“Αυτό είναι το άλλο μου σπίτι, θεωρώ τους ανθρώπους εδώ οικογένειά μου. Πολλοί έρχονται να βρουν φίλους – έξω, το βρίσκουν δύσκολο να γίνουν αποδεκτοί.”
Ο Wal Hussein είναι ένας 24χρονος gay άντρας από τον Λίβανο. Αναφέρεται στο Helem, το πρώτο κοινωνικό κέντρο για LGBTQI+ άτομα στον Αραβικό κόσμο, σε μια μικρή γειτονιά της πόλης της Βηρυτού.
Σε πολλές χώρες της Μέσης Ανατολής, συμπεριλαμβανομένων των Ιράν και Σαουδική Αραβία, η ομοφυλοφιλία είναι ακόμα έγκλημα που τιμωρείται με θάνατο. Στον Λίβανο η κατάσταση είναι διαφορετική. Παρόλο που η ομοφυλοφιλία δεν είναι νόμιμη, η LGBT κοινότητα είναι παρούσα, με φιλικές καφετέριες, γειτονιές, ακόμα και συγκροτήματα με ανοιχτά gay μουσουλμάνους τραγουδιστές.
Παρόλα αυτά, οι κίνδυνοι υπάρχουν ακόμα. Τον Μάιο του 2018, ο διοργανωτής του Beirut Pride, Hadi Damien, ανακοίνωσε ότι το φεστιβάλ ακυρώνεται μετά από ανάκριση και απειλές από τις αρχές. Ήταν το μόνο φεστιβάλ του είδους του στον Αραβικό κόσμο. Μια σειρά εκδηλώσεων, όπως βραδιές ποίησης, αφήγησης ιστοριών και μια συζήτηση πάνω στη σεξουαλική υγεία ακυρώθηκαν.
Για όσους ακόμα αντιμετωπίζουν διακρίσεις, εμπόδια, ακόμα και βία, το Helem αποτελεί σανίδα σωτηρίας. Η Suzy είναι τρανς γυναίκα 41 χρόνων.
“Έρχομαι εδώ τον τελευταίο χρόνο. Είμαι μόνη και έρχομαι εδώ να μιλήσω με κόσμο. Πριν από δύο εβδομάδες, ήμουν στην disco. Δύο άτομα οδηγούσαν μηχανή, σταμάτησαν, μου έριξαν γροθιά στο μάτι και έκλεψαν την τσάντα μου, το πορτοφόλι και τα χρήματά μου.”
Ο Wael βρέθηκε στο Helem (που σημαίνει “όνειρο” στα αραβικά) πριν από δυόμισι χρόνια ως εθελοντής, προτού γίνει ένα από τα τρία μέλη του προσωπικού, πριν από ένα χρόνο. Είναι κοινωνικός λειτουργός, ασχολείται κυρίως με όσους έχουν στοχοποιηθεί εξαιτίας του άρθρου 534, που ποινικοποιεί “αφύσικες σεξουαλικές πράξεις.”
Στην τσάντα του έχει μονίμως ένα κινητό που λειτουργεί ως 24-άωρη γραμμή έκτακτης ανάγκης. Όμως η δουλειά του δεν έχει να κάνει μόνο με κρίσεις. Ο Wael πραγματοποιεί επίσης makeup workshops.
“Πολλά άτομα έχουν μόλις συνειδητοποιήσει την ταυτότητα φύλου τους, όπως οι τρανς γυναίκες και η χρήση μακιγιάζ για να την ενισχύσουν τους κεντρίζει το ενδιαφέρον. Με κάνει να χαμογελάω. Όταν κοιτάζονται στον καθρέφτη, τα μάτια τους αρχίζουν να λάμπουν και ό,τι βλέπουν στον καθρέφτη, νιώθουν ότι αυτό μοιάζει πολύ περισσότερο με τον τρόπο που βλέπουν οι ίδιοι τους εαυτούς τους.”
Το Helem ιδρύθηκε ως underground κίνημα σχεδόν 20 χρόνια πριν και, παρόλο που δεν πήρε ποτέ επίσημη έγκριση από τις αρχές, παραμένει ακόμα ζωντανό.
Για την ακρίβεια, οι αρχές ούτε ενέκριναν ούτε απέρριψαν την αίτηση, αναφέρει η Genwa Samhat, διευθύντρια του Helem. Μια κίνηση απ’ τις αρχές που δήλωνε “‘δεν θα σας απορρίψουμε αλλά θα σας κάνουμε να δουλέψετε τόσο σκληρά που τελικά θα σταματήσετε’. Αλλά αντιθέτως, εμείς απλά συνεχίσαμε να δουλεύουμε.”
Τα πράγματα δεν εξελίσσονταν πάντα ευνοϊκά. Όταν η Samhat έγινε μέλος του Helem τέσσερα χρόνια πριν, ο οργανισμός ήταν ετοιμοθάνατος. Ταυτόχρονα με την άφιξή της, δυνάμεις ασφαλείας του Λιβάνου έκαναν έφοδο σε γειτονικά λουτρά, τα Hammam al-Agha, κάτι που οδήγησε στη σύλληψη 36 ατόμων.
