«Φοβάμαι, δεν θέλω να πάω στο σχολείο…», «Με κοροϊδεύουν, με βρίζουν, με χτυπάνε…», «Ντρέπομαι για αυτό που είμαι…» «Δεν μπορώ να το πω πουθενά, είμαι μόνος».
Σκέψεις μικρών ανθρώπων που αντικρίζουν το πιο σκληρό πρόσωπο της κοινωνίας, προτού καν την γνωρίσουν. Στη χώρα μας, αρκετά παιδιά βιώνουν καθημερινά συνθήκες σχολικού εκφοβισμού (το γνωστό πλέον σε όλους bullying). Όχι γιατί είναι «διαφορετικά», ούτε γιατί τα παιδιά μπορούν να γίνουν πολύ σκληρά. Ο σχολικός εκφοβισμός υπάρχει, γιατί κανείς ποτέ δεν τους εξήγησε ότι αν και τόσο διαφορετικοί, στην ουσία είμαστε όλοι οι ίδιοι. Τουλάχιστον μέχρι τώρα.
Με τον αισιόδοξο τίτλο «ουράνια τόξα μετά τη βροχή» (Rainbows After Rain), η ομάδα δράσης του Thessaloniki Pride, καλωσορίζει την νέα εκστρατεία ενημέρωσης που μπαίνει στα σχολεία και μιλά για τον παιδικό εκφοβισμό αλλά και για τον διαφορετικό μα τόσο ίδιο κόσμο μας.
Τον avmag.gr, συνάντησε τον κ. Θάνο Βλαχογιάννη, υπεύθυνο επικοινωνίας της εκστρατείας «Rainbows After Rain» (R.A.R), για να μάθει περισσότερα για τη δύσκολη αλλά και αναγκαία αυτή δράση.
- O κ. Θάνος Βλαχογιάννης κατά τη διάρκεια επίσκεψης σε σχολείο
Μπορείτε να μας μιλήσετε περισσότερο για την καμπάνια αυτή. Πότε ξεκίνησε, ποιος είναι ο στόχος της και σε ποιους απευθύνεται;
Η «Rainbows After the Rain Campaign» εγκαινιάστηκε στις 16 Οκτωβρίου 2013, παραμονή της Spirit Day – Παγκόσμια ημέρα υποστήριξης των LGBT θυμάτων του παιδικού εκφοβισμού. Ο στόχος της είναι η αντιμετώπιση του παιδικού εκφοβισμού τόσο στο σχολικό περιβάλλον όσο κι εκτός αυτού. Απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας 10-18 ετών και στους/τις εκπαιδευτικούς τους κι αποσκοπεί στην ενημέρωση και την ευαισθητοποίησή τους στο φαινόμενο αυτό.
Τι κάνει την R.A.R. ιδιαίτερη;
Η R.A.R., ενώ καταπιάνεται με όλα τα είδη της διαφορετικότητας που στοχοποιεί ο παιδικός εκφοβισμός (εθνικότητα, κοινωνική θέση, φυλή, κ.α.), δίνει ιδιαίτερη έμφαση στον σεξουαλικό προσανατολισμό και τις έμφυλες ταυτότητες, ένα θέμα ταμπού στην ελληνική εκπαίδευση μέχρι σήμερα.
Ποιοι μπορούν να συμμετέχουν και πως;
Η R.A.R. απευθύνεται σε σχολεία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, δημόσια κι ιδιωτικά.
Πωςπρόεκυψετοόνομα «Rainbows After the Rain»;
Θέλαμε με το όνομα Rainbows After the Rain να εκφράσουμε την ελπίδα που προσπαθούμε να εμπνεύσουμε στα θύματα του παιδικού εκφοβισμού, περνώντας έτσι το «it gets better» μήνυμα. Το αίσθημα που θέλουμε να μένει στους μαθητές και τις μαθήτριες είναι το ίδιο με αυτό που νιώθουμε όταν βγαίνει επιτέλους το ουράνιο τόξο μετά την βροχή. Ταυτόχρονα αναζητούσαμε αυτό που αναδεικνύει την LGBT λεπτομέρεια τονίζοντας γιατί αυτή η καμπάνια είναι ξεχωριστή και φυσικά δεν υπάρχει κάτι που θα μπορούσε να το πετύχει καλύτερα από ένα ουράνιο τόξο.
