Η 6η Απριλίου, έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Ασεξουαλικότητας, γιορτάζεται επίσημα από το 2021 και είναι μία ημέρα της ακόμη καλύτερης ενημέρωσης της ευρύτερης κοινωνίας πάνω σε ζητήματα που αφορούν τα ασέξουαλ πρόσωπα.
*Γράφει η Άννα Κωνσταντινίδη Απέργη
Για πρώτη φορά που συζητήθηκε ανοιχτά επίσημα το θέμα της ασεξουαλικότητας, ήταν το 2012 στο Λονδίνο, όπου στα πλαίσια εκδηλώσεων του World Pride, διοργανώθηκε το πρώτο Διεθνές Συνέδριο Ασεξουαλικότητας, ενώ το δεύτερο Συνέδριο πραγματοποιήθηκε δύο χρόνια μετά, το 2014, στο Τορόντο, επίσης στα πλαίσια εκδηλώσεων του World Pride, όπου συμμετείχαν σε αυτό 250 άτομα που αυτοπροσδιορίζονται ως ασέξουαλ και θεωρείται μέχρι και σήμερα μία από τις πιο πετυχημένες συγκεντρώσεις.
Ποια είναι όμως τα ασέξουαλ άτομα;
Το άτομο που αυτοπροσδιορίζεται ως ασέξουαλ, πολύ απλά θα σας πως ότι είναι το άτομο αυτό που δεν αισθάνεται καμία ρομαντική, ερωτική, σεξουαλική, συναισθηματική ή άλλη έλξη προς κάποιο άλλο άτομο οποιουδήποτε φύλου/ταυτότητας φύλου, ή που μπορεί να νιώθει όλα τα παραπάνω ή μέρος αυτών σε μικρό βαθμό.
Και δεν ανέφερα τυχαία το «οποιουδήποτε φύλου ή ταυτότητας φύλου», καθώς η ασεξουαλικότητα δεν συνδέεται με το φύλο ενός ατόμου, αλλά με τον σεξουαλικό του προσανατολισμό. Ως ασέξουαλ μπορεί να αυτοπροσδιορίζεται κάθε πρόσωπο ανεξαρτήτως του φύλου, της έκφρασης, της ταυτότητας ή των χαρακτηριστικών του φύλου του. Δηλαδή ένα άτομο μπορεί να είναι ασέξουαλ, είτε αυτό κινείται μέσα στο δίπολο του φύλου, είτε πέρα από αυτό.
Η ασεξουαλικότητα λοιπόν δεν έχει να κάνει με το πως αυτοπροσδιορίζεται ένα άτομο σε σχέση με το φύλο του, αλλά καθαρά με το σεξουαλικό του προσανατολισμό. Και το επαναλαμβάνω αυτό, καθώς πάρα πολλές φορές δεν είναι κατανοητό ότι άλλο πράγμα είναι το φύλο μας, η ταυτότητα φύλου μας και τελείως άλλο ο σεξουαλικός μας προσανατολισμός.
Πολύ σημαντικό είναι επίσης να κατανοήσουμε την έννοια του αυτοπροσδιορισμού. Κανένας και καμία δεν μπορεί και δεν έχει το δικαίωμα να ετεροπροσδιορίσει ένα πρόσωπο, σε σχέση με την ταυτότητα φύλου του ή με το σεξουαλικό του προσανατολισμό. Δηλαδή δεν μπορούμε και δεν έχουμε το δικαίωμα να πούμε σε ένα άτομο, το αν είναι ή δεν είναι ασέξουαλ, όπως επίσης δεν μπορούμε και δεν έχουμε το δικαίωμα να πούμε πόσο ασέξουαλ είναι ή και όχι.
Μόνο το ίδιο το πρόσωπο μπορεί να αυτοπροσδιορίζεται και να κατατάσσει το ίδιο όπου αυτό νομίζει. Και αυτό πάντα θα πρέπει να γίνεται αποδεκτό και σεβαστό από τα υπόλοιπα άτομα.
Η έννοια του αυτοπροσδιορσμού ως προς μία έμφυλη ή μη κατάσταση και ως προς το σεξουαλικό προσανατολισμό, είναι πάρα πολύ σημαντική, για την ακρίβεια είναι κεφαλαιώδης.
