Το οπτικό υλικό που έχει δει το φως και αφορά στις συνθήκες του θανάσιμου τραυματισμού του Ζακ Κωστόπουλου, είναι εύγλωττο. Είναι φυσικά στην αρμοδιότητα των εισαγγελικών αρχών να διαπιστώσουν τις ακριβείς αιτίες του θανάτου του ακτιβιστή και από την πλευρά μας δεν θα ήταν δυνατό να εκφέρουμε οποιαδήποτε τέτοια κρίση. Ωστόσο μπορούμε να διαπιστώσουμε – ακριβώς επειδή το οπτικό υλικό επιτρέπει κάτι τέτοιο – ότι και σε αυτή την περίπτωση υπήρξε υπέρμετρη σκληρότητα και αδικαιολόγητη βία από την πλευρά της αστυνομίας. Οι αστυνομικοί που σπεύδουν στο σημείο πατάνε και συνεχίζουν να χτυπάνε με κλωτσιές έναν άνθρωπο σοβαρά τραυματισμένο και πλήρως εξουδετερωμένο. Η τοποθέτηση του Προέδρου της Ένωσης Αστυνομικών Υπαλλήλων Αττικής ότι “αυτή είναι η πρακτική και σε όποιον αρέσει, γιατί σε εμένα δεν αρέσει κάτι άλλο” (!) προδίδει ότι το αίσθημα ατιμωρησίας και έλλειψης λογοδοσίας εξακολουθεί να είναι κυρίαρχο στην αστυνομία. Η έρευνα λοιπόν (ποινική και διοικητική) θα πρέπει να στραφεί και σε αυτή την πλευρά της υπόθεσης και – κυρίως – θα πρέπει να επανεξεταστούν ριζικά οι πρακτικές αυτές που εμάς δεν μας αρέσουν και – αυτό είναι το σημαντικό – είναι ασύμβατες με μια δημοκρατική λειτουργία της αστυνομίας.
Η υπόθεση των συνθηκών θανάτου του Ζακ Κωστόπουλου μας θέτει μπροστά και σε ένα γενικότερο ζήτημα σχετικά με τα όρια μεταξύ αυτοδικίας και νόμιμης άμυνας. Η άποψη που διεκδικεί ένα όλο και πιο διευρυμένο πεδίο για το δικαίωμα στην νόμιμη άμυνα δείχνει να αντιστρέφει την υπάρχουσα ορθή ιεράρχηση των έννομων αγαθών της ζωής και της περιουσίας. Οι προτάσεις λοιπόν που διατυπώνονται για μια άλλη ρύθμιση που θα διευρύνει τα όρια της νόμιμης άμυνας νομοτελειακά οδηγούν σε καταστάσεις όπως αυτή που είδαμε μπροστά στην σπασμένη βιτρίνα του κοσμηματοπωλείου της οδού Γλάδστωνος. Δεν νομίζουμε ότι η Ελληνική κοινωνία έχει να ωφεληθεί σε κάτι από μια τέτοια εξέλιξη, για την ακρίβεια έχουμε την πεποίθηση ότι ισχύει το ακριβώς αντίθετο. Τα υπαρκτά ζητήματα εγκληματικότητας αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά μόνο από τα όργανα της συντεταγμένης πολιτείας, όχι με μεθόδους άγριας δύσης.
Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου
1/10/2018
