Πέτρος Αλεξανδρής
Ο Γιώργος Παπαγεωργίου μου συστήνεται ως «ηθοποιός, σκηνοθέτης, μουσικός, περφόρμερ, πολυτεχνίτης κι ερημοσπίτης». Στο θεατρόφιλο κοινό συστήθηκε το 2004 με την «Κατσαρίδα», που έγινε πολύ μεγάλη επιτυχία. Και η συνέχεια ήταν ανάλογη: «I Will Survive» και «Η Ωραία του Πέραν».
Το σημαντικό όμως είναι ότι στο πρόσωπο του Γιώργου Παπαγεωργίου βρήκαμε άλλον έναν σύμμαχο των ΛΟΑΤΚΙ δικαιωμάτων. Ετοιμάζει μάλιστα και το ανέβασμα στο θέατρο της ιστορίας του ομοφυλόφιλου νεαρού από τη Θεσσαλονίκη, Αριστείδη Παγκρατίδη – «Αρίστου», που κατηγορήθηκε και θανατώθηκε άδικα ως Δράκος του Σέιχ Σου.
Είναι τρίτη σεζόν που παίζεται η Ωραία του Πέραν. Τι έχει αλλάξει;
Ναι και είναι όλα ίδια, η συμπρωταγωνίστρια, ο Γιώργος Μαυρίδης που παίζει ζωντανά την μουσική της παράστασης, με την πολίτικη λύρα του και διάφορα άλλα παραδοσιακά όργανα.
Αλλάζει η σκηνή.
Αυτό είναι το μόνο που αλλάζει, γιατί ήμασταν δύο χρόνια συνεχόμενα sold out και δεν μπορούσε να έρθει παραπάνω κόσμος, γιατί είχαμε συγκεκριμένη χωρητικότητα στο Δώμα του Θεάτρου του Νέου Κόσμου. Φέτος πηγαίνουμε στην Κεντρική Σκηνή, όπου είναι σαφώς μεγαλύτερος ο χώρος. Είμαστε πολύ χαρούμενοι που είμαστε ήδη sold out για τις πρώτες δύο εβδομάδες της νέας σεζόν. Είναι πολύ ελπιδοφόρο για μας, γιατί είναι μία παράσταση που τη φτιάξαμε από το μηδέν.
«Ενθουσιάστηκα με το παλιό
αραχνιασμένο κείμενο
της Ωραίας του Πέραν
– πιο κλισέ πεθαίνεις!»
Τη λες και DIY;
Εντελώς. Πιο DIY πεθαίνεις. Είναι μια ιστορία που ήταν ένα στοίχημα για μένα. Χάρηκα πάρα πολύ που είδα ότι απέδωσε, πέραν της ανταπόκρισης από το κοινό. Δηλαδή: Εγώ βρήκα αυτό το ξεχασμένο ρομάντσο του 1920 τυχαία. Έκανα μία έρευνα σε σχέση με τα μπουλούκια και τους λαϊκούς θιάσους του ’30 στην Ελλάδα και βρήκα ότι ένα από τα έργα μέσα στο ρεπορτόριο των μπουλουξήδων ήταν η Γκόλφω, ο Κουρσάρος και η Ωραία του Πέραν.
Πήρα το τελευταίο αντίτυπο από ένα βιβλίο των Εκδόσεων Λιβάνη, που είχε επανακυκλοφορήσει και το διάβασα. Ενθουσιάστηκα με το γεγονός ότι ήταν ένα τόσο παλιακό, αραχνιασμένο κείμενο, τόσο κλισέ, πιο κλισέ… πεθαίνεις. Ήταν ένα μελόδραμα παλιάς κοπής. Και σκέφτηκα πώς θα ήταν ένα τόσο παλιακό μελόδραμα, με αυτό τον λόγο,
- που έχει κάποια πράγματα που σήμερα δεν λέγονται,
- που αισθάνεσαι ότι είναι τραβηγμένα από τα μαλλιά,
- που ο ένας πεθαίνει για την αγάπη του για τον άλλον, κάτι τόσο ακραίο και βαθιά ρομαντικό,
πώς γίνεται αυτό να επικοινωνήσει σήμερα με έναν θεατή του 2017, χωρίς να το κανιβαλίσεις, να το πειράξεις, να του αλλάξεις τα φώτα. Άμα το πιστέψεις ως έχει. Δηλαδή να αφήσεις τον πυρήνα του όπως είναι.
«Χρησιμοποιούμε τεχνικές
των λαϊκών θιάσων και
των μπουλουκιών του 1930»
Και να του μεταφέρεις αυτή την αίσθηση την παλιακή.
Ακριβώς. Γι’ αυτό και στηρίξαμε όλη τη σκηνοθεσία μαζί με τη Θεοδώρα Καπράλου στο εύρημα ότι παίρνουμε τον τρόπο που ανεβάζανε οι λαϊκοί θίασοι παλιά τις παραστάσεις τους και πατάμε πάνω σε αυτό. Δηλαδή χρησιμοποιούμε μέσα στην παράσταση τεχνικές των λαϊκών θιάσων του 1930. Σκηνικά ζωγραφιστά στο χέρι που με έναν μηχανισμό αλλάζουνε, το ένα πίσω από το άλλο.
