Ως έφηβος σε μια επαρχιακή πόλη στη βόρεια Λιθουανία, ο Ρίμας Προκοποβίτσιους σπάνια άκουγε κάτι θετικό για τους γκέι.
Όπως και πολλά άλλα ΛΟΑΤ+ στη χώρα, ο Ρίμας κατηγορεί τον νόμο κατά της «προπαγάνδας των ομοφυλοφίλων» στη χώρα.
Αν και η νομοθεσία του 2009 δεν έχει εφαρμοστεί τα τελευταία χρόνια, οι ΛΟΑΤ+ ακτιβιστές υποστηρίζουν ότι νομιμοποιεί τις ομοφοβικές συμπεριφορές, περιορίζει την ελευθερία του λόγου και εμποδίζει τον αγώνα τους για νομιμοποίηση των πολιτικών ενώσεων.
«Θα ήθελα πολύ να δω τον νόμο ανατρέπεται … Γιατί, σκεπτόμενος τον εαυτό μου ως παιδί, ήταν εξαιρετικά δύσκολο να ζήσω με γονείς που δεν με αποδέχονταν πραγματικά», δηλώνει στο Reuters, ο 21χρονος Ρίμας, φοιτητής μοριακής βιολογίας.
Σύμφωνα με το νόμο « περί ομοφυλοφιλικής προπαγάνδας», απαγορεύεται η ανταλλαγή πληροφοριών με άτομα κάτω των 18 ετών που «εκφράζουν περιφρόνηση για τις οικογενειακές αξίες (ή) ενθαρρύνουν … τη σύναψη γάμου και τη δημιουργία μιας οικογένειας διαφορετικής από τις προβλεπόμενες στο Σύνταγμα».
Οι υποστηρικτές του νόμου, λένε ότι βοηθά στην προστασία των παραδοσιακών οικογενειακών αξιών.
Αν και ο αντίστοιχος νόμος στην Ουγγαρία, προκάλεσε τις αντιδράσεις της παγκόσμιας κοινότητας, κάτι τέτοιο δε συνέβη με την περίπτωση της Λιθουανίας.
Ωστόσο, ο νόμος αμφισβητείται στο Ανώτατο Δικαστήριο δικαιωμάτων της Ευρώπης, μετά από μήνυση της Neringa Dangvyde Macate, η οποία πέθανε πέρυσι και η μητέρα της συνεχίζει την υπόθεση.
Το 2014, το βιβλίο των παραμυθιών της Macate, που είχε δύο ομόφυλα ζευγάρια, αποσύρθηκε από την πώληση και στη συνέχεια επανεκδόθηκε το 2015 με ένα αυτοκόλλητο που έλεγε ότι ήταν επιβλαβές για άτομα κάτω των 14 ετών. Ο νόμος έχει επίσης χρησιμοποιηθεί για την καταστολή τηλεοπτικών διαφημίσεων.
“Αυτός ο νόμος είναι κάτι που εμποδίζει την ελευθερία του λόγου”, δήλωσε ο Ρόμπερτ Γκίλχριστ, ο πρέσβης των ΗΠΑ στη Λιθουανία, ο οποίος είναι ανοιχτά γκέι.
Φέτος, η Ουγγαρία καταδικάστηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την απαγόρευση της διάδοσης περιεχομένου που θεωρείται ότι προωθεί τις «ταυτότητες φύλου και την ομοφυλοφιλία» σε άτομα κάτω των 18 ετών, ενώ ο νόμος της Ρωσίας για τη «ομοφυλοφιλική προπαγάνδα» του 2013 γίνεται τακτικά θέμα σε διεθνή μέσα.
Στο Βίλνιους, ΛΟΑΤ+ φοιτητές υποστηρίζουν ότι νόμος του 2009 συμβάλλει στην αύξηση της ομοφοβίας.
«Υπάρχει παντελής έλλειψη δημόσιας πληροφόρησης για τους queer νέους. Κανείς δεν μιλάει γι ‘αυτό ή όταν μιλά, το κάνει με αρνητικό πρόσημο», δήλωσε ο 20χρονος, Έντι Μπαλτσιουνάιτ, που προσδιορίζεται ως τρανς.
Όπως και τα άλλα πρώην Σοβιετικά κράτη της Βαλτικής, η Λιθουανία αποποινικοποίησε το ομοφυλοφιλικό σεξ στις αρχές της δεκαετίας του 1990 με την ανεξαρτησία του, αλλά ταυτόχρονα απαγόρευσε τους γκέι γάμους ορίζοντας τον γάμο ως ένωση αποκλειστικά μεταξύ ανδρών και γυναικών στο σύνταγμα του 1992.
Το έθνος των 2,8 εκατομμυρίων είναι μία από τις μόλις έξι χώρες της ΕΕ, μαζί με τη γειτονική Λετονία, που δεν έχουν νομιμοποιήσει σύμφωνα συμβίωσης ή γάμους – βασικό αίτημα της ΛΟΑΤ+ κοινότητας.
Ένα νομοσχέδιο για το σύμφωνο συμβίωσης απορρίφθηκε τον Μάιο, αφού περίπου10.000 άνθρωποι πραγματοποίησαν πορεία στην πρωτεύοσα εναντίον του, γιατί το θεωρούσαν απειλή για τις οικογενειακές αξίες.
