Με αφορμή τη διεξαγωγή των φετινών Queer Movie Nights ζητήσαμε από τα άτομα που συμμετέχουν στο φεστιβάλ (σ.σ. ελληνικό διαγωνιστικό μικρού μήκους) να μας μιλήσουν για τις ταινίες τους, απατώντας μας παράλληλα στο ερώτημα: «γιατί είναι σημαντικό να μιλάμε για κουήρ κινηματογράφο στην Ελλάδα;».
Γιώργος Μεσημέρης – Αγόρι μου
«Η ταινία είναι αρκετά βιωματική– όπως και τα περισσότερα πράγματα που γράφω. Συνήθως, αρκεί ένα μικρό ερέθισμα για να ανάψει η σπίθα της συγγραφής. Στην προκειμένη περίπτωση, το ερέθισμα ήταν ένα γράμμα που βρήκα τυχαία στους δρόμους της Αθήνας. Ήταν από έναν φαντάρο στον εραστή του. Ένα γράμμα γεμάτο τρυφερότητα και προσμονή, που δεν ξέρουμε ποτέ αν έφτασε στον παραλήπτη του ή αν απαντήθηκε ποτέ. Αυτό το τυχαίο εύρημα στάθηκε η αφορμή για την πλοκή της ταινίας. Ο πρωταγωνιστής βρίσκει το γράμμα και, μέσα από αυτό, ξεκινά να γράφει το δικό του γράμμα στον δικό του εραστή. Ένα γράμμα που ακροβατεί ανάμεσα στην ανάμνηση και την ιδέα του απόλυτου – ένα ερωτικό κάλεσμα που βρίσκεται κάπου ανάμεσα στο παρελθόν και την επιθυμία».
«Για μένα, ο όρος “queer ταινία” δεν είναι ταμπέλα· είναι ένας τρόπος να πούμε ιστορίες που δεν χωρούν πάντα στα στερεότυπα ή στις κυρίαρχες αφηγήσεις. Είναι μια πράξη ορατότητας, αλλά και τρυφερότητας. Το queer δεν είναι μόνο ταυτότητα, είναι και βλέμμα – ένας άλλος τρόπος να κοιτάζεις τον κόσμο, το σώμα, τον έρωτα, τη μνήμη».
«Θεωρώ σημαντικό να μιλάμε για queer στον κινηματογράφογιατί το σινεμά έχει τη δύναμη να μας φέρνει κοντά, να μας βοηθά να αναγνωρίσουμε τον εαυτό μας – ή να ανακαλύψουμε πλευρές του που ίσως φοβόμασταν να δούμε. Είναι ένας χώρος που μπορεί να χωρέσει και την ευθραυστότητα και τη λαχτάρα, και νομίζω πως η queer αφήγηση το αποτυπώνει αυτό με έναν πολύ ιδιαίτερο τρόπο: βαθιά ανθρώπινο και ειλικρινή».
Κωνσταντίνος Καραμαγκιώλης – Αbel
«Το Άβελ είναι μια ταινία που μοιάζει με ένα υπαρξιακό παραμύθι, όπου οι ήρωες αντί για το κυνήγι του χαμένου θησαυρού ως είθισται στα παραμύθια, αναζητούν την αγάπη και την αποδοχή ο ένας από τον άλλον. Είναι μια ταινία για δύο χαρακτήρες πολύ διαφορετικούς αλλά και τόσο ίδιους».
«Η ταινία Άβελ είναι μια queer χριστιανική ταινία ένας όρος που μάλλον χρησιμοποιείται πρώτη φορά για είδος κινηματογραφικό. Το Άβελ αναφέρεται σε μια τρανς γυναίκα και τον ιερέα αδερφό της. Queer για μένα αποτελεί οτι είναι μοναδικό, σπάνιο, οτι αντέχει στον χρόνο μακριά απο ύποπτες συνδυκαλιστικές νόρμες που βάζει ταμπέλες και απομονώνει με μια εσωστρέφεια».
«Ο σύγχρονος queer κινηματογράφος έχει εξελιχθεί πολύ περισσότερο και θα είναι το νέο άρμαπου θα ανέβουμε όλοι οι νέοι κινηματογραφιστές για να βρούμε τα νέα μας ποιοτικά χαρακτηριστικά για να επαναφεύρουμε το αποτελματωμένο κινηματογραφικό είδος που πάσχει από έλλειψη πειραματισμού και φοβίες».
Γεωργία Μιχαηλίδη – Βοο
«Το Boo! είναι θα μπορούσε να είναι ένα cautionary (fairy)tale για το πόσο και πώς μπορεί να επηρεάσει το τραύμα τις ζωές μας και τις σχέσεις με τους ανθρώπους μας- ή τα φαντάσματά μας, σε αυτή την περίπτωση. Η Ηλιαχτίδα αδυνατεί να εκτιμήσει και να χαρεί τη μετά θάνατον ζωή με την Λίλιαν γιατί την βασανίζει ακόμη το απωθημένο της προηγούμενης και προσπαθεί να επουλώσει τις πληγές της με λάθος τρόπο. Επιπλέον, το Boo! είναι μια ολάνθιστη, ηλιόλουστη ιστορία για δύο ερωτευμένα φαντασματάκια».
«Ενώ ένα από τα πιο σπουδαία πράγματα που κάνει ο κινηματογράφος είναι να σε φέρνει σε επαφή με πράγματα που πιθανά να ήταν μέχρι τότε ξένα σε εσένα, για πολλούς ανθρώπους ο κινηματογράφος είναι συντροφιά, σπίτι. Είναι ωραίο να μπαίνεις σε ένα σινεμά και να βλέπεις ανθρώπους να βάζουν σε λέξεις τις σκέψεις σου, να βιώνουν όλα τα συναισθήματα και τις εμπειρίες που ακόμη κι αν δεν τα έχεις βιώσει ακόμη, το ξέρεις ότι θα έρθουν γιατί η ταινία που βλέπεις είναι queer σαν εσένα και τώρα μιλάτε μεταξύ σας . Και να παίρνεις και ιδέες για outfits. Όχι μόνο για το –αδιαμφισβήτητα απαραίτητο- representation αλλά και για την αίσθηση του οικείου και την καθησύχαση ότι υπάρχεις και αυτό είναι όμορφο, το queer cinema είναι σημαντικό. Άλλωστε, όταν μιλάμε για auteurs, μιλάμε για δημιουργούς που έσπασαν τους κανόνες και δημιούργησαν ένα δικό τους “λεξιλόγιο” και αυτό είναι κυριολεκτικά το queer community».
Νίκος Μπουγιούκας – Gloria
«Το “Γκλόρια” είναι μια ταινία χορού και performance, όπου ακολουθούμε την ομότιτλη ηρωίδα, μία τρανς γυναίκα και sex worker , σε μια βινιέτα της καθημερινότητας της. Το σενάριο το γράψαμε μαζί με την Φένια Αποστόλου η οποία ενσαρκώνει την κεντρική ηρωίδα».
«”Queer ταινία” είναι για εμένα μία ταινία που φέρνει σε πρώτο πλάνο μη ετεροκανικούς ήρωες και την πραγματικότητα τους. Δίνω ιδιαίτερη βάση οι χαρακτήρες αυτοί , όπως σε όλες τις ταινίες, να ξεφεύγουν από στερεότυπα και καρικατούρες. Με αυτόν τον τρόπο μπορεί να δημιουργούνται θετικά πρότυπα, να συμβάλλουν οι ταινίες στον δημόσιο διάλογο και φυσικά οι θεατές να συσχετιστούν με την ταινία και νιώσουν ότι δεν σκέφτονται και βιώνουν καταστάσεις μόνοι τους».
Παύλος Παρασκευόπουλος – Alles Gut
«Η ταινία δημιουργήθηκε από μια ανάγκη να έρθω πιο κοντά στην γιαγιά μουκαι να βρεθεί ο χώρος όπου τα δύσκολα συναισθήματα που μπορεί να νιώθουμε και οι δύο θα συναντηθούν. Με ενδιέφερε να εξερευνήσω του τρόπους που η δική της μελαγχολία μπορεί να συνομιλήσει με την δική μου και το πως ένα τέτοιο κενό μπορεί να γεφυρωθεί με βασικό στήριγμα την αγάπη και την κατανόηση. Είναι μια ταινία που κινείται γύρω από τα ζητήματα της αποδοχής και της αγάπης στην οικογένεια, χωρίς όμως να θέλω να δώσω απαντήσεις σε αυτά. Η επιθυμία μου κάνοντας αυτή την ταινία ήταν να γνωριστώ και να αγαπηθώ ξανά με την γιαγια μου».
«Queer είναι μια ταινία που έχει τη δυνατότητα να διαρρήξει κάτι καλά στερεωμένο, κυρίως εντός των πεδίων του φύλου και της σεξουαλικότητας, αλλά και πέρα από αυτά. Queer είναι κάθε στιγμή στον κινηματογράφο που ένα κατασκεύασμα κανονικότητας γίνεται φανερό ως τέτοιο, και για λίγο αποσταθεροποιείται».
«Χρειαζόμαστε τις queer στιγμές στον κινηματογράφο για να δημιουργούμε ρωγμές στο κανονικό, μέσα από τις οποίες να μπορούμε να φανερωθούμε εμείς, οι δικές μας ζωές, αλλά και να ανοιχθεί ο χώρος για να φανερωθούν και ζωές άλλων πολύ πιο δύσκολες από τις δικές μας».
Κωνσταντίνος Γιατράς – Marked
«Η ταινία μας δημιουργήθηκε στα πλαίσια του summer school στην οπτική ανθρωπολογία που διοργανώνει το Ethnofest. Κληθήκαμε τρεις άνθρωποι, άγνωστοι μεταξύ μας, να διεξάγουμε έρευνα και να παράξουμε ένα ντοκιμαντέρ μέσα σε τρεις εβδομάδες. Η ιδέα, η αλήθεια είναι, πως ξεκίνησε από μια συζήτηση που είχαμε γενικότερα σχετικά με τα σύνορα. Αντιληφθήκαμε ότι σύνορα δεν είναι μόνο αυτές οι γραμμές που χωρίζουν κράτη, αλλά υπάρχουν παντού και μέσα στην καθημερινότητα και ότι το καθένα μας αντιλαμβάνεται διαφορετικά την έννοια των συνόρων. Κάπως έτσι βρεθήκαμε να συνομιλούμε με τον Μο και τον Διογένη, δυο ανθρώπους τόσο διαφορετικούς, αλλά με ένα ταξίδι ζωής με πολλά κοινά χαρακτηριστικά. Και οι δύο είχαν περάσει σύνορα που η κοινωνία επιβάλλει, προκειμένου να ζήσουν πιο ελεύθερα, όπου το ταξίδι αυτό τους άφησε πολλά σημάδια. Μιλάμε για δύο ενσώματες εμπειρίες που κινούνται στον χώρο, έχοντας φτάσει σε ένα σημείο όπου τα σημάδια αυτά του παρελθόντος αποτελούν μέρος της ζωής τους, και μέσα από τη διαδικασία αυτή μάθαμε κι εμείς πως είναι να ζεις σε ένα μεταίχμιο στάδιο. Πόσο θάρρος ή και θράσος, ίσως, χρειάζεται για να ζήσεις με τους δικούς σου όρους και όχι όσα επιβάλει το οποιοδήποτε κράτος ή και οι ίδιες οι κυρίαρχες κοινωνικές νόρμες. Κάθε σημάδι έχει μια ιστορία και είναι αναπόσπαστο κομμάτι του εαυτού μας, χωρίς να σημαίνει ότι μας καθορίζει. Τα σύνορα, τα εμπόδια, τα όρια, είτε μιλάμε για γραμμές που χωρίζουν κράτη είτε για το ίδιο μας το σώμα, υπάρχουν παντού στην καθημερινότητά μας και είναι ίσως εκεί για να μας υπενθυμίζουν τις παθογένειες της ανθρωπότητας, τα οποία οφείλουμε κατά μια έννοια να ξεπερνάμε σε αυτό το ατέρμονο ταξίδι που λέγεται ζωή».
«Για μένα, μια queer ταινία είναι εκείνη που δίνει χώρο σε ανθρώπους και ιστορίες που δε χωρούν εύκολα στα στερεότυπα — είτε μιλάμε για ταυτότητες φύλου, σεξουαλικότητα, είτε απλώς για τον τρόπο που κάποιος βλέπει και ζει τον κόσμο διαφορετικά. Δεν είναι μόνο θέμα περιεχομένου, αλλά και οπτικής: πώς επιλέγεις να αφηγηθείς κάτι, ποιους ανθρώπους φωτίζεις, τι τολμάς να πεις και πως σπας κοινωνικά δεσμά μέσα από ιστορίες ανθρώπων που ζουν μέσα στον κόσμο μας, είναι μέρος αυτού».
«Είναι σημαντικό να μιλάμε για queer στον κινηματογράφο γιατί για πολλά χρόνια αυτές οι φωνές ήταν στο περιθώριο — αν υπήρχαν καθόλου. Ο κινηματογράφος έχει δύναμη να δημιουργεί ταυτότητες, να δίνει ορατότητα, να θεραπεύει, να προκαλεί συναισθήματα. Και το queer σινεμά το κάνει αυτό με έναν πολύ ιδιαίτερο και συχνά γενναίο τρόπο. Δίνει χώρο στο διαφορετικό όχι μόνο για να φανεί, αλλά και για να αγαπηθεί και καθιερωθεί κατά μια έννοια. Είτε μιλάμε για κωμωδία, ντοκιμαντέρ, δράμα κ.ο.κ υπάρχει για να μας υπενθυμίζει τους όποιους προβληματισμούς και δυσκολίες αντιμετωπίζουν τα queer άτομα, δυσκολίες και καταστάσεις που δυστυχώς εξακολουθούν να υπάρχουν».
Αντώνης Γκιαούρης, Ορειβασία
«Η Ορειβασία είναι μια σύμπραξη με τη σεναριογράφο της ταινίας Angelina Kontopria. Πρόκειται για μια ταινία που αναδεικνύει δύο βαθιά ριζωμένες παθογένειες της ελληνικής κοινωνίας: της πατριαρχίας και της ομοφοβίας. Η κεντρική ηρωίδα της ταινίας έρχεται αντιμέτωπη και με τα δύο. Μέσα από την αδικία που καλείται να αντιμετωπίσει, η Φοίβη, φανερώνει τη δύναμη που κάθε γυναίκα κρύβει μέσα της και διεκδικεί τα δικαιώματά της, και μάλιστα εκπροσωπεί και τη γυναίκα και τα gay άτομα».
«Queer για μένα, είναι μια έννοια που ισοπεδώνει στεγανά και φραγμούς σε οποιαδήποτε ταμπέλα προσπαθεί να επιβληθεί στον άνθρωπο. Queer σημαίνει συμπερίληψη, ισότητα και σεβασμός στον άνθρωπο ως ον, και όχι ως φύλο ή σεξουαλική ταυτότητα. Κατ’ επέκταση μια queer ταινία είναι ένα από τα μέσα για να επιτευχθεί μια γενικότερη κατανόηση στην διαφορετικότητα, είναι ορατότητα και επίδειξη υπαρκτών κοινωνικών ζητημάτων που τα περισσότερα mainstream μέσα αποφεύγουν να σχολιάσουν και να προβάλλουν για να μη δυσαρεστηθούν ομοφοβικές και τρανσφοβικές μερίδες ανθρώπων. Γι αυτό ακριβώς το λόγο οι queer καλλιτέχνες οφείλουμε να εξασφαλίσουμε ότι μέσα από την τέχνη μας -στην προκειμένη τον κινηματογράφο- θα πραγματευόμαστε προβληματισμούς, διακρίσεις και αδικίες που οι ίδιοι και άλλα μέλη της κοινότητας υφιστάμεθα».
Ηλίας Δούλης – Angelo
«Το ANGELO είναι ένα μικρό χρονικό για μια μεγάλη ανάγκη:να ξεκινήσεις από την αρχή. Στην Αθήνα των 90s, ένας νεαρός μετανάστης από την Αλβανία βιώνει μια φευγαλέα συνάντηση που τον φέρνει αντιμέτωπο με την επιθυμία, τον φόβο, και την ταυτότητά του. Μέσα από τη σιωπή και το βλέμμα του ήρωα, αναζητώ εκείνη την πρώτη ανάσα ελευθερίας που τόσο συχνά κρύβεται πίσω από την ανάγκη του ανήκειν. Η ταινία επιχειρεί να ψηλαφήσει την τρυφερότητα που επιμένει, ακόμα και μέσα στις πιο σκληρές συνθήκες».
«Από νωρίς ένιωθα πως ο όρος “διαφορετικότητα” με αφήνει απέξω, σαν να πρέπει πρώτα να αποδείξω πως ανήκω για να ακουστώ. Το queer σινεμά για μένα δεν είναι είδος· είναι ανάγκη. Από το πανεπιστήμιο κιόλας, ασχολήθηκα με το queerness και κάθε τρόπο με τον οποίο μπορούσε να εκφραστεί μέσα από τη συγγραφή και τον κινηματογράφο. Ήταν κάτι που ξεκινούσε από μέσα μου, χωρίς πρόθεση να εξηγήσω ή να δηλώσω κάτι. Ήθελα απλώς να δω κομμάτια μου κάπου. Δεν το σχολιάζω απ’ έξω. Το κάνω. Και το κάνω για να μπορώ να ζήσω μέσα του. Να δώσω λέξεις, εικόνες και χρόνο σε αυτό που για χρόνια έμενε ασχημάτιστο, όχι για να πείσω, αλλά για να υπάρξω. Αυτός είναι ο κινηματογράφος μου. Και ναι, είναι queer».
Πάνος Μπόρας – Miss Dress
«Η MISS DRESS είναι μία ποιητική ταινία που μιλάει για την αγάπη και την αποδοχή. Μέσα από την κινηματογραφική αφήγηση και τον ρυθμό που έδωσα στην ιστορία, θεωρώ ότι κατάφερα να επικοινωνήσω στους θεατές κομμάτια και σκέψεις από τα δικά τους προσωπικά βιώματα. Χρώμα και μουσική φωτίζουν το σκοτάδι. Όπως λέει άλλωστε η Miss Dress στο τραγούδι της ταινίας: “A wardrobe full of loneliness / you’re welcome to take a look inside. / My art is making you smile / in the glimpse of the night.”».
«Ο queer κινηματογράφος δίνει φωνή και εικόνα σε ζωές που συχνά αγνοούνται ή παρουσιάζονται στερεοτυπικά. Επιτρέπει στο κοινό να δει “αχαρτογράφητα” κομμάτια εαυτού στην οθόνη. Με αυτό τον τρόπο συμβάλλει ουσιαστικά στη διαμόρφωση της προσωπικής και συλλογικής ταυτότητας».
Μενέλας Σιαφάκας – Ikaros Reborn
«To Ikaros Reborn γεννήθηκε από τα σπλάχνα του Δημήτρη Παγώνη a.k.a. The Peacock, εμπνευσμένο από μια παλαιότερη θεατρική του παράσταση. Στα πλαίσια του the Aegean Porn Alliance, και με την συμβολή του ykmedia.at του τούρκου παραγωγού μας Yavuz Kurtulmuz, πήραμε τον μύθο του Ίκαρου και τον μεταποιήσαμε σε ένα BDSM παραμύθι, όπου ο Ίκαρος είναι ερωτευμένος με τον ίδιο τον Ήλιο. Τα εξωτερικά γυρίσματα έγιναν στην Ικαρία στο σημείο που οι κάτοικοι του νησιού λένε ότι έπεσε ο Ίκαρος».
«”Queer ταινία” είναι μια ταινία που μιλάει για ανθρώπους και καταστάσεις πέραν της ετεροκανονικής πραγματικότητας. Είναι πολύ σημαντικό να βλέπουμε στην μεγάλη (και μικρή) οθόνη ιστορίες που μιλάνε για ανθρώπους στους οποίους μπορούμε να καθρεφτιστούμε και να ταυτιστούμε. Θεωρώ ότι αυτές οι ταινίες αφορούν τους πάντες και όχι μόνο “queer“ άτομα, γιατί στην ουσία ασχολούνται με την ανθρώπινη κατάσταση. Αλλά, επίσης, θεωρώ ότι πρέπει ένα μέρος των queer ταινιών που γίνονται να μην είναι ταινίες που απλά κατευνάζουν τον θεατή».
περισσότερες πληροφορίες στο qmn.avmag.gr
