Αν υπήρχαν μάγισσες στην εποχή μας, σίγουρα θα θέλαμε να μοιάζουν με τη Μίρκα Παπακωνσταντίνου. Ευδιάθετη, ειλικρινής και με αρκετό χιούμορ, μας μίλησε καταφέρνοντας φυσικά να μας μαγέψει…
Σε λίγο καιρό θα σας δούμε ως μάγισσα Ατάρτη, στην παράσταση “Μάγισσες της Σμύρνης; Πώς φτάσαμε ως εδώ;
Όλα ξεκίνησαν από τον Σταμάτη Φασουλή που είναι παρελθόν μου, παρόν μου και εύχομαι και μέλλον μου (γέλια). Έχουμε μια συνεργασία χρόνων εντός σκηνής και θέλω να σου πω, πως πάντα σ΄αυτές τις συνεργασίες αυτό που σε ενδιαφέρει είναι η διαδικασία, το ταξίδι. Φυσικά και ο προορισμός, το αποτέλεσμα δηλαδή, αλλά το ταξίδι έχει πολύ μεγάλη σημασία. Γι΄αυτό και είπα το “ναι” στο έργο αυτό. Εξ αιτίας της διαδρομής αυτής. Εύχομαι βέβαια όταν φτάσουμε στον προορισμό μας, να είναι όλα όπως τα θέλουμε.
Οι συντελεστές δηλαδή της παράστασης έπαιξαν καθοριστικό ρόλο;
Πολύ. Όλη αυτή η διαδικασία της πρόβας, η διανομή και γενικά αυτό το ζύμωμα δημιουργούν ένα δυναμικό εχέγγυο. Αυτό φυσικά δε συμβαίνει πάντα. Είναι περίεργο πράγμα το θέατρο. Μπορεί όλες οι προϋποθέσεις να είναι καλές και κάτι να συμβεί.
Είναι όμως η επιτυχία το ζητούμενο;
Φυσικά. Το αντικείμενο το πόθου μας είναι ο κόσμος. Μπορεί ο επιχειρηματίας να το μεταφράζει, να το πιστώνεται οικονομικά, ο ηθοποιός όμως το πιστώνεται δημιουργικά. Μου έχει συμβεί να είμαι πολύ περήφανη για μια παράσταση και να μην έχει κόσμο. Δεν έπαψα να είμαι περήφανη. Θα ήθελα όμως και τον κόσμο, γιατί αλλιώς όλο αυτό θα μπορούσαμε να το παίξουμε και στο μπαλκόνι μας.
Ας πάμε λίγο στο έργο και στους πρωταγωνιστικούς ρόλους που είναι κυρίως γυναικείοι, Αλήθεια οι “Μάγισσες της Σμύρνης” έχουν φεμινιστικές αποχρώσεις;
Πρόκειται στην ουσία για ένα κείμενο με έντονες αποχρώσεις παραμυθιού. Σ΄αυτό υπάρχουν γυναίκες που κάνουν μαγικά, που προσπαθούν για τον έρωτα. Είναι μάλιστα τόσο δυναμικό το ερωτικό στοιχείο, που η ανδρική παρουσία είναι έντονη εν τη απουσία της. Δεν μπορείς να την ξεχάσεις και να την περάσεις. Πέρα απ΄αυτό, υπάρχουν και οι ανδρικοί ρόλοι στο έργο. Νομίζω ότι δεν έχει να κάνει τόσο με τον φεμινισμό αλλά με τον άνθρωπο και τον τρόπο που διαχειρίζεται την αγάπη.
Μια αγάπη που κάποιες φορές επιτυγχάνεται με μαγικά φίλτρα και ξόρκια. Το ζητούμενο όμως στον έρωτα δεν είναι η ελευθερία;
Έχει ενδιαφέρον αυτό που λες. Θα σου απαντήσω όμως ότι τα μάγια συμβολίζουν την προσπάθεια που κάνουμε για να κερδίσουμε τον έρωτα. Όλα όσα είμαστε διατεθειμένοι να δώσουμε. Σου είπα και πριν πώς πρόκειται για ένα παραμύθι. Ένα παραμύθι όμως με ζωντανούς ανθρώπους που έχουν πάθος και δεν είναι χάρτινοι.