Η υποδοχή στο κοινό από μας τους ηθοποιούς είναι η αναφορά στους τελάληδες που είχαν τα μπουλούκια και συνήθως βγαίναν έξω πριν την παράσταση και καλούσαν τον κόσμο να… κόψουν κανα εισιτήριο. Είναι μία καθαρά μπουλουξίδικη λογική, ένα απενοχοποιημένο καλωσόρισμα.
Επίσης, το τραγούδι που λέμε στην αρχή καθώς μπαίνει ο κόσμος είναι ένα παραδοσιακό, πολίτικο, ελαφρύ τραγούδι της εποχής εκείνης, το «τικ τακ τικ τακ κάνει η καρδιά μου». Στην ουσία θέλαμε το καλωσόρισμα σε έναν άλλον κόσμο που υπό μία έννοια, από την αρχή μέχρι το τέλος, να είναι ένα είδος μετάβασης για τον θεατή, να μπαίνει σε μια άλλη εποχή. Να τον κάνει, βγαίνοντας από την παράσταση, να αισθάνεται ότι έχει κάνει ένα ταξίδι στον χρόνο, αλλά όχι μουσειακά, ούτε νοσταλγικά, να το έχει βιώσει στον πυρήνα του ρομαντισμού.
«Ο ρομαντισμός δεν είναι
ένα ροζ σύννεφο, αλλά ένα
βαθιά επαναστατικό κίνημα
μέσα στην τέχνη»
Τι είναι ρομαντισμός για σένα;
Στ’ αλήθεια, ο ρομαντισμός σαν είδος με ενδιαφέρει πάρα πολύ. Δεν είναι ένα ροζ σύννεφο, όπως μάθαμε όλοι στα νιάτα μας να το συνδέουμε με κυριούλες, με αραχνοΰφαντα πέπλα που κλαίνε στωικά πάνω από ένα γράμμα ενός ερωτευμένου νέου. Είναι ένα βαθιά επαναστατικό κίνημα μες στην τέχνη με μεγάλη σύνδεση με τον θάνατο, όπου αυτά τα άκρα, ο έρωτας, ο θάνατος, η αγάπη, το μίσος, είναι βασικά υλικά των ρομαντικών συγγραφέων και ποιητών.
Ο ρομαντισμός ήρθε σε μια εποχή που η τέχνη μιλούσε για άλλα θέματα. Υπήρχαν έργα του Μεσαίωνα που μιλούσαν για το χριστιανισμό, για την πίστη στο θεό ή κωμωδίες ελαφρού τύπου ή comedia del’ arte, τέτοια θεάματα, με βασιλικά πάθη…
Ξαφνικά έρχεται μια ολόκληρη εποχή – και στη μουσική ακόμα – που στ’ αλήθεια αυτό που κάνει είναι ότι βουτάει στο συναίσθημα και στις διαπροσωπικές σχέσεις. Ξέρεις, ακόμα και ο Σαίξπηρ που, γράφοντας το «Ρωμαίος και Ιουλιέτα», υπήρξε ο μαέστρος του ρομαντικού κινήματος, μπορεί και εν αγνοία του να το έκανε.
Δεν είχε οριστεί τότε.
Αυτές οι ταμπέλες, πάντως, δεν υπάρχουν. Τι πάει να πει ρομαντισμός, τι πάει να πει κυνισμός; Είναι μια εποχή η σημερινή που ζούμε το αποτέλεσμα των ρευμάτων της τέχνης.
Στ’ αλήθεια αυτό που βιώνουμε σήμερα είναι ένας επαναπροσδιορισμός του εαυτού μας, χρησιμοποιώντας όλα αυτά τα υλικά που πια μας έχουν μείνει από τους αιώνες που έχουν περάσει από πάνω μας.
Για μένα, πάντως, η επιστροφή σε ένα είδος όπως ο ρομαντισμός, ακόμα και το μελόδραμα, όπως είναι η Ωραία του Πέραν είναι κάτι που εγώ το αποδέχομαι πολύ τρυφερά σαν ηθοποιός-δημιουργός.
Και το κοινό μπορεί να ταυτιστεί με αυτό, παρόλο που απέχουμε πολλά χρόνια από εκείνη την εποχή.
Ναι, το είχα απορία αυτό, έλεγα θα γίνει; Έλεγα ότι δεν θα κάνω μια ευκολία του τύπου να βάλω αστεϊσμούς χαζούς, για να γίνει μια κωμωδιούλα. Δεν με ενδιέφερε αυτό. Και είδα τελικά ότι ενώ η παράσταση έχει χιούμορ, είναι χιούμορ που είναι ενταγμένο στην αισθητική της από το ίδιο το έργο. Και είδα ότι αυτό το πράγμα τελικά για μένα είναι οδηγός και στις μετέπειτα σκηνοθεσίες μου. Και στις συνεργασίες μου με άλλους δημιουργούς.
