Οι πληγές που αφήνει η συναισθηματική κακοποίηση μπορεί να μην είναι ορατές στο μάτι, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι λιγότερο επώδυνες.
Ενώ η σωματική κακοποίηση είναι εύκολο να αναγνωριστεί, η συναισθηματική κακοποίηση μπορεί να είναι λιγότερο προφανής. Γι΄αυτό είναι σημαντικό να είμαστε σε θέση να την αναγνωρίσουμε μέσα στη σχέση που βρισκόμαστε.
“Η συναισθηματική κακοποίηση μπορεί να σας κάνει να αισθάνεσθε ανασφαλείς ακόμα και για τη νοημοσύνη σας”, δηλώνει στη HuffPost η ψυχοθεραπεύτρια Beverly Engel. “Επειδή η κακοποίηση αυτή συνήθως πραγματώνεται σε προσωπικό επίπεδο, δεν υπάρχουν μάρτυρες για την επικύρωση της”.
Η συναισθηματική κακοποίηση μπορεί να περιλαμβάνει την κριτική, την προσβολή, την παρακώλυση ή την παραβίαση, προκειμένου – το άτομο που την ασκεί – να διατηρήσει τη δύναμη και τον έλεγχο στη σχέση. Ένας “καταχρηστικός σύντροφός” μπορεί επίσης να ασκεί έλεγχο στα χρήματά μας, στο που βγαίνουμε, τι φοράμε και στα άτομα με τα οποία κάνουμε παρέα.
Όσο όμως κι αν δυσκολευόμαστε να παραδεχτούμε (αρχικά στον εαυτό μας) ότι βρισκόμαστε σε μια κακοποιητική συναισθηματικά σχέση, η παραδοχή είναι ένα κρίσιμο πρώτο βήμα.
“Μπορεί να είναι δύσκολο και τρομακτικό να αγκαλιάσουμε πλήρως την αλήθεια και να παραδεχτούμε ότι βρισκόμαστε σε σχέση με έναν κακό σύντροφο”, δήλωσε η Lisa Ferentz, κλινική κοινωνικός λειτουργός και εκπαιδευτικός. “Όταν επενδύετε το χρόνο και την καρδιά σας σε μια σχέση και ένα μεγάλο μέρος του κόσμου σας περιστρέφεται γύρω από αυτό το άτομο, μπορεί να αισθάνεστε ευκολότερο ή ασφαλέστερο να δίνετε δικαιολογίες ή να υποβαθμίζετε τον αντίκτυπο των συμπεριφορών αυτών”.
“Θα πρέπει να μιλήσετε σε έναν θεραπευτή ή για αρχή σε έναν αξιόπιστο φίλο ή μέλος της οικογένειας που μπορεί να σας βοηθήσει να λάβετε τα απαραίτητα μέτρα”.
Μερικές από τις πιο συνηθισμένες τοξικές/κακοποιητικές συνήθειες που θα σας βοηθήσουν να εντοπίσετε τη συναισθητική κακοποίηση στη σχέση σας.
Ο/η σύντροφό σας αρνείται να αναλάβει την ευθύνη για τις ενέργειές του/της και βρίσκει τρόπους να σας κατηγορήσει για οτιδήποτε πηγαίνει στραβά
“Είναι εξαιρετικά σπάνιο για έναν συναισθηματικά καταχρηστικό σύντροφο να αναλάβει την ευθύνη για τη συμπεριφορά του / της. Θα παραπλανήσει, θα διαστρεβλώσει την αλήθεια ή θα πει ψέματα. Αποποιείται την ευθύνη με κάθε κόστος.”– Carol A. Lambert, ψυχοθεραπεύτρια
Αρχικά, μπορεί να προσπαθήσουν να φαίνονται αγαπητοί/ες και προσεκτικοί/ές αλλά αυτό δεν διαρκεί πολύ
“Ένα τέτοιο άτομο ξέρει πώς να χρησιμοποιεί τη γοητεία του για να κερδίσει αρχικά το ‘θύμα’. Στη συνέχεια, το χειραγωγεί ώστε να πιστέψει ότι η διατήρηση της σχέσης είναι το πιο σημαντικό. Η υπερβολική αποστολή μηνυμάτων, η αποθάρρυνση της ανεξαρτησίας και ο περιορισμός της κοινωνικής ζωής είναι από τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα, με τη δικαιολογία του υπερβολικού έρωτα. Αυτό που θα μπορούσε αρχικά να ερμηνευτεί ως «ζήλια» πολύ γρήγορα γίνεται μια καταχρηστική προσπάθεια ελέγχου». – Lisa Ferentz, κλινική κοινωνικός λειτουργός
Υπονομεύουν την αξία σας και τα επιτεύγματά σας
“Ας πούμε ότι κερδίσατε ένα βραβείο για το καλύτερο δοκίμιο σε ένα διαγωνισμό γραφής, αλλά αντί να σας συγχαρεί, λέει:” Ω, σιγά το πράγμα. Αυτοί οι άνθρωποι τείνουν να ακυρώνουν τα συναισθήματά σας με σχόλια όπως «Γιατί το κάνεις τόσο μεγάλο θέμα;» ή «είσαι υπερβολικός/ή». Αρνούνται επίσης να αναγνωρίσουν ή να δεχθούν τις απόψεις σας ή τις ιδέες σας».– Beverly Engel, ψυχοθεραπεύτρια
Εκνευρίζονται όταν διαφωνείτε μαζί τους
“Οι συναισθηματικά καταχρηστικοί σύντροφοι δεν μπορούν να ανεχθούν τη διαφωνία από τον/την σύντροφό τους. Αντιλμβάνονται τη διαφωνία αυτή ως προσωπική επίθεση και αντιδρούν με θυμό και εκφοβισμό.”– Lambert
Δικαιολογούν πάντα την τοξική συμπεριφορά τους
“Δικαιλογούν πάντα τη συμπεριφορά τους, λέγοντας: “ένιωσα στριμωγμένος/η, κουρασμένος/η κλπ. Αυτό δίνει στον εγκέφαλό του την άδεια να επαναλάβει τη συμπεριφορά την επόμενη φορά που θα υπάρχει αυτό το πλαίσιο». – Steven Stosny, ψυχολόγος
Σας απομονώνουν κοινωνικά
“Ένα τέτοιο άτομο θα προσπαθήσει συστηματικά και σκόπιμα να σας απομακρύνει το θύμα από το κοινωνικό δίκτυο υποστήριξης: φίλους, οικογένεια, συναδέλφους κλπ. Στόχος του είναι να εξαρτάστε αποκλειστικά απ΄αυτό και να μειώσει έτσι τους μάρτυρες της κακοποιητικής του συμπεριφοράς”. – Ferentz
Θέτουν μη ρεαλιστικούς για τη σχέση σας
“Στόχος τους είναι να αισθάνεσθε ότι δεν προσπαθείτε αρκετά γι΄αυτή τη σχέση και μ΄αυτό τον τρόπο μπορούν να δικαιλογούν τη συμπεριφορά τους”. ― Engel
Η ενδοοικογενειακή βία και η οδυνηρή σιωπή των queer ζευγαριών
