Ο παγκόσμιος μήνας υπερηφάνειας μπήκε, αλλά, δυστυχώς, αυτήν τη χρονιά δε συνοδεύεται από αρκετά Pride. Με αφορμή τη συναισθηματική αυτή απώλεια, οι #FemTalk ανοίγουμε μια συζήτηση γύρω από τα φεστιβάλ υπερηφάνειας και τη σημασία τους για εμάς και την κοινότητα. Μια συζήτηση έντονη, αυθόρμητη, ειλικρινή, μα πάνω από όλα, προσωπική με εικόνες και χρώματα βγαλμένα από τα δικά μας Pride.
Τόνια: Κι είχα φέτος προετοιμαστεί ψυχολογικά για το Europride. Να ξέρετε, έχω μια στεναχώρια που αναβλήθηκε. Μ’ έχει επηρεάσει κάπως. Εσάς;
Ραφαέλα: Κι εμένα! Ανυπομονούσα τόσο για το Athens Pride, όσο και για το Europride.
Ανδρομάχη: Εγώ, για να είμαι ειλικρινής, δεν το είχα στο μυαλό μου καθόλου, λόγω άγχους με την όλη κατάσταση.
Ελευθερία: Εμένα με ψιλοστεναχωρεί που αναβλήθηκε το Athens Pride, επειδή πάω χρόνια τώρα, και με ξενίζει το καλοκαίρι χωρίς Pride. Europride μάλλον δε θα μπορούσα να έρθω μαζί σας φέτος…
Χριστίνα: Επειδή πέρυσι είχε τύχει να πάω και στης Αθήνας και στης Θεσσαλονίκης, είχα ενθουσιαστεί για το φετινό Europride… Ξέρω πως υπάρχουν γενικά αμφιλεγόμενες απόψεις, περί της χρησιμότητας και μη, αυτής της μέρας, από τη μεριά στρέιτ, αλλά και κουήρ ατόμων, όμως για μένα, πέρα από την ιστορία που κρύβει πίσω του, και τα σημεία βελτίωσης που σίγουρα χρειάζεται, αντιπροσωπεύει και μια μέρα, που νιώθω ότι μπορώ να κυκλοφορήσω άνετα στην πόλη μου και να δω κι άλλα άτομα να κυκλοφορούν με όποι@ και όπως θέλουν.
Ανδρομάχη: Συμφωνώ. Και θεωρώ πως είναι ένα safe space για πολλά άτομα αλλά, από την άλλη, πιστεύω ότι χρειάζεται βελτίωση στο κομμάτι της συμπεριληπτικότητας.
Τόνια: Πέρυσι, είχε ανοίξει μια συζήτηση σχετικά με το πόσο συμπεριληπτικό υπήρξε, όσον αφορά πχ. τα ΑμεΑ και την πρόσβασή τους στο χώρο της εκδήλωσης. Στο Athens Pride είναι αρκετά φροντισμένα τα πράγματα, όμως θεωρώ ότι χρειάζεται περισσότερη μέριμνα, όπως πχ. μπάρες πρόσβασης σε κάποια περίπτερα ή διερμηνείς στη σκηνή καθ’ όλη τη διάρκεια της εκδήλωσης.
Ραφαέλα: Συμφωνώ απόλυτα με την Τόνια όσον αφορά τις βελτιώσεις που πρέπει να γίνουν. Σίγουρα η σημασία της διεξαγωγής του Pride είναι αδιαμφισβήτητη. Η πραγματοποίησή του αποδίδει φόρο τιμής σε εκείνα που το ξεκίνησαν και εκφράζει τόσο την περηφάνια της κοινότητας όσο και τα αιτήματά της που ακόμη μένουν ανικανοποίητα.
Ελευθερία: Βέβαια, οι άνθρωποι που είναι ήδη προκατειλημμένοι δεν το ξέρουν αυτό και επιλέγουν να επικεντρωθούν σε συγκεκριμένα πράγματα. Και εννοείται πρέπει να είναι συμπεριληπτικό για όλα τα άτομα. Με τον χρόνο θα βελτιώνεται υποθέτω.