Αν υποθέσουμε ότι κάθε παραμύθι κρύβει και από ένα μήνυμα, ποιο θα λέγαμε ότι θα ήταν σ΄αυτή την περίπτωση;
Θα έλεγα το μήνυμα της Ατάρτης, ότι “πάντα νικά η αγάπη”.
Το είχατε διαβάσει το βιβλίο;
Ναι, το είχα διαβάσει, όταν είχε κυκλοφορήσει.
Και τώρα που το διαχειρίζεστε ως θεατρικό κείμενο, έχει αλλάξει ο τρόπος που το βλέπετε;
Σ΄αυτή την περίπτωση η διασκευή του Σταμάτη έχει χρωματίσει πολύ ωραία τους ήρωες, ώστε να μπορούμε να πατήσουμε και να βοηθηθούμε και εμείς οι ηθοποιοί.
Υπάρχει μια ερώτηση σε σχέση με την προσωπική σας ζωή που σας κάνουν συχνά;
Ναι, γιατί δεν έκανα παιδί;
Σας ενοχλεί αυτή η εμμονή με αυτή την ερώτηση;
Όχι, γιατί ήταν μια επιλογή που έκανα. Δεν με ενοχλεί γιατί εγώ ήμουν αυτή που το αποφάσισε. Στην περίπτωση όμως που δεν θα ήταν επιλογή, η ερώτηση αυτή θα ήταν πληγωτική.
Πολύ συχνά σ΄αυτό εδώ το περιοδικό χρησιμοποιούμε τον όρο “διαφορετικότητα”. Εσείς πώς ερμηνεύετε αυτόν τον όρο;
Δεν μου αρέσει καθόλου. Με εκνευρίζει. Τι θα πει διαφορετικότητα; Είσαι ψηλός, είσαι αδύνατος, είσαι χόντρος, μαύρος, λευκός, gay, straight, κίτρινος. Στο τέλος όλοι είμαστε τόσο διαφορετικοί που είναι περιττό να το επισημαίνεις. Είναι κι αυτό μια ταμπέλα. Καταλαβαίνω ότι μπορεί να βοηθάει σε ένα επίπεδο διεκδικήσεων. Αλλά αν το δεις και λίγο φιλοσοφικά, πόσο μπορείς να διεκδικήσεις κάτι που υπάρχει έτσι και αλλιώς στη φύση; Για να στο πω πιο απλά, δεν μου αρέσει ο όρος διαφορετικότητα γιατί διακρίνει. Αυτή τη στιγμή εσύ είσαι gay εγώ straight και; Ποιος από τους δυο μας είναι ο διαφορετικός; Κανείς. Όχι πες μου, για να καταλάβω…
Στόχος δεν είναι να δημιουργηθεί κάποια διάκριση, αλλά να τονισθεί η ποικιλομορφία της ανθρώπινης ύπαρξης.
Έτσι το έχω και εγώ στο μυαλό μου. Και να τονισθεί επίσης ότι μιλάμε για τις ζωές μας που είναι πάντα δίπλα δίπλα, που άλλοτε είναι παράλληλες και άλλοτε τέμνονται μεταξύ τους. Μαζί συμπορευόμαστε. Αυτή είναι η κανονικότητα. Γι΄αυτό και εκνευρίζομαι πολλές φορές, όταν ρωτούν έναν άνθρωπο για την ομοφυλοφιλία και τρέχει να δηλώσει: “μα έχω κι εγώ πολλούς φίλους gay”. Δεν σε τρελαίνει εσένα αυτό; Ότι τι; Είναι gay αλλά τους κάνει παρέα και το δηλώνει; Δεν είναι ομοφοβικό αυτό; Τι λες μωρέ; Σοβαρά! Κάθε φορά που το ακούω γίνομαι έξαλλη. Μπορεί να έχει πει το χειρότερο και για να το μαζέψει πετά αυτή την ατάκα. Με τρελαίνει.
