«Δεν είμαι κακός, απλά με έγραψε η Σάρα Κέην».
Το Cleansed θεωρείται συχνά το πιο σκληρό έργο της Σάρα Κέην, αλλά και ταυτόχρονα (μαζί με το Crave) και το πιο ελπιδοφόρο. Ή έστω όσο μπορεί να είναι ελπιδοφόρο ένα έργο της Σάρα Κέιν, και μάλιστα ένα έργο το οποίο στηρίζεται στη μανιακή «εξάγνιση» κάθε έκφρασης αγάπης από τον κόσμο. Όμως, ακόμα και ανάμεσα στις εξωπραγματικά τραβηγμένες εκδηλώσεις σαδισμού, τους επί σκηνής διαμελισμούς και τη θρυλική χασάπικη μεταμόσχευση γεννητικών οργάνων, μέσα σε όλο το αίμα, διατηρεί πάντα στο κέντρο του μια σπίθα ελπίδας, αγάπης.
Αυτή τη σπίθα πασχίζει να εξαλείψει ο σαδιστής Τίνκερ μέσα από τα πειράματα του. Είναι όμως αυτή η ίδια σπίθα που έδωσε την έμπνευση στη νέα σκηνοθέτιδα και ηθοποιό Έφη Γούση να τολμήσει μια (απροσδόκητα) ανθρώπινη και ευάλωτη ανάγνωση ενός από τους πιο φρικαλέους villains του σύγχρονου θεάτρου, με όχημα της τον πιο ταλαντούχο ηθοποιό της γενιάς του*, Μιχάλη Οικονόμου.
*(λατρεύουμε να κάνουμε αγαπησιάρικη κατάχρηση της φράσης με κάθε ευκαιρία, αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση, γιατί όχι)
Μέσα στο έργο της Σάρα Κέην, μια πρώην πανεπιστημιούπολη μετατρέπεται σε στρατόπεδο συγκέντρωσης. Ο Τίνκερ, σαν άλλος Μένγκελε, παρακολουθεί τους κρατούμενούς του, προσπαθώντας να τους «εξαγνίσει» βάναυσα από κάθε εκδήλωση αγάπης. Τα πειραματόζωα του: ένα ζευγάρι gay που παλεύουν με τη δύναμη και τον πόνο της αποδοχής των συναισθημάτων τους, μια ανώνυμη Γυναίκα (περισσότερα για αυτή μετά), ένας άντρας με μαθησιακές δυσκολίες και η νεαρή Γκρέης, η οποία φτάνει εκεί αναζητώντας το φάντασμα του ηρωινομανή δίδυμου αδερφού-εραστή της, για να καταλήξει -παγιδευμένη πια εκεί- να γίνεται αυτός, μέσα από μια φρικαλέα, τραυματική αλλαγή φύλου.
Η Έφη Γούση ανεβάζει για δεύτερη φορά το απαιτητικό σε σκηνικές οδηγίες Cleansed στην Ελλάδα, μετά τον Βογιατζή το 2001. Επιλέγει να στήσει μια πλατφόρμα γηπέδου για να δείξει τους ήρωες-παίκτες να παίρνουν μέρος στο «παιχνίδι της αγάπης», όπως το ορίζει. Δεν είναι μια άμεσα κατανοητή αναφορά, παρά τα σφυρίγματα και τους σχηματισμούς ή τις στολές. Δεν έχει τόση σημασία. Η σημαντική συνθήκη έχει εδραιωθεί και είναι η Αρένα του παιχνιδιού. Εκεί, “Μέσα”, όπου εξελίσσεται το «παιχνίδι» του πειράματος, στον «πάγκο» όπου περιμένουν οι υπόλοιποι χαρακτήρες, “Έξω” από αυτό, από όπου παρατηρεί ο Τίνκερ και καραδοκεί η Γυναίκα.
Ποια είναι αυτή η Γυναίκα; Αντίθετα από τη συγκεκριμένη φυσική παρουσία στο έργο της Κέην, η Γυναίκα εδώ σωματοποιεί τη δολοφονική μανία του Τίνκερ, τη βίαιη τάση του να καταστρέφει κάθε τι όμορφο, η σεξουαλική του ροπή στην ασχήμια. Περιμένει εκτός σκηνής, δίπλα στους θεατές, για τη στιγμή που θα την καλέσει στο φως («ΑΙΜΑ!») για να πλημμυρίσει τη σκηνή με αίμα, να υπογράψει κάθε μια φρικιαστική πράξη που ζητάει το κείμενο της Κέην. Την ερμηνεύει η ίδια η ηθοποιός και σκηνοθέτις Έφη Γούση, πάντα εκτός αλλά και ταυτόχρονα παντού.
Στην ουσία εδώ ο Τίνκερ ΕΙΝΑΙ η Κέην, το Cleansed είναι η προσπάθεια της Κέην να γράψει (με τον τρόπο της) μια ιστορία αγάπης, και η Γυναίκα είναι η ανασφάλεια και η βίαιη μανία του/της.
