Πώς οι καμπάνιες της Gilead έσπασαν τα στερεότυπα, ταρακούνησαν την κοινωνία και απαίτησαν αλήθεια για τον HIV
της Βίκυς Τσάμη, Director Public Affairs, Gilead Sciences Ελλάδας & European Distributor Markets
Υπάρχουν καμπάνιες που ενημερώνουν. Υπάρχουν καμπάνιες που συγκινούν. Και υπάρχουν καμπάνιες που ταράζουν. Που σε κάνουν να σταθείς, να σκεφτείς, να θυμώσεις, να γελάσεις, να αναθεωρήσεις.
Αυτές είναι οι καμπάνιες που χρειάζεται ο HIV σήμερα — όχι ευγενικές προσπάθειες, αλλά δυνατές παρεμβάσεις που χτυπούν το στίγμα στη ρίζα του.
Γιατί ας είμαστε ειλικρινείς: ο HIV σήμερα δεν είναι πια ιατρικό πρόβλημα, είναι κοινωνικό. Η επιστήμη έχει προχωρήσει. Η κοινωνία, όχι πάντα.
Και γι’ αυτό η Gilead Sciences Ελλάδας επιλέγει εδώ και χρόνια να μιλάει χωρίς φίλτρα. Όχι με ψίθυρους. Με φωνή.
2019 – #ZeroStigma: η τέχνη γράφει “όχι” στο στίγμα
Το 2019, το #ZeroStigma έφερε τον HIV από τη σιωπή… στον δρόμο.
Συνεργαστήκαμε με την ΕΕΜΑΑ, τη «Θετική Φωνή» και την UrbanAct για να μετατρέψουμε γκρι τοίχους σε τοιχογραφίες αποδοχής. Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα: οι πόλεις γέμισαν χρώμα και αλήθεια.
Γιατί όταν το stigma ζει στο σκοτάδι, η πρώτη αντίσταση είναι η ορατότητα.
2021 – «Το δάχτυλό σου έχει περάσει και χειρότερα»: humor as a weapon
Ναι, βάλαμε έναν τύπο που σκαλίζει τη μύτη του. Και ναι, ήταν 100% συνειδητή επιλογή.
Το μήνυμα ήταν απλό, προκλητικό και ξεκαρδιστικά αληθινό: «Το δάχτυλό σου έχει περάσει και χειρότερα. Σίγουρα αντέχει ένα μικρό τρύπημα για το τεστ HIV».
Στο Μοναστηράκι, εκατοντάδες άνθρωποι — ανάμεσά τους πολιτικοί, καλλιτέχνες, δημοσιογράφοι — έκαναν δημόσια το τεστ. Γιατί όταν μιλάμε για HIV, χρειαζόμαστε πρότυπα που λένε: “Δεν φοβάμαι. Το κάνω. Το υποστηρίζω.”
Το χιούμορ έχει δύναμη. Αποδομεί τον φόβο γρηγορότερα από κάθε οδηγία.
2022 – «Αν θες να μάθεις, βάζεις δάχτυλο»: τολμώντας εκεί που άλλοι διστάζουν
Ένα μήνυμα που δεν γίνεται να μην προσέξεις. Μια καμπάνια που περιμέναμε ότι θα συζητηθεί — και συζητήθηκε.
Το τεστ HIV είναι απλό: ένα δάχτυλο, μια σταγόνα, μια ανάσα ανακούφισης. Αλλά ο φόβος γύρω του είναι βουνό. Γι’ αυτό το μήνυμα έπρεπε να είναι τολμηρό.
Στο Μοναστηράκι ξανά, άνθρωποι κάθε ηλικίας ήρθαν, ενημερώθηκαν, εξέταστηκαν και έφυγαν πιο ελεύθεροι από τον φόβο.
Αυτό είναι το νόημα της επικοινωνίας:
να κάνει τον δρόμο προς τη φροντίδα προσβάσιμο και ανθρώπινο.
2023 – «ΑΣ ΞΕΚΟΛΛΗΣΟΥΜΕ ΑΠΟ ΤΑ 90’s»: γιατί τα παλιά στερεότυπα δεν χωράνε στη νέα πραγματικότητα
Με τη «Θετική Φωνή» και τη συμμετοχή αγαπημένων προσώπων της LGBTQIA+ κοινότητας και των συμμάχων της, το 2023 μιλήσαμε για τα στερεότυπα που αρνούνται να πεθάνουν.
Η έρευνα της Metron Analysis για λογαριασμό της Gilead έδειξε:
– 41% πιστεύει ακόμα ότι ο HIV μεταδίδεται από τουαλέτα.
