Δελτίου Τύπου, για την 1η Δεκέμβρη – Παγκόσμια Ημέρα AIDS, δημοσίευσε η Ομάδα Λοατκι+ Τομέα Δικαιωμάτων Συριζα, όπου υπογραμμίζονται, μεταξύ άλλων, οι συνέπειες του στίγματος και των κοινωνικών προεκτάσεων αυτού, ενώ σημειώνεται “η αναγκαιότητα να μην παραμείνουμε αμέτοχοι παρατηρητές διακρίσεων και προβλημάτων, οι οποίες επιβάλλονται από έναν αόρατο αυτοματισμό συλλογικών κυρώσεων σε ανθρώπους που ζουν ανάμεσα μας, αποτελούν μέρος της δικής κοινωνίας, σώμα από το σώμα μας.”
Διαβάστε ολόκληρο το Δελτίο Τύπου
Κάθε χρόνο, λίγες μέρες πριν από την 1η του Δεκέμβρη, την Παγκόσμια Ημέρα για το AIDS, έρχονται στο νου θλιβερές μνήμες από αλλοτινές προπαγανδιστικές φυλλάδες, άρθρα, υποτιθέμενα εμπεριστατωμένα ρεπορτάζ, ευρέως διαφημισμένες απόψεις «ειδικών» και άφθονη ομαδική υστερία. Αναφερόμαστε στις μαύρες εποχές των δεκαετιών του ’80 και του ’90, όταν το AIDS προβαλλόταν urbi et orbi ως o καρκίνος, η κατ’ αποκλειστικότητα μάστιγα και φυσική τιμωρία των gay.
Επρόκειτο για τον ιό που δεν γνωρίζαμε πώς και από πού προήλθε, πώς δρα και πώς μεταδίδεται, αλλά οπωσδήποτε αφορούσε μόνον εμάς. Όποιος/α/ο είχε διαγνωστεί με τον ιό εξοστρακιζόταν σ’ ένα τρομακτικό περιθώριο, σε μια αόρατη αποικία λεπρών που δαιμονοποιούσε ακόμη και την απλή ανθρώπινη επαφή με τους οικείους και τα αγαπημένα πρόσωπα. Είδαμε φίλους να φεύγουν βάρβαρα και πρόωρα από τη ζωή χτυπημένοι από έναν αόρατο εχθρό, τον οποίο μάθαμε να φοβόμαστε και οι ίδιοι.
Όμως τα χρόνια πέρασαν, η επιστήμη προχώρησε, η αντιμετώπιση του HIV με νέες αποτελεσματικές φαρμακευτικές αγωγές, με νέες μεθόδους πρόληψης, με αμέτρητες έρευνες που τεκμηριώνουν τη δυνατότητα μιας απόλυτα φυσιολογικής ζωής για όσους είναι οροθετικοί, τα θεραπευτικά πρωτόκολλα και οι απλές μέθοδοι που εμποδίζουν τη μετάδοσή του και αποκαθιστούν για τον φορέα, αλλά και για τον ενδεχόμενο προσωρινό ή μόνιμο σύντροφό του τη δυνατότητα να ζήσουν όπως όποιος/όποια/οποιοδήποτε άλλος/η/ο είναι λίγα μόνο από τα μαθήματα και τις έννοιες που πρέπει να διδάξουμε στη συνείδηση τη δική μας και της κοινωνίας για τον HIV/AIDS.
Έτσι, θα μπορέσουμε να ανοίξουμε έναν νέο ιστορικό κύκλο με θετικό πλέον πρόσημο, με αισιοδοξία, με απελευθέρωση από τον φόβο, και με κοινό παρονόμαστή τη χαρά, την απόλαυση της ζωής, την ίδια την κατάφασή της. Αυτή η μέρα συνεπώς εκτός από το να θυμίζει τις μαύρες εποχές, μπορεί πλέον να υπερθεματίζει στην επιστημονική πρόοδο και την ανάγκη για αλλαγή στάσης απέναντι στον ιό, όχι ως βιολογικό και ιατρικό φαινόμενο, αλλά ως κοινωνικό και βιωματικό πρόταγμα.