«Ο “Αρίστος” είναι
η μεγάλη μου αδυναμία,
με συνδέει κάτι πολύ
προσωπικό με αυτή την ιστορία»
Το εξαντλήσαμε νομίζω το θέμα. Για τον Αρίστο τι έχεις να μου πεις;
Αυτό που έχω να σου πω είναι ότι είναι η μεγάλη μου φετινή αδυναμία. Έχει επίσημα πρεμιέρα 5 Φλεβάρη του 2018. Δεν παίζω εγώ, το σκηνοθετώ, θα ξεκινήσουμε σε περίπου ένα μήνα τις πρόβες. Θα κάνουμε πρόβες τρεις μήνες για να ανέβουμε στην ώρα μας.
Θα προσπαθήσω να στα πω όσο πιο περιεκτικά γίνεται. Με συνδέει κάτι πολύ προσωπικό με αυτή την ιστορία. Είναι ένα βιβλίο, «Ο γύρος του θανάτου», που έγραψε το 2011 ο Θωμάς Κοροβίνης. Το διάβασα τότε, γιατί μου είχε προταθεί αρχικά να παίξω τον Αρίστο, τον Αριστείδη Παγκρατίδη, που είναι ο κεντρικός ήρωας του βιβλίου, ένα υπαρκτό πρόσωπο.
Ο Αρίστος ήταν ένας 28χρονος νέος, Σαλονικιός, που εκτελέστηκε φερόμενος ως ο Δράκος του Σέιχ Σου. Μικρός στη Θεσσαλονίκη μεγάλωνα με το φάντασμα του Παγκρατίδη, πάνω από τα κεφάλια μας, ως την καταδίκη ενός νέου που δεν έφταιγε.
Το 2018 συμπληρώνονται
50 χρόνια από την άδικη
εκτέλεση του Αρίστου,
αυτού του αντισυμβατικού
ομοφυλόφιλου της εποχής
Ξέρουν όλοι ότι δεν έφταιγε;
Στ’ αλήθεια δεν έχει αποδειχθεί επίσημα. Όμως όλη η κοινή γνώμη, η Θεσσαλονίκη, ακόμα και σήμερα ξέρει ότι δεν είναι αυτός. Αυτό φαντάσου ότι στοίχειωσε την πόλη για δεκαετίες και μιλάνε ακόμα γι’ αυτόν.
Το ζήτημα εν τέλει δεν ήταν ποιος ήταν ο δράκος ή όχι. Έχουν περάσει πλέον τόσα χρόνια. Φέτος συμπληρώνονται 50 χρόνια από το θάνατο του Παγκρατίδη. Δεν ανεβάζω, βέβαια, φέτος τον Αρίστο γι’ αυτό το λόγο. Φλεβάρη του 2018 έχουμε πρεμιέρα με τον Αρίστο, Φλεβάρη του 1968 εκτελέστηκε ο Παγκρατίδης.
Ήταν λίγο spooky όταν το συνειδητοποίησα, αλλά μου έχουν συμβεί πολλά spooky πράγματα σε σχέση με τον Αρίστο, τα οποία με ωθούσαν όλο και παραπάνω στο να πω «οκ, θα το κάνω αυτό το βιβλίο κάποια στιγμή». Τώρα ήρθε η ώρα του.
Εν τάχει, λοιπόν, είναι ένα βιβλίο το οποίο πραγματεύεται τη ζωή και το θάνατο του Αριστείδη Παγκρατίδη, ενός νέου ο οποίος ήταν ένας κίναιδος της εποχής του ’50 στη Θεσσαλονίκη, από μία πάρα πολύ φτωχή οικογένεια.
Ξεκίνησε ως παιδί της πιάτσας, ένα αλάνι, δούλευε στις αγορές, στο λιμάνι, έκανε δουλειές του ποδαριού, από πολύ μικρή ηλικία άρχισαν να τον εκμεταλλεύονται διάφοροι σεξουαλικά. Υπήρξε ενεργητικός ομοφυλόφιλος. Επί πληρωμή τον χρησιμοποιούσαν μεγαλύτερης ηλικίας άντρες, για να ικανοποιούνται σεξουαλικά.
Στην ουσία ήταν ένα παιδί, που οι φίλοι του τον φώναζαν «γουρούνα», γιατί μάζευε φαγητά από τα σκουπίδια, για να μπορεί να τρώει. Κάποια στιγμή κατέληξε να είναι το σεξουαλικό αντικείμενο παιδεραστών εκείνης της εποχής.
Δύσκολα χρόνια
Ήταν μια πολύ θολή εποχή για τη Θεσσαλονίκη και γενικά για την Ελλάδα. Όταν κατηγορήθηκε ο Παγκρατίδης, το ’66, η δίκη έγινε λίγο μετά τη δολοφονία του Λαμπράκη, είχαμε μια ανάστατη κοινωνία, ένα παρακράτος που ψάχνει να βρει τρόπο να αποπροσανατολίσει την κοινή γνώμη από το πραγματικό θέμα που είναι η δολοφονία του Λαμπράκη. Ξαφνικά στήνεται ένα δικαστήριο, στο οποίο κατηγορείται ο Παγκρατίδης ως δράκος του Σέιχ Σου με κάποια πολύ αμφισβητήσιμα στοιχεία.
