«Πόσο representation είναι αρκετό;» Είναι η πρώτη απορία που μου δημιουργήθηκε βλέποντας το She-Ra and the Princesses of Power. Οκ, μαζί με το «Γιατί κλαίγονται για τη στολή στο Twitter;», αλλά γενικά είναι μία από τις κύριες απορίες που μου δημιουργήθηκαν. Προτού όμως ξεκινήσω να ενδίδω σε αναλύσεις ας ασχοληθούμε με τα βασικά. Τι είναι το She-Ra and the Princesses of Power;
To She-Ra and the Princesses of Power αποτελεί reboot του She-Ra: Princess of Power, spin-off του He-Man and the Masters of the Universe και μέρος του franchise Masters of the Universe. Το She-Ra: Princess of Power προβλήθηκε πρώτη φορά το 1985, διήρκησε για 2 σεζόν φτάνοντας τα 93 επεισόδια και η όλη ύπαρξη του βασίστηκε στο ότι η Mattel ήθελε να προωθήσει τη σειρά παιχνιδιών Masters of the Universe και να καταφέρει να έχει απήχηση στα κορίτσια, παρόμοια με αυτή που είχε ο He-Man στα αγόρια. Με άλλα λόγια, η αρχική σειρά κινουμένων σχεδίων αποτελούσε μία υπερεκτεταμένη διαφήμιση, εάν δεν το ξέρατε πριν το μάθατε τώρα και εάν σκέφτεστε: «Ουαου αυτό είναι τόσο έξτρα!» δεν είστε οι μόνοι.
Χρειάζεται να ξέρετε όμως την αρχική σειρά για να απολαύσετε την καινούρια; Μία σύντομη απάντηση είναι «Όχι» και μία πιο μακροσκελής είναι: «Ίσως, αν σε διασκεδάζουν οι συγκρίσεις και οι αναφορές». Όμως, αυτό είναι το νόημα του reboot, δε χρειάζεται προηγούμενη γνώση καθότι δεν αποτελεί sequel, αλλά μια επαναδημιουργία με προσθήκες, αφαιρέσεις και αλλαγές. Η βάση είναι η ίδια, η Adora, η πρωταγωνίστρια μας, βρίσκεται στη μεριά των κακών Horde, ανακαλύπτει ένα ξίφος, το ξίφος αποκαλύπτει τις δυνάμεις της, παθαίνει υπαρξιακή κρίση (η οποία συνεχίζεται και παίρνει περισσότερο βάθος, όσο ανακαλύπτει τον ρόλο τη,ς ως η θρυλική πολεμίστρια Ζ̶ή̶ν̶α̶ She-Ra ), λιποτακτεί, και ενώνεται με την πλευρά των καλών Επαναστατών. Η σειρά είναι καλή και αν και απέχει από το «τέλειο» σόου συνεχίζει να είναι ευχάριστα σύνθετη και ανθρώπινη. Πλέον, δεν είναι μία διαφήμιση (no shade στην παλιά σειρά), αλλά μία εξερεύνηση των πτυχών των χαρακτήρων. Η ιστορία βασίζεται στα πρόσωπά της, κινείται και επηρεάζεται από τα ίδια και ακόμα και το πεπρωμένο δεν είναι απόλυτο. Επιλογές και λάθη γίνονται και πληρώνονται, οι χαρακτήρες αλλάζουν και εξελίσσονται. Ανάμεσα, όμως, στους αφηγηματικούς μηχανισμούς και το χτίσιμο χαρακτήρων κατάφερε να ξεχωρίσει ένα βασικό στοιχείο, η εκπροσώπηση ταυτοτήτων.
Στη γη της Etheria (ή Αιθέρια) οπού υπάρχουν μαγεία, ζωόμορφα πλάσματα και θρυλικές πολεμίστριες, οι ΛΟΑΤ+ καθώς και άλλες ταυτότητες είναι απλά άλλη μία κατάσταση ύπαρξης. Το She-Ra δε διστάζει να μας δώσει ήρωες παντός μεγέθους και χρώματος. Μέσα στο καστ υπάρχει απεικόνιση ενός χαρακτήρα με ΔΑΦ, δύο παντρεμένες γυναίκες έχουν θέση στο βασιλικό συμβούλιο, οι αντωνυμίες ενός non-binary ατόμου γίνονται σεβαστές ακόμα και από τους κακούς της ιστορίας και η ανακάλυψη της οικογένειας ενός πρωταγωνιστή είναι σοκαριστική, όχι γιατί έχει δύο γκέι γονείς, αλλά γιατί οι φίλες του δεν είχαν ιδέα για την ύπαρξη τους. Αυτή η «νορμαλοποίηση» έκανε το She-Ra ένα μέσο έκφρασης και ταύτισης για πολλά, ειδικότερα τα ΛΟΑΤ+ άτομα.
