Πέτρος Αλεξανδρής
Ως DJ και video artist με σπουδές αρχιτεκτονικής, η Greta συνδυάζει σύγχρονα εκφραστικά μέσα, με έναν μοναδικό τρόπο για τα ελληνικά δεδομένα. Εξηγεί στο ΑΝΤΙVIRUS τι παρουσιάζει κάθε δίμηνο στο Movement Radio. Και μιλά για τη συμμετοχή της στο Waking Life Festival στην Πορτογαλία.
Ακούγεται βαρύγδουπο στον τίτλο, το «σπάσιμο» της λογοκρισίας. Μπορεί η Greta να μην καταφέρει να «σπάσει» τους αλγόριθμους, άλλωστε δεν είναι μαθηματικός. Καλλιτέχνιδα είναι. Αλλά σίγουρα στόχος της είναι να τους «πιέσει» όσο το δυνατόν περισσότερο, προκειμένου να δείξει ότι το κουήρ σώμα και η κουήρ σεξουαλικότητα υφίστανται περιορισμούς έκφρασης στα νέα περιβάλλοντα τεχνητής νοημοσύνης. Στο Antivirus μίλησε λίγο μετά την επιστροφή της από την Πορτογαλία, όπου παρουσίασε live μία κουήρ αφήγηση με meta-humans που ζουν σε μια μελλοντική αποικία και θέλουν να μετατραπούν σε cyborgs-γοργόνες.
Τι πρέπει να γνωρίζουμε για σένα;
Είμαι freelancer καλλιτέχνης. Ασχολούμαι με τη μουσική, είμαι DJ, κι ασχολούμαι και με το video animation και γενικά τις ψηφιακές τέχνες. Μου αρέσει να συνδυάζω διάφορα σύγχρονα εκφραστικά μέσα. Τελείωσα την Αρχιτεκτονική της Αθήνας, στο ΕΜΠ. Δεν δούλεψα ποτέ ως αρχιτέκτονας, αλλά με επηρέασε στον τρόπο σκέψης, ο οποίος εξελίσσεται κι ακόμα με χαρακτηρίζει. Μετά έκανα Μεταπτυχιακό στην Καλών Τεχνών πάνω στις Ψηφιακές Τέχνες. Παράλληλα δούλευα τα δικά μου projects. Χρησιμοποιούσα τις σπουδές για να εξασκήσω διάφορα μέσα. Eπειδή η Αρχιτεκτονική είναι αρκετά ανοιχτή σχολή στον τρόπο έκφρασης, κατέληξα να κάνω συχνά video art στα μαθήματα που μπορούσα.
Από πότε παίζεις μουσική ως DJ;
Επαγγελματικά ξεκίνησα το 2017. Αλλά όλη μου τη ζωή ασχολούμαι με τη μουσική. Για μια περίοδο είχα κλασική μουσική εκπαίδευση, μαθαίνοντας πιάνο. Έχω ασχοληθεί με τα θεωρητικά διότι ερωτεύτηκα την ιστορία της μουσικής, πήρα πτυχίο αρμονίας και μετά ξεκίνησα να ασχολούμαι με την ηλεκτρονική μουσική.
Πριν την καραντίνα ήμουν πιο πολύ εστιασμένος στην techno μουσική και στο party culture. Αλλά πέρασα μία πολύ μεγάλη μετάβαση. Διότι αυτό που κάναμε κρίθηκε δίκαια ή άδικα ως ο νούμερο ένα κίνδυνος για τη δημόσια υγεία κι αυτό τάραξε πολύ τη σχέση μου με τη μουσική. Ωστόσο μου έδωσε ταυτόχρονα και μια δημιουργική ώθηση, για να ψάξω ένα πολύ πιο ευρύ φάσμα ηλεκτρονικής μουσικής.
