονότητες έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην κοινότητα των ατόμων ΛΟΑΔΜ+ και είχαν καταλυτική συμβολή στις ταραχές του Stonewall. Ωστόσο, η ίδια η κοινότητα των ατόμων ΛΟΑΔΜ+ μπορεί και πρέπει να εξαλείψει πλήρως τους δικούς της αποκλεισμούς. Το Pride αποτελεί την κατάλληλη ευκαιρία προβληματισμού για την αντιμετώπιση των ανισοτήτων που παραμένουν εντός της κοινότητας και για να λάμψουν όλα τα χρώματα του ουράνιου τόξου σε όλες τους τις εκφάνσεις.
Τα δίκτυα στήριξης της κοινότητας που δραστηριοποιούνται στο πλαίσιο των εκδηλώσεων Pride αποτελούν πραγματική σανίδα σωτηρίας για όσους βιώνουν καθημερινή απομόνωση. Όταν άλλες υπηρεσίες απουσιάζουν, η κοινότητα ΛΟΑΔΜ+ είναι παρούσα. Σήμερα τα κέντρα της κοινότητας παραμένουν κλειστά, οι εκδηλώσεις ακυρώνονται και τίθεται σε κίνδυνο η ίδια η ύπαρξη των οργανώσεων, οι οποίες δυσκολεύονται να βρουν χρηματοδότηση, να στηρίξουν τα μέλη των κοινοτήτων τους και να συνεχίσουν να παρέχουν τις υπηρεσίες τους.
Ο Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ δημοσίευσε τα αποτελέσματα της δεύτερης έρευνας του με θέμα τα άτομα ΛΟΑΔΜ+ στα κράτη μέλη της ΕΕ. Στην έρευνα συμμετείχαν 140.000 άτομα ΛΟΑΔΜ+. Οι απαντήσεις τους αντανακλούν την έντονη απομόνωση, τον ευπαθή χαρακτήρα και τους κινδύνους που συνδέονται με τα άτομα ΛΟΑΔΜ+ πριν από την πανδημία της νόσου COVID-19. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας παρά τη μεγάλη διαφορετικότητα στις κοινότητες των ατόμων ΛΟΑΔΜ+, σε γενικές γραμμές τα τελευταία συνεχίζουν να υποφέρουν από τη μάστιγα των διακρίσεων.
Ο τρόπος που συνδυάζονται οι περιστάσεις και οι ταυτότητες κάθε ατόμου υπαγορεύει επίσης τα πολλαπλά στρώματα των αποκλεισμών που αντιμετωπίζει. Για παράδειγμα, οι γυναίκες, οι νέοι, τα άτομα με αναπηρία και οι ηλικιωμένοι διατρέχουν σοβαρότερο κίνδυνο. Επίσης, τα διεμφυλικά άτομα, τα μη δυϊκα ως προς το φύλο άτομα καθώς και τα μεσοφυλικά άτομα βιώνουν σημαντικά υψηλότερα επίπεδα αποκλεισμού, παρενόχλησης και βίας. Κατά συνέπεια, η απάντησή μας πρέπει να γίνει κραυγή αποδοχής και διατομεακότητας.
Έχει τεράστια σημασία να ενθαρρύνουμε τα άτομα ΛΟΑΔΜ+ να βγουν από το πέπλο της σιωπής και της απομόνωσης που καλύπτει τη ζωή τους για να ζήσουν ανοιχτά. Οι κυβερνήσεις πρέπει να στηρίξουν τα άτομα αυτά μαχόμενες το κοινωνικό στίγμα που ακόμη τα σημαδεύει. Η ανάληψη νομοθετικής δράσης για την προώθηση της ισότητας και την καταπολέμηση των διακρίσεων, η κατάστρωση εθνικών στρατηγικών δράσης για τη διαφορετικότητα και την ένταξη, καθώς και η δημιουργία ασφαλών χώρων έχουν κρίσιμη σημασία και δεν επιδέχονται αναβολή. Πρέπει επίσης να δημιουργηθούν προγράμματα στήριξης για γονείς νέων ΛΟΑΔΜ+.
Τα σχέδια ανάκαμψης από την πανδημία της νόσου COVID-19 θα πρέπει συνεπώς να αναγνωρίσουν και να αντιμετωπίσουν τις συστηματικές προκαταλήψεις και τις ανισότητες που αποκάλυψε αυτή η κρίση.
Ας αναλάβουμε λοιπόν επειγόντως δράση. Πρέπει να δώσουμε συλλογική μάχη κατά των διακρίσεων και των μακροπρόθεσμων επιπτώσεων στις κοινωνίες μας με την ίδια αποφασιστικότητα που δίνουμε μάχη κατά της πανδημίας. Ας σηκώσουμε το πέπλο της σιωπής και της απομόνωσης που καλύπτει τα άτομα ΛΟΑΔΜ+. Ας εξασφαλίσουμε την ένταξη όσων ωθούνται στο περιθώριο της κοινωνίας λόγω της κρίσης.
Ας ενώσουμε λοιπόν τη φωνή μας στις 27 Ιουνίου με όλους όσοι συμμετέχουν στον εορτασμό του Pride στον πλανήτη μας. Στους υπόλοιπους απευθύνουμε το εξής μήνυμα: ας βοηθήσουμε αποδεχόμενοι ο ένας τον άλλον όπως πραγματικά είναι ο καθένας μας.
Κανένας δεν επιλέγει πώς και πού γεννιέται και κανένας δεν έχει το δικαίωμα να κρίνει τον συνάνθρωπό του ή να κάνει διακρίσεις εις βάρος του.
Η διαφορετικότητα δίνει δύναμη. Ας τη γιορτάσουμε!
