Χριστίνα ΜαργιώτηΤο 1891 ο Λάιονελ Τζόνσον συστήνει τον λόρδο Άλφρεντ Ντάγκλας στον Όσκαρ Ουάιλντ. Φυσικά ο κύριος Τζόνσον ούτε που υποπτευότανε πως αυτή του η πράξη θα μεταφραζόταν σε εναρκτήριο λάκτισμα μιας εκ των σκανδαλοδέστερων και πιο πολυτάραχων σχέσεων στην ιστορία της λογοτεχνίας.
Ο λόρδος Ντάγκλας γεννήθηκε το 1870. Θα μπορούσαμε να πούμε πως υπήρξε «σχεδόν τυχερός» ήδη από την πρώτη μέρα της γέννησής του. Γεννήθηκε σε μια αριστοκρατική οικογένεια. Ήταν γιος μαρκησίου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την μόρφωση, την οικονομική επιφάνεια αλλά και την προσωπική του καταπίεση.
Σπούδασε στο Κολέγιο Magdalen, στην Οξφόρδη. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του ο Ντάγκλας εξέδιδε ένα περιοδικό με τίτλο The Spirit Lamp. Ο πατέρας του ωστόσο αποδοκίμαζε με κάθε ευκαιρία αυτή του την ενασχόληση. Οι δυο τους βρισκόταν συνεχώς σε κάποιου τύπου διαμάχη. Συνήθιζε τακτικά να επικρίνει τις παρέες, το ενδιαφέρον του γιου του για τις τέχνες, καθώς και την ίδια την προσωπικότητα του.
Κατά κοινή ομολογία ο λόρδος Ντάγκλας ήταν ένα πολύ όμορφο αγόρι, ωστόσο στο περιβάλλον του ήταν γνωστά τα κυκλοθυμικά του ξεσπάσματα. Είχε την φήμη του κακομαθημένου και απερίσκεπτου. Όταν ο Ντάγκλας γνώρισε τον Ουάιλντ, ο ίδιος δεν ήταν παρά ένας άσημος ποιητής. Στους καλλιτεχνικούς κύκλους της εποχής ήταν γνωστός με το παρατσούκλι Μπόσι. Είχαν 19 χρόνια διαφορά ηλικίας. Ο Όσκαρ Ουάιλντ ήταν ήδη λογοτεχνικά καταξιωμένος και παντρεμένος με την Ιρλανδή συγγραφέα, Κονστάνς Λόιντ. Είχαν μάλιστα μαζί δύο παιδιά. Οι σχέσεις του, ωστόσο, με το ίδιο φύλο δεν ήταν άγνωστες.
Ο Ουάιλντ ερωτεύτηκε παράφορα τον Ντάγκλας. Στα ποιήματά του τον περιέγραφε ως νάρκισσο. Η σχέση τους γνώρισε πολλά σκαμπανεβάσματα και τσακωμούς. Έχουν μείνει ως σήμερα οι τρυφερές επιστολές που αντάλλασσαν.
Η σχέση τους δεν άργησε να υποπέσει στην αντίληψη του μαρκησίου του Κουίνσμπερι, του αυταρχικού πατέρα του Ντάγκλας. Ο σερ Τζον Σόλτο Ντάγκλας, ξεκίνησε κυριολεκτικά μια εκστρατεία δυσφήμισης του Ουάιλντ. Ο οργισμένος ομοφοβικός αρχίζει να διασπείρει φήμες για την σεξουαλικότητα του Ουάιλντ και βολές κατά τις προσωπικότητάς του. Λίγο αργότερα τον κατήγγειλε για σοδομισμό. Ο Ουάιντλ απάντησε επιστρέφοντάς του μια μήνυση για συκοφαντική δυσφήμιση, γεγονός που αποδείχθηκε καταστροφικό λάθος καθώς άνοιξε την ποινική διαδικασία σε μια εποχή που η ομοφυλοφιλία θεωρούταν έγκλημα.
Η δίκη που ακολούθησε αποκάλυψε αρκετές από τις περιπέτειες του Ουάιλντ με το ίδιο φύλο. Ο Ντάγκλας υποστήριξε ότι ο Ουάιλντ είχε «προτρέψει δώδεκα αγόρια να διαπράξουν σοδομισμό μεταξύ 1892 και 1894». Την τρίτη ημέρα της διαδικασίας, ο δικηγόρος του Ουάινλτ απέσυρε την αγωγή. Κατά την ακροαματική διαδικασία διαβάστηκαν αποσπάσματα από το μνημειώδες λογοτέχνημα «το Πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι». Διαβάστηκαν όμως σε συνδυασμό με αποσπάσματα γνωστών εφημερίδων της εποχής, όπως η The Scots Observer, η Londons Daily Chonical, και η St. James Gazzete, που έκαναν λόγο για βαθιά «πνευματική και ηθική σήψη», για ένα λογοτέχνημα «αηδιαστικό» και «δύσφορο», που καταπιάνεται «με θέματα που ταιριάζουν μόνο στο Τμήμα Εγκληματολογικών Ερευνών», που ενδιέφερε κυρίως «παράνομους εγκληματίες και διεστραμμένους ευγενείς». Οι κατηγορίες ήταν βαρύτατες ακριβώς επειδή κανένα έργο της αγγλόφωνης μυθοπλασίας δεν είχε φτάσει τόσο κοντά στο να διατυπώσει την ομοφυλοφιλική επιθυμία. Το δικαστήριο στάθηκε ιδιαιτέρως σε ένα ποίημα γραμμένο από τον λόρδο Άλφρεντ Ντάγκλας και αφιερωμένο στον Όσκαρ Ουάιλντ. Το ποίημα είχε τίτλο “Two Loves”(Δυό αγάπες). Οι δικαστές θεώρησαν ανήθικο τον στίχο “A love that dare not say it’s name” (μια αγάπη που τολμά να μην πει το όνομά της).
