Υπεύθυνη για τον πρώτο πρωταγωνιστικό gay ρόλο της ελληνικής τηλεόρασης. Η Δήµητρα Παπαδοπούλου αποκτά ρετρό διάθεση, µεταµορφώνεται σε Μαντάµ Σουσού και µας µιλά για τον οµοφοβικό “βύθουλα” της ελληνικής κοινωνίας, παραµένοντας πάντα µια υπέροχα “απαράδεκτη”.
Από τις 11 Οκτωβρίου σας απολαµβάνουµε στο Θέατρο Παλλάς ως “Μαντάµ Σουσού”. Πώς προέκυψε αυτό;
Προέκυψε ξαφνικά και εντελώς απρογραµµάτιστα. Ήταν µια έµπνευση κάποιων ανθρώπων. Αυτοί, λοιπόν, οι άνθρωποι µου το πρότειναν και εγώ συµφώνησα. Ήταν εκτός προγράµµατος, αλλά µου φάνηκε πολύ ενδιαφέρον και πολύ θελκτικό. Έτσι, πήγα πίσω όλα µου τα σχέδια για να κάνουµε αυτό.
Πόσο διαχρονικό είναι µήνυµα της Μαντάµ Σουσού;
Πολύ! Κυρίως γιατί απευθύνεται σε πολλούς ανθρώπους που ζουν κάτι που δεν τους αρέσει, που νιώθουν ότι άλλο ήθελαν να ζήσουν και άλλο ζουν και που πάρα πολλές φορές ξεφεύγουν. Χωρίς, όµως, να έχουν τη δυνατότητα να πραγµατοποιήσουν αυτό το όνειρο, γιατί δεν έχουν την κατάλληλη υποδοµή. Όπως και η Σουσού, που της πέφτει µια κληρονοµιά, αλλά επειδή ποτέ της δεν έµαθε πώς βγαίνουν τα λεφτά, τα είχε µόνο ως φαντασίωση, δεν ξέρει και πως να τα κρατήσει. Αυτό είναι ένα µήνυµα πολύ µεγάλο για τους ανθρώπους που δεν έχουν καταφέρει οι ίδιοι να δηµιουργήσουν κάτι και ζουν σε µια φούσκα. Και η Σουσού είναι µάλλον ένα παράδειγµα µιας τέτοιας φούσκας.
Θα µπορούσε, δηλαδή, η Σουσού να είναι µια φιγούρα µε αναφορά στο σήµερα;
Αυτό ήταν το πρώτο πράγµα που µου ήρθε στο µυαλό, όταν µου έκαναν την πρόταση. Το πόσο αυτή η φούσκα ταιριάζει στο σήµερα.
Μιλάµε επίσης και για έναν χαρακτήρα που τον έχουµε ταυτίσει µε το πρόσωπο µιας άλλης ηθοποιού, αυτό της Άννας Παναγιωτοπούλου. Σας προβληµάτισε καθόλου αυτού;
Όχι, καθόλου! Όχι γιατί η Άννα δεν ήταν σπουδαία σ΄αυτό, αλλά γιατί έχω τελείως διαφορετική οπτική από εκείνη που είχε ανέβει στην τηλεόραση. Δεν είναι συγκρίσιµο, εκτός από τα συγκεκριµένα στερεότυπα που υπάρχουν. Στην πραγµατικότητα είναι µια άλλη µατιά στο έργο.
Τι το διαφορετικό έχει αυτή η µατιά;
Τα διαφορετικά στοιχεία δεν έχουν να κάνουν τόσο µε την υποκριτική όσο µε τη διασκευή. Από εκεί ξεκινά η άλλη µατιά. Η µεγαλύτερη διαφορά νοµίζω, σε σχέση µε την παλιότερη εκδοχή, είναι ότι έκανα την Σουσού πιο ανθρώπινη. Ήταν λίγο χάρτινη στην τηλεόραση, ήταν µόνο πόζα. Εδώ, την έψαξα λίγο βαθύτερα, µε µια ψυχαναλυτική µατιά αν θες, µέχρι να φτάσω σ΄αυτή την πόζα. Την έψαξα πολύ, σαν να την είχα πάει στον ψυχολόγο.
Με τα στερεότυπά της, όµως, να παραµένουν…
Ναι, υπάρχει όλο αυτό το περίβληµα. Απλά ο Κακλέας το έχει κάνει σχεδόν ποιητικό. Το φτιάχνει πάρα πολύ όµορφα όλο αυτό το περίβληµα. Κρατώντας – όπως και εγώ συγγραφικά – την εποχή και όλο το περιβάλλον.