Γιατί εντάξει, αρκετά από εμάς έχουμε βιώσει διακρίσεις και δυσκολίες λόγω των ταυτοτήτων μας, αλλά η εικόνα του βασανισμένου κουήρ ατόμου είναι κάτι που έχουμε δει πάμπολλες φορές, σε πολλά και διαφορετικά μέσα. Τα ΛΟΑΤ+ άτομα μπορούν να ταυτιστούν και με άλλες εμπειρίες και αρκετά από εμάς πιστεύω θέλουν να δουν απεικονίσεις πέραν της προαναφερθείσας. Οι ΛΟΑΤ+ και άλλες ταυτότητες δεν ορίζονται μόνο από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε στην καθημερινότητα και δεν είναι και οι μόνες δυσκολίες που ένα άτομο θα αντιμετωπίσει στη ζωή του. Η ζωή δε σταματάει να είναι δύσκολη ,επειδή ξαφνικά βρήκαμε αποδοχή, αν και σίγουρα γίνεται πιο εύκολη.
Το σόου, λοιπόν, αποτρέπει άλλη μία απεικόνιση του «βασανισμένου κουήρ» αρχέτυπου, απομονώνει λεπτομέρειες, και ασχολείται με αυτές. Η αγάπη, το καθήκον απέναντι σε άλλους κόντρα στο καθήκον απέναντι στους εαυτούς μας, η αυτοαποδοχή και η αποδοχή γενικότερα, καθώς και η συγχώρεση και η διαχείριση του τραύματος είναι μόνο μερικά από τα στοιχεία που πραγματεύεται η ιστορία. H σειρά πιάνει κομμάτια που μπορούν να συνοδεύουν μία ταυτότητα και είναι αρκετά γενικά ,ώστε ένα άτομο που δε συμπεριλαμβάνεται σε αυτή να μπορεί να συμπαθήσει, αλλά ταυτόχρονα είναι και αρκετά ειδικά, ώστε να μπορέσουν να αγγίξουν το άτομο που εκπροσωπούν. Οι ταυτότητες δεν είναι απλά απρόσωπες ταμπέλες, αλλά εξανθρωπισμένα χαρακτηριστικά που αντιπροσωπεύουν πραγματικές εμπειρίες.
Η Adora για παράδειγμα, μπορεί να μην κάνει κάποιο coming out κατά τη διάρκεια της σειράς, αλλά τη βλέπουμε να παλεύει ανάμεσα στην επιλογή του καθήκοντος και της εξαιρετικά μη πλατωνικής αγάπης της, για την παιδική φίλη και ανταγωνίστρια της, Catra (ή Γάτρα). Η σύγκρουση αυτή γίνεται ακόμα πιο έντονη στην τελευταία σεζόν, όπου η Shadow Weaver (ή Σκιά), χειριστική μάγισσα σε ρόλο «τοξικού γονέα», δηλώνει ξεκάθαρα στην Adora ότι η Catra τη «μπερδεύει» και την «αποσπά» οπότε εάν θέλει να εκτελέσει το χρέος της ως She-Ra θα πρέπει να απομακρυνθεί και να απορρίψει τα συναισθήματα της. Ανάλογα με τα βιώματα και την οπτική του κάποιος μπορεί να δει την παραπάνω δήλωση με διαφορετικούς τρόπους. Η Catra μπορεί όντως να είναι απλά ένα άτομο που αποσπά την Adora λόγω της πολυπλοκότητας της σχέσης τους, από την άλλη μπορεί αυτή η σύγχυση να γίνει πιο συγκεκριμένη, καθρεφτίζοντας για παράδειγμα την ενοχοποίηση των ρομαντικών/ερωτικών συναισθημάτων που βιώνει κάποιο γκέι άτομο. Αυτό γίνεται εμφανές όταν η Shadow Weaver απομονώνει τα συναισθήματα που έχει η Adora για την Catra και όχι αυτά που έχει για άλλα άτομα: «Η She-Ra είναι αυτό που περιμένει ο κόσμος από την Adora και η αγάπη της είναι λάθος και θα έπρεπε να ντρέπεται για αυτήν». Ακόμη έχουμε τον Horde Prime, έναν μεγαλομανή κακό που απεχθάνεται την ιδιαιτερότητα και την ελεύθερη βούληση επιζητώντας ομοιομορφία, τόσο πολύ, ώστε όλοι οι ακόλουθοι του είναι κλώνοι του. Πάλι, ανάλογα με τα βιώματα μπορεί να είναι ο χειριστικός κακός, που επιζητά δύναμη ή μπορεί να μεταφραστεί και ως η απειλή στην αίσθηση ταυτότητας και ποικιλομορφίας του κόσμου της Etheria.
