Με αφορμή την παράσταση “Το Κλουβί με τις Τρελές” που παρουσιάζεται για πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη, από το Θέατρο Αναζήτηση Θεσσαλονίκης – Θεατρική Έρευνα, στην κεντρική σκηνή του Θεάτρου Αθήναιον, μιλήσαμε με τον καλλιτεχνικά πολυδιάστατο (σκηνοθέτης & ηθοποιός) Αχιλλέα Ψαλτόπουλο.
Αχιλλέα, γιατί πήρες την απόφαση να καταπιαστείς μ΄αυτό το έργο;
Για πολλούς και διαφορετικούς λόγους. Και πρώτα απ’ όλα γιατί είναι μια θαυμάσια κωμωδία – σάτιρα των ηθών, που αν και γραμμένη το 1972 δεν έχει χάσει τίποτα από την λάμψη της. Έπειτα, επειδή ο Ζαν Πουαρέ που την έγραψε, δεν βασίστηκε σε χυδαιολογίες, ούτε σε τολμηρές σεξουαλικά σκηνές για να προκαλέσει. Άλλος ήταν ο στόχος του. Στην αποδοχή της διαφορετικότητας και στον σεβασμό της προσωπικότητας του άλλου. Στην υποκρισία και την σοβαροφάνεια της πολιτικής. Το να χτυπήσει τον σεξισμό σε όλες του τις μορφές. Χρόνια ήθελα να το ανεβάσω, γιατί θεωρώ ότι είναι σημαντικότατο έργο, που μέσα από το χιούμορ του και τους αξιολάτρευτους χαρακτήρες του μπορεί να επηρεάσει, έστω και ελάχιστα, τον τρόπο του σκέπτεσται του ευρέως κοινού. Δεν απευθύνεται δηλαδή μόνο στην gay κοινότητα.
Είναι δύσκολο να ανεβάζεις έναν τόσο αναγνωρίσιμο έργο; Πέρα απ΄αυτό, υπήρχαν άλλες δυσκολίες;
Φυσικά. Αν λάβουμε υπ’ όψιν τις 2 ταινίες που έχουν γυριστεί- την Γαλλική και την Αμερικάνικη- και την διασκευή του σαν Μιούζικαλ, επόμενο είναι να φοβάσαι την σύγκριση. Έπειτα είναι και μια πολυδάπανη παραγωγή, με πολλά κοστούμια που παραγγέλθηκαν έξω, και με 15 ηθοποιούς επί σκηνής (Γιάννης Άθυρος, Στέλιος Βραχνής, Βαγγέλης Ηλιάδης, Χριστίνα Καραγρηγορίου, Σάκης Κολότσιος, Στέργιος Κωνσταντζίκης, Έλενα Κωνσταντινίδου, Δημήτρης Μέξης, Δημήτρης Μποζούδης, Γιάννης Ξενιτόπουλος, Μαρία Πρέκα, Αντώνιoς Τζέλλος, Γιούλη Τόλκα, Αλέξης Ψυχής κι εγώ).
Το μεγάλο ατού είναι όμως, πως κατά την γνώμη μου, το θεατρικό είναι κατά πολύ ανώτερο των κινηματογραφικών διασκευών. Έπειτα έπρεπε να βρεθούν ακομπλάριστοι ηθοποιοί που να το διασκεδάζουν όταν παίζουν τις drag–queens. Ίσως το γεγονός ότι έβλεπαν εμένα να παίζω την Ζα-Ζά Ναπολί, χωρίς κανένα ενδοιασμό να τους βοήθησε. Δεν ξέρω. Πάντως βασανιστήκαμε περί τους 2,5 μήνες μέχρι να πάρουμε επίσημα και τα δικαιώματα του έργου.