Και από το περίβληµα της “Σουσού”, σ΄αυτό του “Γιάννη” από τους Απαραδέκτους. Νοµίζω ότι έχουµε πολλά να πούµε γι΄αυτόν τον χαρακτήρα.
Αρχικά να σου πω ότι ο χαρακτήρας του Γιάννη προέκυψε από το περιβάλλον µου. Ένα περιβάλλον που αποτελούταν σε µεγάλο βαθµό από αγόρια που γούσταραν αγόρια. Ήµουν µαζί τους, µεγαλώναµε µαζί, συζητούσαµε τις ανησυχίες για τα ερωτικά µας. Εικόνες, λοιπόν, πολύ οικείες. Ήταν µέσα στη ζωή µου, στην κανονικότητά µου. Εποµένως, δεν µπορούσα να κάνω µια σειρά χωρίς έναν gay, γιατί εγώ ζούσα µαζί τους.
Κάνετε, λοιπόν, τους Απαραδέκτους και αποφασίζετε να δώσετε στον Γιάννη – για πρώτη φορά στην ιδιωτική τηλεόραση- πρωταγωνιστικό ρόλο. Ήταν εύκολο;
Υπήρχαν πολλές δυσκολίες. Το κανάλι είχε τις αντιδράσεις του. Υπήρχαν όµως και άνθρωποι που το στήριξαν όλο αυτό. Ο Καληµέρης, αλλά και ο Μπέζος, που όταν µας είπαν να τον κάνoυµε straight στο 2ο επεισόδιο και να πούµε ότι ήταν µια πλάκα όλο αυτό, ήταν αρνητικός. Και άλλοι. Είχα στηρίγµατα πολλά για να πάω παρακάτω αυτό το θέµα και να µην κολλήσουµε. Θέλω να σου τονίσω, ότι για εµένα ήταν κάτι τόσο φυσικό, τόσο απλό, δεν ένιωθα ότι κάνω κάτι περίεργο. Ήταν το απόλυτα φυσικό κοµµάτι της ζωής µου.
Ο ρόλος έχει για εσάς χαρακτηριστικά καρικατούρας;
Αναγκαστικά έπρεπε να είχε κάποια τέτοια χαρακτηριστικά γιατί ήταν κωµωδία, δεν ήταν ηθογραφία. Είχε όµως και µεγάλο αντίκρυσµα στην κοινωνία και µεγάλο απεγκλωβισµό από το στερεότυπο της ντουλάπας, γιατί έδειχνε για πρώτη φορά στην τηλεόραση ότι ο gay είναι κάτι το φυσικό. Να σου πω, µάλιστα, ότι ο αντίκτυπος ήταν τόσο µεγάλος που µε είχαν καλέσει από το Πάντειο Πανεπιστήµιο να κάνω και µια σχετική διάλεξη, γιατί είχε επηρεάσει την κοινωνία, όπως µου είχαν πει, “ριζοσπαστικά και θεµελιακά”. Ως προς το καρικατούρα, θα σου πω επίσης, πως όλοι οι χαρακτήρες ήταν καρικατούρες. Γιατί εγώ αυτή η τρελή που έκανα δεν ήταν καρικατούρα;
Συχνά, όµως, βλέπουµε αυτή την καρικατούρα (τουλάχιστον σε σχέση µε τους gay χαρακτήρες) να αναπαράγεται στην τηλεοπτική µυθοπλασία, µέχρι και σήµερα. Εσείς το βλέπετε αυτό;
Ναι το βλέπω και µου φαίνεται αηδία. Δεν µπορώ ούτε να γελάσω µ΄αυτό. Οτιδήποτε στις µέρες µας πάει να παιχτεί στα άκρα του είναι, πλέον, γελοίο. Αυτό όµως δεν ισχύει µόνο για τους gay, ισχύει για όλους τους ρόλους που είναι τσιµπηµένοι, προς µια κατεύθυνση.
Αν κάνατε, λοιπόν, σήµερα τους Απαράδεκτους θα παρουσιάζατε τον Γιάννη διαφορετικά;
Ναι. Θα ήταν ακόµη πιο βαθύς και ανθρώπινος. Όπως εξελίσσοµαι εγώ αυτά τα χρόνια και ανακαλύπτω σκέψεις και συναισθήµατα, έτσι θα έκανε και ο χαρακτήρας αυτός. Θα του έδινα το βάθος, που έχω δει ότι υπάρχει. Και εκείνη την εποχή το έβλεπα, αλλά δεν ήµουν ώριµη να το καταγράψω. Με όλα αυτά που γίνονται τώρα (µε το σύµφωνο κλπ.) θα ήταν υποθέτω περισσότερο εξωστρεφής.
