Παρασκευή απόγευμα. Ένα άγνωστος λογαριασμός προσπαθεί να επικοινωνήσει μαζί μου στο Instagram. Στέλνει ένα μήνυμα. «Καλησπέρα, έπεσα θύμα ομοφοβικής επίθεσης και θα ήθελα να μιλήσω γι΄αυτό δημόσια, σας στέλνω και το κινητό μου…». Η ανταπόκριση σχεδόν αντανακλαστική. «Είσαι καλά;». Αντανακλαστικός και ο φόβος στη σκέψη. «Αλήθεια πόσο ασφαλείς (ως ΛΟΑΤΚΙ+) είμαστε έξω στον δρόμο»;
Tην τελευταία φορά που κληθήκαμε να διαπραγματευτούμε σε ένα αφιέρωμα το παραπάνω ερώτημα ήταν το 2014. Και τότε οι καταγγελίες για επιθέσεις σε ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα έξω στον δρόμο ήταν αυξημένες. Μιλάμε φυσικά για την Ελλάδα της κρίσης και της Χρυσής Αυγής, των απαγορευμένων τηλεοπτικών (γκέι) φιλιών και του ακραίου ομοτρανσφοβικού πολιτικού λόγου. Έντεκα χρόνια (και κάμποσες νομοθετικές ρυθμίσεις) μετά, θα περίμενε κανείς πως η χώρα θα έχει αλλάξει, εμείς θα έχουμε αλλάξει.
Τον τελευταίο καιρό, ωστόσο, καταγράφεται (πάλι) μια έξαρση περιστατικών σε βάρος των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων. Μόλις το 2024 έγιναν 55 επίσημες αναφορές στο Τμήμα Αντιμετώπισης Ρατσιστικής Βίας που αφορούσαν ομοτρανσφοβικά περιστατικά στην Αττική, ενώ οι αντίστοιχες καταγγελίες που γίνονται στο περιοδικό μας και αφορούν σε όλη τη χώρα έχουν γίνει σχεδόν καθημερινότητα. Παρόλ΄αυτά κάποιοι επιλέγουν να μιλούν για «μεμονωμένα περιστατικά». Αν όμως θελήσουμε να φύγουμε από την επιφάνεια και ρίξουμε μια πιο προσεκτική ματιά θα διαπιστώσουμε πως τα πράγματα είναι πολύ πιο σοβαρά.
«Οι δρόμοι αυτής της χώρας δεν μας χώρεσαν ποτέ. Οι ιστορίες κουήρ και τρανς ατόμων πριν από εμένα μιλάνε όλες για τη νύχτα. Η νύχτα ως καταφύγιο και διαφυγή, η νύχτα ως η πιο ασφαλής ώρα, για να μπορέσουν να υπάρξουν σε συγκεκριμένους δρόμους, πλατείες και πάρκα της χώρας κουήρ και τρανς άτομα. Στα σκοτεινά και μακριά από το φως της μέρας», σχολιάζει το Μυρτώ όταν συζητάμε για τις ομοτρανσφοβικές επιθέσεις που συμβαίνουν στη χώρα. Το Μυρτώ μένει στο κέντρο της Αθήνας και συγκεκριμένα στην περιοχή του Αγίου Παντελεήμονα «εκεί που τα ενοίκια είναι ακόμα κάπως προσιτά για κουήρια, μεταναστά και άλλα άτομα χωρίς ταξική υπεροχή», όπως λέει χαρακτηριστικά.
Το Μυρτώ προσδιορίζεται ως «masc fatale», δηλαδή ως άτομο που παίζει με τα όρια της αρρενωπότητας αλλά και της θηλυκότητας. «Αν έπρεπε να διαλέξω ένα κουτάκι θα έλεγα ότι είμαι τρανς μη δυαδικό άτομο». Για το Μυρτώ υπάρχουν πολλά πράγματα που εξηγούν τις επιθέσεις αυτές. «Πιστεύω πως ένας κυρίαρχος λόγος είναι ότι όλοι ανεξαιρέτως οι θεσμοί της χώρας κανονικοποιούν τη βία εναντίον μας. Ο πρωθυπουργός της χώρας λέει ιστορίες για εξωγήινους στον Υμηττό, η εκκλησία δεν καταδικάζει τα κηρύγματα μίσους, ο ελληνικός στρατός τιμά την ελληνική αντρίλα και λεβεντιά, το δικαστικό σώμα αφήνει ανενόχλητους τους δολοφόνους της Ζακι, η αστυνομία κυριολεκτικά σκοτώνει».
