Είδαμε το «Τιτάν» της Ζουλιά Ντικουρνό

01/11/2021

Όταν το «Τιτάν» προβλήθηκε τον περασμένο Ιούλιο στο φεστιβάλ Καννών αποσπώντας τον Χρυσό Φοίνικα, οι ανταποκρίσεις πήραν φωτιά, με την πλευρά των κριτικών διχασμένη: «Body horror movie, στο πρώτο ημίωρο του οποίου η πρωταγωνίστρια κάνει σεξ με ένα αυτοκίνητο, μένοντας έγκυος (!), δολοφονεί τουλάχιστον τρία άτομα (μεταξύ αυτών την κοπέλα που η ίδια φλερτάρει), βάζει φωτιά στο σπίτι της και την κάνει…». Όλα αυτά συμβαίνουν πράγματι, όμως αν σταθεί κανείς στην προκλητική εισαγωγή και μόνο, δεν είναι παράξενο που, στη συνέχεια η ταινία μοιάζει επιεικώς να «κάνει κοιλιά». Τι συμβαίνει λοιπόν; Διαμαντάκι ή υπερτιμημένη ρηχότητα;

της Δήμητρας Κυρίλλου

Για να δοθεί απάντηση στο ερώτημα, χρειάζεται να δούμε ολόκληρη την «πειραγμένη» ταινία της Ζουλιά Ντικουρνό, δεν αρκεί το φρενήρες εικοσάλεπτο στο οποίο συμβαίνουν τα «σόδομα και τα γόμορα».

Κατ’αρχήν, η ηρωίδα έχει προϊστορία, την οποία παρακολουθούμε πριν καν πέσουν οι τίτλοι αρχής: Ένα αυτοκίνητο, ο μπαμπάς οδηγεί απορροφημένος ακούγοντας μουσική, στο πίσω κάθισμα η μικρή του κόρη γρυλλίζει επίμονα στον θόρυβο μηχανής αυτοκινήτου. Το δυνάμωμα του ήχου στο στέρεο όχι μόνο δεν την πτοεί, αλλά αρχίζει να κλωτσάει το κάθισμα του εκνευρισμένου γονέα, κι όταν θα λύσει και τη ζώνη ασφαλείας της, αυτό που ακολουθεί είναι… ένα αυτοκινητιστικό ατύχημα.

Νοσοκομείο: Η πιτσιρίκα βγαίνει από το χειρουργείο «ενισχυμένη» με πλάκες τιτανίου πίσω από το δεξί αυτί. Καθώς πλησιάζουν το χώρο στάθμευσης, τρέχει προς το αυτοκίνητο, το αγκαλιάζει στην πλευρά του οδηγού και το φιλάει. Ένας έρωτας έχει γεννηθεί.
Προσγείωση στο φιλμικό σήμερα. Η Αλέξια (το όνομα της ηρωίδας) που εξακολουθεί να φέρει την ενίσχυση από τιτάνιο είναι επαγγελματίας χορεύτρια σε κλαμπ, με ατραξιόν γυναίκες που λικνίζονται εκστασιακά υπό τους ήχους της μουσικής γύρω και πάνω σε αυτοκίνητα, τα τελευταία σε ρόλο σκεύους ηδονής. Οι θαμώνες είναι άντρες που επιτρέπεται να βγάζουν φωτό και σέλφις με τις ατραξιόν όμως απαγορεύεται αυστηρά να τις αγγίζουν! Όταν ένας θαυμαστής (;) ακολουθήσει στο σχόλασμα πιεστικά την Αλέξια στο αμάξι της, θα τον καρφώσει στο κεφάλι με τη βελόνα που έχει για να συγκρατεί τα μαλλιά της, σε μια σκηνή που θυμίζει περισσότερο κόμικ παρά θρίλερ. Λίγο αργότερα, η ίδια θα υποκύψει στα ερωτικά κελεύσματα της Κάντιλακ που συνοδεύει το χορευτικό της νούμερο, με δραματική κορύφωση και τραγική επίπτωση την εγκυμοσύνη της! Εν τω μεταξύ πειραματίζεται ερωτικά με μια συνάδελφό της από το κλαμπ, ωστόσο το θέμα της δεν φαίνεται να είναι ο σεξουαλικός προσανατολισμός, αλλά η έλξη στα αυτοκίνητα.

Η φετιχοποίηση της μηχανής είναι τόσο παλιά, όσο σχεδόν και η βιομηχανική επανάσταση και η αλλοτριωτική λειτουργία της εργασίας (και κατά συνέπεια των σχέσεων, του σεξ και της ίδιας της ζωής) στον σύγχρονο καπιταλισμό. Το καναδέζικο σινεμά έχει συμβάλει σημαντικά και πολύπλευρα στο ζήτημα (Ντενί Αρκάν, Ατομ Εγκογιάν, Ντέιβιντ Κρόνεμπεργκ). Αν μιλάμε για ανθρώπους και αυτοκίνητα, το τόλμημα πιστώνεται τελευταίο, που το 1995 μετάφερε στη μεγάλη οθόνη το «Crash» του J.G.Ballard.

