Μια έρευνα του BBC (Three investigation) διαπίστωσε ότι ορισμένα τοπικά συμβούλια σε όλη την Αγγλία ζητούν από νεαρά ΛΟΑΤ άτομα, που αναγκάστηκαν να φύγουν από το σπίτι τους, να προσκομίσουν επιστολές από τους συχνά κακοποιητικούς γονείς τους, ως “απόδειξη” ότι είναι άστεγα.
Η Saskia* ήταν 15 ετών, όταν είπε στη μαμά της, που έπασχε από καρκίνο τελικού σταδίου, ότι ήθελε να κάνει φυλομετάβαση. Δε γνώριζε ακόμα τη λέξη “transgender” .
«Χρειάστηκα να της πω πριν φύγει» , θυμάται η Saskia.
Η μαμά της την αγκάλιασε. Πέθανε λίγες μέρες αργότερα. Ένα χρόνο αργότερα, η Saskiaτο είπε στον μπαμπά της και η αντίδρασή του δε θα μπορούσε να ήταν περισσότερο διαφορετική. Της φώναξε ό,τι ομοφοβική και τρανσφοβική προσβολή μπορούσε να σκεφτεί, και έβαλε τα χέρια του γύρω από το λαιμό της. Όταν δεν ήταν βίαιος, η Saskiaλέει ότι την κακοποιούσε συναισθηματικά μιλώντας της θυμωμένα, για το πώς η φυλομετάβασή της θα διέλυε την οικογένεια. Ο αδελφός της από την άλλη της έλεγε: «Μακάρι να είχες πεθάνει εσύ, αντί για τη μαμά» .
Τελικά, μετά από έναν εκρηκτικό καβγά με τον μπαμπά της, όπου της είπε ότι δεν ήταν πλέον ευπρόσδεκτη στο σπίτι, η Saskiaεγκατέλειψε το σπίτι της και έμεινε προσωρινά με την οικογένεια ενός φίλου.
“Ήταν μια πολύ παράξενη, τρομακτική νύχτα. Συνέχεια ξυπνούσα χωρίς να γνωρίζω πού ήμουν, ή τι θα συνέβαινε σε μένα” , λέει.
Όμως, η εξέλιξη ήταν η εξής:
«Δε μπορούσα να πάρω μια επιστολή, γι’ αυτό κι έμεινα άστεγη» και χωρίς καμία προστασία από τις κοινωνικές υπηρεσίες.
Το Albert Kennedy Trust, ένα φιλανθρωπικό ίδρυμα για άστεγα ΛΟΑΤ άτομα, υπολογίζει ότι το ένα τέταρτο του συνόλου των αστέγων, ηλικίας κάτω των 25 ετών, είναι ΛΟΑΤ και διαπίστωσε ακόμη, ότι το 69% αυτών, έχουν βιώσει οικογενειακή απόρριψη, κακοποίηση και βία.
Όταν η Saskia ήρθε σε επαφή με το συμβούλιο της Κορνουάλης για βοήθεια, αναφέρει ότι της ζήτησαν να φέρει μια επιστολή από τον μπαμπά της, για να αποδείξει ότι είχε εκδιωχθεί.
“Προφανώς, δε θα μπορούσα να επικοινωνήσω με τον πατέρα μου για να τη ζητήσω, γιατί πολύ απλά φοβόμουν ακόμη και να είμαι στον ίδιο χώρο μαζί του. Προσπαθούσα να έρθω σε επαφή με την οικογένειά μου, αλλά δε συνεργαζόταν. Το συμβούλιο μου είπε ότι χωρίς τα αποδεικτικά στοιχεία δε θα μπορούσαν να κάνουν τίποτα για μένα” .
Ως αποτέλεσμα, η Saskia λέει ότι έμενε για μήνες από εδώ κι από εκεί, άστεγη, στα 16 της.
“Ήταν πραγματικά τρομακτικό να ξυπνώ σε διαφορετικό μέρος κάθε φορά και να μαθαίνω στο σχολείο, πού θα κοιμόμουν εκείνη τη νύχτα, και να μην ξέρω αν επρόκειτο να φάω εκείνη την ημέρα.”
Το BBC ήρθε σε επαφή με όλα τα 343 τοπικά συμβούλια στην Αγγλία και διαπίστωσε ότι η Saskia δεν είναι η μόνη με αυτήν την εμπειρία – 55 νεαρά ΛΟΑΤ άτομα που έχουν φύγει από το σπίτι τους, λένε ότι τα αρμόδια γραφεία, τους έχουν ζητήσει καταχρηστικά επιστολές από τους κακοποιητικούς γονείς τους ως «απόδειξη» έλλειψης στέγης.