Για τον Στέλιο, έναν 32χρονο gay (panromantic) άνδρα που μεγάλωσε και ζει στα Χανιά, οι επιθέσεις συνδέονται με την άνοδο της ακροδεξιάς. «Σίγουρα η αύξηση της λοατκιφοβιας και των περιστατικών βίας δεν μπορεί να μην συσχετιστεί με την άνοδο της ακροδεξιάς, τόσο εγχώρια, όσο και παγκοσμίως. Όταν οι ίδιες οι κυβερνήσεις αναπαράγουν και προωθούν ρατσισμό και λοατκιφοβία, δυσχεραίνει όλο και περισσότερο η ελπίδα για τους πολίτες της χώρας να εκπαιδεύονται και να καλλιεργούν τον σεβασμό και την αποδοχή. Η ίδια η άνοδος της ακροδεξιάς, κατ’ εμέ, οφείλεται σε ένα μεγάλο βαθμό σε πολιτικοοικονομικές κρίσεις που ζει η ανθρωπότητα τα τελευταία χρόνια, οι οποίες οδηγούν τους ανθρώπους σε έντονα άγχη και φόβο – που με τη σειρά του οδηγεί στη διάσπαση, στην πόλωση και το μίσος».
Όλοι ανεξαιρέτως οι θεσμοί της χώρας κανονικοποιούν τη βία εναντίον μας. – Μυρτώ
«Σίγουρα ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό και η άνοδος της ακροδεξιάς, στη χώρα μας και παγκοσμίως, αλλά κάτι μου λέει ότι η απόκλιση των περιστατικών που συμβαίνουν σήμερα δεν είναι πολύ μεγάλη απ’ ό,τι παλιότερα», συμπληρώνει σε αυτό το σημείο 34χρονος Ελάρης, ο οποίος προσδιορίζεται ως γκέι άνδρας μεγάλωσε στη Μυτιλήνη και ζει στη Θεσσαλονίκη από το 2010. «Απλώς σήμερα η δημοσιοποίηση ενός τέτοιου περιστατικού γίνεται με λιγότερο φόβο, πιο εύκολα και γρήγορα με τη βοήθεια των κοινωνικών μέσων. Παλιότερα θυμάμαι ακόμη και δικούς μου ανθρώπους να δέχονται επίθεση και να μην το κοινοποιούν πουθενά, τόσο γιατί φοβόντουσαν όσο γιατί δεν υπήρχαν οι ανάλογες πλατφόρμες να δώσουν βήμα σε κάτι τέτοιο».
Η Σελήνη είναι μια 20χρονη τρανς γυναίκα που ζει και σπουδάζει στην Αθήνα ενώ παράλληλα εργάζεται σε ιδιωτικό ιατρείο ως γραμματέας. Για την ίδια η πολιτικοκοινωνική κατάσταση στη χώρα μας είναι τεταμένη. «Η οικονομική κρίση αποτελεί κύριο πρόβλημα για την πλειονότητα από εμάς. Μέσα σε αυτό το κλίμα οι άνθρωποι συχνά βρίσκουν εύκολα, εξιλαστήρια θύματα στην προσπάθειά τους να εκτονωθούν. Η έλλειψη παιδείας σίγουρα παίζει σημαντικό ρόλο και η εκκλησία έχει συχνά πολώσει αντί να φέρει κοντά».
Για το -28 ετών- Βαγγέλη (χρησιμοποιεί αρσενικές/ουδέτερες αντωνυμίες) που ζει στην Αθήνα, το ζήτημα είναι πολύ πιο σύνθετο. «Το μίσος για το διαφορετικό είναι μια απλουστευμένη απάντηση. Η αιτία αυτής της επαυξανόμενης βίας εις βάρος ΛΟΑΤΚΙ+ δεν είναι μόνο αυτό. Η άνοδος του φασισμού, των ακροδεξιών κομμάτων, καθώς και μια ενεργή γενοκτονία κατά του λαού της Παλαιστίνης σε “live μετάδοση”, δίνουν χώρο στον σκοταδισμό και στη μισαλλοδοξία να κυριαρχήσουν. Πολιτικοί ηγέτες, και μια τεράστια μερίδα του παγκόσμιου πληθυσμού που αρνείται να πάρει θέση, ενδυναμώνει το κλίμα της βίας. Όχι μόνο οι καταπιεστές και τα πρόσωπα που παρακινούν σε βία δεν διώκονται, αλλά αντιθέτως βρίσκουν άσυλο σαν να είναι οι ίδιοι κατατρεγμένοι. Ο κόσμος τους παρηγορεί, ακόμα και μετά τον θάνατό τους. Παράλληλα, η διεφθαρμένη δικαιοσύνη και τα νομοσχέδια που με νύχια και με δόντια προσπαθούν να περάσουν σπρώχνοντάς μας πιο βαθιά στο περιθώριο, επηρεάζουν κάθε πτυχή της ζωής μας. Η έντονη δυσοσμία κανονικοποίησης αυτής της βίας εναντίον μας πλανάται στον αέρα και η ανοχή σε αυτά που συμβαίνουν μπροστά στα μάτια μας υποδηλώνει πως δεν υπάρχουν συνέπειες. Αν δεν υπάρχουν σοβαρές συνέπειες, λοιπόν, γιατί να διστάσουν να βλάψουν ΛΟΑΤΚΙ+ όταν οι θύτες γνωρίζουν ότι κανείς δεν πρόκειται να τους κάνει τίποτα;».
