Σπάω το κεφάλι μου για να βρω τι κοινό μπορεί να έχει το μπάσκετ με τις λεσβίες.
Πολλοί πιστεύουν πως όλες οι γυναίκες που ασχολούνται με το σπορ αυτό, είναι ομοφυλόφιλες.
Άλλοι πάλι φοβούνται πως η καλαθοσφαίριση έχει τη μαγική ιδιότητα να σε μετατρέψει σε ομοφυλόφιλη, ακόμα κι αν δεν είσαι.
Αδυνατώ να καταλάβω. Πώς μπορεί ένα άθλημα, που έχει ως βασικό του σκοπό να περάσεις μια πορτοκαλί μπάλα μέσα από δίχτυα που κρέμονται τρία μέτρα από το έδαφος, να σχετίζεται με το σεξουαλικό προσανατολισμό; Υπάρχει κάποιος πιθανός συμβολισμός που αδυνατώ να συλλάβω;
Το δικό μου το μυαλό, όταν σκέφτεται μπάσκετ και λεσβίες κάνει μόνο έναν αυθόρμητο συνειρμό. Τα “γλυκόπικρα” ερωτικά τρίγωνα της Σαπφούς και τα αμφιλεγόμενα επιθετικά τρίγωνα του προπονητή των Σικάγο Μπους και των Λος Άντζελες Λέικερ, Φιλ Τζάκσον.
Και τα δύο είδη αυτών των τριγώνων, είχαν την ικανότητα να μειώσουν το χώρο, να σταματήσουν το χρόνο και να αναπαράγουν ενέργεια, με τη μορφή της επιθυμίας. Και στην περίπτωση των Μπουλς και των Λέικερς, με τη μορφή της αποσυμπιεσμένης επιθυμίας, μέσω του σκοραρίσματος.
Της μπάλας, δηλαδή που έβρισκε τα δίχτυα, ξανά και ξανά!
Η τριγωνική επίθεση στο μπάσκετ, αφορά ένα επιθετικό σύστημα, που είναι αρκετά πολύπλοκο για να το εξηγήσω χωρίς πινακάκι και μαρκαδόρο, αλλά έχει ως κύρια αρχή του το σχηματισμό νοητών τριγώνων ανάμεσα στις παίκτριες της ομάδας που επιτίθεται.
Κάθε επιθετικός αποτελεί και μια κορυφή ενός τριγώνου.
Οι παίκτριες πασάρουν μεταξύ τους τη μπάλα και μετακινούνται διαρκώς στο παρκέ, αλλάζοντας θέσεις και προκαθορισμένα σημεία. Έχουν όμως πάντα στο μυαλό τους, να βρεθούν σε εκείνα τα σημεία, τη συγκεκριμένη στιγμή, ώστε να σχηματίσουν τα πολυπόθητα τρίγωνα.
Ο Φιλ Τζάκσον, ο προπονητής που έχει ταυτιστεί με την τριγωνική επίθεση, ισχυρίζεται πως όταν ανέλαβε τους Μπουλς, αναγκάστηκε να χρησιμοποιήσει το συγκεκριμένο σύστημα, ως απάντηση στην αμυντική στρατηγική του τότε κύριου αντιπάλου τους. Τους Ντιτρόιτ Πίστονς.
Οι Πίστονς είχαν δημιουργήσει έναν ειδικό κατάλογο αμυντικών κανόνων που τους είχαν ονομάσει Τζόρνταν Rules με σκοπό να σταματήσουν τον κορυφαίο παίκτη όλων των εποχών και πρώτο σκόρερ των Μπουλς, Μάικλ Τζόρνταν. Εν ολίγοις οι κανόνες αυτοί έλεγαν: μην αφήσετε τον Τζόρνταν να ακουμπήσει την μπάλα!
Άθελά τους οι Πίστονς, είχαν φέρει τον Τζόρνταν σε μια κατάσταση ερωτικής απόγνωσης, με το αντικείμενο του πόθου του, την μπάλα (και κατ’επέκταση το σκοράρισμα) να μένει όλο και περισσότερο μακριά του στους μεταξύ τους αγώνες.