Σε αυτά τα θεμέλια πατάει η Ζουλιά Ντικουρνό όταν εξερευνά την άβυσσο της ανθρώπινης σεξουαλικότητας σε μια εποχή φαινομενικής ελευθερίας που συνοδεύεται από ματσίλα και μισαλλοδοξία.

Στο δεύτερο μέρος της ταινίας η Αλέξια –κατά συρροή δολοφόνος υπό καταδίωξη, και έγκυος (από τη συνεύρεση με την κάντιλλακ), μεταμορφώνεται σε ένα νεαρό αγόρι που έχει δει ότι αναζητά η αστυνομία και το οποίο έχει εξαφανιστεί δέκα χρόνια νωρίτερα. Δεν θα διστάσει να σπάσει (κυριολεκτικά) τη μύτη της σ’ενα νιπτήρα για να κάνει την ομοιότητα με τον Αντριέν Λεγκράν ακόμα μεγαλύτερη. Τα υπόλοιπα συμβαίνουν σχετικά εύκολα. Ο πατέρας του εξαφανισμένου παιδιού, Βενσάν (ένας εξαιρετικός Βενσάν Λιντόν), εμφανίζεται για την αναγνώριση τόσο αποφασισμένος να βρει το γιό του, που αρνείται τη διενέργεια τεστ DNA για επιβεβαίωση. Αφέλεια ή συνειδητή εμμονή;

https://avmag.gr/317605/i-zoylia-ntikoyrno-epistrefei-me-tin-tainia-titane/

Ο Βενσάν είναι αρχι-πυροσβέστης και με περηφάνεια εισάγει το «παιδί» του στον κόσμο των πυροσβεστών, έναν κύκλο νέων στρέιτ ανδρών κάθε φυλετικής καταγωγής, για τους οποίους είναι όχι μόνο προϊστάμενος, αλλά μια πατρική φιγούρα – πρότυπο, μια φιγούρα που ο ίδιος οφείλει να συντηρεί μέσω του να παραμένει δυνατός και αποτελεσματικός. Έτσι υποβάλλει τον εαυτό του σε επίπονες ενέσεις στεροειδών, που αυξάνουν την τρωτότητα και ανασφάλειά του. Παράλληλα η Αλέξια πασχίζει να κρατήσει την εγκυμοσύνη και την ταυτότητά της μυστικά και να επιβιώσει, να γίνει αποδεκτή στον κόσμο της εργασίας, του σεξισμού και του ανταγωνισμού μεταξύ των πυροσβεστών για την εύνοια του Βενσάν. Η πρωταγωνίστρια Αγκάτ Ρουσέλ δίνει ρέστα στον απαιτητικό αυτό ρόλο.

Όμως εδώ η έμφαση δεν είναι στο σασπένς, αλλά στη σχέση αγάπης που αναπτύσσεται ανάμεσα σ’αυτούς τους δυο ανθρώπους, όχι εξ αίματος αλλά εκ ψέματος, μέσα από μια (αυτ)απάτη που εξυπηρετεί για διαφορετικό λόγο και τους δύο. Ποιός είναι τελικά η οικογένεια; Μπορεί κανείς να την επιλέξει; Ιδού τα ουσιαστικά ερωτήματα που καλείται να απαντήσει το «Τιτάν» και ο κάθε άνθρωπος. Και πιστεύουμε ότι τα καταφέρνει, καθώς έχει απαλλάξει την αφήγηση από όλα τα κλισέ του ρομαντικού έρωτα και της σεξουαλικής πράξης που συχνά συνοδεύουν τις ιστορίες αγάπης. Εδώ οι σκηνές σεξ απωθούν, όπως και η βία μέσα και παρά την οποία συνδέονται οι δυο ήρωες. Το ανθρώπινο σώμα, καταπονημένο και μεταλλαγμένο δεν είναι σκεύος ηδονής, είναι το σπίτι που υποχρεώνονται να κατοικούν η Αλέξια και ο Βενσάν, να το κακοποιούν συνεχώς, σ’εναν φαύλο κύκλο που ελέγχουν μόνο φαινομενικά. Η Ζουλιά Ντικουρνό τολμά και πετυχαίνει ένα στοιχειωμένο παιχνίδι για τις δοκιμασίες του σύγχρονου δυτικού ανθρώπου και την οδυνηρή πορεία προς την αυτογνωσία.


Η ταινία «Titane», έκανε πρεμιέρα στους κινηματογράφους στις 28 Οκτωβρίου και σύντομα αποκλειστικά στο Cinobo.




Δες και αυτό!