Ερώτηση: “Μπορεί ένας οροθετικός που παίρνει κανονικά τα φάρμακα του να κάνει παιδί με τη σύντροφο του χωρίς να κολλήσει η σύντροφος και το παιδί;”
Απάντηση: Αγαπητέ/η Δ,
Ναι, ένας οροθετικός μπορεί, υπό προϋποθέσεις και με τον απαραίτητο προγραμματισμό, να κάνει με ασφάλεια παιδιά. Στην περίπτωση ενός ζευγαριού όπου ο άνδρας είναι οροθετικός και η γυναίκα όχι, σύμφωνα και με διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες υπάρχουν δύο τρόποι να γίνει αυτό.
Υποβοηθούμενη αναπαραγωγή: Στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, υπάρχουν δύο μέθοδοι, αυτή της ενδομήτριας σπερματέγχυσης όπου έχει προηγηθεί “πλύσιμο σπέρματος – sperm washing” μια διαδικασία κατά την οποία διαχωρίζονται τα σπερματοζωάρια από το σπερματικό υγρό (ο HIV βρίσκεται στα σπερματικά υγρά και όχι στα σπερματοζωάρια) και η εξωσωματική γονιμοποίηση (μικρογονιμοποίηση). Οι μέθοδοι αυτές έχουν αποδειχθεί απολύτως ασφαλείς και σε όσα παραδείγματα υπάρχουν από το εξωτερικό δεν έχει καταγραφεί καμία μετάδοση από τον οροθετικό σύντροφο προς τη μη – οροθετική σύντροφο του άρα ούτε και στο παιδί.
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τον νόμο Ν.3305/2005, άρθρο 4πρίν από την υποβολή σε μεθόδους Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής (Ι.Υ.Α.) διενεργείται υποχρεωτικά έλεγχος για τον ιό HIV. Εάν τα πρόσωπα που μετέχουν στην εφαρμογή των μεθόδων Ι.Υ.Α. είναι οροθετικοί απαιτείται ειδική άδεια από την Εθνική Αρχή Ι.Υ.Α. του άρθρου 19.
Σύμφωνα με νεώτερη υπουργική απόφαση (ΦΕΚ Β 170/2008) για την διενέργεια εξωσωματικής γονιμοποίησης με γεννητικό υλικό οροθετικών ατόμων απαιτείται να πληρούνται οι παρακάτω προϋποθέσεις.
Τα οροθετικά άτομα μπορούν να συμμετέχουν σε Ι.Υ.Α. εφόσον:
- Ακολουθούν την ενδεδειγμένη αντιρετροϊκή θεραπεία (HAART)
- Υπάρχει σταθερή κατάσταση του/της ασθενούς
- Υπάρχει βεβαίωση του θεράποντος ιατρού ότι ο/η ασθενής παρακολουθείται τακτικά και συμμορφώνεται με την ενδεδειγμένη θεραπεία τουλάχιστον επί 1 έτος
- Δεν διαπιστώνονται ευκαιριακές λοιμώξεις ή σοβαρές επιπλοκές που σχετίζονται με την HIV λοίμωξη
- Τα επίπεδα Τ4 λεμφοκυττάρων είναι άνω των 300 ανά mm και το ιϊκό φορτίο κάτω από 50 αντίγραφα/ml.
Η εφαρμογή των μεθόδων Ι.Υ.Α. γίνεται σε ειδικό εργαστήριο με τον εξοπλισμό που προβλέπεται από το άρθρο 5.
Η άδεια της Εθνικής Αρχής Ι.Υ.Α. για την διενέργεια εξωσωματικής γονιμοποίησης με γεννητικό υλικό οροθετικών ατόμων ισχύει και για το εξωτερικό.
Με σεξουαλική επαφή: Στην περίπτωση που ο οροθετικός ακολουθεί και τηρεί σωστά την αντιρετροϊκή του αγωγή και έχει ϊικό φορτίο μη ανιχνεύσιμο για πάνω από 6 μήνες, δεν θεωρείται και μεταδοτικός, σύμφωνα και με τα πρώτα αποτελέσματα της έρευνας PARTNER όπου παρακολουθούνταν ζευγάρια με διαφορετικό στάτους που υπό αυτές τις προϋποθέσεις είχαν σεξουαλικές επαφές χωρίς προφυλακτικό και δεν καταγράφηκε καμία μετάδοση από τον/την σύντροφο που είχε HIV προς τον/την σύντροφο που δεν είχε. Σε αυτή λοιπόν την περίπτωση, μετά και από τα ευρήματα αυτά, πολλοί γιατροί συστήνουν και τον “κλασσικό” τρόπο, την σεξουαλική επαφή του ζευγαριού δηλαδή χωρίς προφυλάξεις. Ωστόσο, αυτό προϋποθέτει πέρα από τα παραπάνω, να μην συνυπάρχουν άλλα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, οι απροφύλακτες επαφές να γίνονται μόνο κατά τις “γόνιμες μέρες” της γυναίκας, ώστε να ελαχιστοποιηθεί όσο γίνεται ο αριθμός τους και να επιστρέψει το ζευγάρι στην χρήση προφυλακτικού όταν ο στόχος επιτευχθεί καθώς η εγκυμοσύνη κάνει τη γυναίκα πιο ευάλωτη στο να της μεταδοθεί ο HIV.
Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει όποια απόφαση να παρθεί σε συνεννόηση με τον/την γιατρό που παρακολουθεί τον οροθετικό και σύμφωνα με τις οδηγίες που θα δοθούν.
Με πληροφορίες από: http://i-base.info/guides/pregnancy/man-hiv-positive , www.iya.gr