Τι ρόλο έχει παίξει η ομοφυλοφιλία στη ζωή της Μίρκας Παπακωνσταντίνου;
Δεν το έχω σκεφτεί ποτέ αυτό που με ρωτάς. Ίσως γιατί ποτέ δεν ένιωσα την ανάγκη να το αποτινάξω ποτέ από επάνω μου, όπως κάνουν οι περισσότεροι που φοβούνται ή που θέλουν να το κατακρίνουν. Δεν σκέφτηκα ποτέ ότι έχω φίλους gay (γέλια), όπως δεν σκέφτηκα ότι έχω straight. Δεν με προβλημάτισε ποτέ κάτι, ώστε να έρθω σε θέση να το διαχειριστώ με κάποιον τρόπο. Δεν ήταν θέμα για εμένα. Ακόμα και όταν το έβλεπα να γίνεται θέμα από άλλους, γελούσα με τον τρόπο που το διαχειρίζονταν ή εκνευριζόμουν.
Δηλαδή;
Για παράδειγμα, θυμάμαι κάτι φίλες μου καλλιεργημένες που μιλούσαν για τα παιδιά τους και έλεγαν “πω πω δε θα ήθελα να γίνει το παιδί μoυ gay”. Εγώ τότε τις ρώτησα “γιατί” και μία μου απάντησε “γιατί δε θέλω να είναι δυστυχισμένο”. Εκνευρισμένη αναρωτήθηκα “πώς γίνεται να είναι περισσότερο δυστυχισμένο από εμένα που είχα κάποιες σχέσεις και που δεν οδήγησαν πουθενά ή από εσένα που έχει χωρίσει…” ποια η διαφορά δηλαδή; Η μοναξιά δεν διακρίνει. Έχω ακούσει ακόμα και τη φράση “θα το σκότωνα”. Και μιλάω για καλλιεργημένους ανθρώπους. Πολύ συχνά με κατηγορούν και μου λένε. Πολύ την άνετη μας κάνεις. “Δεν είμαι άνετη, ρεαλίστρια είμαι”.
Εσείς έχετε πέσει ποτέ θύμα κάποιας μορφής ρατσισμού;
Όχι. Στο λέω ειλικρινά. Θα σου πω όμως ότι θυμάμαι κάποια πράγματα που έχουν γίνει λόγω της δικής μου εσωστρέφειας, του δικού μου κομπλεξισμού αν θες. Μικρές φοβίες που έπαιζαν με την “αξιοπρέπεια” της στιγμής. Αυτές οι σκέψεις γινόντουσαν τεράστιες, ώσπου κατάλαβα ότι δεν μου φταίει το έξω αλλά το μέσα μου.
Έχετε ερμηνεύσει αρκετούς και μεγάλους ρόλους. Δεν θα ήμουν εντάξει με τον εαυτό μου όμως αν δεν έμενα λίγο σ΄αυτόν της Ντάνου Κουλουμπή ή της Τζέλας Δελαφράγκα.
Τρελαίνομαι μ΄αυτές τις ηρωίδες. Τις αγαπώ πραγματικά και χαίρομαι τόσο πολύ που ξεχωρίζουν ακόμη και σήμερα.
Ποιους ρόλους της καριέρας σας ξεχωρίζετε;
Δεν είναι ρόλοι. Περισσότερο είναι κάποιες χρυσές στιγμές που νιώθεις στην σκηνή ένα κύμα, μια χρυσή κλωστή να σε ενώνει με τον θεατή. Νιώθεις ότι κάτι είπες και ακούμπησε. Μου έχει συμβεί αρκετές φορές, όχι πάρα πολλές, αλλά μου έχει συμβεί. Δεν είναι λοιπόν οι ρόλοι, αλλά οι στιγμές. Είναι τεράστιες. Και γι΄αυτό τον λόγο εμείς οι ηθοποιοί είμαστε εγωπαθή άτομα. Μπορεί να καίγεται ο κόσμος και εσύ να σκέφτεσαι “τι ωραία που την είπα τη φράση”!
Κάτι τελευταίο πριν κλείσουμε;
Ζήστε όπως θέλετε, κάντε ό,τι θέλετε γιατί είναι μεγάλο πράγμα η ζωή και κανείς δεν μπορεί να σας πει πως να τη ζήσετε. Μην αποξενώνεστε όμως, χρειαζόμαστε ο ένας άνθρωπος τον άλλον. Και δεν το λέω χριστιανικά αυτό, τύπου “αγάπα το πλησίον σου”, αλλά γιατί ουσιαστικά έχουμε ανάγκη ο ένας τον άλλον.
Μάγισσες της Σμύρνης/ Θέατρο Παλλάς