Για το Κωστή, ένα amab non-binary άτομο που ζει κι αυτό στη Θεσσαλονίκη, η κύρια αιτία όλων αυτών των επιθέσεων είναι η ίδια από τότε μου χάσαμε τη Zackie. «Ακριβώς αυτή η πλήρης απάθεια και αναλγησία για το οτιδήποτε άσχημο συμβαίνει γύρω μας. Συνολικά ως κοινωνία, έχουμε φτάσει σε σημείο οριακά χωρίς επιστροφή σε αυτό το θέμα, είναι γραμμένη στο DNA του Ελληνάρα, η φράση “εμείς να είμαστε καλά”, χωρίς να τον νοιάζει τι περνάει ο συνάνθρωπος».
«Δεν θέλω να φοβάμαι»
Τον περασμένο Μάιο ένα κουήρ άτομο δέχθηκε λεκτική και σωματική βία από τρεις νεαρούς στον σταθμό Αττική (Αθήνα) του ηλεκτρικού. Στην ανάρτηση του για την επίθεση το άτομο ανέφερε -μεταξύ άλλων- πως γράφει αυτό το κείμενο «γιατί δεν θέλω να φοβάμαι. Το γράφω γιατί δεν πρέπει να φοβόμαστε», συνοψίζοντας με αυτόν τον τρόπο μία από τις βασικότερες διεκδικήσεις της κοινότητά μας. Να ζούμε και να κυκλοφορούμε χωρίς φόβο. Πόσο κοντά είμαστε σε αυτό;
«Υπάρχουν φορές που νιώθω απελπιστικά μη ασφαλής στους δρόμους της Αθήνας κυρίως όταν περνάω δίπλα από διμοιρίες και κλούβες – βρίσκομαι συχνά στην περιοχή των Εξαρχείων», μου λέει το Μυρτώ. «Έχω δεχθεί επιθέσεις στη λαϊκή, στο σούπερ μάρκετ, σε τουαλέτες και κουβαλώ ακόμα το συλλογικό τραύμα της δολοφονίας του Ζακ μέρα μεσημέρι στους δρόμους την Αθήνας». Για το Μυρτώ, ωστόσο η πόλη γίνεται εξαιρετικά φιλόξενη «κάθε φορά που περπατάω στους δρόμους με φίλα και φίλες, κάθε φορά που διοργανώνεται μία πορεία ή υπάρχει μία συλλογική απάντηση στη βία, κάθε φορά που διαταράσσουμε συλλογικά τα πατριαρχικά, ετεροκανονικά ήθη και έθιμα».
Αντίστοιχη είναι η απάντηση και του Ελάρη. «Δε νιώθω πάντα ασφάλεια. Υπάρχουν μέρες που ξυπνάω με την αυτοπεποίθηση να αντιμετωπίσω τους πάντες και τα πάντα, υπάρχουν μέρες που σκέφτομαι ακόμη και το αν το χρώμα της μπλούζας μου ή το περπάτημά μου μπορεί να μην είναι αρκετά αντρικό για κάποιον άγνωστο εκεί έξω. Κάποια πρωινά διαπραγματεύομαι πολλά πράγματα πριν βγω απ’ το σπίτι και άλλοτε κερδίζει η πλευρά του φόβου κι άλλες φορές του θάρρους. Ο φόβος προέρχεται σίγουρα από τραυματικές εμπειρίες που είχα ως παιδί, έφηβος, ακόμη και ως ενήλικας. Ρητορική μίσους για τη σεξουαλικότητα ή το σώμα μου, από άτομα στο σχολείο ή τη γειτονιά μεγαλώνοντας. Επίσης έχω βιώσει κι εγώ και κοντινά μου άτομα επιθέσεις μίσους. Θυμάμαι ένας σύντροφος που είχα πριν κάποια χρόνια είχε δεχτεί ομοφοβική επίθεση σε ένα φοιτητικό πάρτι. Εγώ δεν ήμουν παρών, δέχτηκα τα νέα μέσω τηλεφώνου και μέχρι σήμερα έχω στο μυαλό μου την εικόνα της σκισμένης του μπλούζας από το περιστατικό. Επίσης, ο φόβος μου σήμερα προέρχεται σε μεγάλο βαθμό και από την έντονη παρουσία αστυνομίας παντού. Πάντα όταν περνάω δίπλα από μαζεμένους αστυνομικούς, ειδικά βράδυ και μόνος, νιώθω πάρα πολύ άβολα, παρότι δεν θα έπρεπε να έχω κανέναν λόγο να φοβάμαι. Και είναι τραυματικό να νιώθεις ότι η ίδια σου η ύπαρξη μπορεί να θεωρηθεί παράνομη».