Χριστίνα: Απλά, είναι αλήθεια, πως κάποιες φορές οι εξεγέρσεις και η ιστορία πίσω από τον θεσμό, δεν εκτιμούνται μερικές φορές ακόμη κι από τα ίδια τα άτομα της κοινότητας… Μέσα πχ από τον αποκλεισμό κάποιων ομάδων και την αποσιώπησή τους, ή την προβολή μόνο συγκεκριμένων ατόμων, με συγκεκριμένες δημοφιλείς ταυτότητες, οι οποίες συνήθως έχουν και τα περισσότερα προνόμια σε αντίθεση με άλλα.
Ανδρομάχη: Θα συμφωνήσω πάλι με τη Χριστίνα, πιστεύω πως ορισμένες ταυτότητες εκπροσωπούνται περισσότερο, ενώ άλλες μένουν στο περιθώριο. Είναι ένας πολύ σημαντικός θεσμός και εννοείται θεωρώ την ύπαρξή του αναγκαία, από άποψη και μόνο ορατότητας. Όμως θα το ήθελα πολύ περισσότερο ριζοσπαστικό. Η αγωνιστική/αντιστασιακή πλευρά του Pride λείπει. Κι είναι αυτή η πλευρά που θα βοηθήσει τη λεσβία μετανάστρια για παράδειγμα, η οποία υφίσταται διπλά την καταπίεση, να αποκτήσει περισσότερη δύναμη και ορατότητα.
Τόνια: Ναι, γιατί είναι κοινότητα με τόσες πολλές ταυτότητες, που κοινό μέτωπο έχουν πάντα στην πατριαρχία και -φυσικά- στην αστυνομική βία.
Ελευθερία: Καλά… Μη μιλήσουμε για την αστυνομική βία στις μέρες μας… Είδαμε και το περιστατικό στα Σεπόλια, και πώς διώχνουν με τη βία οι αστυνομικοί τον κόσμο από τις πλατείες. Στην Αμερική τόσα χρόνια δεν έχει αλλάξει κάτι, ειδικά στην αντιμετώπιση των αστυνομικών προς τα μη λευκά άτομα. Φαντάζομαι βλέπετε τι γίνεται με τον George Floyd?
Χ: Ντάξει πέρα από τις λέξεις “αηδία” και “οργή” δεν έχω να σχολιάσω κάτι παραπάνω πάνω σε αυτό… Ντροπή μας που υπάρχουν ακόμα και σήμερα τέτοια περιστατικά. Τέτοιες δημόσιες δολοφονίες.
Ε: Δυστυχώς, έχει συμβεί πάρα πολλές φορές με μη λευκά άτομα στις Η.Π.Α…
Τ: Κοιτώντας και τα δικά μας, ας μην ξεχνάμε τον Ζακ. Το σύνθημα πέρυσι ήταν μαχαιριά. Δυστυχώς, ο δρόμος έχει και την ιστορία των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων.
Α: Είμαι απίστευτα οργισμένη με αυτό το περιστατικό. Χαίρομαι, όμως, που αυτήν τη στιγμή υπάρχει θύελλα αντιδράσεων και μια πολύ δυνατή απάντηση. Η αστυνομική βία είναι ένας από τους λόγους που με ενοχλεί αφάνταστα η παρουσία της αστυνομίας στο Pride. Μου φαίνεται οξύμωρο ένα ΛΟΑΤΚΙ άτομο να μπαίνει σε έναν θεσμό, που ασκεί αμέτρητη εξουσία σε μια πληθώρα σωμάτων. Και το επιχείρημα, ότι τα πράγματα αλλάζουν μόνο εκ των έσω, δε με βρίσκει σύμφωνη. Η ιστορία αποδεικνύει καθημερινά πως τα κινήματα και οι αγώνες είναι ο λόγος ύπαρξης των δικαιωμάτων ή προνομίων που μπορεί τώρα να έχουμε.
Ρ: Συμφωνώ απόλυτα. Διάβαζα μάλιστα πρόσφατα σε σχέση μ’ αυτό πως η παρουσία της αστυνομίας στο Pride αποτρέπει τη διοργάνωση από το να μετατραπεί σε διαδήλωση. Θεωρώ πως ειδικά σε μια εποχή, όπως αυτή που διανύουμε, όπου η αστυνομική βία και η αυταρχική διακυβέρνηση έχουν γίνει κανονικότητα, οφείλουμε να εξεγερθούμε, μεταξύ άλλων και μέσω του Pride.
