Η πρώτη ποινική υπόθεση με εφαρμογή του άρθρου του Ποινικού Κώδικα για το τρανσφοβικό έγκλημα, δηλαδή λόγω επιλογής του θύματος από τον δράστη για την ταυτότητα φύλου, δικάστηκε σήμερα, σε δεύτερο βαθμό στο Εφετείο Ευβοίας, ύστερα από την πρωτόδικη καταδίκη του ίδιου κατηγορούμενου το 2020 από το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Χαλκίδας.
από τον δικηγόρο Βασίλη Σωτηρόπουλο
Η υπόθεση αφορούσε τον ξυλοδαρμό της τρανς ψυχολόγου Σύλβιας Κουρεντζή.
Τον Μάιο του 2015 η κ. Κουρεντζή υπέστη έναν βαρύ ξυλοδαρμό από τον ιδιοκτήτη καφέ μπαρ στην Εύβοια και από άλλα έξι άτομα του καταστήματος που δεν συνελήφθησαν, ύστερα από προειδοποίηση που εστάλη προς την παρέα της ότι το αφεντικό “δεν θέλει πούστηδες και τραβέλια στο μαγαζί”.
Η κ. Κουρεντζή υπέστη επικίνδυνη σωματική βλάβη, η οποία διαγνώστηκε με ιατρική γνωμάτευση από το νοσοκομείο Γεννηματάς (μώλωπες και εκδορές στην κροταφική χώρα, τον βραχίονα και την κνήμη) μετά την διακομιδή της στην Αθήνα. Η υπεράσπιση αρνήθηκε την κατηγορία, αμφισβήτησε με υπονοούμενα την γνησιότητα της ιατρικής γνωμάτευσης από το νοσοκομείο “ΓΕΝΝΗΜΑΤΑΣ” (!) και υποστήριξε ότι η κ. Κουρεντζή είχε προκαλέσει το κοινό αίσθημα με την ενδυμασία της και με απόπειρα να αφαιρέσει το πάνω μέρος του ρούχου της, όταν έγινε παρατήρηση σε φίλο της παρέας της που είχε αφαιρέσει το μπλουζάκι του μέσα στο ίδιο κατάστημα. Ο ίδιος ο κατηγορούμενος κατά την απολογία του δεν δίστασε να παρουσιάσει στο Δικαστήριο το “αφήγημα” ότι η υπόθεση είναι κατασκευασμένη και ότι η μήνυση υποβλήθηκε από την κ. Κουρεντζή ως “επίδειξη δύναμης”, για να ενισχύσει τον ρόλο της ως ακτιβίστρια στον σύλλογο που είναι μέλος της. Ακόμη κι όταν ο Εισαγγελέας του είπε ότι δεν τον πιστεύει, διότι δεν θα είχε κανέναν λόγο η κ. Κουρεντζή να ταλαιπωρείται τόσα χρόνια (από το 2015) και να έρχεται από την Αθήνα στο δικαστήριο της Χαλκίδας και στον πρώτο βαθμό και τώρα στον δεύτερο βαθμό και να ανακαλεί όσα δυσάρεστα της συνέβησαν, ο κατηγορούμενος ενέμεινε στο συνωμοσιολογικό σενάριο που δεν έχει καμία βάση, ότι δήθεν η μήνυση έγινε για λόγους… δημοσιότητας!
Ο κ. Σωτηρόπουλος που εκπροσώπησε την κ. Κουρεντζή ως συνήγορος υποστήριξης της κατηγορίας τόνισε στο Δικαστήριο ότι σε αυτή την υπόθεση εφαρμόζεται η ειδική διάταξη που επαυξάνει το πλαίσιο της ποινής, όταν ο δράστης έχει επιλέξει το θύμα λόγω της ταυτότητας φύλου του. Το κατηγορητήριο εσφαλμένα ανέφερε ότι η διάταξη αυτή εφαρμοζεται λόγω του “γενετήσιου προσανατολισμού” του θύματος, οπότε στην αγόρευση διευκρινίστηκε ότι το θέμα εδώ δεν είναι ο σεξουαλικός προσανατολισμός του θύματος, το οποίο είναι διεμφυλικό, αλλά η ταυτότητα φύλου του. Ο συνήγορος επισήμανε μάλιστα ότι εσφαλμένα η διόρθωση αυτή στην απόφαση του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου έχει αποδοθεί με την φράση “ο δράστης επέλεγε το θύμα λόγω του διεμφυλικού προσανατολισμού”, αφού ο σωστός όρος είναι ότι το θύμα επελέγη λόγω της ταυτότητας φύλου. Η ένταξη της επίδικης πράξης στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 82Α ΠΚ (παλιό άρθρο 81Α ΠΚ) καθιστά ως ελάχιστο όριο ποινής την φυλάκιση δώδεκα (12) μηνών.
