Η Παγκόσμια Ημέρα των Ζώων γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 4 Οκτωβρίου. Γιορτάστηκε για πρώτη φορά το 1925, από τον γερμανό συγγραφέα και εκδότη του περιοδικού «Άνθρωπος και Σκύλος» Χάινριχ Ζίμερμαν, στο Sport Palace του Βερολίνου, με στόχο να αντιμετωπιστούν τα δεινά των ζώων, και να ξεκινήσουν δράσεις για την προστασία τους.
Αρχικά η Παγκόσμια Ημέρα των Ζώων εορταζόταν μόνο στη Γερμανία, στην Αυστρία, την Ελβετία και την τότε Τσεχοσλοβακία, ενώ τον Μάιο του 1931, σε ένα διεθνές συνέδριο των οργανισμών προστασίας των ζώων, που πραγματοποιήθηκε στη Φλωρεντία, ο Χάινριχ Ζίμερμαν κατάφερε να την εδραιώσει ως παγκόσμιας κλίμακας γιορτή.
Ο νόμος στη χώρα μας για αδέσποτα και κατοικίδια
Με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα των Ζώων, ας θυμηθούμε ότι ο νόμος στη χώρα μας επιτρέπει μέχρι τρία κατοικίδια σε κάθε διαμέρισμα, και η ισχύς του υπερτερεί των κανονισμών των πολυκατοικιών. Ο κανονισμός μίας πολυκατοικίας μπορεί απλά και μόνο, να καθορίσει έναν μέγιστο αριθμό ζώων, με ελάχιστο βέβαια τον αριθμό, που προβλέπεται από τον νόμο.
Οπότε, δεν ισχύει το “απαγορεύονται τα κατοικίδια” σε πολυκατοικία , ενώ αν έχετε κατοικίδιο και, λόγω αυτού, δε σας νοικιάζουν σπίτι, μπορείτε να κινηθείτε νομικά.
Η σίτιση και το πότισμα των ζώων σε δημόσιο χώρο δεν απαγορεύεται
Αντιθετα, είναι η σίτιση και το πότισμα των ζώων σε δημόσιο χώρο είναιυποχρέωση όλων μας και “δεν παραβιάζει τις διατάξεις του Ν. 4039/2012, αλλά είναι μέσα στο πνεύμα σεβασμού κάθε έμβιας ύπαρξης για δικαίωμα στη ζωή.” Ο νόμος, άλλωστε, το ορίζει με σαφήνεια: “Δεν απαγορεύεται η παροχή τροφής και νερού σε αδέσποτα ζώα συντροφιάς από φιλόζωες/ους πολίτες, υπό την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι κανόνες καθαριότητας και υγιεινής” (Νόμος 4235/2014, άρθρο 46). Όσα άτομα δεν αγαπούν τα ζώα και δεν τα φιλοξενούν στο σπίτι τους είναι δικαίωμά τους, όμως, έχουν την υποχρέωση να τα σέβονται.
Η κακοποίηση των ζώων είναι ποινικό αδίκημα:
Η απότομη ρίψη νερού (πχ. από μπαλκόνι), το σπρώξιμο ή το χτύπημα με αντικείμενο (πχ. με σκούπα), το κλότσημα, η απομάκρυνση κατάλληλης τροφής και νερού από δημόσιο χώρο, δεν αποτελούν πολιτισμένες συμπεριφορές, “έχοντας υπόψη ότι η συμπεριφορά μας προς τα ζώα καταδεικνύει τον πολιτισμό μας” , όπως αναφέρεται σε Εγκύκλιο του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου (13/10/2014, Αρ/ Πρωτ: 4272, Αρ. Εγκυκλίου: 4), ενώ σωρευτικά, οι παραπάνω πράξεις, υπό προϋποθέσεις, συνιστούν πρόθεση κακοποίησης.
Σε κάθε περίπτωση, η κακή και βάναυση μεταχείριση προς οποιοδήποτε είδος ζώου, καθώς και οποιαδήποτε πράξη βίας κατ’ αυτού, όπως ο τραυματισμός, ο βασανισμός, η δηλητηρίαση, ο πνιγμός, κ.α., συνιστούν σαφή κακοποίηση σε βάρος των ζώων και σύμφωνα με το Άρθρο 16 του Νόμου 4039/2012, “Περί κακοποίησης των ζώων” αποτελούν εγκλήματα και διώκονται, ακόμη και αυτεπαγγέλτως (άρθρο 242, παρ. 1-2 Κ. Ποιν. Δ.), με σύλληψη και προσαγωγή των υπαίτιων, που τιμωρούνται με ποινή φυλάκισης ενός έτους και χρηματική ποινή από 5.000 ως 15.000 ευρώ.
Εκτρεφόμενα παραγωγικά ζώα
Οι βασικοί κανόνες για την ευζωία των εκτρεφόμενων παραγωγικών ζώων, όπως αυτές καταγράφονται στην ισχύουσα νομοθεσία, όπως αναφέρει το in.gr είναι οι παρακάτω:
Η φροντίδα των ζώων ανατίθεται σε επαρκή αριθμό προσώπων με κατάλληλες ικανότητες, γνώσεις και επαγγελματικά προσόντα.