Πλέον, το σημαντικότερο πρόβλημα-κατάλοιπο του παρελθόντος για όσους/όσες/όσα ζουν με τον HIV είναι το ΣΤΙΓΜΑ. Το ΣΤΙΓΜΑ συνιστά το άθροισμα των ψυχολογικών και κοινωνικών επιπτώσεων που αναγκάζεται να υποστεί το οροθετικό άτομο. Το ΣΤΙΓΜΑ διαμεσολαβείται από την οικογένεια, τους φίλους, την εργασία, τους/τις συντρόφους και το συντρόφι, από τον εν γένει κοινωνικό χώρο… Το ΣΤΙΓΜΑ καλλιεργείται από την άγνοια, την ελλιπή ενημέρωση, την επικράτηση μιας αγοραίας και δυστυχώς συχνά υποβολιμαίας μυθολογίας στη συλλογική συνείδηση, που όχι σπάνια αποσκοπεί καθαρά στην ηθική απαξίωση της/του οροθετικού και δη όταν συνδυάζεται με την ηθικολογική αξιολόγηση του ερωτικού του προσανατολισμού.
Το ΣΤΙΓΜΑ όμως, αν και εξωγενές, συχνά ενδοβάλλεται και εσωτερικεύεται από τον/την/το ανενημέρωτο οροθετικό. Γίνεται κομμάτι του εαυτού, εσωτερική τιμωρητική και επικριτική φωνή που αυτοπεριθωριοποιεί και βασανίζει το άτομο, όχι για αυτό που του έτυχε, αλλά για αυτό που υποτίθεται ότι «είναι» αφ’ εαυτού. Αυτή την άγνοια, τόσο ως προς τις κοινωνικές όσο και ως προς τις εσωτερικές, ψυχικές της προεκτάσεις πρέπει να τη θεραπεύσουμε με ενημέρωση και συνεχή προσπάθεια απενοχοποίησης τόσο απέναντι στους «άλλους» όσο και απέναντι στον τρομαγμένο και αυτοτιμωρητικό εαυτό.
Ξεπερνώντας την εσωστρεφή φάση αποδοχής αυτής της νέας συνθήκης, ένα άτομο που ζει με τον HIV δεν έχει να αντιμετωπίσει μόνο το ΣΤΙΓΜΑ, αλλά και τα προβλήματα που αφορούν στην παρακολούθηση της υγείας του οροθετικού: οι τακτικές εξετάσεις μέτρησης του ιικού φορτίου του προκειμένου να ελέγχεται η αποτελεσματικότητα της αγωγής του και ο βαθμός της ενδεχόμενη πιθανότητα να καταστεί εκ νέου μεταδοτικός/ή/ό. Στο 31ο Πανελλήνιο Συνέδριο για το AIDS της Ελληνικής Εταιρίας Μελέτης και Αντιμετώπισης του AIDS (EEMAA) επισημάνθηκε μεγάλος αριθμός ολιγωρίας ή αδυναμίας εξέτασης των CD4 από κάποιες Μονάδες Ειδικών Λοιμώξεων (ΜΕΛ) — με πιο απλά λόγια δεν μετρήθηκε η δυνατότητα άμυνας του οργανισμού (μέτρησης των λεμφκοκυττάρων) που είναι εξίσου σημαντική για την αποτελεσματικότητα της θεραπείας αλλά και της διατήρησης της υγείας ενός οροθετικού ατόμου.
Κλείνοντας, έχοντας θίξει αρκετές θεματικές σχετικά με τον HIV/AIDS, αλλά και τα ζητήματα που αντιμετωπίζουν τα άτομα που ζουν με τον HIV, γεννιέται η αναγκαιότητα να μην παραμείνουμε αμέτοχοι παρατηρητές διακρίσεων και προβλημάτων, οι οποίες επιβάλλονται από έναν αόρατο αυτοματισμό συλλογικών κυρώσεων σε ανθρώπους που ζουν ανάμεσα μας, αποτελούν μέρος της δικής κοινωνίας, σώμα από το σώμα μας. Η ορθή διαχείριση τόσο σοβαρών θεμάτων, όπως η συστηματική ιατρική παρακολούθηση των οροθετικών ατόμων σύμφωνα με τα διεθνώς καθορισμένα θεραπευτικά πρωτόκολλα, συμβάλλει στην προστασία της δημόσιας υγείας, μα και στην προστασία της υγείας και της ποιότητα ζωής των οροθετικών ατόμων. Στηρίζουμε τα άτομα που ζουν με HIV, για την καταπολέμηση του ΣΤΙΓΜΑΤΟΣ, για το δικαίωμα στη δημόσια περίθαλψη, για το δικαίωμα στην ίδια τη ζωή, την αξιοπρέπεια, και την ανεμπόδιστη απόλαυση της.
