Για ακόμη μια χρονιά, πολλές ταινίες διεκδικούν το βραβείο Mermaid για την καλύτερη ταινία ΛΟΑΤΚΙ+ θεματικής στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Δείτε ποιες είναι αυτές.
Το 65Ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης θα δώσει το βραβείο Mermaid για την καλύτερη ΛΟΑΤΚΙ+ ταινία του επίσημου προγράμματος, προσφέροντας επίσης χρηματικό έπαθλο 3.000 ευρώ. Το βραβείο διεκδικούν δεκαοχτώ κουήρ ταινίες.
Επίσης, φέτος, ο Πάνος Χ. Κούτρας θα παραδώσει masterclass ανοιχτό στο κοινό, με τίτλο Queer Before It Was Cool, με κεντρική θεματική την queer ταυτότητα στο σινεμά του. Την Παρασκευή 8 Νοεμβρίου, ο καταξιωμένος έλληνας κινηματογραφιστής θα συζητήσει με τον δημοσιογράφο Αλέξανδρο Διακοσάββα (editor in chief, LIFO), μεταξύ άλλων, με το κοινό του Φεστιβάλ για τις άγνωστες πτυχές του έργου του, τις πολύτιμες εμπειρίες του από τα σχεδόν 25 χρόνια διαδρομής στον ελληνικό κινηματογράφο, τις queer αναπαραστάσεις στις ταινίες του, καθώς και τις επιρροές και τις αναφορές που έχουν διαμορφώσει τη σκηνοθετική του ματιά.
Οι ταινίες που διαγωνίζονται για το βραβείο Mermaid:
Κιούκα πριν το τέλος του καλοκαιριού / Kyuka Before Summer’s End [Κωστής Χαραμουντάνης] Ελλάδα-Βόρεια Μακεδονία, 2024, 106΄
Ένας πατέρας με τα δίδυμα ενήλικα παιδιά του ταξιδεύουν στον Πόρο για τις καλοκαιρινές τους διακοπές με το οικογενειακό ιστιοφόρο. Χωρίς να το γνωρίζουν, τα αδέλφια συναντούν τη βιολογική τους μητέρα η οποία τα εγκατέλειψε όταν ήταν μωρά. Αυτή η συνάντηση θα καταλήξει σε μια γλυκόπικρη ιστορία ενηλικίωσης για όλους τους εμπλεκόμενους.
Βασίλισσες του δράματος / Queens of Drama [Αλεξί Λανγκλουά] Βέλγιο-Γαλλία, 2024, 115΄
Μια μουσική έκρηξη της queer ευφορικής κουλτούρας αφηγείται μια αξέχαστη ιστορία αγάπης ανάμεσα σε δύο είδωλα της ποπ μουσικής σκηνής. Δυο μαινόμενες θηλυκότητες γνωρίζονται στους κύκλους των fan clubs και γίνονται εραστές, αναρριχώνται στην κορυφή των chart, γίνονται άσπονδες εχθροί που παραδίδονται σε πρώιμα culture wars, ώσπου βυθίζονται στην αφάνεια, βλέποντας τη νεότητα, την επιτυχία και τις νέες γενιές θαυμαστών να τις προσπερνούν. Γεφυρώνοντας διαφορετικές εκδοχές της ποπ κουλτούρας σε ένα μοναδικό μιούζικαλ (cult classic αυτοστιγμεί) που στρέφει τα βέλη του στη μουσική βιομηχανία, στην πατριαρχία, στο θέαμα και στα κοινωνικά ταμπού, βρίσκει την καρδιά του στόχου και την καρδιά του κοινού θεατή, ενώ τα βέλη αφήνουν ίχνη από χρυσόσκονη υπό τους ήχους του ρεφρέν You fisted me to the heart… Μια ξέφρενα queer και υπέροχα πολύχρωμη εκδοχή του Ένα αστέρι γεννιέται για τον 21ο αιώνα χαιρετίζει την άφιξη ενός ατρόμητου νέου ταλέντου του γαλλικού σινεμά.