Πόσο επίκαιρη πιστεύεις ότι είναι η παράσταση;
Απόλυτα. Η Μετάφραση της Νατάσας Κοντελετζίδου είναι αξιοθαύμαστα σύγχρονη και αναφορές σε πρόσωπα και καταστάσεις του τότε μεταφέρθηκαν με απόλυτη επιτυχία στο τώρα. Αυτό φαίνεται και από τις θετικές αντιδράσεις των θεατών.
Το “Κλουβί με τις Τρελές” αποτελεί στην ουσία μια σάτιρα στα ήθη της κοινωνίας. Ποια είναι αυτά τα ήθη που σατιρίζονται και γιατί;
Δεν είναι και λίγα τα θέματα που θίγονται μ’ αυτό το έργο. Η ανδροκρατούμενη κοινωνία. Η συντηρητική Πολιτική που έχει τις ευλογίες της Εκκλησίας. Οι σιδερένιες Κυρίες που κρύβονται πίσω από φαινομενικά ισχυρούς Πολιτικούς. Τα κουμπαριά που πρέπει να γίνονται ανάμεσα στους γόνους ίδιων ταξικά Οικογενειών. Η ομοφυλόφιλη οικογένεια. Ο σεξισμός. Η περιθωριοποίηση του ατόμου ακόμα και σε μια ομοφυλόφιλη σχέση. Η υποκρισία. Η σοβαροφάνεια. Οι Παπαράτσι που κυνηγούν ν’ αποθανατίσουν τα σκάνδαλα των Διασήμων. Το ποια είναι η καλύτερη μητέρα: αυτή που γέννησε κάποιον ή αυτή που τον ανέθρεψε; Η φοβία των καθαρόαιμων gay, απέναντι στους αμφισεξουαλικούς συντρόφους τους, ότι τελικά μπορούν να τους χάσουν από μια γυναίκα. Λατρεύω τον ρόλο του Αλμπέν ή Μπιν-Μπιν ή Ζα-Ζά Ναπολί, γιατί δεν υποκρίνεται κάτι διαφορετικό απ’ ότι είναι. Διαθέτει μια σχεδόν παιδική αθωότητα και δεν φοβάται να εκφράσει τα πραγματικά του αισθήματα. Ωστόσο κι αυτός στο τέλος θα δώσει δείγματα σεξισμού. Ίσως από αυτοάμυνα, όμως αποδεικνύει πόσο οι προκαταλήψεις είναι βαθιά ριζωμένες μέσα μας.
Έχουμε τη δυνατότητα στην Ελλάδα να αντιληφθούμε την έννοια της queer τέχνης;
Δεν νομίζω πως είμαι ο κατάλληλος για ν’ απαντήσω σ’ αυτό το ερώτημα. Διαισθάνομαι, πάντως, ότι οι περισσότεροι την προσεγγίζουν με ηδονοβλεπτική ματιά.
Πόσο ανεκτική θεωρείς ότι είναι η ελληνική κοινωνία σε θέματα διαφορετικότητας;
Έχουν γίνει σημαντικά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση, και με πολλούς αγώνες, Αλλά πιστεύω πως είμαστε ακόμα πολύ πίσω.
Άλλα καλλιτεχνικά σχέδια;
Σύντομα θα αρχίσουμε τα γυρίσματα μιας ταινίας μικρού μήκους, ο γνωστός «Μικρός Πρίγκιπας στην Έρημο της Σαλονίκης», σε συνεργασία με τον Θεόδωρο Ράκο, όπου τους ρόλους θα παίξουν άτομα με αναπηρία της Εταιρίας Σπαστικών Βορείου Ελλάδος, ενώ τον Αντουάν Ντε Σαιντ Εξιουπερύ, ο Γιάννης Ξενιτόπουλος. Επίσης επεξεργάζομαι θεατρικά ένα project, σχετικά με την Δίκη του Καζανόβα, και μια Αμερικάνικη κωμωδία που θα σκηνοθετήσει η Μαριλένα Μπιντεβίνου. Σας ευχαριστώ