Ο Τίνκερ παρατηρεί τους χαρακτήρες/κρατούμενους του έξω από τη δράση, έξω από το συναἰσθημα. Κλινικός, αποστειρωμένος. Σε κάθε έκφραση αγάπης με την οποία νιώθει να ταυτίζεται ο Τίνκερ (ή στην οποία αντίστοιχα η Κέην εκδηλώνεται), να νιώθει μέσω αυτής, απαντά με τον μόνο τρόπο που ξέρει. Ρίχνοντας ΑΙΜΑ και βία, προσπαθώντας να το εξαλείψει/καλύψει/κρυφτεί από αυτό. Μέσα από το αίμα κανείς δεν μπορεί να τον δει να νοιάζεται. Και κάθε πράξη βίας είναι πράξη ενάντια στη δική του ψυχή. Μέχρι να μείνει μόνος, ευάλωτος, αφημένος επιτέλους γυμνός στην αγκαλιά της παράφορης βαναυσότητας του, για να ανακαλύψει μέσα της αυτό που πολεμούσε από την αρχή.
Κάθε τέτοιος αδυσώπητος αντί-αντικατοπτρισμός στριφογυρίζει στο αίμα σαν ατελείωτη λούπα στην εσωτερική της άβυσσο αυτού που θεωρεί τη μαύρη τρύπα της καρδιάς της/του, σαν σε Παραμορφωτικό Σπίτι με Καθρέφτες. Είναι πολύ σκληρό να εἰσαι η Σάρα Κέην και να γράφεις μια ιστορία αγάπης, με τον μόνο τρόπο που ξέρεις πως. Μέσα στο αίμα.
Η νέα οπτική που επιχειρεί εδώ η Γούση είναι σίγουρα παράτολμη. Ξενίζει το πιστό κοινό της Σάρα Κέην που έχει ήδη ξεκάθαρη άποψη για το πως και τι είναι ο Τίνκερ και τι συμβολίζει ή ποια είναι η Γυναίκα (μια στρίππερ αντί για μια αφαιρετική ιδέα). Ξενίζει έτσι κι αλλιώς το κοινό που δεν γνωρίζει τη Σάρα Κέην, με την υπερπληθώρα μη λογοκριμένου γυμνού (χάνοντας μετά από κάποιο σημείο τη δύναμη του) και τη φρικαλεότητα της απεικόνισης.
Ανάμεσα στα δύο άκρα όμως βρίσκεται η ερμηνεία του Μιχάλη Οικονόμου και του υπόλοιπου ταλαντούχου cast. Ξεχωρίσαμε από αυτούς τη συνεχή στιβαρή και ανθρώπινη παρουσία της πρωταγωνίστριας Μάγδα Γκουβέρου, τον συγκρατημένο αλλά πολύ σωστό στις εξάρσεις του Περικλή Ασημακόπουλο και τον πάντα λατρεμένο Νικόλα Αγγελή σαν μια δυνατά εξισορροπητική ήρεμη δύναμη μέσα στο χάος.
Όσο σοκαριστικές κι αν είναι οι πράξεις που απεικονίζονται βέβαια, έχουν εδώ αποστασιοποιηθεί σε μεγάλο βαθμό μέσα από τη σουρεαλιστική παρέμβαση της βίαιης πράξης και την εξαιρετικά προσεγμένη, λιτή, σχεδόν κλινική, αισθητική της παράστασης. Διάολε, ακόμα και τα όπλα βασανιστηρίου είναι ντυμένα λευκά, στυλιζαρισμένα. Όσο αίμα και αν χυθεί, απλωθεί, εκτοξευτεί πάνω σε αυτό το σχολαστικό λευκό, δεν μπορεί αληθινά να «λερώσει» την εικόνα μιας αδιάψευστα ποιοτικής παραγωγής.
Το Cleansed συνεχίζεται για άλλες 6 παραστάσεις στο Θέατρο Σημείο, μέχρι 15/4
Cleansed
Συντελεστές
Τίνκερ: Μιχάλης Οικονόμου
Γκράχαμ: Νικόλας Αγγελής
Ρόντ: Περικλής Ασημακόπουλος
Κάρλ: Αλέξανδρος Φράγκος
Γκρέης: Μάγδα Γκουβέρου
Ρόμπιν: Γιώργος Βουβάκης
Γυναίκα: Έφη Γούση
Μετάφραση: Εβίτα Τσοκάντα
Σκηνοθεσία: Έφη Γούση
Σκηνικά-Κοστούμια: Γιώργος Θεοδοσίου
Σχεδιασμός Φωτισμού: Ντίνος Νικολάου
Μουσική Επιμέλεια: Γιώργος Μαυρίδης
Βοηθός σκηνογράφου: Ιφιγένεια Παπαμικρουλέα
Παραγωγή:
L.A. (Life n Art) THEATER
Θέατρο Σημείο
Χαριλάου Τρικούπη 4 (πίσω από το Πάντειο), Καλλιθέα
Πρεμιέρα: Δευτέρα 24 Φεβρουαρίου 2014, 21:15
Παραστάσεις: Δευτέρα και Τρίτη, 21:15
Διάρκεια: 24 Φεβρουαρίου – 15 Απριλίου 2014
Τιμές εισιτηρίων: 12 ευρώ / 8 ευρώ (φοιτητικό, ανεργίας με κάρτα ΟΑΕΔ, ατέλειες)
Πληροφορίες – κρατήσεις: Τηλ.: 2109229579, [email protected]