Δεν είμαι ασφαλής πουθενά. – Βαγγέλης
Για το Βαγγέλη υπάρχει πάντα αυτή η σκέψη πως κάποιος άγνωστος θα του κάνει κακό. «Η αλήθεια είναι πως δεν αισθάνομαι ποτέ ασφάλεια ως ΛΟΑΤΚΙ+ όταν κυκλοφορώ στο δρόμο. Ξυπνάω κάθε μέρα με το θάρρος πως πρέπει να αντιμετωπίσω έναν κόσμο που μου συμπεριφέρεται σαν να είμαι κάτι το αποκρουστικό. Αποφεύγω να διαβάζω σχόλια στα σόσιαλ μίντια γιατί αντιλαμβάνομαι ότι οι άνθρωποι που νιώθουν έτσι για εμένα είναι πολύ περισσότεροι απ’ όσο είχα υπολογίσει. Παρατηρώ πώς μιλάει ο κόσμος γύρω μου, τι λέξεις χρησιμοποιεί για να με περιγράψει, και πόση ανακούφιση αισθάνεται που δεν έτυχε να είναι εγώ. Παραδέχονται άμεσα και έμμεσα πως τους αρέσει να διεγείρουν αυτό τον φόβο σε ανθρώπους που δεν τους μοιάζουν. Δεν είμαι ασφαλής πουθενά».
«Σίγουρα δεν νιώθω την άνεση και την ασφάλεια ούτε να φορέσω ό,τι θελήσω και, το βασικότερο, να κυκλοφορώ δημόσια και ελεύθερα με τους ερωτικούς συντρόφους μου», μου εξηγεί ο Στέλιος. «Όποτε είμαι σε δημόσιους χώρους με σύντροφο νιώθω φόβο ότι κάποιος θα μας επιτεθεί αν θεωρήσει ότι “προκαλούμε”. Επίσης, δεν είναι λίγες οι φορές που νιώθω ανασφάλεια και έντονο άγχος για πιο μικρόσωμους φίλους μου που συνοδεύω και έχουν πιο έντονη θηλυκότητα».
Ενδιαφέρον έχει και η απάντηση του Κωστή, που σημειώνει πως νιώθει περισσότερη ασφάλεια στη Θεσσαλονίκη από ότι στην Αθήνα, διαλύοντας έτσι την ψευδαίσθηση όταν τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα στην πρωτεύουσα αισθάνονται πιο ασφαλή. «Και αυτό επειδή στη Θεσσαλονίκη δεν υπάρχει αυτή η απροσωπία», τονίζει. «Εδώ πάνω δεν είσαι απλά και μόνο ένας αριθμός σε μια στατιστική. Βέβαια, υπάρχουν και στιγμές στις οποίες έχω σκεφτεί δυο και τρεις φορές ποιο λεωφορείο να πάρω π.χ. για να πάω σπίτι μετά από βραδινή έξοδο, αλλά πλέον (και όσο μεγαλώνω κι εγώ το παρατηρώ), πολύ σπάνια θα αγχωθώ. Κυρίως αγχώνομαι για τα υπόλοιπα κουήρ άτομα παρά για μένα».
Τη δική της διάσταση στο ζήτημα της ασφάλειας δίνει η Σελήνη. «Έχω φτάσει σε ένα σημείο στη φυλομετάβασή μου όπου πλέον αισθάνομαι γενικά ασφαλής. Η εικόνα είναι σημαντική για τον κόσμο. Στο παρελθόν είχα δεχθεί βία, πλέον αυτό δε συμβαίνει. Τα όποια αισθήματα ανασφάλειας έχω κατά καιρούς, προσπαθώ κάθε φορά να ξεκαθαρίσω αν είναι δικό μου πρόβλημα ή αποτέλεσμα όσων ακούμε να συμβαίνουν γύρω μας. Νομίζω είναι ένας συνδυασμός και των δυο. Το δουλεύω…».