Επιθεώρηση
Όλα τα ζώα που ζουν περιορισμένα σε συστήματα εκτροφής, όπου η καλή διαβίωση τους εξαρτάται από την συχνή ανθρώπινη προσοχή, επιθεωρούνται τουλάχιστον μία φορά την ημέρα. Τα ζώα που εκτρέφονται ή κατέχονται σε άλλα συστήματα, επιθεωρούνται κατά διαστήματα επαρκή για την αποφυγή κάθε ταλαιπωρίας τους.
Πρέπει να υπάρχει κατάλληλος φωτισμός (σταθερός ή φορητός) ώστε τα ζώα να είναι δυνατόν να επιθεωρούνται διεξοδικά ανά πάσα στιγμή.
Σε κάθε ζώο που φαίνεται ασθενές ή τραυματισμένο παρέχονται, χωρίς καθυστέρηση, οι κατάλληλες φροντίδες και, όταν ένα ζώο δεν αντιδρά στις φροντίδες αυτές, λαμβάνεται το συντομότερο δυνατόν η γνώμη κτηνιάτρου. Εάν χρειάζεται, τα ασθενή ή τραυματισμένα ζώα απομονώνονται σε κατάλληλους χώρους σταβλισμού με, κατά περίπτωση, στεγνή αναπαυτική στρωμνή.
Μητρώα
Ο κύριος ή κάτοχος των ζώων τηρεί μητρώο στο οποίο αναφέρεται κάθε ιατρική αγωγή καθώς και ο αριθμός των θανάτων που διαπιστώνονται σε κάθε επιθεώρηση. Όταν απαιτείται η καταγραφή ισοδύναμων πληροφοριών για άλλους σκοπούς, οι πληροφορίες αυτές εξυπηρετούν και τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας.
Τα μητρώα αυτά διατηρούνται επί τρία τουλάχιστον έτη και τίθενται στη διάθεση της αρμόδιας αρχής κατά τη διάρκεια των επιθεωρήσεων ή όποτε ζητηθούν.
Ελευθερία κίνησης
Η ελευθερία κίνησης που χρειάζεται κάθε ζώο, ανάλογα με το είδος του και σύμφωνα με την κτηθείσα πείρα και τις επιστημονικές γνώσεις, δεν πρέπει να παρεμποδίζεται έτσι ώστε να προκαλείται περιττή ταλαιπωρία ή τραυματισμός. Όταν ένα ζώο είναι συνεχώς ή συνήθως προσδεδεμένο, αλυσοδεμένο ή περιορισμένο, πρέπει να διαθέτει τον απαιτούμενο χώρο για τις φυσιολογικές του ανάγκες και ανάγκες συμπεριφοράς του, σύμφωνα με την κτηθείσα πείρα και τις επιστημονικές γνώσεις.
Κτίρια και χώροι σταβλισμού
Τα υλικά που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή των χώρων σταβλισμού, ιδίως δε των διαμερισμάτων και του εξοπλισμού με τον οποίο είναι δυνατό να έλθουν σε επαφή τα ζώα, δεν πρέπει να είναι επιβλαβή για τα ζώα και πρέπει να μπορούν να καθαρίζονται και να απολυμαίνονται σχολαστικά.
Οι χώροι σταβλισμού και τα σημεία πρόσδεσης των ζώων πρέπει να κατασκευάζονται και να συντηρούνται κατά τρόπον ώστε να μην υπάρχουν αιχμές ή προεξοχές που είναι δυνατόν να τραυματίσουν τα ζώα.
Η κυκλοφορία του αέρα, το ποσοστό κονιορτού, η θερμοκρασία, η σχετική υγρασία του αέρα και οι συγκεντρώσεις αερίων, πρέπει να παραμένουν εντός ορίων που δεν βλάπτουν τα ζώα.
Τα ζώα που εκτρέφονται εντός κτιρίων δεν πρέπει να παραμένουν ούτε σε συνεχές σκοτάδι, ούτε να εκτίθενται χωρίς κατάλληλη διακοπή σε τεχνητό φωτισμό. Όταν ο φυσικός φωτισμός είναι ανεπαρκής για τις φυσιολογικές και ηθολογικές τους ανάγκες, πρέπει να προβλέπεται κατάλληλος τεχνητός φωτισμός.