“Όταν έγινα μέλος, ήταν μια δοκιμασία να δω αν τα πράγματα μπορούσαν να λειτουργήσουν ξανά ή όχι. Το Helem είχε χάσει το κέντρο επικοινωνίας του, τα γραφεία του, όλη του τη χρηματοδότηση. Είχε μηδέν δολάρια στον τραπεζικό του λογαριασμό. Φαινόταν αδύνατο να καταφέρεις να δουλέψει ξανά όλο αυτό, αλλά η έφοδος στο Hammam Agha, ήταν το πρώτο περιστατικό με τόσες συλλήψεις… Ήταν μια σημαντική ώθηση να κάνουμε κάτι γι’ αυτό.”
Οι περισσότεροι συλληφθέντες κατέληξαν στο κέντρο κράτησης Hbeish. Η δουλειά του Helem έδωσε έμφαση στα βασανιστήρια εκεί. Η σωματική κακοποίηση φαίνεται να έχει σταματήσει πλέον, όμως τουλάχιστον 17 άτομα κρατούνται ακόμα στο Hbeish, κυρίως τρανς άτομα.
“Τα τρανς άτομα αντιμετωπίζουν τις περισσότερες διακρίσεις – είναι εμφανή. Συλλαμβάνουν κυρίως τρανς γυναίκες που δεν είχαν ποτέ την ευκαιρία να βρουν δουλειά, που έδιωξε η οικογένειά τους απ’ το σπίτι, που έμειναν άστεγες για μεγάλη περίοδο της ζωής τους, που άφησαν το σχολείο επειδή ήταν θύματα bullying. Πιστεύουμε στην προσωπική ελευθερία και αν οι άνθρωποι επέλεξαν να είναι εργάτες και εργάτριες του σεξ, είναι δικαίωμά τους και θα το υπερασπιστούμε, αλλά πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι πολλοί άνθρωποι το κάνουν για να επιβιώσουν.”
Η Naya, ένα από τα εφτά μέλη της επιτροπής τρανς ατόμων του Helem αναφέρει ότι πρόκειται για έναν οργανισμό που κάνει ανθρώπους σαν αυτή να “αισθάνονται πιο δυνατοί” και “μας επιτρέπει να κάνουμε πράγματα που δεν μπορούσαμε να κάνουμε πριν, όπως να πάρουμε ορμόνες.” Ο οργανισμός προσφέρει σημαντική βοήθεια. Υπάρχουν χώροι για ύπνο, ένα μπάνιο και μια κουζίνα με τις βασικές συσκευές – ένα ψυγείο, ένας φούρνος και ένα πλυντήριο.
Η φήμη του Helem έχει ξεφύγει από τα όρια του Λιβάνου σε όλο τον Αραβικό κόσμο και πολλοί παρόμοιοι οργανισμοί έχουν ιδρυθεί, όπως η ΜΚΟ Shams στην Τυνησία, που παλεύει για την αποποινικοποίηση της ομοφυλοφιλίας.
Η Afshaneh Rigot, της βρετανικής ομάδας για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Article 19, αναφέρεται στο Helem ως “μία σημαντική και απαραίτητη LGBTQ όαση στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και Βορείου Αφρικής” και “ένα καταφύγιο για κάποιους από τους πιο περιθωριοποιημένους ανθρώπους στο Λίβανο.”
Ο Joseph Aoun σχεδίασε τις δραστηριότητες του Helem για την εβδομάδα πριν τη Διεθνή Ημέρα Εναντίον Ομοφοβίας, Τρανσφοβίας και Αμφιφοβίας (IDAHOTB). Ο Aoun ήταν διευθυντής του Bardo, του πιο γνωστού gay club της Βηρυτού, προτού γίνει μέλος του Helem, μια εμπειρία που όπως λέει του άνοιξε τα μάτια στις διακρίσεις αυτών που προέρχονται από μη προνομιούχα κοινωνικά περιβάλλοντα.
“Πρόκειται για μια συνεχή πάλη ενάντια στις πιθανότητες. Οδηγείσαι πολλές φορές σε απογοήτευση αλλά κοιτάζοντας πίσω βλέπεις ότι αλλάζεις τις ζωές των ανθρώπων και αυτό είναι πανέμορφο.”
Φέτος, η IDAHOTB έπεσε μέσα στο Ραμαζάνι. Η Dana Darwish, τρανς λεσβία, πήγαινε στο Helem για το iftar, το βραδινό γεύμα με το οποίο τελειώνει η καθημερινή νηστεία κατά τη διάρκεια του ιερού μήνα.
“Το Ισλάμ είναι η θρησκεία της ειρήνης. Το Helem διοργανώνει iftar κάθε εβδομάδα. Είναι υπέροχο ότι φέτος το Ραμαζάνι ξεκίνησε την ίδια μέρα με την IDAHOTB.”
πηγή: theguardian.com
απόδοση: Κωνσταντίνος Καραΐσκος