T: Είχα διαβάσει κι εγώ μια φράση πέρυσι και μου έμεινε χαραγμένη που αφορά αυτό που είπες. Το Pride πέρα από φεστιβάλ, πάντα είχε -και θα έχει- έναν πολιτικό χαρακτήρα με χαρακτηριστικά διαδήλωσης.
E: Ναι, είναι ένας συνδυασμός. Και η παρέλαση μπορεί να θεωρηθεί και πορεία, οπού μπορούν να συμμετέχουν κι άλλες ομάδες και συλλογικότητες. Θυμάμαι μια χρονιά που διαδήλωναν για τα εργατικά δικαιώματα των καθαριστών και καθαριστριών νομίζω.
Χ: Βέβαια μέσα σε όλο αυτό, προσωπικά δεν κατακρίνω, όπως πολλοί άλλοι, τον πιο ανάλαφρο τόνο του Pride. Σίγουρα, πρέπει να ενταχθούν και πιο σοβαρά κοινωνικοπολιτικά θέματα μέσα σε αυτό, αλλά πέρα από διαδήλωση, είναι και μέρα περηφάνιας, αγάπης, μουσικής, θετικότητας και μ’ αρέσει όλο αυτό. Νιώθω τόσο όμορφα κάθε χρόνο, όταν βλέπω τόσο κόσμο να κινείται στο κέντρο της Αθήνας μέσα σε ένα κλίμα ενθουσιασμού και γιορτής!
Ε: Και εμένα μου αρέσει πάρα πολύ και ο χαρακτήρας γιορτής που έχει. Δεν το βρίσκω καθόλου κακό. Κάθε χρόνο, όταν πάω Pride έχω αμέσως καλή διάθεση.
Α: Ούτε εγώ βλέπω ως κάτι αρνητικό το κλίμα γιορτής. Είναι ευχάριστο να υπάρχει μια μέρα μέσα στο χρόνο που μπορείς να είσαι τελείως ελεύθερη. Αλλά, λέγοντας αυτό, αναγνωρίζω το προνόμιό μου και έχω την ανάγκη να δημιουργηθεί και ένα άλλο πλαίσιο εντός του Pride για όσες ταυτότητες έχει περιθωριοποιήσει. Κι εγώ πέρυσι που ήταν η πρώτη φορά που πήγα, πέρασα υπέροχα.
Τ: Α, πέρυσι πήγες πρώτη φορά; Εγώ ξεκίνησα το 2017. Πάνω σ’ αυτό που λες εμένα, να σου πω την αλήθεια, με ενοχλεί πολύ περισσότερο η ομοφοβία κι ο ρατσισμός που έχουν κάποια άτομα, όταν χαρακτηρίζουν το Pride έξαλλο και υπερβολικό! Τι το υπερβολικό έχουν δηλαδή η ορατότητα και η υπερηφάνεια; Συν τοις άλλοις, μιλάμε και για την έκφραση μιας queer κουλτούρας και τέχνης!
Χ: Ακόμα και η περηφάνια και ορατότητα ενδείξεις διαδήλωσης είναι, δε χρειάζεται πάντα να βαφτούν οι δρόμοι με αίμα για να πιέσουμε τις κοινωνικοθρησκευτικές επιταγές. Έτσι το βλέπω εγώ τουλάχιστον.
Ε: Ντάξει, ο καθένας έχει διαφορετική προσέγγιση στο πως μπορεί να αλλάξει κάτι.
Ρ: Κι εγώ θεωρώ πως το Pride μπορεί να είναι ταυτόχρονα γιορτή και διαδήλωση. Γιορτή, γιατί είμαστε ελεύθερα και περήφανα για την ταυτότητά μας, και διαδήλωση γιατί δε μπορούμε να γιορτάζουμε ανοιχτά όλον τον υπόλοιπο χρόνο και γιατί δεχόμαστε διακρίσεις, εγκληματικές συμπεριφορές και ακόμη θρηνούμε θύματα!
Α: Συμφωνώ.
Ε: Άσχετο, μιας και το ανέφεραν πριν η Μάχη και η Τόνια, πότε πήγατε πρώτη φορά Pride; Πώς σας φάνηκε η πρώτη εμπειρία;
Χ: (Θετικό) πολιτισμικό σοκ χαχαχα, δε θυμάμαι η αλήθεια είναι ποιο έτος ήταν το πρώτο που πήγα, ήταν η Μποφίλιου αν θέλει να βοηθήσει καμιά.