– 36% από αγκαλιά ή φιλί.
– 63% δεν ξέρει ότι U=U.
Αυτά δεν είναι απλώς αριθμοί. Είναι κοινωνικό backwardness. Είναι οι ρίζες της διάκρισης που βιώνουν ακόμη σήμερα πολλά LGBTQIA+ άτομα που ζουν με HIV.
Η καμπάνια είπε αυτό που σκεφτόμαστε καιρό: Ξεκολλήστε. Από τα ’90s. Από τους μύθους. Από το φόβο.
2024 – «Δυστυχώς γι’ αυτούς που δείχνουν…»: για πρώτη φορά, ο φακός στον θύτη, όχι στο θύμα
Το 2024 αλλάξαμε οπτική. Δεν κοιτάξαμε αυτούς που ζουν με HIV. Τους ξέρουμε, τους στηρίζουμε, τους ακούμε. Για πρώτη φορά, κοιτάξαμε αυτούς που δείχνουν το δάχτυλο.
Το μήνυμα ήταν ωμό, πολιτικό και απολύτως αναγκαίο: «Δυστυχώς γι’ αυτούς που δείχνουν δεν υπάρχει θεραπεία. Ευτυχώς για τον HIV υπάρχει θεραπεία».
Ο HIV αντιμετωπίζεται. Το στίγμα είναι που αρνείται να γιατρευτεί. Και αυτό το μήνυμα χρειαζόταν να το ακούσουν όσοι κρίνουν, απομονώνουν, αποκλείουν.
2025 – Η ευρωπαϊκή έρευνα της Gilead: η αλήθεια με αριθμούς
Η φετινή χρονιά πρόσθεσε κάτι θεμελιώδες: δεδομένα. Σε 11 ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, η Gilead πραγματοποίησε μια μεγάλη έρευνα για τις γνώσεις και τις στάσεις γύρω από τον HIV.
Τι μάθαμε;
– Μόνο 1 στους 4 πολίτες γνωρίζει και αποδέχεται την αρχή U=U.
Ότι δηλαδή ένα άτομο με HIV σε θεραπεία, με μη ανιχνεύσιμο ιικό φορτίο, δεν μπορεί να μεταδώσει τον ιό σεξουαλικά.
– Μύθοι όπως «μεταδίδεται από τουαλέτα / πιάτα / κουνούπια» επιμένουν.
– Μόνο 1 στους 3 θεωρεί πιθανό να έχει φίλο ή σύντροφο με HIV.
Αυτά τα δεδομένα δεν τα αφήσαμε σε pdf. Τα κάναμε επικοινωνία, παρέμβαση, είδηση. Γιατί η πρόοδος ξεκινά όταν η κοινωνία κοιτάξει τον εαυτό της στον καθρέφτη.
Η επικοινωνία ως πράξη ευθύνης — και ως πράξη φροντίδας
Για μένα, η επικοινωνία δεν είναι “καμπάνιες”. Είναι στάση ζωής. Είναι το θάρρος να λες την αλήθεια όταν άλλοι βολεύονται στο «όλοι ξέρουμε». Είναι το να είσαι στο πλευρό της κοινότητας, όχι με λόγια, αλλά με συνέχεια.
Όλες αυτές οι καμπάνιες έγιναν πραγματικότητα χάρη στη δημιουργική ματιά της Gravity The Newtons, που δεν φοβήθηκε να τολμήσει, να παίξει με το χιούμορ, την πρόκληση, την αλήθεια. Και χάρη στους ανθρώπους της Gilead — από όλα τα functions: medical, commercial, access, regulatory, operations.
Η Gilead δεν είναι παρούσα μόνο κάθε 1η Δεκεμβρίου. Είναι παρούσα κάθε μέρα. Στον δρόμο, στον διάλογο, δίπλα στα άτομα που ζουν με HIV και στην LGBTQIA+ κοινότητα που για χρόνια σήκωσε το βάρος του στιγματισμού.
Γιατί στο τέλος, η μεγαλύτερη καμπάνια είναι η συνέπεια.
Και η αλήθεια δεν είναι ωραία· είναι απαραίτητη. Και χωρίς αυτήν δεν υπάρχει πρόοδος.
Τι είναι U=U;
Undetectable = Untransmittable.
Μη ανιχνεύσιμο ιικό φορτίο = μηδενική μετάδοση.
Όταν ένα άτομο με HIV βρίσκεται σε θεραπεία και έχει μη ανιχνεύσιμο ιικό φορτίο, δεν μπορεί να μεταδώσει τον ιό στον σεξουαλικό του σύντροφο.
