“Πριν από λίγo καιρό ένα παιδί αποφάσισε να δώσει τέλος στη ζωή του, επειδή δεν άντεχε να ζει υπό καθεστώς φόβου… ένα ακόμη θύμα του σχολικού (ή μη) εκφοβισμού, γνωστού και ως bullying”.
Με αυτόν τον τρόπο το άρθρο μιας γνωστής εφημερίδας ενημέρωνε τον κόσμο για το περιστατικό του άτυχου 14χρονου από την Αργυρούπολη. Έκτοτε διάβασα τουλάχιστον 15 ακόμη άρθρα για το ίδιο περιστατικό και ακόμα άλλα τόσα που είχαν ως στόχο να εμβαθύνουν και να παρουσιάσουν το φαινόμενο του bullying στο σύνολό του. Δηλώσεις εκπαιδευτικών, ψυχολόγων και άλλων “ειδικών” επιστρατεύτηκαν για να στοιχειοθετήσουν τη συμπεριφορά του εκφοβισμού.
Δεν σας κρύβω πώς μετά από κάθε ένα τέτοιο άρθρο, αισθανόμουν περισσότερη θλίψη και φόβο ενώ τα ερωτήματα στο μυαλό μου όλο και μεγάλωναν. “Πώς γίνεται ένας άνθρωπος να φτάνει σ΄αυτό το σημείο και να μην βρεθεί κανείς να τον βοηθήσει; Που ήμασταν όλοι/ες εμείς που παλεύουμε για διαφορετικότητα; Γιατί αν και υπάρχει τόση “γνώση” γύρω από το φαινόμενο αυτό, φτάνουμε σε σημείο να μετράμε θύματα και ζωές;”
Και τότε είναι που ο φόβος και η θλίψη έγιναν θυμός. Όσο περισσότερα διάβαζα για τον εκφοβισμό τόσο πιο πολύ έξαλλος γινόμουν. Συνειδητοποίησα ότι όλοι αναφερόντουσαν στον εκφοβισμό ως κάτι εξωγενές, σαν να είναι κάποια ασθένεια που ανά πάσα στιγμή μπορεί να κολλήσει κάποιος/α από εμάς. Μετά υπήρχε η περιγραφή των συμπτωμάτων, τα προφίλ των “αρρώστων” καθώς και οι τρόποι να τα αντιμετωπίσεις. Όχι και πάλι όχι. Πρέπει να καταλάβουμε είναι ότι δεν είναι ο εκφοβισμός το πρόβλημα (ή η ασθένεια), αλλά οι κοινωνικές μας προκαταλήψεις. Ο εκφοβισμός είναι απλά ένα επικίνδυνο σύμπτωμα.
Αναρωτιέμαι λοιπόν γιατί κανένα άρθρο δεν καταπιάστηκε μ΄αυτό. Γιατί δεν προβληματίστηκε από πού δημιουργείται όλος αυτός ο εκφοβισμός; Γιατί δεν ανέφερε τα όσα ηλίθια πιστεύει ο κόσμος για τους σεξουαλικούς προσανατολισμούς, ταυτότητες ή εκφράσεις φύλου, όταν μιλούσε για τα όποια θύματα. Οι εκφοβιστές αναπαράγουν με τον πιο επικίνδυνο τρόπο τα στερεότυπα της κοινωνίας. Η κοινωνία, όμως, είμαστε εμείς, οπότε οποιοσδήποτε εκφοβιστής αναπαράγει τα δικά μας στερεότυπα. Τη δική μας εμμονή να αναγνωρίζουμε κάτι ως “αντρικό ή γυναικείο”, ως “φυσιολογικό ή συνηθισμένο”, “όμορφο ή άσχημο”. Μια κοινωνία που ακόμα μιλάει για “θηλυπρέπειες” και “ανδρικό φιλότιμο” και “πονηρά θηλυκά” και “staightlooking ομορφιές”. Πιστεύω πως κανένα άτομο δεν φτάνει στην απομόνωση απλά επειδή υπάρχουν κάποια άτομα που του κάνουν τη ζωή κόλαση. Φτάνει όταν βλέπει ότι γύρω του όλοι οι άλλοι συμφωνούν σιωπηλά και δεν κάνουν τίποτα. Κοινώς εμείς είμαστε υπεύθυνοι για τον εκφοβισμό εκεί έξω, εμείς βάζουμε τις βρισιές στα στόματα άλλων και εμείς σφίγγουμε τις γροθιές που επιτίθενται σε αθώα πρόσωπα. Επομένως και για το περιστατικό που στάθηκε η αφορμή να ανακαλύψουμε το bullying και αυτό το καλοκαίρι, υπεύθυνοι είμαστε εμείς! Δικές μας οι ταμπέλες, δικά μας και τα θύματα.
Η αρχή λοιπόν θα γίνει μόνο αν αναγνωρίσουμε τη συνενοχή μας και προβληματιστούμε για τα στερεότυπα που και εμείς (ΛΟΑΤΚΙ ή μη) αναπαράγουμε. Επομένως, κάθε άρθρο για τον εκφοβισμό πρέπει να αρχίζει και να τελειώνει έτσι. Γιατί αλλιώς το μόνο που κάνουμε είναι να κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας! Αν δεν υπάρχει αυτό, όλα τα άλλα είναι απλά περιτύλιγμα.