Συνδύασες από την αρχή τις ψηφιακές τέχνες με τη μουσική;
Πιο μετά ήρθε αυτό. Ξεκίνησε το 2019 από ένα project που έτρεχα με μία φίλη, την Ayshel, το “Waiting Room”. Σε αυτό κάναμε έρευνα και συζητήσεις γύρω από την έννοια της αναμονής σε σχέση με το party culture. Είχαμε πολλές συνεργασίες με DJs και producers. Δομούσαμε μαζί οπτικοακουστικούς κόσμους και στήναμε εγκαταστάσεις με visuals, παίζαμε μουσική… ήταν η πρώτη φορά που κάναμε κάτι πολυμεσικό. Από τότε με ενδιαφέρει αρκετά.
Εξάλλου, βρίσκω τα πάρτυ και τα φεστιβάλ πολύ πιο φιλικά από τις γκαλερί για να κάνεις μια εικαστική παρέμβαση. Οπότε για μένα αυτό έχει παίξει πολύ μεγάλο ρόλο. Και φυσικά το γεγονός ότι με ενδιαφέρει ο χώρος της μουσικής και σαν πεδίο έρευνας.
Συνεχίζεις να είσαι DJ στα κουήρ πάρτυ του Qreclaim;
Το Qreclaim είναι ένα project στο οποίο είμαι resident DJ από την αρχή. Είμαι πολύ συχνά παρών, το παρακολουθώ με πολλή χαρά και συμμετέχω όταν μου δίνεται η ευκαιρία. Είναι απ’ τα πολύ αγαπημένα εγχειρήματα που εμπλέκομαι. Αυτή την περίοδο εστιάζουν σε μαθήματα και σεμινάρια παραγωγής ηλεκτρονικής μουσικής.
Πώς έγινε η συνεργασία με τη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών και το Movement Radio; Έχεις κάνει 3 ραδιοφωνικές εκπομπές στο Movement Radio, με 2 φιλοξενούμενους καλλιτέχνες, μέχρι στιγμής.
Σωστά, η JuNe από την εκπομπή του Ιουνίου, είναι κυρίως DJ και ο Alessio Sanna, που ήταν στην εκπομπή του Φεβρουαρίου, είναι κυρίως producer. H πρόταση που έκανα στο Movement κι ο τρόπος που εξελίσσεται αυτό το project είναι να παρουσιάζει κάθε μήνα μια ιδιαίτερη μουσική επιλογή. Με αυτή την αφορμή, χτίζεται κι ένας ολόκληρος sci-fi κόσμος.
Αφηγείσαι μια ιστορία κάθε φορά.
Ναι, είναι η αφήγηση ενός κόσμου σε επεισόδια, σε ιστορίες. Οι οποίες όλες μαζί συναντιούνται αφαιρετικά στην Gelatine Prime. Πρόκειται για μια μελλοντική αποικία της ανθρωπότητας, που είχε σχεδιαστεί ώστε να ελέγχεται από τα κράτη και τις επιχειρήσεις. Αλλά έγινε μια εξέγερση και αναδύθηκαν διάφορες υποκουλτούρες με μοναδικά χαρακτηριστικά. Ουσιαστικά, με την εκπομπή κάθε φορά «επισκέπτομαι» μια από τις περιοχές αυτής της αποικίας, για να δω τι συμβαίνει εκεί μετά την εξέγερση.
Στην πρώτη εκπομπή με τον Alessio «επισκεφθήκαμε» ένα κέντρο ψηφιακής ασφάλειας της αποικίας, με data drivers και αυτοματοποιημένα συστήματα ελέγχου. Εμπνευστήκαμε μουσικά από τον βόμβο των μηχανημάτων, και μιλήσαμε για την αυτοδιάθεση του σώματος στην εποχή της ψηφιακής επαύξησής του. Στη δεύτερη εκπομπή «επισκέφτηκα» μια περιοχή, στην οποία είχε ανατεθεί η δημιουργία της τεχνητής νοημοσύνης που θα έτρεχε τα καθημερινά ζητήματα της αποικίας. Αλλά οι δημιουργοί της ξέφυγαν από τον αρχικό σκοπό και έχτιζαν σχέσεις BDSM με τα AI που δημιουργούσαν. Μέσα απ’ αυτή την ιδέα, δούλεψα πάνω σε ζητήματα σωματικότητας και απτικότητας. Στην τρίτη εκπομπή επισκεφτήκαμε μια καινούργια θρησκεία που αναδύθηκε στην αποικία, η οποία δοξάζει τις κοσμικές συχνότητες.