Θα ήθελα να αναφέρω επίσης ότι ένα από τα αγαπημένα μου κεντρικά θέματα στο σόου είναι η αγάπη και η αίσθηση του εαυτού. Κατά τη διάρκεια παρακολούθησης παρατήρησα ποικίλες εκφάνσεις των παραπάνω. Σε έναν κόσμο γεμάτο υπερφυσικά και περίεργα φαινόμενα ίσως το πιο περίεργο να είναι η άρνηση της αγάπης, των σχέσεων και του εαυτού μας και αυτό αντικατοπτρίζεται καλύτερα στο μεγάλο φινάλε. Η Adora ετοιμάζεται να θυσιαστεί, κάνοντας αυτό που περιμένουν οι άλλοι από εκείνη και η Catra υπερβαίνει τους φόβους της και εξομολογείται την αγάπη της στην Adora. Με την παραδοχή των συναισθημάτων τους αποδέχονται και τους εαυτούς τους, έτσι η Adora καταφέρνει να φέρει στην επιφάνεια τη She-Ra σώζοντας την Etheria.
Είναι, όμως, τελικά η εκπροσώπηση στο She-Ra καλή λόγω ποσότητας ή λόγω ποιότητας και είναι αρκετή; Πιστεύω ότι όταν γίνεται με τους τρόπους που έγινε στο σόου και η «ποσότητα» προέρχεται από ποικιλία, χωρίς να είναι μία απλή καταμέτρηση τότε είναι «αρκετή». Ένας χαρακτήρας που απομακρύνεται από τα ετεροκανονικά πρότυπα δεν αντιπροσωπεύει κάθε κουήρ άτομο. Το She-Ra παίρνει όλες αυτές τις ταυτότητες, κουήρ και μη και τις ενώνει μέσω κοινών βιωμάτων, ενώ παράλληλα τις αφήνει να υπάρχουν ξεχωριστά. Και όλα αυτά χωρίς να περιορίζεται ποσοστιαία, αποσκοπώντας στη μίμηση κάποιας «κανονικής» πραγματικότητας. Κατά βάση είναι «μίκι μάου», προορίζεται για παιδιά, προεφήβους και εφήβους και η οποιαδήποτε αντίληψη και ανάλυση αφήνεται στον θεατή. Οπότε ένα παιδί ίσως βλέπει μία δίμετρη κυρία με ένα σπαθί, ένας έφηβος ίσως βλέπει τις λεπτομέρειες στα κίνητρα των χαρακτήρων. Η ερμηνεία των συμπεριφορών και των μοτίβων μπορεί να είναι όποια θέλει κάποιος και αυτό είναι μια χαρά. Αυτό που δεν αφήνεται τόσο ελεύθερα προς ερμηνεία είναι οι ταυτότητες. Η ύπαρξη τους δεν είναι προαιρετική όπως και στην πραγματική ζωή και αυτό κάνει την διαφορά.
Με τη συμπερίληψη όλων αυτών των ταυτοτήτων το She-Ra μας λέει ότι είναι οκ να υπάρχουμε… κι ας μην είμαστε η πλειοψηφία, κι ας μην είμαστε τέλειοι, κι ας είμαστε μπερδεμένοι, κι ας μην μας αποδέχονται· η μη αποδοχή από κάποιους δεν ορίζει τα δικαιώματα μας. Η διαφορετικότητα και η ποικιλία φτιάχνουν έναν κόσμο πολύχρωμο και όχι αποστειρωμένο και αλλοτριωμένο όπως αυτόν που αποζητά ο κάθε “Prime”.
Γράφει η Eiresh