Είδα τη λάμψη της τηλεόρασης / I Saw the TV Glow [Τζέιν Σόνμπραν] ΗΠΑ, 2024, 100΄
Όταν ένας μοναχικός έφηβος ανακαλύπτει, χάρη σε έναν συμμαθητή του, ένα μυστηριώδες μεταμεσονύκτιο τηλεοπτικό πρόγραμμα, ο κόσμος της εκπομπής αρχίζει να γίνεται πιο αληθινός από την ίδια του τη ζωή. To Τζέιν Σόνμπραν αφηγείται με μαεστρία μια ατμοσφαιρική και ανατριχιαστική ιστορία για τους εφιάλτες των προαστίων και την ενηλικίωση στα μέσα της δεκαετίας του ’90, χτίζοντας σταδιακά μια αίσθηση επικείμενης απειλής που ξεδιπλώνεται μέσα από δεκαετίες, ως την τελική της έκρηξη. Μια καλοδουλεμένη ταινία είδους, εμπνευσμένη από τις τηλεοπτικές εκπομπές που μας κρατούσαν ξάγρυπνους όταν ήμασταν παιδιά – εκείνες που μας τρόμαζαν, αλλά μας τραβούσαν τόσο που δεν μπορούσαμε να τις αφήσουμε. Ένα καθηλωτικό σχόλιο πάνω στην εμμονή της κουλτούρας μας με τη νοσταλγία, αλλά και στους τρόπους με τους οποίους ανακαλύπτουμε τον εαυτό μας μέσα από όσα παρακολουθούμε. Ένα ξεχωριστό εφηβικό φιλμ, που σίγουρα θα βρει τη θέση του στο πάνθεον των σύγχρονων κλασικών όπως το The Craft και το Donnie Darko. Η ταινία αποτυπώνει άψογα την ατμόσφαιρα των ’90s, με το έντονο χρωματικό κοντράστ, τον κόκκο του φιλμ 35mm και το φλουτάρισμα της VHS, ενώ το πρωτότυπο soundtrack της παραπέμπει στην υποβλητική ατμόσφαιρα του Twin Peaks Roadhouse. Μια πολυεπίπεδη ιστορία που όχι μόνο ψυχαγωγεί, αλλά προσφέρει κι έναν βαθύ, πρωτότυπο στοχασμό για την ταυτότητα, την απατηλή φύση της μνήμης και την αποδοχή του εαυτού μας. Πάνω απ’ όλα, το I Saw the TV Glow σηματοδοτεί την εμφάνιση μιας από τις πιο αυθεντικές νέες φωνές της εποχής μας, και φέρνει μια φρέσκια, ατρόμητη ματιά στον κουήρ και τρανς κινηματογράφο.
Εις το βουνό ψηλά εκεί / Went Up the Hill [Σάμουελ Βαν Γκρίνσβεν] Νέα Ζηλανδία-Αυστραλία, 2024, 100΄
Ο Τζακ, που εγκαταλείφθηκε ως παιδί, ταξιδεύει στην απομακρυσμένη Νέα Ζηλανδία για να παραστεί στην κηδεία της μητέρας του, Ελίζαμπεθ. Εκεί, συναντά τη χήρα της, Τζιλ, η οποία έχει και εκείνη τα δικά της ερωτήματα. Κατά τις νύχτες που ακολουθούν, η Ελίζαμπεθ επιστρέφει και καταλαμβάνει τα σώματα του Τζακ και της Τζιλ, χρησιμοποιώντας το καθένα ξεχωριστά για να επικοινωνήσει. Η Τζιλ έρχεται αντιμέτωπη με την αυτοκτονία της Ελίζαμπεθ, ενώ ο Τζακ αντιμετωπίζει το τραύμα της εγκατάλειψης. Καθώς μαθαίνουν ότι η Ελίζαμπεθ έχει παγιδευτεί σε ένα μεταφυσικό κενό, ο Τζακ αρχίζει να αμφισβητεί τον λόγο της επιστροφής της. Παγιδευμένοι σε έναν επικίνδυνο νυχτερινό χορό, ο Τζακ και η Τζιλ πρέπει να βρουν έναν τρόπο να απαλλαγούν από τον έλεγχό της, πριν τους οδηγήσει στην καταστροφή. Ένα βαθιά ανησυχαστικό και συνάμα λεπταίσθητο ψυχολογικό δράμα εμπνευσμένο. από τις αναμνήσεις του σεναριογράφου και σκηνοθέτη από τα παιδικά του χρόνια στη Νότια Νήσο της Νέας Ζηλανδίας. Μια σύγχρονη, προσωπική ιστορία φαντασμάτων που διερευνά τις ακραίες εκφάνσεις του πένθους και την επίπονη διαδικασία αποδέσμευσης από το παρελθόν, καμωμένη με το εύθραυστο υλικό των ονείρων.