Ζώα που δεν εκτρέφονται εντός κτιρίων
Τα ζώα που δεν εκτρέφονται εντός κτιρίων πρέπει, στο βαθμό που αυτό είναι αναγκαίο και δυνατό να προστατεύονται από τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες, τους θηρευτές και τους κινδύνους για την υγεία τους. Αυτόματος ή μηχανικός εξοπλισμός
Κάθε αυτόματος ή μηχανικός εξοπλισμός που είναι αναγκαίος για την υγεία και την καλή διαβίωση των ζώων πρέπει να επιθεωρείται τουλάχιστον μία φορά την ημέρα. Όταν διαπιστώνονται βλάβες πρέπει να επανορθώνονται αμέσως ή, όταν αυτό δεν είναι δυνατόν, να λαμβάνονται κατάλληλα μέτρα για να προστατεύεται η υγεία και η καλή διαβίωση των ζώων. Όταν η υγεία και η καλή διαβίωση των ζώων εξαρτώνται από σύστημα τεχνητού εξαερισμού, θα πρέπει να προβλέπεται κατάλληλο εφεδρικό σύστημα επαρκούς ανανέωσης του αέρα για την διασφάλιση της υγείας και της καλής διαβίωσης των ζώων σε περίπτωση βλάβης του συστήματος και σύστημα συναγερμού το οποίο να προειδοποιεί για τη βλάβη. Το σύστημα συναγερμού πρέπει να ελέγχεται τακτικά.
Σίτιση, πότισμα και χορήγηση άλλων ουσιών
Στα ζώα πρέπει να παρέχεται υγιεινή τροφή, κατάλληλη για την ηλικία και το είδος τους, και σε επαρκείς ποσότητες, ώστε να διατηρείται η καλή υγεία τους και να καλύπτονται οι θρεπτικές τους ανάγκες. Σε κανένα ζώο δεν πρέπει να χορηγούνται τροφές ή υγρά κατά τρόπο που μπορεί να προκαλέσει περιττή ταλαιπωρία ή βλάβη, ούτε η τροφή ή τα υγρά αυτά να περιέχουν ουσίες οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν περιττή ταλαιπωρία ή βλάβη.
Όλα τα ζώα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε τροφή κατά διαστήματα ανάλογα με τις ανάγκες της φυσιολογίας τους.
Όλα τα ζώα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε νερό κατάλληλης ποσότητας και ποιότητας ή να μπορούν να ικανοποιούν τις ανάγκες τους σε υγρά με άλλους τρόπους.
Οι εγκαταστάσεις σίτισης και ποτίσματος πρέπει να σχεδιάζονται, να κατασκευάζονται και να τοποθετούνται κατά τρόπον ώστε να περιορίζονται οι κίνδυνοι μόλυνσης της τροφής και του νερού, καθώς και τα αρνητικά αποτελέσματα που θα μπορούσαν να προκύψουν από τον ανταγωνισμό μεταξύ των ζώων.
Καμία άλλη ουσία, εκτός από τις ουσίες που χορηγούνται για θεραπευτικούς ή προφυλακτικούς σκοπούς ή στο πλαίσιο ζωοτεχνικής αγωγής, όπως ορίζεται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 στοιχείο γ) του Π.Δ. 259/98 (Α’ 191) «Περί απαγορεύσεως της χρησιμοποιήσεως ορισμένων ουσιών με ορμονική ή θυρεοστατική δράση και των β-αγωνιστικών ουσιών στη ζωική παραγωγή για κερδοσκοπικούς λόγους, περί λήψεως μέτρων ελέγχου για ορισμένες ουσίες και τα κατάλοιπα τους, σε συμμόρφωση με τις οδηγίες 96/22 και 96/23», δεν χορηγείται στα ζώα, εκτός εάν έχει αποδειχθεί, βάσει επιστημονικών μελετών σχετικών με την καλή διαβίωση των ζώων ή βάσει της πείρας που έχει αποκτηθεί, ότι η ουσία δεν είναι επιβλαβής για την υγεία ή την καλή διαβίωση των ζώων.
Ακρωτηριασμοί
Έως ότου θεσπισθούν ειδικές διατάξεις για τους ακρωτηριασμούς και με την επιφύλαξη του Π.Δ. 139/95 (Α’ 89) «θέσπιση στοιχειωδών κανόνων για την προστασία των χοίρων στις εκτροφές» εφαρμόζεται η σχετική εσωτερική νομοθεσία.
Μέθοδοι εκτροφής
Δεν πρέπει να εφαρμόζονται φυσικές ή τεχνητές μέθοδοι εκτροφής οι οποίες προκαλούν ή ενδέχεται να προκαλέσουν ταλαιπωρία ή βλάβη σε οποιοδήποτε ζώο. Η παρούσα διάταξη δεν αποκλείει τη χρήση ορισμένων μεθόδων που ενδέχεται να προκαλέσουν ελάχιστη ή στιγμιαία ταλαιπωρία ή τραυματισμό, ή να απαιτήσουν παρέμβαση η οποία δεν είναι πιθανό να προκαλέσει διαρκή βλάβη, εφόσον επιτρέπεται από την εσωτερική νομοθεσία.
Κανένα ζώο δεν πρέπει να περιορίζεται σε εκτροφείο εάν δεν είναι δυνατόν να αναμένεται ευλόγως, βάσει του γονότυπου ή φαινοτύπου του, ότι αυτό δεν έχει αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία ή την καλή διαβίωσή του.
