Χιλιάδες άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους της πρωτεύουσας της Σλοβακίας την Πέμπτη για να διαμαρτυρηθούν κατά της υπουργού Πολιτισμού, η οποία έχει απολύσει αρκετούς επικεφαλής πολιτιστικών ιδρυμάτων και έχει σταματήσει έργα που πραγματοποιούν ΛΟΑΤΚΙ+ οργανώσεις με το πρόσχημα της προώθησης του «σλοβακικού πολιτισμού».
Η υπουργός Martina Simkovicova, μια 53χρονη πρώην τηλεοπτική παρουσιάστρια, θεωρείται μια αμφιλεγόμενη φιγούρα από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά της τον Οκτώβριο του 2023.
«Είμαι απογοητευμένη και πολύ θυμωμένη για τον τρόπο με τον οποίο καταστρέφεται ο πολιτισμός και οι οργανώσεις καταρρέουν», δήλωσε στο AFP η Svetlana Fialova, μια 39χρονη εικαστικός καλλιτέχνης και λέκτορας.
«Αυτό που συμβαίνει στη Σλοβακία είναι αυτό που συμβαίνει στη Γεωργία, την Ουγγαρία και άλλες χώρες, όπου άνθρωποι που συνεργάζονται [με τη Ρωσία] έρχονται στην εξουσία και προσπαθούν να καταστείλουν τη δημοκρατία και τον πολιτισμό», είπε.
«Ο πολιτισμός των Σλοβάκων πρέπει να είναι σλοβακικός – σλοβακικός και κανένας άλλος», είπε η Simkovicova σε μια πρώιμη ομιλία της.
Υποψήφια με το εθνικιστικό Σλοβακικό Εθνικό Κόμμα (SNS), η νυν υπουργός Πολιτισμού έχει επίσης καταδικάσει τη λεγόμενη «ΛΟΑΤ+ ιδεολογία», λέγοντας ότι προκαλεί τον αφανισμό της Ευρώπης.
Η Simkovicova είχε εργαστεί κυρίως για το τηλεοπτικό κανάλι Slovan, γνωστό για τη διάδοση θεωριών συνωμοσίας, ξενοφοβίας και φιλορωσικών απόψεων.
Η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης της Σλοβακίας Alexandra Kusa έχασε τη δουλειά της τον Αύγουστο, στο πλαίσιο της «εκκαθάρισης» της Simkovicova.
«Το προσωπικό του υπουργείου Πολιτισμού συνοδευόμενο από έναν δικηγόρο εμφανίστηκε στο γραφείο μου μια μέρα με ένα μπουκέτο λουλούδια και μια ανακοίνωση», δήλωσε στο AFP.
Η Kusa, η οποία έχει υποβιβαστεί στη θέση της επιμελήτριας εκθέσεων, δήλωσε ότι το υπουργείο είχε ξεκινήσει μια υποτιμητική εκστρατεία εναντίον της.
«Δεν είμαστε συμβατοί με το υπουργείο. Η ιδέα τους για τον πολιτισμό είναι τελείως διαφορετική από τη δική μας», πρόσθεσε η Kusa, ενώ είπε ότι το υπουργείο έχει μπει σε μια εποχή «εκφοβισμού».
Ο αναλυτής Pavol Hardos δήλωσε στο AFP ότι η άσκηση πολιτικής επιρροής σε πολιτιστικά ιδρύματα δεν είναι καινούργιο φαινόμενο στη Σλοβακία. Αυτό που είναι καινούργιο, όμως, είναι η δέσμευση της κυβέρνησης «να εκκαθαρίσει τα πολιτιστικά ινστιτούτα από οποιονδήποτε που γίνεται αντιληπτός ως δυνητικός πολιτικός εχθρός», είπε ο Hardos.
Οι ανοιχτόμυαλοι και φιλελεύθεροι άνθρωποι «στοχοποιούνται ως πιθανοί ταραχοποιοί και οι άνθρωποι που συχνά είναι πραγματικά ειδικοί στους τομείς τους παραγκωνίζονται ή εκδιώκονται», πρόσθεσε.
Η κυβέρνηση στοχοποιεί επίσης ΛΟΑΤΚΙ+ οργανώσεις. Στις αρχές του τρέχοντος έτους, η Simkovicova δήλωσε ότι δεν θα πάρουν «ούτε σεντ» από το υπουργείο της. Επίσης, πρόσφατα περιόρισε τις δημόσιες επιχορηγήσεις για ΛΟΑΤΚΙ+ ομάδες.
«Αυτό αφορά κάθε έργο που συνδέεται με ΛΟΑΤ+ [ζητήματα]», δήλωσε ο Martin Macko, επικεφαλής της ΜΚΟ Iniciativa Inakost.
Με αφορμή όλα αυτά, φέτος έχουν πραγματοποιηθεί μεγάλα συλλαλητήρια, κινητοποιώντας δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους. Την ίδια στιγμή, δύο καλέσματα που συντάχθηκαν από καλλιτέχνες συγκέντρωσαν 400.000 υπογραφές.
Στο σλοβακικό κοινοβούλιο, η αντιπολίτευση ξεκίνησε ψηφοφορία για την αποπομπή της Simkovicova, αλλά η προσπάθεια έπεσε στο κενό.
«Κανένας υπάλληλος του υπουργείου Πολιτισμού δεν εμποδίζει κανέναν να είναι δημιουργικός ή να εκφράζεται», δήλωσε η Simkovicova στον Τύπο.