Ευσπλαχνία / Misericordia [Αλέν Γκιροντί] Γαλλία-Ισπανία-Πορτογαλία, 2024, 104΄
Η επιστροφή του Jérémie στη γενέτειρά του για την κηδεία του πρώην αφεντικού του, εξελίσσεται σταδιακά σε ένα σπιράλ παραδοξότητας, αιματηρού μυστηρίου, και απρόσμενων σεξουαλικών προοπτικών. Όσο η προσωρινή παραμονή του νεαρού στο σπίτι της χήρας του εκλιπόντος παρατείνεται, τόσο περισσότερο αρχίζει να επισκιάζεται από μια εξαφάνιση, έναν γείτονα με απειλητικές διαθέσεις κι έναν ιερέα με (τουλάχιστον) παρεξηγήσιμες προθέσεις. Όπως ο ήρωάς του εδώ, έτσι κι ο Alain Guiraudie επιχειρεί τη δική του, άτυπη επιστροφή στους μαγνητικούς αφηγηματικούς κώδικες που ανέδειξαν τον Άγνωστο της Λίμνης στο φιλμ για το οποίο αξίζει να μνημονεύουμε αιώνια τον πάντα απρόβλεπτο Γάλλο δημιουργό. Μόνο που το Misericordia δεν δείχνει διάθεση να ακολουθήσει κατά γράμμα τις υποδειγματικές συντεταγμένες ενός ερωτικού θρίλερ. Αντιθέτως, δηλώνει αταξινόμητο, παράταιρο και ανυποχώρητα υβριδικό, υποσχόμενο μονάχα ότι μέχρι και το τελευταίο του καρέ θα συνεχίζει να εμπλουτίζει το βραδυφλεγές μείγμα ενός υφέρποντος ερωτισμού και θανάτου, με τις σουρεάλ νότες ενός κωμικού παράλογου.
Η μνηστή του ποιητή / The Jolly Forgers [Γιολάντ Μορό] Γαλλία, 2023, 103΄
Η Μιρέιγ επιστρέφει στη γενέτειρά της και στο οικογενειακό σπίτι που κληρονόμησε. Μεγάλη σε ηλικία και έχοντας αποδεχτεί ότι δεν την περιμένουν πλέον πολλές εκπλήξεις ή συγκινήσεις, θα δει τη ζωή της να περιπλέκεται απροσδόκητα όταν θα αποφασίσει να δεχτεί τρεις νέους ενοικιαστές: τρεις άντρες που θα φωτίσουν την καθημερινότητά της και θα τη βοηθήσουν να αναζωπυρώσει τη φλόγα της χαμένης από καιρό αληθινής της αγάπης. Μια πολύ γλυκιά, χαριτωμένη, ανθρώπινη και αισιόδοξη κομεντί, που με ανάλαφρο (αλλά ποτέ ελαφρύ) τρόπο στοχάζεται την έννοια της οικογένειας στην ουσία της, πέρα από στεγανά, προκαταλήψεις και στερεότυπα. Με τους αξιαγάπητους χαρακτήρες του –που ο καθένας κουβαλάει τη δική του απολαυστική εκκεντρικότητα–και την αναζωογονητικά θετική ματιά του στη ζωή, η ταινία ζωγραφίζει ένα χαμόγελο στα χείλη σου που διαρκεί πολύ μετά τους τίτλους τέλους. Σινεμά που αγαπάει τους ανθρώπους και πιστεύει στην ικανότητά τους να φτιάχνουν οικογένειες, πάντα και παντού, υπό οποιεσδήποτε συνθήκες.
Ιερός ηλεκτρισμός / Holy Electricity [Τάτο Κοτετίσβιλι] Γεωργία-Ολλανδία, 2024, 95’
Κάπου ανάμεσα στον στεγνό, τρυφερό ρεαλισμό του Άκι Καουρισμάκι και στην αγάπη για τις στυλιζαρισμένες λεπτομέρειες του Γουές Άντερσον (αλλά με μια πολύ πιο DIY και «βιωμένη» αισθητικής), αλλά διατηρώντας μια ολόδική της, απροσδόκητη αύρα, κατοικεί αυτή η ακατάτακτη ταινία του Τάτο Κοτετισβίλι. Μια ταινία που μας ξεναγεί στο πολύχρωμο χάος της Τιφλίδας, με οδηγούς δύο ξεχωριστούς πρωταγωνιστές: ο νεαρός Γκόνγκα και ο ξάδερφός του, ο Μπαρτ, προσπαθούν να τα φέρουν βόλτα με μικροδουλειές και μικροπεριπέτειες, μέχρι τη στιγμή που ανακαλύπτουν μια βαλίτσα σκουριασμένους σταυρούς, οι οποίοι θα τους φέρουν μπροστά σε μια ξεχωριστή επαγγελματική ευκαιρία. Εφαρμόζοντας πάνω στους σταυρούς φώτα από νέον, θα τους μεταμορφώσουν σε μικρά ηλεκτρικά έργα τέχνης και θα δοκιμάσουν να τα πουλήσουν πόρτα πόρτα στους κατοίκους της πόλης. Και κάπως έτσι θα μας κάνουν κοινωνούς, όχι μόνο στο υπέροχο ψηφιδωτό μιας πόλης που κρύβει μια ιστορία πίσω από κάθε πόρτα, αλλά και στη δική τους τσαλακωμένα όμορφη πραγματικότητα, σ’ ένα πορτρέτο ήσυχης φιλίας και ποίησης της καθημερινότητας, τις απροσδόκητα γοητευτικές πτυχές της οποίας συχνά προσπερνάμε δίχως δεύτερη σκέψη.