Υπήρχε κάποια σεξουαλική έλξη ανάµεσα στον Γιάννη και στον Βλάση;
Υπήρχε, µάλλον, ένας ερωτισµός του Γιάννη προς τον Βλάση, που πιο πολύ κάλυπτε τον ρόλο της µαµάς του, παρά το ερωτικό του σύντροφο, γιατί ήταν σχεδόν απαγορευτικό να το σκεφτεί για τα δεδοµένα της εποχής και για τα δεδοµένα του συγκεκριµένου χαρακτήρα. Δε θα µπορούσε να ξεφύγει. Δε θα µπορούσε να επιτρέψει να βγει κάτι τέτοιο. Αλλά σαφώς υπήρχε από κάτω κάτι, αλλά πιο µαµαδίστικο.
Θα µπορούσε να είχε τελειώσει αλλιώς η ιστορία; Να βλέπαµε τον Γιάννη µε σχέση;
Ναι εννοείται. Απλώς η ιστορία ήταν γραµµένη πάνω στα πρότυπα του Μίκι Μάους, που δεν αλλάζει τίποτα στους ήρωες. Όπως στην περίπτωση τη δική µου µε τον Σπύρο, που δεν άλλαξε τίποτα. Μαλώναµε, ήµασταν έτοιµοι για χωρισµό, αλλά µέναµε µαζί. Το ίδιο ο Βλάσης µε τη Ρένια. Δεν υπήρχε, δηλαδή, µια εξελικτική κατάσταση για κανέναν χαρακτήρα. Σαν τον Ντόναλντ Ντακ και τον Γκούφυ.
Πέρα από τον “Γιάννη”, έχετε δηµιουργήσει άλλους gay χαρακτήρες που ξεχωρίζετε;
Στην παράσταση “Μάνα, θα πάω στο Χόλιγουντ” ο πρωταγωνιστής ήταν ένας gay χαρακτήρας. Ένας ρόλος που εξοµολογείται τη σεξουαλικότητά του σ΄ένα περιβάλλον έτσι αρκετά εθνικιστικό και υπάρχει τελικά µια αποδοχή – στη µυθοπλασία µπορείς να κάνεις τα πάντα, εξάλλου.
Σας έχουν κατηγορήσει για αναπαραγωγή στερεοτύπων;
Ναι, µε τον Γιάννη µε κατηγόρησαν κάποιοι. Δεν είδαν την ουσία όµως. Το πόσο απενεχοποίησε και µπήκε µέσα στην οικογένεια αυτός ο χαρακτήρας. Όπως και για το ότι ο Βλάσης που είχε πολλές γκόµενες ήταν σεξιστικό. Έχω ακούσει πολλά. Ό,τι θες!
Έχετε να κάνετε κάποιο σχόλιο για τις απόψεις που έχει εκφράσει, κατά καιρούς, ο Γιάννης Μπέζος, σχετικά µε την παιδοθεσία από τα οµόφυλα ζευγάρια;
Δε µε ενδιαφέρει να πάρω θέση σ΄αυτό που µε ρωτάς. Εγώ οποιαδήποτε θέση παίρνω στη ζωή µου, την παίρνω µέσα από τη µυθοπλασία µου. Εκεί που έχω τη δυνατότητα να δώσω το φινάλε που θέλω, όπως το θέλω. Να βάλω τα στοιχεία, όπως τα θέλω. Το να µην απαντήσω µέσα από αυτή την ιδιότητα τη συγγραφική, αλλά ως Δήµητρα, δε µε αφορά καθόλου.
Αν δηλαδή σε κάποια εκποµπή σας ρωτούσαν, όπως έκαναν και στην περίπτωση του Μπέζου για την παιδοθεσία, δε θα απαντούσατε;
Θα απαντούσα µόνο και µόνο γιατί πιστεύω ότι οποιοδήποτε ζευγάρι µπορεί να δώσει φόρµουλα σ΄ένα παιδί για να µπορέσει να γίνει ένας άνθρωπος – όχι τραυµατισµένος – πρέπει να µπορεί να το κάνει. Αγάπη µπορεί να πάρει ένα παιδί; Είναι το µόνο, στο οποίο µπορώ να σταθώ. Αγάπη και κάποιες αρχές που έχουν να κάνουν µε αξιακούς κώδικες, που δε βλέπω -να σου πω την αλήθεια- τα ζευγάρια τα “υποτιθέµενα” κανονικά, να δίνουν στα παιδιά τους. Πολύ λίγα. Αντίστοιχα, ίσως και πολύ λίγα οµόφυλα να µπορούν. Εποµένως, δεν µπορείς να βάλεις µια ταµπέλα. Κάποιοι µπορούν, ανεξαρτήτως σεξουαλικότητας, να µεγαλώσουν καλά ένα παιδί και κάποιοι δεν µπορούν. Γι΄αυτό σου λέω πως µέσα από τη µυθοπλασία µπορώ να θέσω και άλλες παραµέτρους και να πάρω θέση απέναντι σ΄αυτό.