E: Έλα ντε, είχε πάει σε αρκετά συνεχόμενα νομίζω.
Χ: Στο πρώτο που πήγα είχα γενικά άγνοια σε πολλά θέματα, όντας ακόμη και στο σχολείο, και ήταν ένας όμορφος τρόπος να γνωρίσω την κοινότητα.
Ρ: Εμένα το πρώτο μου Pride ήταν το 2018! Θυμάμαι κανονίσαμε με μια φίλη μου να πάμε μαζί και ήμουν κατενθουσιασμένη. Το κλίμα ήταν πολύ συγκινητικό και το συναίσθημα ότι ανήκω σε μια κοινότητα δε θα το ξεχάσω ποτέ!
Ε: Τι ωραία ρεε, ναι αφού είναι πολύ ευχάριστη ατμόσφαιρα. Εμένα το πρώτο μου Pride ήταν το 2012 με έναν φίλο μου. Ήταν πάρα πολύ ωραία γενικά. Θυμάμαι σε μια φάση, είχε γίνει ένας κύκλος από άτομα και στο κέντρο χόρευε ένα αγόρι με μία κυρία που ήταν άστεγη, και γελούσαν και οι δύο. Θυμάμαι πόσο θετική ενέργεια είχα λάβει εκείνη τη μέρα!
Α: Εγώ πρώτη φορά πήγα πέρυσι. Ένιωσα αυτό που λέει η Ραφαέλα, ότι ανήκω σε μια κοινότητα, ό,τι κι αν σημαίνει αυτό. Μ’ άρεσε, που ήμασταν όλες μαζί εκεί στο περίπτερο του Antivirus, και μετά στην παρέλαση. Αγαπώ και τον Φοίβο Δεληβοριά, όποτε ήταν σίγουρα μια θετική νότα. Και το βράδυ είχε κλείσει τέλεια με μια πολύ ωραία κουβέντα με την Τόνια στα Έβερεστ.
Χ: Κάνατε πολιτική ανάλυση για ταυτότητες και Pride δίπλα από τα ζαμπονάκια;
Α: Δεν ξέρω για την Τόνια, αλλά εγώ είμαι βίγκαν, σε παρακαλώ.
Τ: Χαχαχα, για πολιτική ανάλυση δεν ξέρω, γιατί πεινούσαμε. Θυμάμαι, όμως, κι εγώ πόσο είχα απολαύσει το περσινό Pride. Μου άρεσε πολύ που ήμουν μαζί σας, με τα παιδιά από το περιοδικό μας. Βέβαια, η καλύτερη στιγμή μου σε Pride ήταν το 2018, όταν μπροστά μου ήταν ένα ζευγάρι στρέιτ ηλικιωμένων, που κοιτούσαν χαρούμενοι τη σκηνή. Εκείνη την ώρα σκέφτηκα ότι ναι, υπάρχει ελπίδα, ακόμα και σήμερα, όσο κι αν φαίνονται ζοφερά τα πράγματα κάποιες ώρες.
Ρ: Cute! Κοιτάξτε, έχουμε συνηθίσει να γίνεται το Pride Ιούνιο, αλλά το ότι φέτος θα γίνει -αν όλα πάνε καλά- τον Σεπτέμβριο, δε σημαίνει πως ο Ιούνιος παύει να είναι μήνας υπερηφάνειας. Μέσα από μικρότερες δράσεις μπορούμε να υπενθυμίσουμε στα εαυτά μας τις αξίες που αναδεικνύει το Pride και να μαζέψουμε όρεξη και διάθεση για τον Σεπτέμβριο!
Χ: Επίσης, δε θα κυνηγάω τα άρματα λουσμένη με τον ιουνιακό ιδρώτα και τον ντάλα ήλιο.
Τ: Χαχαχα ακριβώς! Ραντεβού τον Σεπτέμβριο, λοιπόν! Μέχρι τότε, ας φροντίσουμε να είμαστε περήφαν@ και χαρούμεν@ κάθε μέρα. Γιατί η υπερηφάνεια οφείλει να υπάρχει όλους τους μήνες!