Το BBC έχει μιλήσει σε αρκετά άτομα ηλικίας κάτω των 25 ετών, που έπρεπε να φύγουν από το σπίτι λόγω της σεξουαλικότητάς τους ή της ταυτότητας φύλου τους και που λένε ότι δεν μπορούν να λάβουν επιστολή από τους γονείς ή τους κηδεμόνες τους. Λένε ότι το τοπικό συμβούλιο δεν τα υποστηρίζει κι ως αποτέλεσμα μένουν μετέωρα – επειδή το συμβούλιο είτε δεν πιστεύει ότι είναι άστεγα είτε τα χαρακτηρίζει ως “σκοπίμως άστεγα” .
Κάποια έχουν ενημερωθεί ότι δε μπορεί να γίνει τίποτα, χωρίς αυτές τις επιστολές ακόμη και αφού δήλωσαν, ότι είναι θύματα ενδοοικογενειακής κακοποίησης από τους γονείς τους.
Από τα 175 συμβούλια που απάντησαν στις ερωτήσεις, μόνο τέσσερα δήλωσαν ότι ποτέ δεν έρχονται σε επαφή με τους γονείς των ΛΟΑΤ ατόμων για την απόδειξη αστεγίας, όταν οι γονείς έχουν ζητήσει από το παιδί τους να φύγει από το σπίτι τους.
Οι φιλανθρωπικές οργανώσεις λένε ότι το σύστημα θέτει σε κίνδυνο τα άστεγα ΛΟΑΤ νεαρά άτομα.
Ο Σύνδεσμος Τοπικής Αυτοδιοίκησης δήλωσε ότι λόγω “πρωτοφανών πιέσεων χρηματοδότησης” , καθίστανται “ολοένα και πιο περιορισμένος σε ό, τι αφορά το τι μπορεί να κάνει” . Επίσης, δήλωσε ότι περισσότερα από τα δύο τρίτα των υπηρεσιών «αναγκάζονται» σήμερα να δαπανήσουν περισσότερα από αυτά που προέβλεπαν για την έλλειψη στέγης.
Το άτομο με το όνομα Leigh Fontaine, που έχει ρόλο διευθυντή υπηρεσιών στο The Albert Kennedy Trust, ανέφερε ότι μαθαίνει πολύ συχνά αιτήματα για προσκόμιση επιστολής “απόδειξης” αστεγίας:
“Πολλοί από τους γονείς λένε το ίδιο πράγμα στην τοπική αρχή: “Ω όχι, δεν έχω διώξει το γιο μου, ή την κόρη μου από το σπίτι” – αλλά στην ίδια περίπτωση λένε στο παιδί ότι δε μπορεί να επιστρέψει στο σπίτι. Δε νομίζω ότι οι τοπικές αρχές παίρνουν πάντα την ομοφοβική ενδοοικογενειακή κακοποίηση σοβαρά.»
Ο Nic Nichol, νομικός σύμβουλος δήλωσε: “Υπάρχει ένα γενικό κοινωνικό πρόβλημα, όταν πρόκειται για ευάλωτες ομάδες ανθρώπων – τα μέλη των συμβουλίων, που δεν κατανοούν το βαθμό στον οποίο το ΛΟΑΤ άτομα, εν προκειμένω, καθίστανται ευάλωτα” .
Μετά την επαφή με την εμπειρία της Saskia, ένας εκπρόσωπος του Συμβουλίου της Κορνουάλης δήλωσε:
“Η εμπειρία του νέου αυτού ατόμου, που επισημάνθηκε στην έρευνά σας, δεν είναι αυτή που θα θέλαμε, ή περιμένουμε, για κάθε άστεγο νεαρό άτομο, που έρχεται σε μας για βοήθεια. Είμαστε αποφασισμένοι να αντιμετωπίσουμε όλα τα άτομα που προσέρχονται για βοήθεια και συμβουλές, με σεβασμό και σύμφωνα με τα πρωτόκολλα για την έλλειψη στέγης. Κάθε άτομο 16-17 ετών που προσέρχεται σε εμάς για βοήθεια σχετικά με τη στέγαση θεωρείται αυτομάτως πρώτης προτεραιότητας. Σε καταστάσεις που αφορούν νέους ανθρώπους κι όπου δεν υπάρχει ο ισχυρισμός της κακοποίησης, θα επικοινωνούμε με τους γονείς για να προσδιορίσουμε την κατάσταση που υπάρχει στο σπίτι και να προσφέρουμε μεσολάβηση, αν χρειαστεί. Στόχος μας είναι να διατηρήσουμε τις οικογένειες μαζί, αλλά σε καταστάσεις, όπου αυτό δεν είναι δυνατόν, θα οργανωθεί εναλλακτική προσωρινή στέγαση.”
