Τα τηλεοπτικά talent shows του ’90 και του 2000 έθρεψαν τον κακοποιητικό λόγο ως σύμβολο δύναμης και πλάσαραν τον χλευασμό ως ακράδαντη απόδειξη παιδείας. Δεν ήταν λίγες οι φορές που όσο πιο ατάλαντος ήταν ένας διαγωνιζόμενος τόσο περισσότερες πιθανότητες είχε να προβληθεί, ή ακόμα και να προκριθεί στην “επόμενη φάση”, με μόνο κριτήριο το γέλιο που θα προκαλέσει στο κοινό ή τη διαμάχη που θα επιφέρει ανάμεσα στους ασύλληπτους ειδήμονες που αποτελούσαν την όποια κριτική επιτροπή.
Το κοινό έμαθε να γελάει και να επικροτεί δηλώσεις τύπου “είσαι πολύ χοντρή και άσχημη για να γίνεις τραγουδίστρια”, “είσαι ντυμένη σαν στριπτιτζού”, ή ακόμα και προτροπές προς εντελώς άφωνους διαγωνιζόμενους να τραγουδήσουν κι άλλα τραγούδια ώστε να γελάσουμε περισσότερο εις βάρος τους. (Χαρακτηριστικό παράδειγμα η περσόνα του “κακού” που πλάσαρε ο Νίκος Μουρατίδης σε αμέτρητα ριάλιτι εκείνης της εποχής, με λόγια και χαρακτηρισμούς που σήμερα δεν θα μπορούσε να γράψει ούτε σε tweet χωρίς να επέλθει ιντερνετικός αρμαγεδδώνας.)
Η αβάσταχτη ελαφρότητα της τραβηγμένης από τα μαλλιά τρασίλας κάποτε έλαβε τέλος (;) και μπήκε ένα όριο στο τι μπορεί να ειπώνεται στην τηλεόραση και τι όχι. Φτάνουμε, στο 2017, να μπορεί να ειπωθεί με την απόλυτη φυσικότητα που της αναλογεί, η πιο απλή ερώτηση: “Αφιερώνεις το τραγούδι σε άντρα ή γυναίκα;”
Ήταν η ερώτηση που έμελλε να ανάψει τα αίματα ανάμεσα στον Νίκο Καρβέλα και έναν διαγωνιζόμενο στο Star Academy, ο οποίος θεώρησε την ερώτηση προσβλητική, κυρίως επειδή… τους παρακολουθούν και παιδιά. Ναι, η ερώτηση είναι κουτσομπολίστικη, αδιάκριτη, και καμία σημασία δεν έχει στην κρίση της ερμηνείας κάποιου.
Αλλά προσβλητική δεν είναι. Θα έλεγα ακόμα πως δεν είχε θέση στην εκπομπή, αλλά ίσως και να είχε, γιατί η εκπροσώπηση είναι σημαντική και το παράδειγμα ενός ανθρώπου που δεν υποθέτει αόριστα πως ένα ερωτικό τραγούδι αφιερώνεται σε γυναίκα απλά επειδή το ερμηνεύει άντρας είναι απαραίτητο.
Έχουμε δει αμέτρητες φορές στην τηλεόραση γκέι άντρες (out και μη) να δέχονται ερωτήσεις για το πότε θα γνωρίσουν την καλή τους και πότε θα παντρευτούν, από δημοσιογράφους που σαφέστατα γνώριζαν πως απευθύνονταν σε ομοφυλόφιλους. Η υποκρισία της ετεροκανονικότητας ζει και βασιλεύει ακόμα, και η… “προσβλητική” ερώτηση που προαναφέρθηκε είναι ίσως μία αχτίδα φωτός σε μία κοινωνία που παραμένει βαθιά προσβλητική η ίδια.
https://youtu.be/W6sqPe5oYyM?t=4
Επειδή τους παρακολουθούν και παιδιά, ήρθε ο καιρός να διδαχθούν πως το να υποθέτει κανείς τον ερωτικό προσανατολισμό κάποιου είναι αυτό που είναι πραγματικά προσβλητικό. Δεν έχουν όλοι τη δύναμη να αντικρούσουν τις υποθέσεις που κάνουμε για αυτούς. Κάποιοι ζουν στο ψέμα, στη “ντουλάπα” για χρόνια επειδή περιμένουν υπομονετικά να νιώσουν πως η σεξουαλικότητα τους είναι αποδεκτή. Δεν είναι όλοι δυνατοί και θαρραλαίοι, όχι πάντα. Και αυτό είναι οκ.
Αν τα παιδιά που τους παρακολουθούν είχαν μεγαλώσει στα 90’s θα είχαν μάθει από την τηλεόραση ότι η λέξη “πούστης” είναι αστεία, και πως όσο πιο “κουνιστός” είναι κάποιος (αθάνατη ορολογία της εποχής) τόσο πιο πολύ γέλιο βγάζει. Σήμερα, έλαβαν ένα μικρό παράδειγμα συμπεριληπτικότητας.
Και αν αυτό προσβάλλει κάποιους… ας είναι.