«Πράξτε… όχι μόνο λόγια»
Στις 26 Αυγούστου μια ακόμη ομοτρανσφοβική επίθεση γίνεται γνωστή. Αυτή τη φορά μια τρανς γυναίκα μαζί μια δύο ακόμη άτομα βρίσκονται στην οδό Τζον Κένεντι στο Περιστέρι (η δεύτερη επίθεση που γίνεται στην περιοχή τους τελευταίους μήνες), όταν δύο αγόρια σε ένα μηχανάκι τους απευθύνονται με έναν έντονα τρανσφοβικό χαρακτηρισμό. Όταν η παρέα της καταγγέλλουσας μπαίνει στο αμάξι, η επίθεση συνεχίζεται. Οι δράστες ακολουθούν, πετώντας διάφορα αντικείμενα. Στην καταγγελία της η τρανς γυναίκα κλείνει με τα παρακάτω λόγια: «Κάθε επίθεση σε μία από εμάς είναι επίθεση σε όλες μας. Η απάντησή μας πρέπει να είναι η συλλογική φωνή, η αλληλεγγύη και η αντίσταση. Cis προνομιούχα άτομα οφείλεται να πάρετε θέσεις. Οι τρανς θηλυκότητες βρίσκονται τόσο λεκτικά όσο και σωματικά συνεχώς σε κίνδυνο. Πράξτε όχι μόνο λόγια». Με αφορμή τα λόγια αυτά αναρωτήθηκα σχετικά με το τι πρέπει να γίνει ώστε να περιοριστούν/εξαλειφθούν οι επιθέσεις αυτές.
«Τα μεγαλύτερα και τα διεθνή προβλήματα δεν μπορούν να λυθούν από τη μια μέρα στην άλλη. Για αρχή, θα ήθελα ο καθένας από εμάς να προσπαθεί να είναι λίγο περισσότερο ενσυναίσθητος και ενημερωμένος. Να βλέπει τον άλλο πρώτα από όλα ως άνθρωπο. Θα ήθελα αυτό να ενισχύεται και από την οικογένεια και τους θεσμούς από μικρή ηλικία», είναι η τοποθέτηση της Σελήνης.
Για τον Στέλιο σίγουρα απαιτείται άμεση μέριμνα (και σε νομοθετικό πλαίσιο) από την πολιτεία για την προστασία μας και την πρόληψη τέτοιων επιθέσεων. «Επίσης σημαντικό θεωρώ τον ρόλο της εκπαίδευσης στην καλλιέργεια της γνώσης και της παιδείας σχετικά με έμφυλα και ΛΟΑΤΚΙ+ ζητήματα».
«Πραγματικά, δεν ξέρω», προβληματίζεται ως προς αυτό ο Ελάρης. «Από παιδί ακούω ότι αυτά τα προβλήματα δημιουργούνται λόγω έλλειψης παιδείας. Αυτά μάθαμε να παπαγαλίζουμε για να γράψουμε καλά στην Έκθεση στις Πανελλήνιες, αλλά η παιδεία δεν είναι μια συγκεκριμένη έννοια την οποία μπορείς να ελέγξεις και να διαμορφώσεις κατά βούληση. Κάθε άνθρωπος αντιλαμβάνεται πολύ διαφορετικά τι είναι παιδεία και πώς αυτή πρέπει να διαμορφωθεί. Σίγουρα το ότι τολμάμε πλέον να μιλήσουμε ανοιχτά για τέτοιες επιθέσεις είναι ένα βήμα προς την σωστή κατεύθυνση. Όμως, ό,τι κι αν κάνει η κοινωνία ή το σχολείο ή οποιοσδήποτε άλλος φορέας, η παιδεία σε μεγάλο βαθμό καθορίζεται από το σπίτι. Υπάρχουν ενήλικες που χρησιμοποιούν τη φράση “Έτσι έμαθα, έτσι κάνω”, αλλά από ένα σημείο και μετά οι πράξεις του καθένα παύουν να είναι απότοκα της παραπάνω δικαιολογίας και γίνονται συνειδητές επιλογές. Και δεν ξέρω πόσο έλεγχο μπορεί να έχει κάποιος πάνω σε αυτές τις επιλογές».
Ο Στέλιος πάντως συμπληρώνει πως «το πιο βασικό για μένα είναι η συλλογική συσπείρωση της κοινότητας και των allies με στόχο την ολοένα και περισσότερη ορατότητα, την αλληλο- και ετερό- εκπαίδευση και την ενδυνάμωση και την αλληλεγγύη των μελών της κοινότητας, έτσι ώστε να γίνουμε ένα συμπαγές σώμα που θα μπορεί και να πιέζει για πολιτικές αλλαγές, αλλά και να εξοστρακίζει τους φασίστες – κακοποιητές».