«Ο Παγκρατίδης έκανε
μια έκλυτη ζωή, ζούσε
από δω κι από κει, ήταν
μια αρσενική πόρνη, δούλευε
στα πανηγύρια, ήταν χασικλής,
αλκοολικός, ένας νέος που τα ‘χε κάνει όλα»
Θέλεις να μου πεις λίγο την ιστορία, γιατί δεν τη γνωρίζω και κάποιοι αναγνώστες μας μπορεί να μην τη γνωρίζουν;
Θα στα πω αναλυτικά. Ο Δράκος του Σέιχ Σου ήταν ένας ή δύο, κανείς δεν ξέρει, ανώμαλοι που παρακολουθούσαν ζευγάρια που πηγαίναν στο Σέιχ Σου για να χαμουρευτούν, τα σκότωνε και μετά τα βίαζε. Δρούσε σε μέρη που πηγαίναν τα ζευγαράκια και είχαν σημειωθεί τρία εγκλήματα εκείνη τη χρονιά, με κοπέλες.
Στη συνέχεια, ψάχνοντας η αστυνομία να βρει ποιος είναι αυτός ο δράστης, βρήκαν στο πρόσωπο του Παγκρατίδη έναν ύποπτο, διότι ο Παγκρατίδης ήταν ένας νέος που έκανε μία έκλυτη ζωή, ζούσε από δω κι από κει, ήταν μια αρσενική πόρνη, δούλευε στα πανηγύρια, ήταν χασικλής, αλκοολικός, ένας νέος που τα ‘χε κάνει όλα.
Αναγκαστική ομολογία
Αυτός ένα βράδυ πήγε σε ένα ορφανοτροφείο και αποπειράθηκε να ξαπλώσει δίπλα σε μία πιτσιρίκα κι αυτή άρχιζε να φωνάζει και κάπως έτσι τον συλλάβανε, αλλά για αυτό το έγκλημα.
Με βάση αυτό, τον έχουν βάλει μέσα στο κρατητήριο και του λένε: «Ομολόγησε ότι είσαι ο δράκος του Σέιχ Σου και θα φροντίσουμε εμείς να τη βγάλεις καθαρή, με μειωμένη ποινή». Τον είδαν κι έτσι λίγο του χεριού τους. Αυτός, λοιπόν, κάνει μια ομολογία και λέει ότι «εγώ είμαι». Αυτοί ψάχναν εναγωνίως να βρούνε κάποιον για να κλείσει το θέμα.
Τελικά, του τη φέρνουν και το δικαστήριο τον καταδικάζει τετράκις εις θάνατον! Υπήρχε τότε θανατική ποινή στην Ελλάδα.
Υπήρχαν μάρτυρες που να κατέθεσαν ότι είδαν τον πραγματικό δράστη ή ότι ο δράστης έμοιαζε με τον Παγκρατίδη;
Υπήρχε μία μάρτυρας, μία νοσοκόμα που είχε δει τον πραγματικό δράκο, η οποία ποτέ δεν ισχυρίστηκε ότι ήταν σίγουρη πως ο Αρίστος ήταν ο δράκος. Νομίζω ότι είπε «μάλλον δεν είναι αυτός ο δράκος». Αλλά ήταν τόσο στημένο το δικαστήριο… Για να καταλάβεις αυτή η δίκη, όταν γίνεται αναπαράσταση στη νομική Σχολή, ο Παγκρατίδης βγαίνει αθώος, με τα ίδια ακριβώς στοιχεία.
Φτάνουμε στο θέμα της ομοφυλοφιλίας. Ο δράκος του Σέιχ Σου επιτίθονταν σε γυναίκες. Απλά, στο δικαστήριο αυτό, μέσα σε όλα αυτά που ειπώθηκαν, ότι είναι κλέφτης, ότι είναι κίναιδος, χασικλής, ρεμάλι της κοινωνίας, όπως τα λέγανε τότε, αναφέρθηκε και το γεγονός ότι από μικρή ηλικία λειτουργούσε ως αρσενική πόρνη για παιδεραστές. Αυτό λοιπόν χρησιμοποιήθηκε για να σκιαγραφηθεί το προφίλ ενός κακοποιού, ενός εγκληματία.
Δικαστήριο
Εκείνη την εποχή, τα δικαστήρια, το παρακράτος και όλη η κοινωνία του ’50 είχε μία πολύ πιο συντηρητική λογική. Το πιο κουλό ήταν ότι στο δικαστήριο τότε έγινε στην ουσία μία παρέλαση από παιδεραστές, 50χρονοι και 60χρονοι που είπαν ανοιχτά στους δικαστές, στους ενόρκους ότι «ναι, εγώ όταν ήταν ο Παγκρατίδης 15 χρονώ για ένα πιάτο φασολάδα τον χρησιμοποίησα, για να ικανοποιηθώ σεξουαλικά». Και κανένας δεν είπε τίποτα μες στο δικαστήριο.