Η µυθοπλασία αυτή συµβάλλει στο να γίνει η κοινωνία πιο δεκτική;
Απόλυτα. Γι΄αυτό και έχει τεράστια ευθύνη όποιος πιάνει στυλό ή πληκτρολόγιο. Απόλυτη ευθύνη.
Θεωρείτε πως η δική σας “µυθοπλασία” έχει συµβάλλει στο να γίνει η κοινωνία πιο δεκτική ως προς τα LGBT ζητήµατα;
Αφού εδώ έγινε έρευνα στο Πάντειο!
Εποµένως, τι θέλει να πει η Δήµητρα Παπαδοπούλου σ΄όλα τα LGBT άτοµα εκεί έξω.
Ότι δεν έχουν να δώσουν λογαριασµό σε κανέναν. Από πιτσιρίκα που είχα πάει στο ΑΚΟΕ και συµµετείχα σε διάφορες κουβέντες, θυµάµαι να τους λέω “ρε παιδιά είναι τόσο αυτονόητο να κάνετε αυτό που θέλετε. Είναι δυνατόν να το διαπραγµατευόµαστε; Τι συζητάµε;”. Ξέρω ότι η κοινωνία πιέζει και αφορίζει σε πολλά πράγµατα, αλλά είναι πάντα δικαίωµά µας να κάνουµε ό,τι θέλουµε. Να εκφράζουµε τη σεξουαλικότητά µας και τον εαυτό µας. Πραγµατικά δεν έχω να πω κάτι για το αυτονόητο. Το αυτονόητο πρέπει να κυριαρχήσει. Ίσως κάποιες φορές πρέπει να σνοµπάρετε όλο αυτό το πράγµα και λίγο να απαξιώσετε τη γνώµη της κοινωνίας. Τι πάει να πει “το δέξου µε”; Είναι σαν να ζητάς από κάποιον να σε δεχτεί γιατί τρως µακαρόνια. Βρε, άντε και γαµήσου που πρέπει να µε δεχθείς. Είναι δικό σου πρόβληµα. Λύστο! Επιµένω στη λέξη “αυτονόητο”.
Εσείς έχετε πειραµατιστεί µε άτοµα του ίδιου φύλου;
Δεν έχω πειραµατιστεί, αλλά να σου πω την αλήθεια, δεν ξέρω αν είχα πειραµατιστεί αν θα το δηµοσιοποιούσα. Με έχεις ακούσει να λέω τίποτα για τη ζωή µου; Μ΄αυτή την έννοια δε θα το έλεγα. Αλλά αν ήµουν λεσβία και γούσταρα γυναίκες, υποθέτω, ότι δε θα το έκρυβα. Δεν κάνω τον µάγκα τώρα. Αλλά ούτε θα το έκανα και τούµπανο. Μια διακριτικότητα που έχει να κάνει µε την προσωπική ζωή και όχι τη σεξουαλικότητα. Καταλαβαίνω ότι είναι καλό να έχουµε πρότυπα σ΄όλους τοµείς. Πέρα από τη σεξουαλικότητα. Η σεξουαλικότητα είναι κοµµάτι. Το να έχεις πρότυπο κάποιον επειδή πάει µε άνδρες ή επειδή πάει µε γυναίκες δεν είναι λογικό. Το να το έχεις επειδή έφτιαξε ένα εξαιρετικό µουσικό κοµµάτι, εντάξει. Δε χρειάζεται να µυθοποιήσουµε κάτι που είναι τόσο φυσικό και τόσο απλό.
Εσείς έχετε πέσει θύµα κάποιου στερεότυπου;
Ναι. Γιατί δεν παντρεύοµαι, γιατί δεν έχω κάνει παιδιά, γιατί, γιατί … Εκατοµµύρια φορές. Θα κάτσω εγώ ν΄ασχοληθώ; Δε θα απολογηθώ σε καµία περίπτωση για το τι γουστάρω.
Άλλα καλλιτεχνικά σχέδια;
Θ΄ανέβει τον χειµώνα ένα ριµέικ µιας παράστασης, που είχα γράψει και έπαιζα το 2008, το “Δεν µπορώ να µείνω µόνη µου”, στο θέατρο Ιλίσια.