Λόγχισμα / Pierce [Νελίσια Λόου] Σιγκαπούρη-Ταϊβάν-Πολωνία, 2024, 106’
Η ζωή του νεαρού Ζιγιέ, ενός φέρελπι ξιφομάχου, αναστατώνεται από την πρόωρη αποφυλάκιση του μεγαλύτερου αδελφού του, του Ζιχάν, ο οποίος κάποτε σκότωσε συναθλητή του σε αγώνα ξιφασκίας. Η ανάγκη να επανενωθεί μαζί του και να πιστέψει την εκδοχή του Ζιχάν για ό,τι τον οδήγησε στη φυλακή είναι τέτοια που θα τον κάνει να παραβλέψει, εκτός από τα ανησυχητικά σημάδια, και τις επίμονες προσπάθειες της μητέρας τους να σβήσει τον Ζιχάν από τη ζωή τους. Σαν άλλη ξιφομάχος, η σκηνοθέτρια αναζητά υπομονετικά κι επίμονα στο μεγάλου μήκους ντεμπούτο της τα αδύναμα σημεία της ιερής σταθεράς της οικογένειας και του αδελφικού δεσμού, για να καταφέρει καίριο πλήγμα στις όποιες βεβαιότητές μας. Η μέθοδος της πρωτοεμφανιζόμενης δημιουργού φαντάζει αλάνθα&sgima;τη, καθώς εκκινεί από τις παρυφές του οικογενειακού δράματος για να καταλήξει στα προπύλαια ενός θρίλερ που θυμίζει έντονα το αξέχαστο Πρέπει να μιλήσουμε για τον Κέβιν. Πίσω από την προστατευτική μάσκα και τη στολή τους, οι ήρωες του Λογχίσματος είναι γυμνοί και διάτρητοι, έκθετοι στο τραύμα τους, όσο κι διατηρούν ζωντανή κάτι από την επιθυμία τους για ζωή. Όσο κι αν ματώνουν.
Μπέιμπι / Baby [Μαρσέλο Καετάνο] Βραζιλία-Γαλλία-Ολλανδία, 2024, 107΄
Ο 18χρονος Wellington περιπλανιέται στους δρόμους του Σάο Πάολο έχοντας μόλις βγει από το αναμορφωτήριο. Οι γέφυρες επικοινωνίας με τους γονείς του είναι κομμένες και ο τρόπος για να χτίσει επιτέλους τη ζωή του αγνοείται. Η συνάντηση με τον αρκετά μεγαλύτερο και πιο ώριμο Ρονάλντο θα του δείξει το δρόμο, όμως η παθιασμένη σχέση που ανθίζει μεταξύ τους δεν είναι απαλλαγμένη από αγκάθια. Ένα συνταρακτικό queer ερωτικό δράμα για μια σχέση κόντρα στα προγνωστικά, ιστορία μιας τραχιάς ενηλικίωσης βγαλμένη από την κάθε άλλο παρά ειδυλλιακή Βραζιλία του σήμερα, ή ένα άλμα πίστης προς τις κομβικές συναντήσεις με ανθρώπους που μας αλλάζουν τη ζωή; Το πολύπλευρο φιλμ του Μαρσέλο Καετάνο απαντά καταφατικά σε όλα τα παραπάνω, αγκαλιάζοντας με τρυφερότητα και ειλικρίνεια τους ήρωές του ως ολότητες, μαζί με τα ψεγάδια, τις αντιφάσεις τους, και το αναφαίρετο δικαίωμα στο λάθος.