Ποιος είναι ο στόχος;
Αφ’ ενός θέλω να κατανοήσω τις καινούργιες τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης που αναδύονται τώρα, σε σχέση με την κουήρ ταυτότητα. Δηλαδή κατά πόσον υπάρχει το κουήρ άτομο σε όλα αυτά τα ψηφιακά συστήματα που παράγουν αυτοματοποιημένο λόγο και εικόνα. Και τι συμβαίνει όταν αυτά τα δύο συναντιούνται.
Αφ’ ετέρου θέλω να φτάσω σε αυτή την κατανόηση μέσω της εντατικής χρήσης των εργαλείων αυτών. Οπότε αυτοί οι κόσμοι που πλάθω είναι τρόποι να ξαναφανταστούμε όλες αυτές τις τεχνολογίες. Να ασκήσουμε κριτική, να αναδείξουμε θεματικές, οι οποίες δεν προκύπτουν εύκολα, χρησιμοποιώντας τα ίδια ως μέσα προκειμένου να το πετύχουμε. Και το αποτέλεσμα της διερευνητικής διαδικασίας είναι όλοι αυτοί οι κόσμοι. Σταδιακά θέλω να αρχίσω να παράγω και πιο συγκεκριμένο λόγο – κείμενα – πάνω σε αυτά τα θέματα.
Στα μέσα Ιουνίου συμμετείχες στο φεστιβάλ “Waking Life” στην Πορτογαλία. Τι παρουσίασες εκεί;
Oυσιαστικά ήταν μια επέκταση του κόσμου, που χτίζω για το project μου στο Movement Radio. Πήρα μία από τις ιστορίες, στην οποία εστίασα πολύ περισσότερο και άρχισα να δημιουργώ ψηφιακά κολάζ, κάποια βίντεο περιήγησης, εικόνες. Άρχισα να συλλέγω ένα αρχείο από «μνήμες» σχετικά με το τι έχει συμβεί εκεί. Παρουσίασα, δηλαδή, ένα ψηφιακό «βίντεο-κολάζ» αυτού του αρχείου, σαν ταινία βωβού κινηματογράφου ή ντοκιμαντέρ. Και εκεί πάνω έπαιξα ένα DJ set, ως το soundtrack της ταινίας. Όλο αυτό παρουσιάστηκε στη σκηνή για τις τέχνες του Φεστιβάλ, που η θεματική της ήταν: «Flux, Fluidity, Flood».
Τι ιστορία «αφηγήθηκες» on stage;
Μια ομάδα από meta-humans, προσπαθεί διαρκώς να έρθει όλο και πιο «κοντά» σε μια τεχνητή νοημοσύνη που εκπαιδεύουν, και έτσι αποφασίζουν να πλημμυρίσουν τους drivers στους οποίους φιλοξενείται αυτή η νοημοσύνη και να μεταμορφωθούν σε cyborg γοργόνες. Κολυμπώντας και ζώντας ανάμεσα στο μεταλλικό σώμα της οντότητας αυτής, ελπίζουν να αναπτύξουν σχέση αυξημένης απτικότητας, γεφυρώνοντας έτσι περαιτέρω τη σάρκα με την ψηφιακότητα.
Να τονίσω ότι δεν υπάρχει σαφής μεταφορά ανάμεσα στην εικόνα που παράγω και στο σενάριο. Δημιουργώ ένα ονειρικό πεδίο, ένα πεδίο εμβύθισης. Με αυτές τις εικόνες προσπαθούσα να δείξω πώς μια τεχνητή νοημοσύνη προσπαθεί να καταλάβει τη σωματικότητα. Είναι αρκετά αφηρημένο. Προσπαθώ να χτίσω μια μυθολογία.