Σε εκπαιδευτικά σεμινάρια που συμμετέχω με το Diversity Charter Greece, δέχομαι πολλές ερωτήσεις σχετικά με τα ασέξουαλ άτομα και το θεωρώ απόλυτα φυσικό αυτό, μιας και υπάρχει μεγάλη άγνοια ως προς αυτό το θέμα. Σας παραθέτω κάποιες από αυτές:
– Τα ασέξουαλ άτομα δεν κάνουν σεξ;
Ένα ασέξουαλ άτομο μπορεί να μην κάνει καθόλου σεξ ή και να κάνει, καθώς προανέφερα, ότι τα ασέξουαλ άτομα μπορεί να μην αισθάνονται καμία ρομαντική, ερωτική, σεξουαλική, συναισθηματική ή άλλη έλξη προς κάποιο άλλο άτομο ή που μπορεί να νιώθουν όλα τα παραπάνω ή μέρος αυτών σε μικρό βαθμό.
– Μπορεί ένα τρανς άτομο να είναι ασέξουαλ;
Σαφώς και μπορεί. Η ταυτότητα φύλου είναι τελείως διαφορετικό πράγμα από το σεξουαλικό προσανατολισμό.
– Τα ασέξουαλ άτομα αυνανίζονται;
Μπορεί ναι, μπορεί και όχι. Ο αυνανισμός έχει να κάνει ξεκάθαρα με την επιθυμία του κάθε προσώπου, ως μία ατομική – μοναχική μορφή σεξουαλικής απελευθερωτικής πράξης.
Παλαιότερα, η ασεξουαλικότητα ήταν μία πολύ έντονα ιατρικοποιημένη και ψυχιατρικοποιημένη κατάσταση, καθώς καταγράφονταν στους ψυχιατρικούς καταλόγους ως «διαταραχή υποδραστήριας σεξουαλικής επιθυμίας», ένας άκρως κακοποιητικός και στιγματιστικός όρος για τα ασέξουαλ άτομα. Σήμερα αυτό έχει αλλάξει και θεωρείται σε παγκόσμιο επίπεδο ως μία φυσική κατάσταση που εντάσσεται μέσα στο φάσμα του σεξουαλικού προσανατολισμού.
Στην ελληνική τηλεόραση για πρώτη φορά που είδαμε έναν ανοιχτά ασέξουαλ χαρακτήρα, ήταν στην τηλεοπτική σειρά «Στο παρά πέντε», του αγαπημένου Γιώργου Καπουτζίδη, όπου ο Σπύρος σε μία σκηνή (στο 11ο επεισόδιο) ανέφερε ότι είχε κάνει σεξ πολύ λίγες φορές στη ζωή του, δηλώνοντας κάπως φοβισμένος ότι μάλλον δεν του άρεσε και πολύ, με την Ντάλια να λέει στην υπόλοιπη παρέα της σειράς το περίφημο: «Ρε παιδιά δεν είναι παράξενο, μπορεί ο Σπάιρους να είναι ασέξουαλ».
Αυτή ήταν η πρώτη και η τελευταία φορά (μέχρι και σήμερα) που δόθηκε μία ορατότητα μέσα από μία πολύ πετυχημένη τηλεοπτική σειρά, για τα ασέξουαλ άτομα.
Όντας η ίδια ασέξουαλ άτομο, θα σας πω ότι τα ασέξουαλ άτομα, γενικά είμαστε πολλά περισσότερα από το στερεοτυπικό «δεν κάνουμε σεξ». Η ασεξουαλικότητα δεν έχει να κάνει με το «κρεβάτι» μας, ούτε και με κανένα άλλο έπιπλο του σπιτιού μας. Τα ασέξουαλ άτομα, μπορούμε να έχουμε σχέσεις αγάπης, σχέσεις ευχαρίστησης και ολοκλήρωσης, αλλά πάντα με τους δικούς μας όρους!
Happy International Asexuality Day!!!
*Η Άννα Κωνσταντινίδη Απέργη είναι ειδική Σύμβουλος/Εμπειρογνώμονας θεμάτων ΛΟΑΤΚΙ+, Ισότητας & Diversity
