Η ιδρύτρια της omgyno, Ντορίν Τουτικιάν*, μας μιλά για την έννοια της αυτοφροντίδας και για το πώς αυτή μπορεί να συμβάλλει στο βίωμα της γυναικολογικής εμπειρίας, απαλλαγμένης από τα στερεότυπα και τις προκλήσεις του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης.
Η omgyno επαναπροσδιορίσει τη γυναικολογική εμπειρία. Ποιες είναι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα άτομα που βιώνουν αυτή την εμπειρία;
Όλα τα άτομα με γυναικείο αναπαραγωγικό σύστημα γνωρίζουν ότι η σεξουαλική και η εμμηνορροϊκή μας υγεία είναι ένα μόνιμο ζήτημα στη ζωή μας, που μερικές φορές μπορεί να γίνει περίπλοκο. Γνωρίζουμε επίσης ότι στα περισσότερα μέρη του κόσμου, ειδικά στις συντηρητικές κοινωνίες, αυτό είναι ένα θέμα ταμπού. Ως συνέπεια αυτού, η φροντίδα αυτού του οικείου σημείου του σώματος και η εκμάθηση περισσότερων πληροφοριών για αυτό, μπορεί να προσεγγιστεί με πολύ στίγμα, αποθαρρύνοντας πολλές γυναίκες από το να πάνε στ@ γιατρό ή να κάνουν εξετάσεις. Τα συμπτώματα ότι αυτό είναι ένα θέμα ταμπού είναι πολύ ξεκάθαρα. Οι συντηρητικοί γιατροί κάνουν τ@ς ασθενείς να αισθάνονται ντροπή για τη σεξουαλικότητά τους, τ@ς κατηγορούν εάν έχουν μολυνθεί από ΣΜΝ, κάνουν ακατάλληλα σχόλια για θέματα σχετικά με το σώμα και το βάρος τους ή ακόμη και δημιουργούν φόβο στο μυαλό θηλυκοτήτων που είναι τριάντα χρονών και δεν είναι έτοιμες ή δεν επιθυμούν να γίνουν της μητέρες. Επίσης, πολλ@ γιατροί φαίνεται να επικεντρώνονται περισσότερο στο κέρδος παρά στην φροντίδα, και αυτό το ακούμε κυρίως από γυναίκες που θέλουν να γεννήσουν και αναγκάζονται να γεννήσουν με καισαρική τομή επειδή είναι πιο κερδοφόρο και πιο γρήγορο για τ@ν γιατρό. Τέλος, υπάρχουν αθέμιτες πρακτικές και κακοποιήσεις που δεν αναφέρονται, επειδή το σύστημα είναι κατασκευασμένο με τέτοιο τρόπο, έτσι ώστε καθιστά πολύ δύσκολη την αναφορά της ανάρμοστης συμπεριφοράς ενός γιατρού (και πρέπει επίσης κάποι@ να πληρώσει για να υποβάλλει καταγγελία).
Αν κοιτάξετε όλα αυτά τα ζητήματα, μπορείτε να δείτε γιατί πολλές θηλυκότητες είναι απογοητευμένες με το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης και προσπαθούν να αναζητήσουν εναλλακτικές. Έχουμε ζήσει αυτές τις καταστάσεις για αρκετό καιρό, και τώρα απαιτούμε αλλαγή.
Ας μιλήσουμε λίγο για την έννοια της αυτοφροντίδας και πως αυτή προωθείται μέσα από την υπηρεσία της omgyno.
Διδασκόμαστε από μικρή ηλικία ότι ο κόλπος μας είναι κάτι που πρέπει να κρύψουμε και να προστατέψουμε. Δεν πρέπει να κάνουμε πάρα πολλές ερωτήσεις σχετικά με αυτό. Και επίσης, αν κάτι δεν πάει καλά, πρέπει να εμπιστευόμαστε τη μία και μοναδική αρχή, τ@ν γιατρό. Προκαλούμε αυτές τις ιδέες δίνοντας στις θηλυκότητες τα εργαλεία και τις γνώσεις για να μάθουν το σώμα τους και να πάρουν τον έλεγχο της υγείας τους. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν χρειαζόμαστε γιατρούς, σημαίνει απλώς ότι μπορούμε επίσης να γνωρίζουμε το σώμα μας και ίσως αν παρουσιαστεί κάποιο πρόβλημα μπορούμε να βοηθήσουμε ακόμη και έναν γιατρό στη διάγνωση. Ένας από τους κύριους τρόπους με τους οποίους προάγουμε την αυτοφροντίδα είναι να ενθαρρύνουμε την αυτοδειγματοληψίαστο σπίτι με τα home tests μας. Στην έρευνά μας, συνειδητοποιήσαμε ότι οι περισσότερες γυναίκες δεν ξέρουν καν για ποιο λόγο υποβάλλονται σε τεστ όταν κάνουν τεστ Παπανικολάου. Αυτό οφείλεται στο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης που κρατά τ@ν ασθενή στο σκοτάδι. Αλλά με τα αποτελέσματα των home test μας, μπορεί κάποι@ να μάθει πληροφορίες σχετικά με την μόλυνση για την οποία υποβλήθηκε σε εξετάσεις, τι σημαίνει, πώς την απέκτησε και πως μπορεί να την αποτρέψει. Θέλουμε να ενθαρρύνουμε αυτό το είδος εξερεύνησης για την αυτοφροντίδα, γιατί η γνώση είναι δύναμη και χωρίς αυτή τη γνώση δεν έχουμε ιδέα από πού να αρχίσουμε να φροντίζουμε το σώμα μας.