Νεανικές καρδιές / Young Hearts [Άντονι Σχάτεμαν] Βέλγιο-Ολλανδία, 2024, 97΄
Στη μέση της σχολικής χρονιάς, ο 14χρονος Ελιάς γνωρίζει τον νέο του γείτονα, τον Αλεξάντερ, ένα αγόρι από τις Βρυξέλλες με αυτοπεποίθηση και πείσμα. Οι δυο τους γίνονται γρήγορα φίλοι. Ο Αλεξάντερ ρωτάει τον Ελιάς αν έχει κοπέλα, ενώ αποκαλύπτει δίχως ενδοιασμό ότι στον ίδιο αρέσουν τα αγόρια. Ο Ελιάς απολαμβάνει να περνάει χρόνο με τον Αλεξάντερ, αλλά κρύβει τα συναισθήματά του. Γεμάτος φόβους για το πώς θα αντιδράσουν οι άνθρωποι γύρω του, βρίσκει τον εαυτό του μπλεγμένο σε έναν ιστό ψεμάτων από τον οποίο δεν ξέρει πώς να ξεφύγει: η μόνη λύση είναι να απομακρυνθεί από τον Αλεξάντερ. Ο Ελιάς αισθάνεται τελείως μόνος. Ωστόσο, μετά από μια συγκινητική συζήτηση με τον παππού του για το πόσο πολύ αγαπούσε τη σύζυγό του, ο Ελιάς συνειδητοποιεί ότι η αγάπη είναι υπερβολικά πολύτιμη για να την αφήσει να χαθεί… Μια τρυφερή αλλά γενναία ιστορία ενηλικίωσης και αποδοχής της σεξουαλικότητας ενός αγοριού που ανακαλύπτει την αγάπη ενάντια σε όλες τις αντιξοότητες και αποφασίζει ότι όταν ο κόσμος φαίνεται ψυχρός, οι καρδιές μας βρίσκουν τρόπους να τον κάνουν πιο ζεστό και λιγότερο τρομακτικό. Μια συναρπαστική σπουδή για την πρώτη αγάπη και την αποδοχή της κουήρ ταυτότητας, η οποία απέσπασε Ειδική Μνεία στο τμήμα Generation της Μπερλινάλε, καθώς και το Μεγάλο Βραβείο των Cinéphiles στις Κάννες το 2024.
Οι πιο πολλοί άνθρωποι πεθαίνουν Κυριακή / Most People Die on Sundays [Ιαΐρ Σαΐδ] Αργεντινή-Ιταλία-Ισπανία, 2024, 75΄
Ο Νταβίντ, ένας γκέι Αργεντινός Εβραίος περί τα τριάντα, επιστρέφει για την κηδεία του θείου του στην πατρίδα από την Ιταλία όπου σπουδάζει. Παχουλός, μονήρης και άεργος, με μια ιδιότυπη αίσθηση του χιούμορ που φέρνει τους γύρω στα όρια της αμηχανίας, ο Νταβίντ περιφέρεται στο Μπουένος Άιρες κάνοντας τη μια γκάφα μετά την άλλη, ξοδεύοντας χρήματα που δεν έχει και ποντάροντας στην καλοσύνη των άλλων – και ιδίως της μητέρας του. Δεύτερη μεγάλου μήκους (πρώτη μυθοπλασίας) του σεναριογράφου και σκηνοθέτη Ιαΐρ Σαϊδ, ο οποίος κρατά και τον πρωταγωνιστικό ρόλο, η ταινία μάς συστήνει έναν απολαυστικό –ενίοτε ένοχα και επώδυνα απολαυστικό– ήρωα, ο οποίος πασχίζει να ενηλικιωθεί και να συμφιλιωθεί με την εαυτό του και την οικογένειά του. Το δηκτικό, πικρό χιούμορ της ταινίας και το τρυφερά χειροποίητο, απροσποίητα ειλικρινές αίσθημα που αποπνέει φέρνουν κατά νου σημαντικές στιγμές του ανεξάρτητου σινεμά και χαρίζουν στον θεατή ένα γλυκόπικρο χαμόγελο.