Οι τρανς θηλυκότητες βρίσκονται τόσο λεκτικά όσο και σωματικά συνεχώς σε κίνδυνο. – θύμα ομοτρανσφοβικής επίθεσης
Στο ζήτημα της παιδείας αναφέρεται κι @ Κωστής. «Είχα μια δασκάλα στο δημοτικό που μας έφερε σε επαφή με τον Βολταίρο, τον Χαλίλ Γκιμπράν, την Κατερίνα Γώγου και άλλους μεγάλους λογοτέχνες. Μας έβαζε κάθε βδομάδα να ψάχνουμε ποιήματα και να τα φέρνουμε στην τάξη για να κάνουμε ανάλυση. Μπορεί να ήμουν δημοτικό, αλλά από αυτά που μπορούσα να καταλάβω τότε, κατέληξα μετά από χρόνια στο εξής συμπέρασμα: Η ουσιώδης εκπαίδευση είναι το Άλφα και το Ωμέγα, όχι ο Ιησούς Χριστός. Πολύ ωραίο το τσιτάτο “αγαπάτε αλλήλους”, εμπεριέχει πολύ νόημα και πολύ ζουμί για διερεύνηση, αλλά το ελληνορθόδοξο σχολείο αποφεύγει αυτή τη διερεύνηση διότι με αυτήν έχουν ασχοληθεί άνθρωποι της τέχνης, και τα Ελληνόπουλα πρέπει να γίνουν γιατροί και δικηγόροι, να έχουν λεφτά να κάνουν παιδιά και πάει λέγοντας. Τα μωρά (και τα λέω μωρά γιατί έχω μικρά αδέρφια) πρέπει να γνωρίζουν την τέχνη από όταν είναι μωρά, γιατί η τέχνη είναι αυτή που διδάσκει τον σεβασμό, και όχι τα Θρησκευτικά. Στη μουσική σέβεσαι τις αξίες τον νοτών ενός κομματιού, σε ένα χαϊκού σέβεσαι το 5-7-5 (αριθμοί συλλαβών ανά στοίχο). Εκ του σύνεγγυς, γιατί να μην σέβεσαι και την ύπαρξη ατόμων διαφορετικών από εσένα;».
Για το Βαγγέλη «χρειαζόμαστε ριζική αλλαγή, να ξηλωθεί το σύστημα από τα θεμέλια του, να ξεβολευτεί ο κόσμος από το προνόμιο του, να καταδικάζει χωρίς “ναι, αλλά…” περιστατικά ομοτρανσφοβίας, ρητορικής μίσους, και να εναντιωθεί σε οτιδήποτε καταπιέζει τον συνάνθρωπό του. Χρειαζόμαστε σωστούς, αυστηρούς νόμους που εφαρμόζονται, όχι ποινές χάδια και παρηγοριά στον θύτη. Χρειαζόμαστε συμπεριληπτική σεξουαλική διαπαιδαγώγηση στα σχολεία, αντίστοιχα σεμινάρια στους χώρους εργασίας, δομές και κέντρα υποστήριξης που να μην υπολειτουργούν, και να παρέχεται προστασία στα θύματα από τις αρμόδιες αρχές, όχι να είναι απλώς βιτρίνες για να γεμίζουν τους τοίχους με πιασάρικα τσιτάτα. Ο μόνος τρόπος να δουλέψει αυτό είναι ενωμένα, με συνεχή αγώνα, και κανένα μόνο του».
«Σε πολιτειακό επίπεδο πρέπει άμεσα και με γοργούς ρυθμούς να αλλάξει το καθεστώς θεσμικής βίας μέσα στο οποίο ζούμε. Για κάθε ομο/τρανσφοβική επίθεση που συμβαίνει, υπάρχουν τεράστιες θεσμικές ευθύνες. Σε επίπεδο οργάνωσης και αλληλεγγύης θέλουμε ακόμα μεγαλύτερο και πιο συμπεληπτικό τρανσφεμινιστικό κίνημα. Τέλος, ακόμα λίγο παραπάνω γκλίτερ και κλωτσιές με δωδεκάποντα να βάλουνε μυαλό!», σημειώνει ολοκληρώνοντας το Μυρτώ!
