Η Νίνα Ράπη και το Sam Albatros αντιπαραθέτουν τα κείμενά τους, αναδεικνύοντας τις διαφορετικές εκδοχές αλλά και τους κοινούς τόπους του queerness.
Νίνα Ράπη
Είναι δυνατόν να αντιπαραθέσεις αναλυτικά δύο τελείως διαφορετικά κείμενα που όμως έχουν κοινό το queer στοιχείο; Αυτό το στοίχημα πήραμε το Sam κι εγώ με τα νέα μας έργα, τη συλλογή διηγημάτων μου Πεδίο Ροής και το μυθιστορηματικό αφήγημα του Μπαμπά θέλω να ντρέπεσαι για μένα.
Υπάρχουν τρεις αλληλοσυνδεόμενες αφηγήσεις στο βιβλίο του Sam Albatros: οι ανελέητα επαναλαμβανόμενες οικογενειακές καταστάσεις και ατάκες, τα γράμματα στον πατέρα τού αφηγητή/ημερολόγιο βασικά, και οι σεξουαλικές σχέσεις του με άντρες, σαν ενήλικας. Το τραύμα, η αποξένωση, η μοναξιά και η ανάγκη αποδοχής διαπερνάει και τις τρεις. Επίσης, οι φόβοι, το κρύψιμο, η μάσκα.
Υφολογικά τα τρία πεδία διαφέρουν. Υπάρχουν τρεις φωνές, η κάθε μία με το δικό της στυλ. Η αφήγηση που αναφέρεται στην ‘αγία’ ελληνική οικογένεια είναι γνώριμη, πληθωρική και διακατέχεται από απέχθεια και μια αίσθηση ανωτερότητας απέναντι στον μικρόκοσμο της επαρχίας. Τα γράμματα προς τον πατέρα/ημερολόγιο είναι πιο κοφτά και άμεσα, η σκέψη συγκροτημένη αν και οδυνηρή. Αναδύεται σταδιακά μια κάποια αυτοπεποίθηση. Δεν θα υπάρξει απάντηση ούτε αποδοχή ούτε επικοινωνία. Η διαπίστωση είναι καθαρή: «Ίσως, μόνο μακριά σας μπορώ να αποκτήσω δική μου φωνή.»
Στο Λονδίνο όπου καταφεύγει, η φωνή αυτή αναπτύσσεται. Η τρίτη αφήγηση, αυτή η ‘φωνή εν εξελίξει’, είναι η πιο ενδιαφέρουσα αισθητικά και θεματικά: χαρακτηρίζεται από αυτό-σαρκασμό, ειρωνεία, μαύρο χιούμορ. Ταυτόχρονα, τα πρόσωπα και οι καταστάσεις αποκαλύπτουν μια βαθύτερη ανάγκη από την αποδοχή, αυτή της αγάπης. Αν και εδώ, στον νέο τρισδιάστατο χώρο του, ο αφηγητής καταλήγει θύμα πάλι, του εαυτού του βασικά, μια που οι φόβοι του δεν του επιτρέπουν μια κάποια αντίσταση στις επιθέσεις που δέχεται, ακόμη και από φίλους. Σταδιακά όμως, αποκτά μια υποκειμενικότητα, μια τόλμη. Μπορεί και καθορίζει τις πράξεις του, βγάζει τη μάσκα. Στο τέλος του βιβλίου, ξεκινάει μια νέα αρχή.
Τελικά, έχεις λιγότερους φόβους όταν δεν κρύβεσαι;
Sam Albatros
Το «Πεδίο Ροής» δεν είναι ένα βιβλίο για να το διαβάσεις χαλαρά στο μετρό. Είναι μια σειρά από ηλεκτρικά σοκ, παραπλανητικά δοσμένα με την απλότητα της καθημερινής ζωής. Η Νίνα Ράπη γράφει για τις ρωγμές που δημιουργούνται όταν αγγίζουμε το ένα το άλλο: για το πόσο ευάλωτ@, εκρηκτικ@, και απροστάτευτ@ είμαστε μέσα στις σχέσεις μας. Είτε είσαι queer, είτε δεν είσαι queer, αλλά έχεις νιώσει την αμηχανία της απόρριψης, την οδύνη της απώλειας, ή την αθόρυβη επανάσταση που συμβαίνει μέσα σου όταν κάποιος σε κοιτάζει και βλέπει πραγματικά ποιος είσαι.
Κάθε διήγημα είναι ένα μικρό πεδίο μάχης που όλο αλλάζει: σώματα που έρχονται κοντά και απομακρύνονται, βλέμματα που φτιάχνουν ή καταστρέφουν ολόκληρες ζωές. Οι ήρωες της Ράπη είναι άνθρωποι που θέλουν να αγαπήσουν χωρίς να ξεχαστούν. Που συχνά χάνουν τη γη κάτω από τα πόδια τους, ακριβώς επειδή τόλμησαν να αποκριθούν σε όσα νιώθουν.
Η γλώσσα της είναι κοφτή, σαν ένα ουρλιαχτό που σιγάστηκε με ένα μαξιλάρι· ταυτόχρονα αφήνοντας πάντα την αίσθηση μιας κρυφής τρυφερότητας: σαν κάποιος που σου χαϊδεύει το πρόσωπο την ώρα που σου ανακοινώνει ότι θα χαθεί για πάντα. Δεν προσφέρει εύκολες λύσεις. Δεν έχει χρόνο για ρομαντισμούς. Σε προκαλεί να δεχτείς όπως είναι, σαν κάποιου είδους radical acceptance.
Το βιβλίο Πεδίο Ροής από τη Νίνα Ράπη κυκλοφορεί από την Κάπα Εκδοτική και μπορείτε να το βρείτε εδώ.
Το βιβλίοΜπαμπά θέλω να ντρέπεσαι για μένα από το Sam Albatros κυκλοφορεί από το ίδιο (αυτοέκδοση) και μπορείτε να το βρείτε εδώ.