Όλα θα πάνε καλά / All Shall Be Well [Ray Yeung] Χονγκ Κονγκ, 2024, 93΄
Η Angie και η Pat είναι ένα ευκατάστατο ζευγάρι γύρω στα 60 τους. Έχουν ζήσει μαζί για 30 χρόνια στο διαμέρισμα που διαθέτει η Pat στο Χονγκ Κονγκ. Η σχέση τους είναι αποδεκτή από τους φίλους και τις οικογένειές τους, ενώ όλοι οι γύρω τους τις εκτιμούν και τις αγαπούν. Ένα βράδυ, η Pat πεθαίνει απροσδόκητα και η Angie δεν λαμβάνει συναισθηματική υποστήριξη μόνο από τον φιλικό της κύκλο, αλλά κι από την οικογένεια της Pat. Ωστόσο, σιγά σιγά διαφωνίες σχετικά με την κηδεία, τον τρόπο ταφής και την κληρονομιά οδηγούν στην αποξένωση. Η Angie δεν έχει κανένα νομικό δικαίωμα να παραμείνει στο διαμέρισμα που μοιραζόταν με την Pat και βρίσκεται στο έλεος της καλοσύνης της οικογένειας της συγχωρεμένης της συντρόφου που λιγοστεύει όλο και περισσότερο. Παρόλο που το ζευγάρι διαιρούσε ισόποσα τις οικονομικές υποχρεώσεις μεταξύ τους, η Pat ήταν αυτή που φρόντιζε για τα πάντα στη σχέση τους. Με την υποστήριξη της οικογένειας που έχει επιλέξει, η Angie θα ξεκινήσει ένα ταξίδι χειραφέτησης σε μεγαλύτερη ηλικία. Όπως και στην ταινία του με τίτλο Suk Suk, ο Ray Yeung για μια ακόμα φορά εξετάζει λεπτομερώς τη συχνά επισφαλή καθημερινή ζωή των ηλικιωμένων ανθρώπων της κουήρ κοινότητας. Στον χαρακτήρα της Angie, δημιουργεί μια ήσυχη αλλά και ταυτόχρονα εντυπωσιακά ανθεκτική ομοφυλόφιλη ηρωίδα.
Όλα όσα αγαπάμε / All That We Love [Γεν Ταν] ΗΠΑ, 2024, 90΄
Μια σπουδή για το πώς μπορεί το σινεμά να κάνει το τετριμμένο εξαιρετικό, αποδίδει με λεπτομέρεια τις καθημερινές καταστάσεις επιτακτικής συναισθηματικής ανάγκης. Μετά τον θάνατο του σκύλου της οικογένειας, μια γυναίκα στο κατώφλι της μέσης ηλικίας έρχεται αντιμέτωπη με την έλξη του κενού: Η τόσο γνώριμη ζεστή φωλιά έχει μείνει άδεια και αλλάζει θερμοκρασία, οι δορυφόροι της ζωής της αλλάζουν τροχιά και η ίδια αναγκάζεται να δει από πιο κοντά τις σχέσεις της που έχουν μείνει στον πάγο. Ο αποξενωμένος πρώην σύζυγός της επιστρέφει στις ΗΠΑ όταν η καριέρα του στη Σιγκαπούρη καταρρέει, και μετακομίζει με την αδερφή του· η νεαρή κόρη τους ερωτεύεται και αποφασίζει να ακολουθήσει τον αγαπημένο της στην Αυστραλία, χωρίς να περιμένει τη συναίνεση της μητέρας της· ο κολλητός της διαχειρίζεται το δικό του πένθος κάνοντας extreme makeover στον τρόπο ζωής του, ακόμα κι αν αυτός δεν συνάδει με την αίσθηση του μέτρου· όσο για μια συνάδελφό της που είναι φροντίστρια ζώων, αυτή προσφέρεται να της χαρίσει έναν άλλο τετράποδο φίλο για να απαλύνει τα δεινά της. Μια εγκάρδια πλην οδυνηρή απεικόνιση της μελαγχολίας που συνοδεύει κάθε νέα αρχή, η οποία μας συστήνει μια υπέροχη δέσμη χαρακτήρων και ανατέμνει με οξυδερκές χιούμορ οικουμενικά θέματα: το γήρας, τη φιλία, τη γονεϊκότητα, τη θνησιμότητα, τις περασμένες αγάπες, τις δεύτερες ευκαιρίες και τη βαθιά σύνδεση με το μη ανθρώπινο. Μια ταινία που μας μαθαίνει πώς ακριβώς να αγαπάμε «όλα αυτά που αγαπάμε».