Ο Ουάιλντ απάντησε στις μομφές λέγοντας: “Η «Αγάπη που δεν τολμά να πει το όνομά της» είναι αυτή η βαθιά, πνευματική στοργή που είναι τόσο αγνή όσο και τέλεια. Αυτή υπαγορεύει και διαπερνά τα μεγάλα έργα τέχνης, όπως αυτά του Σαίξπηρ και του Μιχαήλ Άγγελου, και αυτά τα δύο γράμματά μου, όπως είναι. Είναι σε αυτόν τον αιώνα παρεξηγημένη, τόσο παρεξηγημένη που μπορεί να περιγραφεί ως η «Αγάπη που δεν τολμά να πει το όνομά της», και εξαιτίας της βρίσκομαι εδώ που βρίσκομαι τώρα. Είναι όμορφη, είναι ωραία, είναι η ευγενέστερη μορφή αγάπης. Δεν υπάρχει τίποτα αφύσικο σε αυτήν. Είναι διανοητική, και υπάρχει επανειλημμένα μεταξύ ενός μεγαλύτερου και ενός νεότερου ανθρώπου, όταν ο μεγαλύτερος έχει τη διανόηση και ο νεότερος έχει μπροστά του όλη τη χαρά, την ελπίδα και την αίγλη της ζωής. Το ότι θα έπρεπε να είναι έτσι ο κόσμος δεν το καταλαβαίνει. Ο κόσμος το κοροϊδεύει και μερικές φορές βάζει κάποιον στο εδώλιο γι’ αυτό. (Δυνατά χειροκροτήματα, αναμεμειγμένα με κάποια σφυρίγματα”.
Μετά από αυτό, το Στέμμα εξέδωσε ένταλμα σύλληψης του ιρλανδού συγγραφέα με την κατηγορία της βαριάς ασέλγειας και της προσβολής της δημοσίας αιδούς. Αντί να διαφύγει στη Γαλλία, ο Ουάιλντ αποφάσισε να παραμείνει και να δικαστεί. Η δεύτερη δίκη ξεκίνησε στις 21 Μαΐου. Κατά την προκαταρκτική ακρόαση, καμαριέρες του ξενοδοχείου στο οποίο συνήθιζε να διαμένει ο Ουάιλντ κατέθεσαν ότι είχαν δει νεαρούς άνδρες στο κρεβάτι του και μια οικονόμος του ξενοδοχείου δήλωσε ότι υπήρχαν λεκέδες από κόπρανα στα σεντόνια του. Αν και πολλοί από τους πιθανούς μάρτυρες αρνήθηκαν να προδώσουν τον Ουάιλντ καταθέτοντας, καταδικάστηκε. Ο δικαστής υποστήριξε χαρακτηριστικά: «Είναι η χειρότερη υπόθεση που έχω δικάσει ποτέ. Θα επιβάλω την αυστηρότερη ποινή που επιτρέπει ο νόμος. Κατά την κρίση μου είναι εντελώς ανεπαρκής για μια τέτοια υπόθεση όπως αυτή. Η ποινή του δικαστηρίου είναι να φυλακιστείτε και να παραμείνετε σε καταναγκαστική εργασία για δύο χρόνια».
Μόλις ο Ουάιλντ αποφυλακίστηκε, ο λόρδος Άλφρεντ Ντάγκλας τον συνάντησε. Οι δυο τους προσπάθησαν να αναζωπυρώσουν τον έρωτά τους, μόνο που αναγκάστηκαν να χωρίσουν από τις οικογένειές τους. Η οικογένεια του Ουάιλντ διεκδίκησε χρηματική αποζημίωση, ενώ εκείνη του Ντάγκλας τον αποκλήρωσε. Πέρασαν χρόνο μαζί στην ηπειρωτική Ευρώπη λίγο πριν τον θάνατο του Ουάιλντ.
Ο Ουάιλντ πέθανε το 1900, σε ένα κακόφημο παριζιάνικο ξενοδοχείο, σε ηλικία σαράντα έξι ετών. Σχεδόν εν μία νυκτί, γεννήθηκε ένας θρύλος. Ο Ουάιλντ μετατράπηκε σε γκέι πρωτομάρτυρα, αντισυμβατικό αντειξουσιαστή και ηθικό επαναστάτη. Ένα εκκολαπτόμενο κίνημα για τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων τον αγκάλιασε ως ανυπάκουο ήρωα.
