Η Διεθνής Ημέρα Αντωνυμιών (International Pronouns Day) είναι μία ημέρα ενημέρωσης της κοινωνίας πάνω στο θεμελιώδες δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού των τρανς και γενικότερα των φυλοδιαφορετικών ανθρώπων και στη σωστή χρήση των αντωνυμιών όταν απευθυνόμαστε προς τα άτομα αυτά.
Γράφει η Άννα Απέργη*
Η αναφορά στους συνανθρώπους μας με τις αντωνυμίες που οι ίδιοι καθορίζουν για τον εαυτό τους, είναι βασική για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, ενώ το αντίθετο είναι μία άκρως κακοποιητική πρακτική, καθώς αμφισβητεί την ταυτοτική υπόσταση των ανθρώπων αυτών.
Η έκφραση και η ταυτότητα φύλου, είναι εσωτερικός τρόπος αντίληψης του φύλου. Είναι λοιπόν πολύ σημαντικό να καταλάβουμε ότι για τα τρανς/φυλοδιαφορετικά πρόσωπα η έννοια του αυτοπροσδιορισμού είναι ιδιαίτερα σημαντική. Για την ακρίβεια είναι κεφαλαιώδης.
Δεν μπορούμε και δεν έχουμε δικαίωμα να ετεροπροσδιορίσουμε ένα τρανς ή φυλοδιαφορετικό πρόσωπο. Με απλά λόγια, δεν μπορούμε και δεν έχουμε το δικαίωμα να πούμε σε ένα τρανς ή φυλοδιαφορετικό πρόσωπο τι είναι ή τι δεν είναι. Μόνο το ίδιο το άτομο μπορεί να αυτοπροσδιορίσει τον εαυτό του.
Πολλώ μάλλον δε, δεν μπορούμε και δεν έχουμε το δικαίωμα να βάλουμε και ένα μέτρο, του “πόσο” τρανς ή φυλοδιαφορετικό είναι ένα άτομο.
Με βάση, λοιπόν, τον αυτοπροσδιορισμό, το κάθε πρόσωπο μπορεί να αυτοπροσδιορίσει ελεύθερα τον έμφυλο (ή μη) ρόλο του, και να προσδιορίσει τις αντωνυμίες που θέλει, αν κι εφόσον το ίδιο το πρόσωπο το επιθυμεί.
Ο σεβασμός του δικαιώματος του αυτοπροσδιορισμού ως προς την έμφυλη ή μη κατάσταση, καθώς και των αντωνυμιών που το ίδιο το άτομο έχει προσδιορίσει για αυτό, είναι θεμελιώδης συνθήκη της κοινότητας των τρανς και φυλοδιαφορετικών προσώπων.
Επομένως, η ηθελημένη και εν γνώσει ή και όχι αναφορά προς τρανς ή φυλοδιαφορετικά πρόσωπα στο λάθος γένος, με λάθος αντωνυμίες, στιγματίζει και κακοποιεί τα πρόσωπα αυτά, και αποτελεί απεχθή βία για λόγους έκφρασης ή ταυτότητας φύλου, διότι αμφισβητεί την ταυτοτική υπόστασή τους, θέτει σε διακινδύνευση την προστασία της προσωπικότητάς τους καθώς αναπόσπαστο στοιχείο της προσωπικότητας των τρανς ή φυλοδιαφορετικών ανθρώπων αποτελεί η έκφραση ή η ταυτότητα φύλου τους, αποτελεί πολιτισμική και δομική βία που οδηγεί στη φυσική βία κατά των προσώπων αυτών, ενώ παράλληλα στρέφεται εναντίον μίας ομάδας ανθρώπων που υποφέρουν στο μέγιστο από τις διακρίσεις, τους αποκλεισμούς και τη βία.
Δεν γνωρίζουμε πως μπορούμε να απευθυνθούμε σε ένα τρανς ή φυλοδιαφορετικό πρόσωπο; Απλά ρωτάμε: “Πως μπορώ να σε αποκαλώ;”. Είναι τόσο απλό!!!
*Η Άννα Κωνσταντινίδη Απέργη είναι πρώην πρόεδρος του Σωματείου Υποστήριξης Διεμφυλικών (ΣΥΔ).