Δεν αμφισβήτησε κανείς το ήθος των παιδεραστών, το πρόβλημα ήταν ο Αρίστος.
Ακριβώς. Υπήρχε ενα τεράστιο νομικό κενό. Μιλάμε για παιδεραστία. Μία παράνομη κατάσταση που πέρασε στο ντούκου. Ο Αρίστος ήταν όντως ένας τέτοιος νέος, ενεργητικός ομοφυλόφιλος, βέβαια, όσον αφορά τη σεξουαλικότητά του ήταν ένας πανσεξουαλικός τύπος, πήγαινε και με γυναίκες. Ζει μια ζωή που δεν μπορούμε να τη φανταστούμε. Μιλάμε για μια εποχή που τα πάντα είναι πολύ πιο έντονα. Οι αμαρτίες είναι πιο έντονες, τα μαγαζιά υπόγεια, οι καφενέδες, το λιμάνι…
Η Λολό, που είναι ερωτευμένη
με τον Αρίστο μιλάει στα καλιαρντά
Στο βιβλίο έχει πάρει ο Κοροβίνης όλη τη δικογραφία και έχει φτιάξει εννιά χαρακτήρες, που αφηγούνται τη ζωή του Αρίστου και το πώς ήταν η Θεσσαλονίκη του ’50. Χαρακτήρες πολύ διαφορετικοί μεταξύ τους, ο καθένας έχει το δικό του λόγο, τη δική του γλώσσα. Ένα αλάνι από την Τούμπα που μιλάει για τα παιδικά του χρόνια, η μάνα του ή μια παραδουλεύτρα που μιλάει για τη μάνα του, ένας χωροφύλακας, ένας παρακρατικός-ρουφιάνος, που είναι περιπτεράς, το αφεντικό του από το γύρο του θανάτου, ένα υπαίθριο πανηγύρι, η Λολό, μια τραβεστί, η Σίλβα. Ένας αστός της παραλίας που μιλάει καθαρεύουσα.
Η Λολό
Η Λολό μιλάει καλιαρντά φουλ. Νομίζω ότι θα χρειαστεί να κάνω και on stage μετάφραση. Αυτή μιλάει για τον έρωτά της με τον Αρίστο. Η Σίλβα μια λαϊκή τραγουδιάρα, επίσης, είχε ερωτευτεί τον Αρίστο. Αυτοί είναι μυθιστορηματικοί χαρακτήρες του Κοροβίνη, τους οποίους έχει δανειστεί από πρόσωπα που όντως υπήρχαν στη δικογραφία.
Είναι ένα βιβλίο αριστούργημα. Πήρε το κρατικό βραβείο μυθιστορήματος και είναι ένα βιβλίο που με συνεπήρε. Συνδέθηκα με την ιστορία ενός ανθρώπου τόσο βαθιά, που να νιώθω, όχι για βιωματικούς αλλά για συναισθηματικούς λόγους, ότι υπήρχε μια ανάγκη μου να ειπωθεί η ιστορία του έστω και μετά από 50 χρόνια.
Τόσο για να τον δικαιώσει που είναι το εύκολο όσο και για να γνωρίσουμε μέσω του Αρίστου έναν ολόκληρο κόσμο που έχει υπάρξει και που πατάμε πάνω του τώρα εμείς ως νέοι άνθρωποι το 2017. Που δεν ξέρουμε τι έχει συμβεί στα χώματα που πατάμε. Τι εγκλήματα έχουν συμβεί. Τι πάθη.
Τι άλλο σε ενδιαφέρει
Δεν με αφορά μόνο η ιστορία του Παγκρατίδη και της καταδίκης του, με αφορά επίσης και το τι σημαίνει ζω τη ζωή μου κινούμενος από τα πρώτα μου ένστικτα, το ένστικτο της επιβίωσης, της αναπαραγωγής. Ο έρωτας είναι πολυτέλεια όταν έχεις να σκεφτείς ότι πρέπει να φας ένα πιάτο φασολάδα;
Τι σημαίνει ότι έρχομαι αντιμέτωπος με το θάνατο και ότι είμαι σε ένα κελί και μονολογώ στις 6 το πρωί, ενώ σε δύο ώρες θα έρθουν να με πάρουν να με εκτελέσουν 3 χλμ. πιο πέρα;
Τι σημαίνει στ’ αλήθεια είμαι αθώος; Οι τελευταίες λέξεις του Αρίστου πριν τον εκτελέσουν ήταν «μανούλα μου γλυκιά είμαι αθώος». Οποιοδήποτε άνθρωπο και να σκεφτώ, για μένα είναι καθαρά ανθρώπινο θέμα αυτό που διακυβεύεται μέσα στον Αρίστο, ό,τι και να ‘χει κάνει. Όταν λίγο πριν πεθάνει, διαλέγει να μιλήσει στη μάνα του και να της πει ότι είναι αθώος, δεν μπορεί αυτό να μη με γραπώσει από το στομάχι.