Το αν ο Φιλ Τζάκσον διάβαζε Σαπφώ δεν το ξέρω. Μπορώ να διακρίνω όμως, πως οι βασικές ιδέες της “δεκάτης μούσας” έφθασαν με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, από τη Λέσβο ως το Σικάγο και βοήθησαν τον Τζάκσον, τον Τζόρνταν και τα υπόλοιπα αγόρια όχι μόνο να υπερβούν τον εμπόδιο των Πίστονς, αλλά να κατακτήσουν και μερικά πρωταθλήματα.
Πως;
Τριγωνίζοντας όπως ακριβώς η Σαπφώ στο απόσπασμα 31:
Μου φαίνεται ίσος με θεούς πως είναι
ο άντρας αυτός, που κάθεται αντικρύ σου,
κι όταν μαγευτικά μιλείς κοντά του
σε γλυκακούει·
κι όταν χαριτωμένα του γελάσεις,
μέσα στα στήθια μου η καρδιά σπαράζει.
Γιατί ως σε ιδώ μου πιάνεται η φωνή μου
τότες αμέσως,
μα κι είναι ως να μου κόπηκε κι η γλώσσα·
κι αμέσως μέσ᾽ απ᾽ το κορμί μου κάποια
φωτιά περνάει, τα μάτια μου δε βλέπουν,
τ᾽ αυτιά βουίζουν,
ίδρωτας κρύος με λούζει κι όλη τρέμω,
και γίνομαι πιο πράσινη απ᾽ το χόρτο,
και φαίνομαι, πως λίγο θέλω ακόμη
για να πεθάνω…..
Μετ. Ηλ. Βουτιερίδης
“Στόχος της ποιήτριας δεν είναι να εκθειάσει την αγαπημένη της αλλά να περιγράψει όσα γίνονται στο κορμί και την ψυχή της. Η Σαπφώ συγκροτεί εδώ τη συμπτωματολογία της παθολογίας του έρωτα…”
“….σκηνοθετεί ένα γεωμετρικό σχήμα, ένα τρίγωνο, στην κορυφή του οποίου εμφανίζεται το συγγραφικό υποκείμενο (η Σαπφώ η ίδια;) και στις δύο γωνίες κάθονται καταντικρύ ένας άνδρας, θεοειδής στην όψη, και η κοπέλα με τη γλυκιά φωνή και το αισθαντικό γέλιο.”
“Τη δράση γρήγορα την παίρνει πάνω της η ίδια η ποιήτρια που έχει στήσει το σκηνικό, απευθυνόμενη στη νεαρή γυναίκα”
Σε αντίθεση με άλλους ερωτοχτυπημένους ποιητές, η Σαπφώ αναγνωρίζει πως η ρίζα των συναισθημάτων της δεν βρίσκεται στο άλλο άτομο. Σε καμία από τις κορυφές του τριγώνου για την ακρίβεια. Αντιλαμβάνεται πως τα συναισθήματά της, ο έρωτας, ο πόθος, βρίσκεται στο μεσοδιάστημα.
Στο χώρο ανάμεσα σε εκείνη και στο άτομο που ποθεί. Ανάμεσα στην ποιήτρια και στην κοπέλα με το μαγευτικό γέλιο.
Αν ο χώρος ανάμεσα τους μικρύνει, αν οι δύο εραστές έρθουν κοντά, η ερωτική επιθυμία θα εξανεμιστεί και μαζί της θα “κοπούν” και οι εμπλεκόμενες: Πάλι σπαράζει με ο έρωτας, που παραλεί το σώμα, γλυκόπικρο, άγριο σερπετό. (Μετ. Ηλ. Βουτιερίδης)
Ίσως είναι πιο ασφαλές για τη Σαπφώ να μην αφήσει τον έρωτα να “διαμελύσει” το σώμα της.
Με το να εισάγει ένα τρίτο πρόσωπο- τον άντρα που μοιάζει σε θεό, δημιουργεί μια αλλαγή στην επιθυμητή πορεία μιας ερωτευμένης. Αντί από το σημείο Α να κατευθύνεται σε ευθεία γραμμή προς το σημείο Β, θεωρεί το “μονοπάτι” δύσβατο και επικίνδυνο και το κοντοζυγώνει, ναι μεν- αλλά, μέσω του Γ.