Ο εκπρόσωπος αρνήθηκε ότι το Συμβούλιο της Κορνουάλης ζητά επιστολές, που να αποδεικνύουν εάν ένα νεαρό άτομο είναι άστεγο ή όχι, αλλά επιβεβαίωσε ότι έρχονται σε άμεση επαφή με τους γονείς, εάν δεν υπάρχει ισχυρισμός καταχρήσεων.
«Ένιωθα ότι το συμβούλιο ήταν εναντίον μου»
Όπως και η Saskia, έτσι κι ο Reggie* βρέθηκε άστεγος σε νεαρή ηλικία.
Όταν ήταν 13 ετών, ο Reggie έγραψε ένα γράμμα στο αγόρι που του άρεσε. Κανείς δεν έπρεπε να το διαβάσει, αλλά κατά λάθος το βρήκε η μαμά του.
“Η κατάρρευση ολόκληρης της σχέσης μας συνέβη μέσα σε ένα απόγευμα” .
«Τα επόμενα τρία χρόνια ήταν σα να ζούσαμε στην κόλαση, ήταν πραγματικά άσχημα» .
Ο Reggie λέει ότι η μαμά του τον έδιωξε μόλις έγινε 16 ετών, επειδή ήταν ομοφυλόφιλος, και εκείνη σταμάτησε να παίρνει πια τα παιδικά επιδόματα. Όταν πήγε στο τοπικό συμβούλιο, του ζητήθηκε μια επιστολή από τη μαμά του, ως απόδειξη ότι ήταν άστεγος.
“Ένιωσα ότι το συμβούλιο ήταν εναντίον μου, τόσο πολύ, όσο η δική μου οικογένεια, και ένιωθα σα να μην έχω πουθενά να στραφώ” .
“Έχω χρησιμοποιήσει εφαρμογές και ιστοσελίδες για να μπορώ να βρω κάπου να μείνω τη νύχτα, ήμουν απελπισμένος. Έχω αισθανθεί ότι έπρεπε να κάνω σεξ με το άτομο με το οποίο βρισκόμουν για να μπορώ να μείνω εκεί το βράδυ” .
Τέλος, ζήτησε καταφύγιο σε ένα ξενώνα νεολαίας, όπου αποφάσισε να επιστρέψει στη ντουλάπα, για την ασφάλειά του.
“Το να είμαι σε έναν τέτοιο χώρο ήταν τοξικό για μένα, γιατί αισθανόμουν ότι δε μπορούσα να κάνω coming out εκεί – ένιωθα ότι αν κάποιος μάθαινε ότι ήμουν γκέι, κάτι τρομερό θα συνέβαινε σε μένα” , θυμάται ο Reggie. Περιγράφει τον ξενώνα ως γεμάτο από «περιστασιακή ομοφοβία και απλό ρατσισμό… δεν υπήρχε άλλος μαύρος άνθρωπος εκεί, είχα ακούσει πολλά ρατσιστικά αστεία, ή αστεία για τους ομοφυλόφιλους» .
Τι στήριξη υπάρχει;
Το 2017, η ακτιβίστρια, Carla Ecola, ίδρυσε το The Outside Project – το πρώτο κέντρο αποκλειστικά για ΛΟΑΤ άστεγα νεαρά άτομα στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η Carla γνώρισε την έλλειψη στέγης και διαπίστωσε, από πρώτο χέρι, ότι δεν υπήρχε ειδική πρόβλεψη για τα ΛΟΑΤ άτομα:
“Δεν αισθάνεσαι πραγματικά ότι ανήκεις στις υπάρχουσες υπηρεσίες, ή ότι θα κατανοήσουν πραγματικά τις ανάγκες σου, ή ότι είναι πραγματικά ασφαλείς για σένα. Η πραγματική αλληλεγγύη θα ήταν μια πραγματική παροχή υπηρεσιών, η χρηματοδότηση για κλίνες, η πραγματοποίηση μεταρρυθμίσεων στα συμβούλια, ώστε να είναι σε θέση να υποστηρίξουν την κοινότητα μας σωστά” .
Η Saskia ζει τώρα σε πανεπιστημιακή εστία, αλλά λέει ότι εξακολουθεί να φοβάται για το μέλλον της: «Αν δε βρω δουλειά κατ ‘ευθείαν από το Πανεπιστήμιο, ξέρω ότι θα μείνω ξανά άστεγη. Φοβάμαι ότι θα καταλήξω πάλι στους δρόμους – δε θα μπορούσα να ξαναπάω εκεί έξω άλλη φορά, δε νομίζω ότι θα μπορέσω να επιβιώσω ξανά” .
Μπορείτε να ακούσετε αυτήν την έρευνα πλήρως στο podcast του επόμενου επεισοδίου.
*Τα ονόματα έχουν αλλάξει για να προστατεύσουν την ανωνυμία.