Πούζα, κύριε / Pooja, Sir [Deepak Rauniyar] Νεπάλ-ΗΠΑ-Νορβηγία, 2024, 118΄
Η Πούζα, μια αστυνομικός που ζει μοναχικά στο Κατμαντού –queer που, σε μια βαθιά πατριαρχική κοινωνία, δεν αποκαλύπτει την ταυτότητά της–, καλείται στον νότο του Νεπάλ για να αναλάβει μια λεπτή υπόθεση: σε μια περιοχή όπου οι ταραχές μεταξύ Νεπαλέζων και της πολυπληθούς, ινδικής καταγωγής μειονότητας των Μεχντές είναι καθημερινό φαινόμενο, ο γιος ενός βουλευτή πέφτει θύμα απαγωγής. Η Πούζα, επίλεκτο στέλεχος της Αστυνομίας, επιστρατεύει επινοητικότητα, φαντασία και στέρεη λογική, κυρίως όμως ενσυναίσθηση που πηγάζει από το βίωμα της καταπίεσης που υφίσταται, προκειμένου να επιλύσει έναν γρίφο που αρχικά μοιάζει άλυτος. Αξιοποιώντας με τον πιο δημιουργικό τρόπο τις συμβάσεις ενός κλασικού detective story που θα ζήλευαν έμπειροι σεναριογράφοι του Χόλιγουντ, το Πούζα, κύριε ισορροπεί περίτεχνα ανάμεσα στο κοινωνικο-πολιτικό δράμα, την αγωνιώδη αστυνομική περιπέτεια και την προσωπική ιστορία χειραφέτησης μιας γυναίκας, ο αγώνας της οποίας μεταστοιχειώνεται στον αγώνα ενός βωβού, φιμωμένου κομματιού μιας κοινωνίας για έκφραση. Δεξιοτεχνικά σκηνοθετημένη, αυτή η απρόσμενη queer ιστορία από το Νεπάλ μάς συστήνει τις εντάσεις που διαπερνούν μια ολόκληρη χώρα, πάνω απ’ όλα όμως μας συστήνει τις εντάσεις που τέμνουν –αλλά και συνέχουν– τον εαυτό.
Σεμπάστιαν / Sebastian [Μίκο Μάκελα] Ηνωμένο Βασίλειο, 2024, 110΄
Σε αυτό το κουήρ δράμα, παρακολουθούμε τον Max, έναν 25χρονο ελεύθερο επαγγελματία αρθρογράφο και επίδοξο συγγραφέα που φαίνεται να είναι στο δρόμο προς την επιτυχία στον πολιτιστικό τομέα του Λονδίνου. Τη νύχτα, όμως, βιώνει ένα διαφορετικό είδος έξαψης ως σεξεργάτης με το ψευδώνυμο Sebastian, γνωρίζοντας άνδρες μέσω μιας πλατφόρμας για συνοδούς. Ο Max χρησιμοποιεί τις εμπειρίες του ως Sebastian για να εμπλουτίσει τις ιστορίες του και πλέον το πρώτο του μυθιστόρημα, άξιο για δημοσίευση, το οποίο ανέκαθεν λαχταρούσε να γράψει, μοιάζει επιτέλους να είναι εφικτό. Καθώς ο Max παλεύει όλο και περισσότερο να διατηρήσει τον έλεγχο της διπλής ζωής του, η οποία ισορροπεί σε μια πολύ λεπτή γραμμή, καλείται να ανακαλύψει εάν ο Sebastian είναι απλώς το εργαλείο ενός συγγραφέα στην προσπάθειά του να αποτυπώσει την απόλυτη, αυθεντική αλήθεια από πρώτο χέρι – ή αν τελικά διακυβεύεται κάτι περισσότερο.
Σκοτώστε τον τζόκεϊ / Kill the Jockey [Λουίς Ορτέγκα] Αργεντινή-Μεξικό-Ισπανία-Δανία-ΗΠΑ, 2024, 97΄
Ένας νεαρός αλλά ήδη θρυλικός τζόκεϊ έχει πάρει την κάτω βόλτα: αλκοόλ, καταχρήσεις και ατυχήματα τον έχουν φέρει στα πρόθυρα της καταστροφής, αλλά και αντιμέτωπο με τους μαφιόζους χρηματοδότες του – ενώ μάλιστα η σύντροφός του, επίσης διάσημη τζόκεϊ, περιμένει το πρώτο τους παιδί. Ένα σφοδρό ατύχημα θα τον ρίξει σε κώμα, όταν όμως ξυπνήσει τίποτα δεν θα είναι το ίδιο – και πρώτα απ’ όλα ο ίδιος, που σταδιακά μεταμορφώνεται σε γυναίκα. Το να συνοψίσει κανείς την πλοκή της νέας ταινίας του Αργεντίνου Λουίς Ορτέγκα, μιας από τις πιο ιδιότυπες, χαρισματικές φωνές του λατινοαμερικάνικου σινεμά σήμερα, είναι εξίσου δύσκολο με το να δοκιμάσει να περιγράψει την πληθωρικά και ευφρόσυνα εκκεντρική αισθητική της: σε μια ριψοκίνδυνη επίδειξη του αστείρευτου ταλέντου του, ο Ορτέγκα οικοδομεί ένα παράδοξο, λοξό, σουρεαλιστικό σύμπαν μεταμορφώσεων που στοχάζεται πάνω σε ζητήματα έμφυλης ταυτότητας και κοινωνικών ρόλων, διαποτισμένο από μια υπέροχη camp αισθητική κι έναν πνευματώδη φορμαλισμό που συνομιλεί με τις καλύτερες στιγμές ενός Ρόι Άντερσον, ενός Τσάρλι Κάουφμαν, ενός Ντέιβιντ Λιντς και, βέβαια, με τις δυο εμφανέστερες αναφορές του – το σινεμά του Αλμοδόβαρ και του Καουρισμάκι. Ίσως η πιο sui generis, ακατάτακτη ταινία της χρονιάς, το Kill the Jockey υπερασπίζεται με παρρησία τον κινηματογράφο ως ένα πικρά χαμογελαστό, συναρπαστικό αίνιγμα.