https://avmag.gr/319487/omgyno-home-tests-gynaikologikes-exetaseis-sto-spiti-mia-sygchroni-kai-kainotoma-lysi-gia-tin-aytofrontida-mas/
Σε μια καθημερινότητα, στην οποία βλέπουμε τις γυναίκες/θηλυκότητες να βιώνουν καθημερινά κακοποίηση και παρενοχλήσεις, πόσο σημαντικό είναι να υπάρχουν υπηρεσίες που στοχεύουν στην αυτοφροντίδα;
Η καθημερινή κακοποίηση και παρενόχληση έχει τόσες πολλές μορφές, σε βαθμό που πολλ@ από εμάς δεν τις βλέπουμε πραγματικά ως κακοποιήσεις, αλλά ως γεγονός της ζωής που δεν έχουμε τη δύναμη να αλλάξουμε. Πρώτα πιστεύω ότι πρέπει να αναγνωρίσουμε την κακοποίηση με το να είμαστε επικριτικ@ και να ενημερώνουμε τον εαυτό μας για τα δικαιώματά μας. Η αυτοφροντίδα έχει επίσης να κάνει με το να αγαπάς τον εαυτό σου αρκετά ώστε να τον προστατεύεις και να τον υπερασπίζεσαι. Αλλά για να υπερασπιστούμε την κακοποίηση που αντιμετωπίζουμε, πρέπει να νιώθουμε ενδυναμωμέν@ και θεωρώ ότι η γνώση και η κοινότητα είναι τα εργαλεία που χρειαζόμαστε για αυτό. Έχουμε ανάγκη την δύναμη για να μην ντρεπόμαστε και για να διεκδικούμε τα δικαιώματά μας. Μερικές φορές χρειάζεται να έρθουμε αντιμέτωπ@ι με ανθρώπους, και αυτό μπορεί να είναι δύσκολο να το κάνουμε μόν@ μας. Αλλά αν έχουμε μια κοινότητα που μας υποστηρίζει και γνωρίζει τα δικαιώματά μας, τότε μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τέτοιες συμπεριφορές.
Με αυτή την έννοια λοιπόν, η φροντίδα του εαυτού είναι ένα ταξίδι που ξεκινά από τη γνώση και τελειώνει με τον έλεγχο και την δύναμη. Είναι το να παραδεχτείς στον εαυτό σου ότι αξίζεις φροντίδα, καλή μεταχείριση, σεβασμό και αγάπη, ανεξάρτητα από το τι σκέφτονται οι άλλοι και οι κριτικές τους. Ζεις μια φορά και το κάνεις για σένα.
Στο site σας διαβάζω ότι η υπηρεσία έχει σχεδιαστεί για να ενδυναμώσει οποιοδήποτε άτομο έχει κόλπο. Πόσο ασφαλή μπορούν να νιώσουν σε σχέση με τον αυτοπροσδιορισμό τους τα τρανς/non binary άτομα;
Όπως μπορείτε να διαβάσετε σε όλες τις επικοινωνίες μας, χρησιμοποιούμε ουδέτερη γλώσσα ως προς το φύλο, και το κάνουμε επειδή το φύλο και η σεξουαλικότητα συνδέονται πολύ στενά με τη γυναικολογία και τα ταμπού. Γνωρίζουμε πολλά non binary και τρανς άτομα που αρνούνται να επισκεφθούν γυναικολόγους. Έρχονται αντιμέτωπ@ με τόσο πολύ στίγμα, γιατί ο γιατρός είναι ένα συντηρητικό άτομο που δεν έχει μορφωθεί αρκετά για να αντιμετωπίσει μη ετεροκανονικές καταστάσεις. Θέλουμε να μιλήσουμε ανοιχτά για αυτό το θέμα. Είναι δικαίωμά τους να λαμβάνουν ίση φροντίδα ανεξάρτητα από το φύλο και τη σεξουαλικότητά τους. Όταν θέλουμε να ενσωματώσουμε έναν νέο γιατρό στο δίκτυό μας, αυτό είναι ακριβώς ένα από τα πρώτα σημεία που συζητάμε, και δυστυχώς οι γιατροί που ξέρουν πώς να το αντιμετωπίσουν είναι πολύ λίγοι. Δεν συνεργαζόμαστε με γιατρούς που δεν ακολουθούν τις αξίες μας. Επομένως, εάν ένα trans ή non binary άτομο έχει μια σύσταση γιατρού με τέτοιες αξίες, θα ήταν χαρά μας να επικοινωνήσει μαζί μας, γιατί αυτό είναι ένα μεγάλο μέρος του έργου μας. Να χτίσουμε μαζί εμπιστοσύνη και ασφαλείς χώρους.
