Μια ιστορική πρόταση του αυστριακού Υπουργείου Δικαιοσύνης προβλέπει ότι 33 εκατ. ευρώ θα διατεθούν για την αποζημίωση γκέι ανδρών, που καταδικάστηκαν άδικα εξαιτίας ομοφοβικών νόμων.
Συγκεκριμένα, η αποζημίωση θα ισχύει για γκέι άνδρες, που είχαν συναινετικές ομοφυλοφιλικές σχέσεις, και που καταδικάστηκαν βάσει τμημάτων του αυστριακού νομικού κώδικα που τέθηκαν σε ισχύ μετά την αποποινικοποίηση της ομοφυλοφιλίας το 1971.
Αυτές οι ειδικές παράγραφοι καταδίκαζαν γκέι άνδρες για πράξεις που θα ήταν νόμιμες αν ήταν ετεροφυλόφιλοι. Η τελευταία από αυτές τις διατάξεις καταργήθηκε από το Συνταγματικό Δικαστήριο μόλις το 2002.
«Η δίωξη των ομοφυλόφιλων ήταν ένα σκοτεινό κεφάλαιο της Δεύτερης Δημοκρατίας (κυβέρνηση μετά το 1945) και μια μεγάλη αδικία», ανέφερε η υπουργός Δικαιοσύνης της Αυστρίας, Alma Zadić στο Χ.
«Εκ μέρους ολόκληρου του δικαστικού σώματος, ζήτησα συγγνώμη για αυτή την αδικία από όλους τους ανθρώπους που διώχθηκαν λόγω του σεξουαλικού τους προσανατολισμού».
Πώς στοχοποιήθηκαν όμως οι γκέι άνδρες από τις νομικές διατάξεις;
Μετά την αποποινικοποίηση της ομοφυλοφιλίας το 1971, τέσσερις νέες ποινικές διατάξεις προστέθηκαν στον ποινικό κώδικα της Αυστρίας, καθεμία από τις οποίες στόχευε ειδικά στη δίωξη των ομοφυλόφιλων ανδρών (χωρίς να συμπεριλαμβάνονται σε αυτό στρέιτ ή ακόμα και άλλα κουήρ άτομα).
Θεσπίστηκε ειδικό όριο ηλικίας για τις σχέσεις των ομοφυλοφίλων (18 έτη), σε σύγκριση με τα 14 έτη για τους στρέιτ και τις λεσβίες, ενώ ποινικοποιήθηκε μόνο η σεξεργασία των γκέι ανδρών. Ποινικοποιήθηκε επίσης η έγκριση ή η διαφήμιση της σεξεργασίας γκέι ανδρών, καθώς και η ίδρυση ή η συμμετοχή σε ΛΟΑΤΚΙ+ οργανώσεις.
Ενώ η τελευταία από αυτές τις διατάξεις καταργήθηκε το 2002, το ποινικό μητρώο και οι ποινές παρέμειναν σε ισχύ, και ορισμένα άτομα που καταδικάστηκαν πέρασαν χρόνο σε ιδρύματα που χαρακτηρίστηκαν ως κέντρα για «ψυχικά ανώμαλους εγκληματίες».
Αποζημίωση και επανόρθωση
Ο νόμος περί αποκατάστασης και αποζημίωσης της Αυστρίας, ο οποίος αποτελεί μέρος του εθνικού προϋπολογισμού για το 2024, προβλέπει την καταβολή αποζημίωσης ύψους 3.000 ευρώ για κάθε ανατραπείσα απόφαση, 1.500 ευρώ για κάθε έτος φυλάκισης ή 500 ευρώ για κάθε έρευνα που ξεκίνησε βάσει των σχετικών ποινικών παραγράφων.
Επίσης 1.500 ευρώ προορίζονται για την αποζημίωση ατόμων που έχουν υποστεί επαγγελματικά, οικονομικά ή υγειονομικά μειονεκτήματα.
Επίσης, όλες οι ποινές που εκδόθηκαν βάσει των συγκεκριμένων διατάξεων θα καταργηθούν.
Παρόλο που η αποζημίωση σηματοδοτεί μια νίκη-ορόσημο για τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα και τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Αυστρία, ορισμένοι εξακολουθούν να θεωρούν την αποζημίωση ως μια μόνο θεραπεία για μια κοινότητα που αντιμετωπίζει διακρίσεις εδώ και δεκαετίες.
«Οι άνθρωποι φυλακίστηκαν άδικα εδώ και δεν μπορούσαν να εργαστούν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Επομένως, είναι σημαντικό οι περίοδοι φυλάκισης να πιστώνονται στις συντάξεις», δήλωσε η Ann-Sophie Otte, πρόεδρος της Πρωτοβουλίας Ομοφυλοφίλων στη Βιέννη, στο Euronews.
«Τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν πρέπει επίσης να επιστραφούν με τόκους. Ελπίζουμε πολύ ότι την αποκατάσταση και την αποζημίωση θα ακολουθήσει και μια συγγνώμη από το Εθνικό Συμβούλιο, γιατί άλλωστε το Εθνικό Συμβούλιο ήταν αυτό που ψήφισε αρχικά αυτούς τους νόμους», είπε η ίδια.