Σε στοίχειωσε.
Και όταν ξέρω φυσικά ότι είναι μια πραγματική ιστορία, είναι τα λόγια που γραφτήκαν στις εφημερίδες. Για μένα όλη αυτή η ιστορία ήταν κάτι που με στοίχειωσε εδώ και 5-6 χρόνια.
Περίμενα στωικά και υπομονετικά να βρεθεί ο κατάλληλος χρόνος γι’ αυτό. Να μπορώ να έχω τα δικαιώματα του βιβλίου, γιατί το βιβλίο θέλω να πάρω σα πυρήνα και βάση του έργου. Να μπορώ να πω ότι για μένα βρέθηκε η κατάλληλη συνθήκη, το Θέατρο του Νέου Κόσμου, οι ηθοποιοί στους οποίους είμαι απίστευτα ευγνώμων, τον Γιώργο Μπινιάρη, την Ελένη Ουζουνίδου και τον Γιώργο Χριστοδούλου.
Κι επίσης το ότι έχω στη διασκευή τη Θεοδώρα Καπράλου, που κάναμε μαζί την «Ωραία του Πέραν». Στ’ αλήθεια είναι κάτι που θέλω να το κάνω και δεν μπορούσα να μην το κάνω.
Αυτοί οι τρεις ηθοποιοί θα παίξουν τους εννιά χαρακτήρες;
Θα υποδυθούν όλους τους ρόλους του βιβλίου. Είναι κι ένας κώδικας υποκριτικής που από την «Κατσαρίδα» έχω ψιλοεντρυφήσει σε αυτό.
«Όπως ένας άντρας αγαπά
μια γυναίκα, έτσι ένας άντρας
μπορεί να αγαπήσει έναν άντρα
και μια γυναίκα μπορεί
να αγαπήσει μια γυναίκα»
Υπάρχει πολύ μεγάλη σύνδεση με τα τρέχοντα ΛΟΑΤΚΙ θέματα. Πώς στέκεσαι απέναντι στα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων, ξεκινώντας από την ταυτότητα φύλου και φτάνοντας μέχρι τον πολιτικό γάμο των ομοφυλόφιλων;
Εγώ από μικρός μεγάλωσα με την εικόνα ότι όπως ένας άντρας αγαπά μια γυναίκα, έτσι ένας άντρας μπορεί να αγαπήσει έναν άντρα και μια γυναίκα μπορεί να αγαπήσει μια γυναίκα. Δηλαδή στο σπίτι μου, θέλω να σου πω, επειδή ήταν ένα καλλιτεχνικό σπίτι, από πολύ μικρός έμαθα να μην ορίζω των έρωτα ως φύλο, αλλά ως έννοια. Οπότε μου φαίνεται πολύ αφύσικο οτιδήποτε άλλο πέρα από την πλήρη αποδοχή της όποιας διαφορετικότητας.
Όσον αφορά την ταυτότητα φύλου, πρέπει να καταλάβουμε κάτι. Είμαστε σε μια χώρα βαθιά συντηρητική. Βέβαια, με αργά ομολογουμένως βήματα, αλλά ας είμαστε ρεαλιστές, με μία θετική ματιά, κάτι γίνεται. Κάτι τσουλάει σε σχέση με πριν από 10 χρόνια, που ζούσαμε σε έναν Μεσαίωνα. Λόγω Ευρώπης, λόγω συνθηκών, λόγω των πιέσεων των οργανώσεων, για να προχωρήσουν τα πράγματα.
Εγώ είμαι υπέρμαχος και του Pride, υπάρχει μια ευαισθητοποίηση και μια πίεση συνεχής που σιγά-σιγά βλέπεις ότι κάπου οδηγεί. Πρέπει να συνεχίσουν οι αγώνες για το κομμάτι της διεκδίκησης του αυτονόητου, δεν μπορούμε να επαναπαυόμαστε. Γιατί ο Μεσαίωνας και το σκοτάδι μπορεί να ξανάρθουν μέσα σε ένα μήνα. Μπορεί να είναι στη διπλανή πόρτα.
Καταπίεση
Το χειρότερο που μπορεί να συναντήσεις, είναι τα καταπιεσμένα ένστικτα, δηλαδή ο άνθρωπος που φοβάται την ομοφυλοφιλία, που φοβάται να συνομιλήσει για το τι σημαίνει τρανς. Γενικότερα ο φόβος καμιά φορά από πίσω κρύβει πόθο. Αυτό δεν μπορεί να το λύσει κανένας, παρά μόνο η ενημέρωση, η συμφιλίωση και η υπομονή.
Παρ’ όλ’ αυτά, δεν μπορούμε να μιλάμε για υπομονή όταν βλέπεις επιθέσεις σε γκέι ζευγάρια, όταν υπάρχει κωλυσιεργία σε νομοθετικά ζητήματα. Για μένα ήταν τεράστιο βήμα αυτό με το Σύμφωνο Συμβίωσης. Ναι, 50 χρόνια πριν έπρεπε να γίνει, αλλά τουλάχιστον έγινε. Χρειάστηκε να πεθάνει ο Μηνάς για να κινητοποιηθούνε κάποιοι; Μπορεί, δεν ξέρεις.