Ποια είναι η ιστορία της omgynο. Πώς δημιουργήθηκε;
Η ιστορία της omgyno ξεκινά με μια νεαρή κοπέλα που μεγάλωσε σε μια συντηρητική κοινωνία με ανοιχτόμυαλους γονείς και ήταν αρκετά συνειδητοποιημένη και επικριτική ώστε να αντιληφθεί όλη την κακομεταχείριση που λάμβανε χώρα στις κλινικές των γυναικολόγων. Αυτό το κορίτσι μεγάλωσε σε φεμινίστρια που έχτισε δημιουργικές κοινότητες, εργάστηκε σε μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς με κοινωνικό αντίκτυπο και ήταν πολύ κοντά στην LGBQI+ κοινότητα. Στη συνέχεια, μια μέρα, μετά την κατάρρευση της πατρίδας της και το χτύπημα μιας παγκόσμιας πανδημίας, αποφάσισε να προσπαθήσει να κάνει κάτι για αυτό το πρόβλημα που είχε δει όλη της τη ζωή. Έτσι, μπήκε σε ένα incubator, παρουσίασε την ιδέα, πήρε χρηματοδότηση για να ξεκινήσει το έργο και είχε την τύχη να συναντήσει τα καταπληκτικά μέλη της ομάδας της (Ελισάβετ Μιλήση και Κατερίνα Παπαγεωργίου) για να τα κάνει όλα πραγματικότητα!
Γιατί είναι σημαντικό (και) οι υπηρεσίες υγείας να βασίζονται σε φεμινιστικά και γενικότερα ανθρωποκεντρικά πρότυπα;
Είμαι ένας άνθρωπος που ενδιαφέρεται για τις συστημικές αλλαγές. Όταν σκεφτεί κάποι@ το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης, όπως πολλά από τα άκαμπτα και αυστηρά συστήματα μας που κατασκευάζονται από τους λεγόμενους ισχυρούς άνδρες, συνειδητοποιεί ότι οι στόχοι εστιάζονται στο κέρδος και όχι στη φροντίδα. Αυτό δεν είναι καινούργιο νέο και τυχαίνει να το γνωρίζω πολύ καλά γιατί ο πατέρας μου διαχειριζόταν νοσοκομεία σε όλη του τη ζωή. Όταν κοιτάζω αυτό το σύστημα ως ανθρωποκεντρική σχεδιάστρια, βλέπω αμέσως τι μπορεί να βελτιωθεί. Νομίζω ότι η πολιτιστική οικειοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας έχει αλλάξει τις προσδοκίες μας και τα συστήματα αξιών μας. Πιστεύω ότι εάν είμαστε προσανατολισμέν@ στο μέλλον, πρέπει να εξετάσουμε όλα τα λάθη που έγιναν σε αυτά τα συστήματα και να δημιουργήσουμε νέες λύσεις με τεχνολογία που αντιμετωπίζει αυτά τα λάθη. Είναι προφανές ότι οι θηλυκότητες έχουν υπονομευθεί στις ιατρικές σπουδές και συνεχίζουν να υπονομεύονται στις ιατρικές κλινικές. Αυτό ήταν ένα θέμα που το παλιό σύστημα θα παρέβλεπε εύκολα. Δεν μπορούμε να το δεχτούμε πια. Είμαστε το μέλλον της υγειονομικής περίθαλψης, βλέπουμε την αλλαγή σε ολόκληρο τον κόσμο: η υγιής και χαρούμενη οικοδόμηση κοινότητας με βασικές ανθρώπινες αξίες πρέπει να βρίσκεται στον πυρήνα κάθε επιτυχημένου συστήματος στο μέλλον, ειδικά της υγειονομικής περίθαλψης. Έχουμε την τεχνολογία, απλά πρέπει να ενσωματώσουμε τη φροντίδα.
*Η Ντορίν είναι designer και δραστηριοποιείται επιχειρηματικά στον τομέα του πολιτισμού, ειδικεύεται στην επικοινωνία και έχει υπάρξει Λέκτορας Πανεπιστημίου με κατεύθυνση το Design Theory and Research. Τα τελευταία 10 χρόνια έχει ιδρύσει το ετήσιο φεστιβάλ Beirut Design Week, το ΜΕΝΑ Design Research Center και την κολεκτίβα LOOP/Listen Observe Organize Prototype/. Η ίδρυση της omgyno ήταν φυσική εξέλιξη στην επαγγελματική της καριέρα, καθώς η μελέτη της φεμινιστικής θεωρίας αποτελεί ένα από τα βασικά της ενδιαφέροντα και πιστεύει στον ανθρωποκεντρικό σχεδιασμό. Μιλά έξι γλώσσες (Αγγλικά, Αραβικά, Γαλλικά, Γερμανικά, Ελληνικά και Αρμένικα) και μοιράζει τη ζωή της ανάμεσα στη Βηρυτό και την Αθήνα με τον σύντροφό της.