Γιατί επιλέξατε να ασχοληθείτε με το πρόβλημα αυτό;
Οι αυτοκτονίες LGBT θυμάτων του bullying στις Η.Π.Α. αλλά κι αυτές πρόσφατα στην γειτονική Ιταλία μάς αναστάτωσαν και μας έδειξαν πως ο παιδικός εκφοβισμός είναι ένα φαινόμενο που όχι μόνο δεν μπορούμε να αγνοήσουμε, αλλά χρειάζεται και άμεση αντιμετώπισή του. Η απουσία από την ελληνική εκπαίδευση δομών που να ασχολούνται τόσο με τον παιδικό εκφοβισμό όσο και με τις διαφορετικότητες που αυτός στοχοποιεί, όπως ο σεξουαλικός προσανατολισμός κι η ταυτότητα φύλου επισημαίνοντάς τις ως φυσιολογικές, μας έκανε να αναλάβουμε δράση.
Πόσο έντονο είναι, κατά τη γνώμη σας, το φαινόμενο του παιδικού εκφοβισμού στη χώρα μας. Πού νομίζετε ότι οφείλεται;
Στην Ελλάδα οι έρευνες δείχνουν πως ο παιδικός εκφοβισμός ολοένα κι αυξάνεται. Αυτό οφείλεται, αφενός στην αδυναμία της πολιτείας να αναγνωρίσει την σημασία του φαινομένου και να το αντιμετωπίσει, αφετέρου στην οικονομική/ιδεολογική πόλωση της κοινωνίας λόγω κρίσης, μικρογραφία της οποίας είναι το σχολικό περιβάλλον. Επιπλέον, οι νέες οικονομικές συνθήκες, με τις οποίες αναγκάζονται να βιοπορίζονται οι εκπαιδευτικοί, τους/τις κάνουν να χάνουν το ζήλο του λειτουργήματος που ασκούν και να αδιαφορούν για τα προβλήματα που διαδραματίζονται μέσα στις σχολικές αίθουσες.
Πιστεύετε ότι τα περισσότερα περιστατικά παιδικού εκφοβισμού σχετίζονται με θέματα σεξουαλικού προσανατολισμού;
Οι έρευνες που έχουμε από τις Η.Π.Α. και το Ηνωμένο Βασίλειο δείχνουν πως ο παιδικός εκφοβισμός στο μεγαλύτερό του μέρος καταφέρεται κατά της διαφορετικής έκφρασης ταυτότητας φύλου και του διαφορετικού σεξουαλικού προσανατολισμού. Πιο συγκεκριμένα, έχουμε στατιστικές που αποδεικνύουν πως τα LGBT παιδιά είναι η πιο πιθανή ομάδα να είναι θύματα bullying σε σχέση με τους-τις υπόλοιπους-ες συνομηλίκους-ες τους.
Πώς η καμπάνια αυτή θα προσπαθήσει να περιορίσει το φαινόμενο. Τι περιλαμβάνει;
Η R.A.R. χρησιμοποιεί μεθόδους μη τυπικής μάθησης, όπως διαδραστικά εργαστήρια και βιωματικές ασκήσεις. Τα παιδιά ενημερώνονται για το ποια περιστατικά συνιστούν εκφοβισμό και ποια όχι και γιατί πρέπει αυτό να εκλείψει. Παράλληλα, μέσα από ασκήσεις προσομοίωσης μαθαίνουν να αντιδρούν σε περιπτώσεις που γίνονται αποδέκτες εκφοβισμού ή μάρτυρες περιστατικού ή ακόμα και που παρουσιάζουν τα ίδια εκφοβιστική συμπεριφορά προς τους-τις γύρω τους. Τους δίνονται περιπτώσεις (case studies) bullying στις οποίες καλούνται να δώσουν λύση και να την παρουσιάσουν στο τέλος με τη μορφή θεατρικού σκετς. Χρησιμοποιούμε επίσης, τη μέθοδο της εκπαίδευσης ομηλίκων (peer education) σύμφωνα με την οποία είναι τα ίδια τα παιδιά που παίρνουν τον ρόλο των εκπαιδευτών κι εξηγούν στους/στις συνομηλίκους-ες τους το φαινόμενο του bullying μέσα από δραστηριότητες χειροτεχνίας.