Σύμφωνο Συμβίωσης
Παρ’ όλ’ αυτά βλέπεις ότι κάτι συνέβη. Κάποια στιγμή είχα γράψει ένα τραγούδι με τους Polkar που λεγόταν «Το τραγούδι της καλής παντρειάς». Κι είχα βγει σε ένα live στο Gazarte και μόλις είχε ψηφιστεί το Σύμφωνο. Και λέω είμαι πολύ χαρούμενος γιατί αυτό το τραγούδι μπορώ να το αφιερώσω σε όλους. Έγινε χαμός κλπ.
Από τη μία πλευρά με μία τέτοια κίνηση πολιτειακά λύνονται τυπικά θέματα που είναι πάρα πολύ σημαντικό, δηλαδή να μπορεί να μεταβιβαστεί μια περιουσία… έχω φίλους που πέθανε ο σύντροφός τους και μετά την κοινή περιουσία που είχανε μαζί, δεν μπορούσαν καν να τη διεκδικήσουν. Και ήρθαν κάτι ξεχασμένες ξαδέρφες και τα πήραν όλα και φύγανε.
Χρειάζεται επιμονή,
υπομονή και οξυδέρκεια
για να αλλάξει η
συντηρητική κοινωνία
Από την άλλη, αυτό που μου άρεσε περισσότερο ήταν στο συναισθηματικό κομμάτι: Γουστάρω να βγω και να πω με μια υπογραφή σε ένα χαρτί σε ένα δημαρχείο, οπουδήποτε, ότι θέλω να παντρευτώ αυτό τον άνθρωπο.
Οπότε για μένα στ’ αλήθεια έχει να κάνει με μια επιμονή, υπομονή και οξυδέρκεια η όλη αντιμετώπιση της αλλαγής μιας συντηρητικής κοινωνίας, στην οποία μη γελιόμαστε υπάρχει μία φουλ υποκριτική επίσημη εκκλησία.
Ρητορική μίσους
Ο Άνθιμος στη Θεσσαλονίκη βγαίνει και με δηλώσεις μίσους και απειλής προβάλει αντιστάσεις κατά του Gay pride, κάνει ό,τι μπορεί για να πολώνει μια κατάσταση μεταξύ μιας κοινότητας και μιας άλλης πιο συντηρητικής κοινότητας. Βλέπεις, όμως, ότι ευτυχώς το μεγαλύτερο κομμάτι της κοινωνίας έχει αρχίζει και αλλάζει.
Οι περισσότεροι άνθρωποι με τον έναν ή τον άλλον τρόπο έχουν αρχίσει σταδιακά, αναφέρομαι στο μέσο Έλληνα, να αλλάζουν. Από την κοροϊδία και την πλακίτσα, κάτι βαθιά προσβλητικό, βαθιά μηνύσιμο, πιστεύω ότι πρέπει να προσφεύγουμε και στα δικαστήρια, τη νομική διευθέτηση κάποιων πραγμάτων, εγώ θα το έκανα. Όλοι θα πρέπει να το έχουμε λίγο στα υπόψιν.
Έχουν γίνει τέτοιες προσφυγές, π.χ. κατά του Αμβρόσιου Καλαβρύτων, από τη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα και τις οργανώσεις. Απλά η δική μας πλευρά δεν ακουγεται τόσο πολύ, όσο οι… καμπάνες και οι δηλώσεις των ιερέων.
Νομίζω, πάντως, ότι αλλάζει το τοπίο. Μπορεί στα ’80 να ήταν πιο συσπειρωμένη η γκέι κοινότητα, δηλαδή να υπήρχε μεγαλύτερη αλληλεγγύη, γιατί σε επίπεδο πολιτείας τα πράγματα ήταν ακραία απαγορευτικά και κάθετα.
Τώρα, υποθέτω ότι μπορεί να υπάρχουν πολλές διαφορετικές φωνές. Είναι μια εποχή που πια δεν υπάρχει η ίδια ένταση με τότε. Αλλά είναι χρήσιμο που αυτή τη στιγμή ένα νέο αγόρι ή κορίτσι που ψάχνει τη σεξουαλική του ταυτότητα, δεν ζει στον ίδιο κόσμο με πριν από 30 χρόνια. Ξέρει ότι ένα κράτος έχει βγάλει γκέι πρωθυπουργό, το Λουξεμβούργο, έχει σημασία. Ενημερώνεται πιο εύκολα, υπάρχει το διαδίκτυο, υπάρχουν οργανώσεις που είναι εύκολο να τις βρεις.
Proud for Vaggelis
Είμαι πολύ χαρούμενος και με συγκινεί πάρα πολύ που ο φίλος μου ο Βαγγέλης ο Χατζηνικολάου και ηθοποιός, είναι ένας από τους ιδρυτές του Proud Seniors Greece. Ήταν ο πρώτος που μου μίλησε γι’ αυτή την οργάνωση. I’m proud for Vaggelis!