Ταυτόχρονα, ως ποιήτρια, τη βολεύει να διατηρήσει λογοτεχνικά αυτό το μοτίβο.
Δε θέλει να κλείσει την απόσταση μεταξύ τους. Όσο θα υπάρχει τρίγωνο, θα υπάρχει και ποίημα. Δε θα υπάρχει κατάληξη, παρά μόνο συνεχόμενη ροή επιθυμίας. Και όπως κι αν κινούνται τα τρία σημεία του τριγώνου, ο άντρας, η γυναίκα και η Σαπφώ, όσο θα βρίσκονται σε τρίγωνο, σαν κλειστό κύκλωμα ενέργειας θα ανατροφοδοτούνται με πάθος.
Για τον Τζόρνταν, το να κινηθεί από το σημείο του ως το σημείο της μπάλας ήταν πρακτικά αδύνατο.
Ο δρόμος ήταν κλειστός από τον αντίπαλο. Τοποθετώντας έναν τρίτο παίκτη ανάμεσα σε εκείνον και τη μπάλα, ο Φιλ Τζάκσον, μεγάλωσε το χώρο και έχτισε ένα κλειστό κύκλωμα συνεχόμενης ροής για τη μπάλα. Ή αλλιώς έκανε την επίθεση των Μπουλς να μοιάζει με ποίημα.
Το μπάσκετ, όπως ακριβώς και ο έρωτας, διατηρεί στενές σχέσεις με το χώρο και τον χρόνο. Ο χρόνος που μια ομάδα έχει στη διάθεσή της για να επιτεθεί, είναι συγκεκριμένος και ελάχιστος.
Μα όπως δυο ερωτευμένες λεσβίες, λαχταρούν ο χρόνος να σταματήσει, όταν κλειδώνουν τα βλέμματά τους η μία πάνω στην άλλη, το ίδιο επιθυμούν και οι πέντε παίκτες μιας ομάδας, όταν κρατούν την μπάλα στα χέρια τους. Κι αν όχι να σταματήσουν τον χρόνο, τουλάχιστον να βρούνε τον τρόπο να τον κάνουν να κυλήσει πιο αργά.
Με άλλα λόγια, όπως το περιέγραψε ο Ντένις Ρόντμαν (πρώην παίκτης των Σικάγο Μπουλς), όταν του ζητήθηκε να σχολιάσει την τριγωνική επίθεση της ομάδας του:
“Μας πήραν το μυαλό μακριά από το πώς θα μπορέσουμε να πετύχουμε κάποιο καλάθι και μας το έστρεψαν προς το πως να δημιουργούμε τρίγωνα συνεχώς!”
“Σα πολυάσχολες μελισσούλες στριφογυρνούσαμε με ένα μόνο στόχο: να σχηματίσουμε ένα απλό γεωμετρικό σχήμα. Και ως δια μαγείας, η μπάλα κατέληγε στο καλάθι, μόνο και μόνο για να αποφορτιστούμε από τη συνεχόμενη κίνηση”
Η αλήθεια είναι ότι πολύ θα ήθελα να είχε το μπάσκετ τη μαγική ιδιότητα να μετατρέπει τους ανθρώπους σε ομοφυλόφιλους. Έτσι θα μπορούσα όποτε είχα αμφιβολίες για το σεξουαλικό προσανατολισμό κάποιας, να της ζητούσα απλά να πάμε για ένα μονό. Και τσουπ! Λεσβία!
Στην πραγματικότητα όμως ξέρω, πως ναι μεν, αν παίζεις μπάσκετ μπορεί να μη γίνεις λεσβία, αλλά υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να γίνεις ποιήτρια. Ή να μάθεις γεωμετρία. Ή να γίνεις καλύτερος άνθρωπος! Ή να μάθεις μπάσκετ!
________________________________________________________________________
Έξτρα διάβασμα για ερωτευμένες με τη μπάλα και όχι μόνο:
