Με αφορμή το νέο του βιβλίο «Who’s Afraid of Gender», το Judith Butler έδωσε συνέντευξη στο Them, μιλώντας για την ενασχόληση με το φύλο, τις αντωνυμίες και τους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να «καταπολεμήσουμε» το κίνημα κατά της ιδεολογίας του φύλου.
To «Who’s Afraid of Gender» είναι το τελευταίο βιβλίο του Butler και ασχολείται κυρίως με το κίνημα κατά της ιδεολογίας του φύλου (anti-gender ideology movement), επισημαίνοντας ότι είναι ένα φαινόμενο που παρατηρείται παντού: από τις αντί-τρανς νομοθεσίες των ΗΠΑ, στη Βραζιλία του Bolsonaro και τη Ρωσία του Putin, μέχρι τις TERFs του Ηνωμένου Βασιλείου.
Η έμπνευσή του για το συγκεκριμένο βιβλίο ήρθε μετά το σοκ που βίωσε το 2017 στη Βραζιλία, στην οποία βρέθηκε για τη διοργάνωση ενός συνεδρίου στο Πολιτισμικό Κέντρο SESC.
«Λέω μια ιστορία στις ευχαριστίες για το τι συνέβη στη Βραζιλία το 2017, όπου πραγματικά σοκαρίστηκα όταν ανακάλυψα ότι υπήρχε ένα ολόκληρο δεξιό κίνημα που ονομαζόταν κίνημα κατά της ιδεολογίας του φύλου, το οποίο είχε αποφασίσει ότι ήμουν διάβολος, ή δαίμονας, ή μια δύναμη από την κόλαση», αναφέρει συγκεκριμένα.
«Σκέφτηκα: “Πώς μπορώ να το αντιμετωπίσω αυτό;”. Θα μπορούσα να διαφωνήσω. Είμαι πολύ καλό σ’ αυτό. Θα μπορούσα να τους δείξω γιατί οι ιδέες τους είναι λανθασμένες, αλλά δεν διαβάζουν πραγματικά – απλά φρικάρουν. Διατηρούν αυτό το φάντασμα με το οποίο δουλεύουν, οπότε το μεγάλο ερώτημα ήταν πώς να διαλύσω αυτό το φάντασμα [phantasm], ή να πως ασχοληθώ με αυτό, ή να προσφέρω κάτι αντίθετο σε αυτό που θα μπορούσε να εκφραστεί πιο δυναμικά», συμπληρώνει.
Στη συνέχεια, το γνωστό κουήρ θεωρητικό μίλησε για τον πειραματισμό γύρω από το φύλο, τον οποίο παρατηρεί έντονα στις νέες γενιές, συμπεριλαμβανομένης της ενασχόλησης με τις αντωνυμίες.
Με αφορμή αυτό, θυμάται την πρώτη φορά που ρώτησε τους μαθητές του τις αντωνυμίες τους.
«Θυμάμαι, υποθέτω ήταν πριν από έξι ή επτά χρόνια, όταν ρώτησα για πρώτη φορά τα άτομα να μου πουν τις αντωνυμίες τους, και σκέφτηκα: “Λοιπόν, δεν το έξω ξαναρωτήσει αυτό”. Σκέφτηκα ότι αν κάποιο άτομο ήθελε να μου το πει, θα το έκανε. Αλλά μετά είπα, “Ξέρεις τι; Πρέπει να ρωτήσεις, γιατί αλλιώς οι άνθρωποι θα κάνουν υποθέσεις”. Θα κάνουν απλώς κανονικοποιητικές υποθέσεις με βάση την όποια αντίληψή τους, και οι αντιλήψεις δεν είναι αξιόπιστες. Και τώρα το κάνω αυτό, και παρουσιάζω επίσης τις δικές μου. Φαίνεται σημαντικό ότι βρήκα το δρόμο μου προς το they, το οποίο μου αρέσει πολύ, και απλά λυπάμαι που δεν το είχα στη διάθεσή μου όταν ήμουν νεότερο. Θα με είχε γλιτώσει από πολύ θλίψη», λέει.
«Είναι ένα δώρο από τη νεολαία. Το δέχομαι θερμά», προσθέτει.
Σχετικά με τη σχέση της «old-fashioned» τρανσφοβίας και του κινήματος κατά της ιδεολογίας του φύλου, το Butler εξηγεί ότι ο τρόπος που εκφράζεται αυτό το κίνημα στις ΗΠΑ είναι μέσω της τρανσφοβίας. Την ίδια στιγμή, παραδέχεται ότι υπάρχουν μορφές τρανσφοβίας στον κόσμο, «που δεν ξέρουν τίποτα για αυτό το κίνημα και μπορεί να μην γνωρίζουν ότι συνδέονται με αυτό».
«Αλλά σε διαφορετικά μέρη του κόσμου, το να είσαι ενάντια στο φύλο, όπως ο Putin, ή η Meloni, ή ο Bolsonaro και ο Orbán, σημαίνει να πιστεύεις ότι υπάρχει ένας φυσικός νόμος, μια φυσική οικογένεια όπου υπάρχει ένας άντρας και μια γυναίκα- και κάνουν σεξ μέσα στο θεσμό του γάμου- και το σεξ είναι κυρίως αναπαραγωγικό- και ότι αυτός ο παγκόσμιος και φυσικός νόμος δεν πρέπει να παραβιάζεται- και ότι οι φεμινιστ@ που εισήγαγαν την ιδέα της ταυτότητας φύλου καταστρέφουν όχι μόνο την οικογένεια, αλλά και το έθνος», συμπληρώνει.
Με αφορμή το ξεχωριστό κεφάλαιο για το θέμα των TERFs στο «Who’s Afraid of Gender», το Butler αναφέρεται στους πιο αποτελεσματικούς τρόπους με τους οποίους μπορούμε να ασχοληθούμε με αυτού του είδους τα άτομα. Το ίδιο πιστεύει ότι είναι πιο δύσκολο για τ@ φεμινίστ@ να είναι φοβικ@ με τα τρανς θέματα, όταν έχουν κάποια προσωπική σχέση με ένα τρανς άτομο.
«Αν πιστεύεις ότι είσαι προοδευτικ@ φιλελεύθερ@ φεμινίστ@ και βλέπεις τι κάνει η δεξιά, πρέπει να ρωτήσεις τον εαυτό σου, Με ποια μεριά είσαι; Επομένως, τα επαναφέρω συνεχώς σε αυτό ή τα ρωτάω: “Πώς θα αισθανόσασταν αν αυτό ήταν το παιδί σας, ή ο φίλος σας, ή ο ξάδελφός σας, και μιλούσατε με αυτόν τον τρόπο;”».
Για το Butler, η εγγύτητα έχει τη δύναμη να αλλάξει τους ανθρώπους, όπως την έχει και η συσχέτισή τους με τη δεξιά. «Ένα σημείο αυτού του βιβλίου ήταν να δείξει [σε αυτά τα άτομα] ότι είναι εναρμονισμένα με τη Δεξιά», αναφέρει.
Στη συνέχεια της συνέντευξης αναφέρθηκαν και στις αντί-τρανς θέσεις της JK Rowling και μια ανάρτηση που είχε κάνει («Ευτυχισμένη Ημέρα Γονέων σε όλους εκείνους των οποίων οι μεγάλοι γαμέτες γονιμοποιήθηκαν, με αποτέλεσμα να προκύψουν μικροί άνθρωποι των οποίων το φύλο αποδόθηκε από γιατρούς που έκαναν κυρίως τυχερές μαντεψιές»), λέγοντας ότι μας χλευάζει.
«Ξέρεις, είμαι γονιός. Δεν γέννησα κάποιο άτομο. Δεν είμαι λιγότερο γονιός από κάποιο που το έκανε,. Όταν μιλάει με αυτόν τον τρόπο, υποβαθμίζει τους θετούς γονείς, υποβαθμίζει τις μικτές οικογένειες, υποβαθμίζει όλα τα είδη των συγγενικών σχημάτων όπου τα παιδιά καταλήγουν με νέους κηδεμόνες ή νέους γονείς αφού έχουν χάσει τους δικούς τους – σε πόλεμο, ή μέσω βίαιης μετανάστευσης, ή οποιοδήποτε άλλο θέμα», υποστηρίζει, ενώ προσθέτει ότι η γονεϊκότητα συμβαίνει με πολλούς διαφορετικούς τρόπους, που δεν σχετίζονται με τις μητέρες που γεννούν.
Μετά την αναφορά του στα πολλαπλά αντί-ΛΟΑΤΚΙ+ νομοσχέδια – πολλά από τα οποία έχουν ψηφιστεί σε νόμους – στις ΗΠΑ, η συνέντευξη έκλεισε με έναν αισιόδοξο τρόπο, με το Butler να αναφέρει αυτά που του δίνουν ελπίδα.
«Νομίζω ότι βλέπουμε μορφές αλληλεγγύης που είναι πολύ όμορφες και που ίσως δεν είναι πάντα στο επίκεντρο της δημοσιότητας. Αλλά όταν οι άνθρωποι αρρωσταίνουν, η κοινότητά τους και οι συγγενείς τους συγκεντρώνονται, και αυτό δεν είναι απαραίτητα μια οικογένεια, δεν είναι απαραίτητα ένας γάμος- είναι έξω από πολλές από αυτές τις κατηγορίες, οι κοινότητες φροντίδας που σκέφτομαι, και θέλω να κρατήσουμε αυτή την ιδέα γιατί θα τη χρειαστούμε τόσο για να ανασυνταχτούμε όσο και για να ανασυγκροτήσουμε τις συμμαχίες που θα χρειαστούμε καθώς θα πολεμάμε τη Δεξιά.
«Τι μπορώ να πω; Συναντώ καλούς ανθρώπους σε καλούς αγώνες κάθε μέρα, σχεδόν κάθε μέρα. Αυξάνεται ο αριθμός των νέων ανθρώπων στους δρόμους που αγωνίζονται για τη δικαιοσύνη, είτε πρόκειται για το κλίμα, είτε για την Παλαιστίνη, είτε για τα δικαιώματα των τρανς, είτε για την καταπολέμηση της βίας. Είναι πραγματικά συγκινητικό για μένα», κατέληξε.