Μέχρι στιγμής η ανταπόκριση που έχουμε για την R.A.R. τόσο από τους μαθητές και τις μαθήτριες όσο κι από τους-τις εκπαιδευτικούς, είναι ιδιαίτερα θετική.
Συνεργάζεστε με ειδικούς επαγγελματίες (ψυχολόγους, παιδαγωγούς κτλ);
Η R.A.R. πραγματοποιείται με τη συνεργασία δύο εξειδικευμένων σχολικών ψυχολόγων, της Φωτεινής Καραμούζη, η οποία μάλιστα επιμελήθηκε του προγράμματος και της Tanja Ivic.
Συνεργάζεστε με κάποιους άλλους φορείς;
Για την ώρα η R.A.R. εκπονείται από τις σχολικές ψυχολόγους της ομάδας μας καθώς κι από τα μέλη και τους εθελοντές και τις εθελόντριες του Thessaloniki Pride σε ρόλο facilitator. Φυσικά κι είμαστε πρόθυμοι και πρόθυμες να συμπεριλάβουμε στο εγχείρημά μας φορείς που ενδιαφέρονται να συμμετέχουν.
Ποια πιστεύετε ότι θα πρέπει να είναι η συμβολή της πολιτείας και της οικογένειας στον περιορισμό του φαινομένου του bullying;
Όπως ανέφερα και πριν, η πολιτεία έχει χρέος να δημιουργήσει δομές στην εκπαίδευση που θα προνοούν για την ευαισθητοποίηση στον παιδικό εκφοβισμό. Είναι δική της υποχρέωση να ενημερώσει τους-εκπαιδευτικούς για την σημασία και τους τρόπους αντιμετώπισης του φαινομένου. Από την άλλη, οφείλει να έρθει σε επαφή με τις ελληνικές οικογένειες, μιας κι ο παιδικός εκφοβισμός ειδικά στις περιπτώσεις σεξουαλικού προσανατολισμού και ταυτότητας φύλου ξεκινάει και ενισχύεται μέσα στην ίδια την οικογένεια.
Έχετε κάποιες άλλες δράσεις;
Ετοιμάζουμε την επέκταση της R.A.R. με ειδικά σεμινάρια και workshops και στους/στις εκπαιδευτικούς αλλά και στους/στις κηδεμόνες.
Ποιος είναι ο δικό σας ρόλος;
Είμαι ο υπεύθυνος επικοινωνίας της R.A.R. Είμαι αυτός που έρχεται σε επαφή με την διεύθυνση των σχολείων, τους παρουσιάζει την καμπάνια και τους εξηγεί τα οφέλη. Επίσης ως spokesperson του Thessaloniki Pride παρουσιάζω την οργάνωση στους μαθητές και τις μαθήτριες, τους-τις προσκαλώ στο ετήσιο Φεστιβάλ Υπερηφάνειας και συμμετέχω ως παρατηρητής αλλά κι ως facilitator καθ’ όλη την διάρκεια του προγράμματος.
Thessaloniki Pride
web: www.thessalonikipride.com, email: [email protected]
* To φωτογραφικό υλικό είναι από τη συνεργασία του προγράμματος με το Pinewood – The American International School of Thessaloniki. Τα πρόσωπα των μαθητών-μαθητριών είναι αλλοιωμένα για ευνόητους λόγους.