Ο συνήγορος αντέκρουσε τον ισχυρισμό ότι δήθεν η μηνύτρια άσκησε τη μήνυση για ακτιβιστικούς λόγους, αφού εάν ήθελε όντως να “πρωτοτυπήσει” θα είχε ασκήσει μήνυση για αποκλεισμό της από πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες που παρέχονται συναλλακτικά στο κοινό, ποινικό αδίκημα που προβλεπόταν από το άρθρο 16 του Ν.3304/2005 (μετέπειτα από τον Ν.4443/2016), για το οποίο επίσης δεν υπάρχει “νομολογία” για τρανς άτομα και δεν θα είχε χρειαστεί να “κατασκευάσει” μια τέτοια κατηγορία για επικίνδυνη σωματική βλάβη.
Ο συνήγορος τόνισε ότι η υπεράσπιση επιθυμεί να χαρακτηριστεί αυτή η βαρύτατη κακοποίηση ως “απλή σωματική βλάβη”, προκειμένου να ενταχθεί στον νόμο που παραγράφει το αξιόποινο για χαμηλότερης βαρύτητας εγκλήματα και τελικά να μην τιμωρηθεί ο δράστης.
Ως προς το “αφήγημα” ότι δήθεν η κ. Κουρεντζή προκάλεσε αφαιρώντας το πάνω μέρος του ρούχου της, ο συνήγορος τόνισε ότι αυτή η ρητορική είναι η πιο συνηθισμένη σε περιπτώσεις κακοποίησης ευάλωτων θυμάτων: όλοι οι κατηγορούμενοι κατηγορούν τα θύματα ότι “προκάλεσαν”. Ότι ήταν “προκλητικά” ντυμένα, ότι έχουν “προκλητική” συμπεριφορά, ότι “δεν μας ενδιαφέρει τί κάνουν στο κρεβάτι τους, αρκεί να μην προκαλούν”. Τα ίδια κατέθεσε ο συγκεκριμένος κατηγορούμενος κατά την απολογία του, είπε ότι η μηνύτρια ήταν ντυμένη “έκφυλα”, επειδή τόλμησε να εμφανιστεί σε ένα νυχτερινό μαγαζί φορώντας ένα “κολλητό τοπάκι”! Ο συνήγορος τόνισε ότι αυτή η ηθικολογική ανάλυση έχει καταρρεύσει εντελώς και ότι κάθε κοπέλα που θέλει να γιορτάσει τα γενέθλια της σε ένα νυχτερινό κέντρο σε ένα νησί φυσικά και θα φορέσει αυτά τα ρούχα και θα έχει κάθε αξίωση να μην την κακοποιήσουν, να μην την βιάσουν, να μην την προσβάλλουν και φυσικά να μην την ξυλοκοπήσουν όπως συνέβη στην συγκεκριμένη περίπτωση.
Ο εισαγγελέας πρότεινε την ενοχή του κατηγορουμένου και τελικά το Τριμελές Εφετείο Πλημμελημάτων Ευβοίας καταδίκασε τον κατηγορούμενο για το αδίκημα που κατηγορήθηκε, δηλαδη για επικίνδυνη σωματική βλάβη με τρανσφοβικά χαρακτηριστικά, μειώνοντας όμως την ποινή απο δεκαέξι (16) μήνες φυλάκισης που επιβλήθηκαν από το πρωτοβάθμιο δικαστήριο στους δώδεκα (12) μήνες φυλάκισης, με αναστολή και χωρίς την αναγνώριση ελαφρυντικού, δηλαδή το κατώτατο όριο ποινής που προβλέπει ο Ποινικός Κώδικας βάσει του άρθρου για το έγκλημα με τρανσφοβικά χαρακτηριστικά. Ο κατηγορούμενος έχει δικαίωμα να ασκήσει αίτηση αναίρεσης ενώπιον του Αρείου Πάγου.
Η υπόθεση αυτή είναι εμβληματικής σημασίας, καθώς με αυτήν εγκαινιάζεται η δευτεροβάθμια κρίση για την εφαρμογή του τρανσφοβικού κινήτρου στην τέλεση ενός σοβαρού πλημμελήματος όπως είναι η επικίνδυνη σωματική βλάβη.