Χαρτογραφώντας την ομο/τρανσφοβία στους δρόμους της χώρας
Ήταν πριν περίπου έναν χρόνο όταν έγιναν γνωστές οι πρώτες καταγγελίες για ομοφοβικές επιθέσεις στο Ζάππειο. Οι επιθέσεις, ωστόσο, φαίνεται να συνεχίζονται ακόμη και σήμερα κάνοντας λόγο για μια ομάδα νεαρών μαυροφορεμένων ατόμων, η οποία εντοπίζει άνδρες που βρίσκονται στον χώρο (γνωστό cruising σημείο) τους περικυκλώνει και τους επιτίθεται λεκτικά και σωματικά. «Τις προάλλες, λίγο πριν τις 12 τα ξημερώματα βρισκόμουν στο πάρκο όταν είδα ένα άτομο να τρέχει για να ξεφύγει από τρεις νεαρούς (ήταν γύρω στα 17). Λίγο μετά με πλησίασε ένας που βρισκόταν εκεί και μου είπε πως τελικά τον έπιασαν και τον χτύπησαν», αναφέρει μία από τις καταγγελίες που έγινε πριν λίγους μήνες στο περιοδικό.
Τον Μάϊο ένα κουήρ άτομο δέχθηκε επίθεση σε σταθμό του ηλεκτρικού. Το περιστατικό σημειώθηκε στον σταθμό Αττική του ηλεκτρικού, όταν τρεις νεαροί άρχιζαν να τραμπουκίζουν το κουήρ άτομο που βρισκόταν έξω από τον συρμό. «Δεν γράφω αυτό το κείμενο για να προκαλέσω λύπηση. Το γράφω γιατί δεν θέλω να φοβάμαι. Το γράφω γιατί δεν πρέπει να φοβόμαστε. Όλοι έχουμε δικαίωμα να υπάρχουμε, να αντιστεκόμαστε, να κυκλοφορούμε, να ζούμε ελεύθερα. Όσο περισσότεροι μιλάμε, τόσο λιγότερο θα μένουν ατιμώρητοι», σημείωνε με θάρρος το άτομο που δέχθηκε την επίθεση, περιγράφοντας το περιστατικό με λεπτομέρειες. «Επιβιβάστηκα στον ηλεκτρικό, με προορισμό το κέντρο της Αθήνας. Κατέβηκα στη στάση “Αττική”, για να αλλάξω γραμμή και να πάω στο μετρό… Οι πόρτες έκλεισαν για ένα δύο δευτερόλεπτα και μετά ξανά άνοιξαν πιθανότατα επειδή ο οδηγός είδε την ένταση/ Και τότε ξεκίνησε η επίθεση. Πετάχτηκαν έξω, με περικύκλωσαν και άρχισαν να με χτυπούν με γροθιές και κλωτσιές. Με βρίζανε με χτυπούσαν στο πρόσωπο, στο σώμα, ακόμα και στο κεφάλι».Λίγες μέρες αργότερα ένας τουρίστας γνωστοποιεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης την ομοφοβική επίθεση που δέχθηκε στη χώρα μας. «Πριν από 3 νύχτες έπεσα θύμα ξυλοδαρμού από μια ομάδα ομοφοβικών τύπων στην Ελλάδα, οι οποίοι έλεγαν άσχημες, αηδιαστικές, πραγματικά άσχημες βρισιές και λέξεις προς εμένα και τους φίλους μου. Η αντίδρασή μου; Ήταν να πω “φίλε, τι στο διάολο, αυτό δεν είναι ωραίο”. Αυτό ήταν αρκετό για να με βάλουν κάτω και να με κλωτσάνε μέχρι να νιώσουν ότι ήταν αρκετό». Την ίδια περίοδο περισσότεροι από 20 μαθητές και μαθήτριες σχολείου από την Κύπρο, που επισκέπτονταν τη Θεσσαλονίκη για σχολική εκδρομή, επιτέθηκαν λεκτικά με έντονους υβριστικούς και απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς σε βάρος μιας τρανς κοπέλας κι ενός γκέι άντρα, που έτυχε να συναντήσουν.
Τον Ιούνιο μια ανησυχητική καταγγελία έγινε γνωστή από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η οποία έκανε λόγο για μια ομάδα στη Θεσσαλονίκη που έκλεινε ραντεβού μέσω Grindr για να στήσει ενέδρες και να ασκήσει βία σε ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα. Λίγες μέρες αργότερα, μια ακόμη ομοφοβική επίθεση σημειώνεται, όταν μια παρέα αγνώστων επιτίθεται σε ένα νεαρό άτομο που περνούσε από την πλατεία Κολοκοτρώνη στην Ανθούπολη. «Μια παρέα νεαρών, ηλικίας περίπου 16-20 ετών, καθόταν εκεί. Καθώς περπατούσα, με πλησίασε ένας από αυτούς από πίσω, με έσπρωξε και έπεσα στο οδόστρωμα. Ξεκίνησε να με κλωτσά, κυρίως στο κεφάλι. Λίγο μετά, ήρθε και ένας δεύτερος, ο οποίος συνέχισε να με χτυπά – αυτή τη φορά στο κεφάλι και στα πλευρά. Καθ’ όλη τη διάρκεια της επίθεσης, μου φώναζαν υβριστικά και ομοφοβικά σχόλια».
