Για να τιμήσουμε τον Μήνα Μαύρης Ιστορίας, σας προτείνουμε πέντε ντοκιμαντέρ που αναδεικνύουν τις βιωμένες εμπειρίες και τις ιστορίες των Μαύρων κουήρ κοινοτήτων.
Ο Μήνας Μαύρης Ιστορίας γιορτάζεται κάθε Οκτώβριο και αποτελεί έναν ετήσιο εορτασμό και φόρο τιμής στα Μαύρα άτομα από τη δεκαετία του 1920, όταν ξεκίνησε στις ΗΠΑ. Ο μήνας αυτός μας δίνει την ευκαιρία κατανοήσουμε, να αναδείξουμε και να σκεφτούμε την επίδραση που έχει η Μαύρη κληρονομιά και κουλούρα, η οποία ακόμη και σήμερα βρίσκεται στο περιθώριο σε πολλά πλαίσια.
Με αφορμή, λοιπόν, αυτό το γεγονός, σας παρουσιάζουμε και προτείνουμε πέντε ντοκιμαντέρ για τη Μαύρη κουήρ ιστορία!
Paris is Burning (1990)
Γυρισμένο σε διάστημα επτά ετών, το «Paris is Burning» παρακολουθεί τους κουήρ άνδρες και τις Μαύρες και μη λευκές τρανς γυναίκες που φώτισαν τη σκηνή των ballroom με μόδα και άπλετο voguing.
Το ντοκιμαντέρ της Jennie Livingston παρακολουθεί τις ζωές των μελών της κοινότητας, αποκαλύπτοντας τη φτώχεια, τον ρατσισμό και την ομοτρανσφοβία που αντιμετώπιζαν.
Είναι μια ταινία που πρέπει να παρακολουθήσει όποιο θέλει να κατανοήσει τις απαρχές της σύγχρονης κουλτούρας του ballroom και την ανθεκτικότητα των περιθωριοποιημένων κοινοτήτων. Αγγίζει επίσης θέματα που παραμένουν κυρίαρχα μέχρι και σήμερα.
Ωστόσο, η ταινία συνοδεύτηκε και από κάποιες αντιδράσεις. Η Livingston, μια λευκή σκηνοθέτιδα, κατηγορήθηκε για ηδονοβλεψία και για εκμετάλλευση μιας κοινότητας που ήταν τόσο κοινωνικά όσο και οικονομικά υποβαθμισμένη. Αφού η ταινία απέφερε σχεδόν 4 εκατομμύρια δολάρια, οι παραγωγοί μοίρασαν 55.000 δολάρια μεταξύ 13 συμμετεχόντων που είχαν ζητήσει μερίδιο από τα κέρδη.
Η Livingston έχει υποστηρίξει ότι τα συμμετέχοντα σε ντοκιμαντέρ δεν πληρώνονται, καθώς επίσης ότι το δικό της μερίδιο από τα κέρδη δεν ήταν αρκετό για να την κάνει πλούσια.
The Death and Life of Marsha P Johnson (2017)
Το ντοκιμαντέρ του ερευνητή δημοσιογράφου David France παρακολουθεί τον μυστηριώδη θάνατο της Μαύρης τρανς ακτιβίστριας Marsha P Johnson, το πτώμα της οποίας βρέθηκε να επιπλέει στον ποταμό Hudson της Νέας Υόρκης λίγο μετά από μια πορεία Υπερηφάνειας το 1992.
Το ντοκιμαντέρ εμβαθύνει στον ακτιβισμό και τη φιλία της με την επίσης ακτιβίστρια Sylvia Rivera και τον συχνά αδικημένο ρόλο που είχαν στις εξεγέρσεις του Stonewall. Ίδρυσαν επίσης την πρώτη παγκοσμίως τρανς οργάνωση, τη Street Transvestites Action Revolutionaries, το 1970.
Η ταινία προσφέρει μια εικόνα της διασταύρωσης των φυλετικών και έμφυλων αγώνων στο πλαίσιο του ΛΟΑΤΚΙ+ κινήματος, ενώ παράλληλα τιμά την κληρονομιά της Johnson. Όπως έχει πει ο France, «τα ονόματά τους θα έπρεπε να είναι γνωστές λέξεις».
Ήθελε το ντοκιμαντέρ να βοηθήσει τους ανθρώπους να μάθουν για τον τεράστιο αντίκτυπο που είχαν οι φεμινιστικές αγώνες στην γκέι και τρανς κοινότητα.
Kiki (2016)
Σε σκηνοθεσία της Sara Jordenö, πρόκειται για τη συνέχεια του Paris is Burning. Το ντοκιμαντέρ συνεχίζει την εξερεύνηση του σύγχρονου ballroom, αλλά εστιάζει στη νεότερη γενιά.
Αναδεικνύει τις μάχες των νεαρών Μαύρων κουήρ ατόμων και των Λατιν@ (Latinx) με την αστεγία, τον HIV και την περιθωριοποίηση, αλλά «ελαφρύνει» κάπως τα βαριά αυτά θέματα, αναδεικνύοντας το πώς αυτά τα άτομα βρήκαν έναν ασφαλή χώρο σύνδεσης στο voguing.
Tongues United (1989)
Αυτό το ποιητικό ντοκιμαντέρ, σε σκηνοθεσία του Marlon Riggs, εξερευνά τι σημαίνει να είσαι Μαύρος και γκέι στις ΗΠΑ.
Ο Riggs μοιράζεται με τον κόσμο την ιστορία της δικής τους νεότητας, αναδεικνύοντας τον ρατσισμό εντός της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας και την ομοφοβία εντός της Μαύρης κοινότητας.
Καθ’ όλη τη διάρκεια του ντοκιμαντέρ, το οποίο συνδυάζει προφορικό λόγο, μουσική και συνεντεύξεις, αμφισβητούνται τα στερεότυπα και εξυμνείται η πολυπλοκότητα της Μαύρης γκέι ταυτότητας.
Mama Gloria (2020)
Το ντοκιμαντέρ της Luchina Fisher επικεντρώνεται στη θρυλική τρανς γυναίκα Gloria Allenia, η οποία πέθανε τον Ιούνιο του 2022 στο δωμάτιό της σε ένα ΛΟΑΤΚΙ+ γηροκομείο στο Σικάγο του Ιλινόις, σε ηλικία 76 ετών.
Το ντοκιμαντέρ αφηγείται την ιστορία της Allen, από τα πρώτα χρόνια της ζωής της στη νότια πλευρά του Σικάγο τη δεκαετία του ’50, μέχρι τη φυλομετάβασή της και της ανάδειξής της σε μια αγαπημένη σε όλ@ ηλικιωμένη γυναίκα και υπέρμαχος της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας.
Η Fisher έχει δηλώσει στο παρελθόν ότι η Mama Gloria έζησε ως μια «αδιαμαρτύρητα περήφανη Μαύρη τρανς γυναίκα» και η ζωή της απέδειξε ότι «οι μαύρες τρανς γυναίκες μπορούν να ζήσουν μια μακρά, ουσιαστική και χαρούμενη ζωή όταν έχουν την αγάπη και την υποστήριξη των οικογενειών τους».
Πληροφορίες από PinkNews.