Τρία χιλιόμετρα μέχρι το τέλος του κόσμου / Three Kilometres to the End of the World [Εμανουέλ Πάρβου] Ρουμανία, 2024, 105΄
Ο 17χρονος Άντι περνάει το καλοκαίρι στο χωριό του, σε ένα ρουμανικό θέρετρο στο Δέλτα του Δούναβη, μαζί με τον καταχρεωμένο αλλά τρυφερό πατέρα του, την πρακτική, νοικοκυρά μητέρα του που τον λατρεύει και την κολλητή του, την Ιλίνκα. Είναι γκέι, έτοιμος ν’ ανοίξει τα φτερά του και να αδράξει τη ζωή. Ένα βράδυ θα συνευρεθεί με έναν περαστικό τουρίστα, αλλά θα γυρίσει σπίτι του σχεδόν παραμορφωμένος από έναν άγριο ξυλοδαρμό. Οι γονείς του δεν τον βλέπουν πλέον όπως πριν και η φαινομενική γαλήνη του χωριού αρχίζει να διαρρηγνύεται. Άλλωστε, στον Αντι επιτέθηκαν οι δυο γιοι του τοπικού προύχοντα, ο οποίος είναι διατεθειμένος να διαγράψει το χρέος του πατέρα εάν αποσύρει τη μήνυση. Πιστό στην μινιμαλιστική και απροσμέτρητα βαθιά παράδοση του Νέου Ρουμανικού Σινεμά, εξαίσια φωτογραφημένο και επώδυνα οικείο, το συναρπαστικό αυτό έργο καταγράφει τη σκοτεινότερη πλευρά του ανθρώπου με τα παστέλ χρώματα της ηρεμίας και της ήττας, καταγγέλλει μια συντηρητική κοινωνία, η οποία πνίγει κάθε επανάσταση σε δολοπλοκίες και οραματίζεται έναν κόσμο όπου η οικογένεια ανθίζει μόνο σε τόπους απόλυτης αποδοχής.
Φευγάτη / On the Go [Μαρία Γκιζέλ Ρόγιο, Χούλια ντε Κάστρο] Ισπανία, 73΄, 2023
Η 37χρονη Μιλάγκρος απολαμβάνει την ανεμελιά της νεότητας, ενώ πλησιάζει στο τέλος της γόνιμης ηλικίας της, ενώ ο 24χρονος Τζόναθαν καταφεύγει στο Grindr για να διαχειριστεί τα συναισθήματα εγκατάλειψης που τον βαραίνουν. Η Μιλάγκρος ακυρώνει το προγραμματισμένο της ραντεβού για τεχνητή γονιμοποίηση σε μονογονεϊκό πλαίσιο, και ο Τζόναθαν προσπαθεί να ξανασυνδεθεί με έναν παλιό έρωτα από την παιδική του ηλικία. Μέσα από το ταξίδι και τη φιλία, βρίσκουν ανακούφιση από τη σύγχυση της ψευδαίσθησης ελευθερίας που κυριαρχεί στις πρώτες δεκαετίες του 21ου αιώνα. Ένα έντονο και απρόβλεπτο road movie, γεμάτο μουσική, όπου μια μυστηριώδης γοργόνα με ένα μαγικό στέμμα θα καθορίσει την κατεύθυνση αυτού του ιδιαίτερου ταξιδιού.
