newsroomΝέα έρευνα της «Διανέοσις» αποτυπώνει το σημερινό καθεστώς σχετικά με τα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα στην Ελλάδα και την ΕΕ, και εντοπίζει τα κενά και τις αδυναμίες κυρίως όσον αφορά στην εφαρμογή της νομοθεσίας.
Στην πολυσέλιδη μελέτη που υπογράφει η διδάσκουσα στο Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας και μέλος της συντονιστικής ομάδας της Intersex Greece, Νικολέττα Πικραμένου, διαπιστώνεται ότι η εκτόξευση της Ελλάδας στην κατάταξη της ILGA-Europe «είναι αποτέλεσμα ενός συνόλου παραγόντων και συνθηκών που προέκυψαν κυρίως από το 2014 και μετά».
Όπως αναφέρεται στην έρευνα, οι προσπάθειες για τη νομική αλλαγή στην Ελλάδα ξεκίνησαν επίσημα το 2014 και κορυφώθηκαν τα τελευταία χρόνια με μια σειρά από μεταρρυθμίσεων που αφορούσαν στα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα. «Το γεγονός ότι η αρχή του κινήματος εκτιμάται κάποιες δεκαετίες νωρίτερα, στα τέλη της δεκαετίας του ’70, μαρτυράει την περίπλοκη φύση της νομικής μεταρρύθμισης, με καθοριστικό τον ρόλο των πολιτικών θεσμών και της στρατηγικής συνηγορίας των κινημάτων».
Ένα από τα συμπεράσματα της έρευνας, είναι πως «τα στοιχεία που προέκυψαν από τις κοινωνιολογικές μελέτες σχετικά με την κοινή γνώμη δείχνουν ότι οι “τάσεις” στην κοινωνία είναι ρευστές. Συνεπώς, δεν μπορούμε να συμπεράνουμε ότι η νομική αλλαγή επηρεάζει πάντα τις κοινωνικές στάσεις, αλλά ούτε ότι αυτή προκύπτει όταν η κοινωνία θεωρείται “έτοιμη”. Άλλο ένα σημαντικό στοιχείο είναι ότι η επιτυχία της νομικής αλλαγής κρίνεται από την αποτελεσματική της εφαρμογή καθώς η ψήφιση ενός νομοσχεδίου δεν αρκεί. Τα ευρήματα της παρούσας μελέτης έδειξαν ότι το αδύναμο σημείο σχεδόν όλων των μεταρρυθμίσεων των τελευταίων χρόνων είναι η αναποτελεσματική εφαρμογή».
Αυτή η αδυναμία «φαίνεται να οφείλεται πρώτον στο γεγονός ότι η νομοπαρασκευαστική διαδικασία έχει έναν έντονο πολιτικό χαρακτήρα, με αποτέλεσμα πολλά νομικά κείμενα να καταλήγουν “ελλιπή”, καθώς πρωταρχικός στόχος κατά την παραγωγή τους είναι αποκλειστικά η ψήφισή τους στη Βουλή. Δεύτερον, η μελέτη αναδεικνύει και τον κρίσιμο ρόλο των κοινωνικών παραγόντων, συμπεριλαμβανομένης της ευαισθητοποίησης του κοινού αλλά και της έγκυρης και συνεχούς πληροφόρησής του για τα ΛΟΑΤΚΙ+ ζητήματα. Η απουσία εκπαιδευτικών προγραμμάτων σε συνδυασμό με την περιορισμένη ορατότητα των ΛΟΑΤΚΙ+ και την παραπληροφόρηση που πολλές φορές υπάρχει στα ΜΜΕ αποτελούν τροχοπέδη για την εφαρμογή όλων των παραπάνω μεταρρυθμίσεων. Άλλες προκλήσεις σχετίζονται με την πολυδιάστατη φύση των ΛΟΑΤΚΙ+ θεμάτων, η οποία απαιτεί διεπιστημονικές έρευνες και διατομεακή συνεργασία».
Η έρευνα αναφέρει όλους τους ΛΟΑΤΚΙ+ νόμους-ορόσημα στην ελληνική πολιτεία, όπως η επέκταση του συμφώνου συμβίωσης, η νομική αναγνώριση ταυτότητας φύλου, η απαγόρευση των ιατρικών πράξεων σε ίντερσεξ παιδιά και η ισότητα στον γάμο, μεταξύ άλλων.
Στη συγκεκριμένη έρευνα, γίνεται επίσης αναφορά στις χώρες οι οποίες τάσσονται υπέρ των μεταρρυθμίσεων για την ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα αλλά και σε αυτές που επιμένουν να τηρούν αρνητική στάση. «Η παρούσα μελέτη επαληθεύει ότι ο ρόλος της ΕΕ και του Συμβουλίου της Ευρώπης ήταν καθοριστικός προκειμένου να επιτευχθεί η ΛΟΑΤΚΙ+ νομική αλλαγή στην Ελλάδα. Θα πρέπει, όμως, να ληφθεί υπ’ όψιν ότι καθώς στις μέρες μας υπάρχει έντονη αύξηση της αντι-ΛΟΑΤΚΙ+ στάσης στην Ευρώπη, οι μεταρρυθμίσεις που πραγματοποιήθηκαν στην Ελλάδα είναι ιδιαίτερα κρίσιμες και θα συνεχίσουν να διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην πορεία της προστασίας των ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιωμάτων σε ευρωπαίκό -ενδεχομένως και σε παγκόσμιο- επίπεδο», αναφέρεται χαρακτηριστικά στα συμπεράσματα της έρευνας.
Πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ.