Βασισμένη σε κάποιον αλγόριθμο; Πρόκειται για μαθηματική ή φανταστική απεικόνιση της σωματικότητας για την οποία μιλάς;
Είναι εικόνες της φαντασίας που έχω δημιουργήσει χρησιμοποιώντας τεχνητή νοημοσύνη, στον αλγόριθμο της οποίας εγώ δεν έχω πρόσβαση. Πολλά από τα συστήματα που χρησιμοποιώ είναι κλειστά, δεν μπορώ να παρέμβω για να τροφοδοτήσω ή να αλλάξω τον αλγόριθμο. Τον έχω, όμως, «πιέσει» πολύ, για να με οδηγήσει σε αυτό το αποτέλεσμα. Χρησιμοποίησα διάφορες μορφές τεχνητής νοημοσύνης, που παράγουν εικόνες. Με κάποιες από αυτές εστίασα πιο πολύ στη λογοκρισία. Επειδή αυτά τα συστήματα «τρέχουν» από εταιρείες οι οποίες εν μέρει φέρουν ευθύνη για το υλικό που παράγεται, λογοκρίνουν σε πολύ μεγάλο βαθμό το τι μπορείς να δημιουργήσεις. Οτιδήποτε έχει σχέση με κουήρ σεξουαλικότητα και σώμα, κρίνεται συχνά ως προβληματικό.
Επίσης, αυτά τα συστήματα λειτουργούν πολύ με βάση τον μέσο όρο. Προσπαθούν να προβλέψουν δηλαδή τι είναι αυτό που η πλειοψηφία του κόσμου προσπαθεί όντως να δει ή να δημιουργήσει εκείνη τη στιγμή και που, προφανώς, βρίσκεται μακριά από ό,τι έχει να κάνει με τα κουήρ ζητήματα, καθώς αυτά δεν είναι στον μέσο όρο… Για να δημιουργήσεις κουήρ περιεχόμενο, πρέπει να ζοριστείς πολύ παραπάνω. Γιατί αν θέλεις ας πούμε να απεικονίσεις ένα αντρικό σώμα, αυτό κατά πάσα πιθανότητα θα είναι λευκό, γυμνασμένο, νέο και τα λοιπά. Οτιδήποτε δεν εμπίπτει στον φαντασιακό μέσο όρο, είτε πρέπει να ζοριστείς πολύ για να το δημιουργήσεις, είτε είναι αδύνατον.
Ετοιμάζεις κάποιο επόμενο project;
Όλα αυτά που έχουμε συζητήσει είναι στιγμιότυπα του τρόπου με τον οποίο κινούμαι αυτή την περίοδο. Κοιτάω τις νέες τεχνολογίες με πολύ ενδιαφέρον, γιατί αλλάζουν πολύ τα δεδομένα του τι είναι τέχνη, πώς τη δημιουργείς. Με έναν τρόπο είναι και απειλητικά ως προς τους ανεξάρτητους δημιουργούς, αλλά μας λύνει και τα χέρια. Είναι επίσης και η πρώτη φορά που συναντάω εργαλεία με τέτοιου είδους περιορισμούς. Δηλαδή ένα πινέλο ποτέ δεν θα σου πει ότι αυτό που πας να ζωγραφίσεις, απαγορεύεται.
Θεωρείς ότι υπάρχει αυτή τη στιγμή κάποιο κίνημα με Έλληνες καλλιτέχνες που προχωράνε την κουήρ αφήγηση προς τις νέες τεχνολογίες; Ή όχι;
Υπάρχουν αρκετοί. Η συνάντηση του κουήρ με το sci-fi, με την ψηφιακότητα και τη μελλοντολογία, όλα αυτά δεν είναι καινούρια τάση. Ας πούμε ένα διεθνές κίνημα, με το οποίο νιώθω πολύ κοντά, είναι ο κυβερνο-φεμινισμός. Νιώθω ότι γενικά η σύγχρονη τέχνη δεν λειτουργεί πλέον μέσα σε τόσο προσδιορισμένα ρεύματα. Και σίγουρα υπάρχουν πολλά άτομα στη σκηνή της Αθήνας που ακολουθώ, που θαυμάζω τη δουλειά τους.
Ακολουθείστε την Greta στο Instagram και στο Soundcloud
