Αρχικά, υπάρχει ένα σοκ από την πλευρά των γονέων, επειδή δεν μπορούν να ταιριάξουν την εικόνα που έχουν για το τι σημαίνει ομοφυλοφιλία ή τρανς ταυτότητα φύλου (η οποία πιθανότατα να έχει δημιουργηθεί μέσα από αρνητικά στερεότυπα και προκαταλήψεις) με την εικόνα που έχουν για το παιδί τους. Γι’αυτό και το comingout στην οικογένεια θεωρείται από πολλά ΛΟΑΤ+ άτομα ως το πιο δύσκολο εγχείρημα που θα μπορούσαν ν’ αποτολμήσουν, καθώς αυτό θα αποτελέσει την αρχή για μια «επανεκπαίδευση» των γονέων ώστε να γκρεμίσουν αυτά τα στερεότυπα και να συνειδητοποιήσουν ότι το παιδί τους δεν είναι… εξωγήινος!
Κάποιοι γονείς μπορεί να συνέλθουν από το αρχικό σοκ πιο γρήγορα από άλλους και να έρθουν πιο κοντά στο παιδί τους, άλλοι πιο αργά, ενώ υπάρχουν, δυστυχώς, και αρκετοί που παραμένουν αμετακίνητοι στις στερεοτυπικές και παρωχημένες πεποιθήσεις τους και απορρίπτουν με πολλαπλούς τρόπους τα παιδιά τους.
Όταν ένας γονιός λοιπόν, ανακαλύπτει ότι το παιδί του είναι γκέι, λεσβία ή τρανς, συνήθως έχει τις ακόλουθες αντιδράσεις:
Φάση είναι, θα περάσει.
Αν το comingout γίνει στην εφηβική ηλικία, οι γονείς θεωρούν ότι το παιδί τους απλά πειραματίζεται και ότι περνάει μια «φάση». Η αλήθεια είναι ότι οι περισσότεροι έφηβοι μπορεί να πειραματιστούν ανεξάρτητα από τον σεξουαλικό τους προσανατολισμό, απλά οι γονείς ελπίζουν ότι θα «τους περάσει» και θα καταλήξουν να είναι ετεροφυλόφιλοι ενήλικες.
Για ένα τρανς άτομο που κάνει comingout στην εφηβεία, επίσης μπορεί να υπάρξει αυτή η αντίδραση. Εδώ δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ένα ΛΟΑΤ+ άτομο, για να φτάσει στο comingout, έχει προηγηθεί μια μακροχρόνια και συνήθως ψυχοφθόρα εσωτερική διεργασία. Δεν ξύπνησε ένα πρωί και είπε «α, είμαι γκέι»,«α, είμαι τρανς, τι ωραία». Αυτό είναι δύσκολο για τους γονείς να το αντιληφθούν, γι’αυτό και προσκολλώνται στην συγκεκριμένη αντίδραση.
Πώς μπόρεσες να μου το κάνεις αυτό;
Κάποιοι γονείς παίρνουν προσωπικά το comingout του παιδιού τους, το εκλαμβάνουν ως μια προσωπική άμεση επίθεση, σαν το παιδί τους να χρησιμοποιεί τον σεξουαλικό προσανατολισμό του ή την ταυτότητα φύλου του για να τους πληγώσει ή να τους εξευτελίσει. Αυτό συμβαίνει επειδή, δυστυχώς, οι γονείς θεωρούν τα παιδιά τους κτήμα τους και τα βλέπουν ως μια φυσική προέκτασή τους, οπότε οτιδήποτε κάνουν που δεν συνάδει με τα δικά τους όνειρα η προσδοκίες ερμηνεύεται ως άμεση επίθεση εναντίον τους. Επίσης, επειδή επικρατεί πολύ έντονα στην κουλτούρα μας η έγνοια για το «τι θα πει ο κόσμος», υπάρχει πολύ έντονο το στοιχείο του φόβου μην εξευτελιστούν.
- Ενοχές/Τι έκανα λάθος;
Η πιο συνήθης αντίδραση που συναντάται στο σύνολο ή σχεδόν στο σύνολο των γονέων. Επειδή ακριβώς επικρατεί η θεώρηση της ομοφυλοφιλίας ή της τρανς ταυτότητας φύλου ως μιας παθολογικής κατάστασης, αυτό οδηγεί στην πεποίθηση ότι «αφού κάτι δεν πάει καλά με το παιδί μου, άρα εγώ φταίω». Οπότε εκεί αρχίζει ένα επίπονο και ψυχοφθόρο ταξίδι στο παρελθόν και σε κάθε μικρό ή μεγάλο γεγονός που μπορεί να «έπλασε» ή να «επηρέασε» τον σεξουαλικό προσανατολισμό ή την ταυτότητα φύλου του παιδιού. Εδώ λοιπόν είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι η δυναμική της οικογένειας δεν έχει καμία επιρροή στην διαμόρφωση του σεξουαλικού προσανατολισμού ή της ταυτότητας φύλου του παιδιού. Η μόνη επιρροή που μπορεί να έχει είναι στο αν, πότε και υπό ποιες συνθήκες το παιδί θα κάνει comingout στους γονείς του.
- Αυτός/αυτή σε παρέσυρε.
Αυτή η αντίδραση βασίζεται στην πεποίθηση ότι η ομοφυλοφιλία και η τρανς ταυτότητα φύλου μπορεί να διδαχτεί, να «επιβληθεί» ή ότι είναι «κολλητική». Εδώ, μπορεί υποσυνείδητα να υπάρχουν ενοχές, ότι οι ίδιοι έκαναν κάτι λάθος και οδήγησαν το παιδί τους στο να «γίνει» γκέι ή τρανς και χρησιμοποιούν τον/την σύντροφο ή τις ΛΟΑΤ+ παρέες του παιδιού τους ως αποδιοπομπαίους τράγους.
Οι γονείς περνάνε κι εκείνοι την δική τους διαδικασία και χρειάζονται τον χρόνο τους αλλά χρειάζονται και σωστή ενημέρωση και υποστήριξη. Αυτό το κενό προσπαθούμε να καλύψουμε με την δημιουργία της ομάδας «Υπερήφανοι Γονείς», γιατί θεωρούμε ότι είναι πιο χρήσιμο και πιο αποτελεσματικό αυτή η ενημέρωση και η υποστήριξη να απευθύνεται από γονείς σε γονείς. Από ανθρώπους δηλαδή που έχουν βιώσει από πρώτο χέρι όλη αυτήν την εσωτερική διεργασία και πλέον είναι σε θέση να μοιραστούν δικά τους βιώματα και να υποστηρίξουν άλλους γονείς που βρίσκονται στην αρχή αυτού του ταξιδιού.
Έυα Σπίνου-Ψυχολόγος / evaspinou.com
Το άρθρο φιλοξενήθηκε στο τεύχος 77 και στη στήλη My Queer Lady (σελ. 68)
πηγή φωτογραφίας: lgbt.ie