Στις αρχές Ιουλίου τρία ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα πέφτουν θύματα επίθεσης κοντά στον σταθμό των Πετραλώνων.«Δευτέρα βράδυ, γύρω στις έντεκα, κατεβαίνουμε (στον σταθμό των Πετραλώνων για να πάμε προς την Πλατεία Μερκούρη. Μας παίρνουν στο κατόπι δυο παιδιά (το πολύ 20 χρονών) τα οποία αντιληφθήκαμε όταν ήταν πλέον πίσω μας. Γύρισα να τους κοιτάξω κι ο ένας σήκωσε τη γροθιά του και κάτι είπε, αλλά δεν έδωσα βάση για να μην προκαλέσω. Τον αφήνω να περάσει κι αρπάζει τον φίλο μου από την μπλούζα. Χίμηξε κι ο άλλος πάνω στον φίλο μου, αρχίσαμε να τους τραβάμε για να τον ελευθερώσουν».
Τον Αύγουστο ένα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομο στη Λάρισα δέχεται βίαιη ομοφοβική επίθεση από άγνωστο που γνώρισε μέσω εφαρμογής γνωριμιών. «Του επιτέθηκε εξ αρχής, τον χτύπησε παντού σε όλο του το σώμα. Επί μια ώρα τον χτυπούσε στο κεφάλι με κατσαρόλα , του έσπαγε ποτήρια στο κεφάλι, με αποτέλεσμα να έχει έξι ράμματα στο κεφάλι, τρία στα πόδια, εγκεφαλική διάσειση, κ.α.».
Τον ίδιο μήνα μία τρανς γυναίκα καταγγέλλει ότι δέχθηκε βίαιη επίθεση τα ξημερώματα της Τρίτης στο Περιστέρι μαζί με την παρέα της.
Τον Σεπτέμβριο η βιτρίνα του βιβλιοπωλείου και των εκδόσεων Πολύχρωμος Πλανήτης βανδαλίζεται, με τον ιδιοκτήτη να κάνει λόγο για ομοφοβική επίθεση. Λίγες μέρες αργότερα,τρία τρανς άτομα στοχοποιούνται σε ψητοπωλείο στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Το περιστατικό εντάσσεται στα απόνερα ενός κλιμακούμενου εχθρικού κλίματος απέναντι στα τρανς άτομα (και μιας terf ιδεολογίας που προωθείται από οργανώσεις όπως το Μωβ). Τον ίδιο μήνα καταγράφονται δύο ακόμη ομοφοβικές επιθέσεις. Μίακοντά στον σταθμό του μετρό της Αθήνας «Αγία Μαρίνα», όπου ένα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομο δέχεται επίθεση από παρέα αγνώστων και άλλη μία στο κέντρο στη συμβολή των οδών Ανάφης και Πατησίων και συγκεκριμένα στη στάση του λεωφορείο (σ.σ. η καταγγελία έγινε γνωστή από την εκπομπή «Εξελίξεις Τώρα»/Mega). «Πλησίασε στο σημείο που ήμασταν όρθιοι και πιανόμασταν χέρι – χέρι. Ο συνοδηγός βγήκε ο μισός έξω από το παράθυρο, μας πέταξε ένα ποτήρι καφέ, μας λέρωσε, μας έκανε χάλια και μας φώναξε λ****ες. Ήμασταν μετά πολύ σοκαρισμένοι και οι δύο. Δεν περίμενα ποτέ ότι θα μου συμβεί κάτι τέτοιο. Κάναμε επώνυμη καταγγελία στο τμήμα αντιμετώπισης ρατσιστικής βίας».
Σε περίπτωση ομο/τρανσφοβικού περιστατικού
- Επικοινώνησε με τη γραμμή ψυχολογικής υποστήριξης για ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα 11528.
- Κάλεσε στο 11414 (24ωρη πανελλαδική γραμμή καταγγελιών).
- Κάλεσε στην Υπηρεσία Αντιμετώπισης Ρατσιστικής Βίας της Ελληνικής Αστυνομίας: 2106476750 ή στείλε email: [email protected] | Επισκέψου απευθείας τα γραφεία της υπηρεσίας (Λεωφ. Αλεξάνδρας 173, Αθήνα, 6ος όροφος, πλησίον μετρό Αμπελόκηποι)
- Στείλε online μήνυμα στο ΔΙΚΤΥΟ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΡΑΤΣΙΣΤΙΚΗΣ ΒΙΑΣ – RVRN: https://rvrn.org/el/contact-us
φωτογραφίες: Unsplash // Nick Night