«Ο Αγγελάκας είναι ο λόγος
που αγάπησα την μουσική»
Είδα στο Facebook ότι ήσουν στη συναυλία στην Τεχνόπολη, στις 15 Σεπτεμβρίου, με τον Γιάννη Αγγελάκα και τον Παύλο Παυλίδη. Ήμουν κι εγώ! Τι σου άρεσε περισσότερο;
Μ’ αυτούς τους δύο έμαθα μουσική. Ειδικά με τον Αγγελάκα, για να ‘μαι ειλικρινής. Δεν μπορώ να τον κρίνω καθόλου ψυχρά. Για μένα είναι ο λόγος που αγάπησα τη ροκ μουσική. Για τους Polkar δεν επηρεάστηκα από εκεί. Ακούω Αγγελάκα, αλλά για μένα ήταν η αρχή. Όταν έφτιαξα τους Polkar είχα άλλο πράγμα στο μυαλό μου, πάτησα σε άλλα υλικά.
Πάτησα πιο πολύ σε υλικά που είχα βρει σε πανηγύρια, σε υπαίθριες φιέστες από τσιγγάνους στη Θεσσαλονίκη, σε βαλκανικό υλικό, σε πιο indie ήχους και σε παραδοσιακά πανηγυρτζήδικα κομμάτια. Είμαστε πιο «πανηγυρτζίδικου» ύφους από τα projects του Γιάννη.
Η συναυλία που με ρώτησες ήταν για μένα επιστροφή σε μια εποχή, που γινόταν τα μεγάλα live, με τον πολύ κόσμο, τον πυρσό που ανάβει, αυτούς που χοροπηδάνε με ροκ μουσική.
Δε χωράς πουθενά
Χάρηκα γιατί βλέπεις ότι υπάρχουν τραγούδια που αντέχουν στο χρόνο και κάτι σου ξυπνάνε. Δε θα πάω να ακούσω κανένα λαϊκό τραγουδιστή. Θεωρώ ότι το να υπάρχει το «Δε χωράς πουθενά», να τραγουδιέται ακόμα από όλους και να μας ξυπνάει κάτι, αυτό είναι λαϊκό, έχει μια λαϊκότητα.
Το λαϊκό με την έννοια του pop(ular) είναι κοινό. Απλά, αντί να πω «Έχω πετάξει μαζί σου» – Γονίδης, θα ταυτιστώ με το «Η δική σου κοντινή Αμερική» – Αγγελάκας. Όταν βλέπεις ότι αυτό δεν είναι μια μόδα, αλλά έρχεται μέσα σου και κάπως «χτυπάει», σημαίνει ότι έχει μια λαϊκότητα, προέρχεται από ένα λαϊκό πλαίσιο. Δεν είναι κάτι που μπορείς να το ορίσεις σαν «κλασικό» ή κλασικότροπο.
Ετοιμάζεις κάποια live με τους Polkar;
Είσαι ο πρώτος που το λέω. Ετοιμάζουμε κάτι δυνατό στην Αθήνα. Θα κάνουμε 5 εμφανίσεις στο Σταυρό του Νότου τον Δεκέμβριο. Είναι μία συμφωνία που την κλείσαμε το καλοκαίρι και δεν το έχουμε ανακοινώσει ακόμα. Νομίζω 7, 14, 25 Δεκεμβρίου και 1 Ιανουαρίου.
Για μας αυτό είναι ένα μεγάλο βήμα, σίγουρα, γιατί είχαμε πάει πάρα πολύ καλά στις εμφανίσεις μας τον περσινό χειμώνα στην Αθήνα. Αλλά ήταν όλες σε πιο μικρές σκηνές (Tiki και Faust). Για μας είναι άλλο level ο Σταυρός του Νότου. Πήραμε και θάρρος, που παίξαμε το καλοκαίρι στην Τεχνόπολη και είχε 6.000 κόσμο στη Full Moon Fiesta. Ήταν τέλειο το vibe που πήραμε από τον κόσμο. Κι είπαμε να δοκιμάσουμε κάτι πιο δύσκολο και απαιτητικό, με 2μιση ώρες πρόγραμμα. Νομίζω ότι ήρθε η στιγμή να το κάνουμε.
Info
Οι παραστάσεις για την Ωραία του Πέραν ξεκινούν τη Δευτέρα 9 Οκτωβρίου στο Θέατρο του Νέου Κόσμου (Κεντρική Σκηνή) και θα συνεχιστούν κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21.15 μέχρι τις 16 Ιανουαρίου του 2018.
Οι παραστάσεις για τον Αρίστο ξεκινούν τη Δευτέρα 5 Φεβρουαρίου 2018 στο Θέατρο του Νέου Κόσμου (Κάτω Χώρος) και θα συνεχιστούν κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21.15 μέχρι τις 3 Απριλίου.
Οι εμφανίσεις των Polkar θα πραγματοποιηθούν στο Σταυρό του Νότου στις 7, 14, 25 Δεκεμβρίου 2017 και 1 Ιανουαρίου 2018.
