Το ιδανικό της πυρηνικής οικογένειας -μια ζωή στα προάστια, σε σπίτι με λευκό φράχτη, ένα ή δυο παιδιά και ίσως ένα φιλικό σκυλί golden retriever- βρίσκεται υπό πολιορκία για αρκετό καιρό τώρα, από τους αμέτρητους γάμους που καταλήγουν σε διαζύγιο, συζύγους που απατούν, μεγαλύτερους σε ηλικία μπαμπάδες που έχουν δεύτερες οικογένειες και την επιβολή του προτύπου των γκέι ζευγαριών που θέλουν να έχουν παιδιά.
Ιστορίες για θετούς γονείς ή ετεροθαλή αδέρφια δεν μας σοκάρουν πλέον και τα παιδιά με δύο γονείς του ίδιου φύλου, οι λεγόμενες «ροζ οικογένειες», γίνονται όλο και πιο σύνηθες φαινόμενο. Το 2009, υπήρχαν περίπου 6.000 ζευγάρια του ίδιου φύλου στην Ολλανδία, τα οποία είχαν ένα ή περισσότερα παιδιά που ζούσαν μαζί τους. Αυτός ο αριθμός μεγαλώνει σταθερά σύμφωνα με την ολλανδική MdG, μια οργάνωση για LGBT υποψήφιους γονείς. Η υιοθεσία είναι μια επιλογή. Γκέι φίλοι μπορούν να δωρίσουν σπέρμα για γονιμοποίηση ή μια μήτρα λεσβίας να διατεθεί για να αναπτυχθεί ένα παιδί. Το να είσαι γκέι δεν σημαίνει πλέον ότι οι παππούδες και γιαγιάδες πρέπει να ξεχάσουν ότι θα αποκτήσουν εγγονάκια.
Μια άλλη πιθανότητα είναι ο διαμοιρασμός της φροντίδας και η από κοινού ανατροφή· δυο λεσβίες και δυο γκέι που έχουν μαζί ένα παιδί, ως μια οικογένεια με πολλά νοικοκυριά. Αυτή είναι η λύση στην οποία κατέληξαν δυο ζευγάρια και φίλοι, ο Jaco (35) και ο Sjoerd (27), με την Daantje (30) και την Dewi (29). Γνωρίζονται εδώ και δέκα χρόνια και συζητούσαν, εδώ και έξι χρόνια, το ενδεχόμενο να κάνουν παιδί όλοι μαζί. Αυτή η πιθανότητα πρόκειται να γίνει πραγματικότητα κάποια στιγμή τις επόμενες εβδομάδες.
Πέντε γονείς
Και τα δύο ζευγάρια είναι παντρεμένα. Υπάρχει επίσης ένας τρίτος άνθρωπος που αποτελεί κομμάτι του γάμου του Jaco με τον Sjoerd, εδώ και τρία χρόνια. Ο Sean (27) είναι καλλιτέχνης του τσίρκου από την Αυστραλία, που ζει στην Ολλανδία με τον Jaco και τον Sjoerd κάνα δυο χρόνια. «Τριάμισι» φωνάζει από την κουζίνα όταν με ακούει να ρωτάει τον Sjoerd πόσο καιρό ο Sean εμπλέκεται στη σχέση τους. Τι ακριβώς σημαίνει εμπλέκεται; «Ο Jaco και εγώ είμαστε μαζί περίπου οκτώ χρόνια. Δυστυχώς, δεν μπορούμε να παντρευτούμε και τον Sean, διαφορετικά θα το κάναμε χωρίς δεύτερη σκέψη», λέει ο Sjoerd. Ο Sean είναι αρκετά σημαντικό τμήμα της σχέσης τους και θα παίξει ισότιμο ρόλο στην ανατροφή του μελλοντικού γιου τους. Οι τρεις τους έχουν μοιράσει ισότιμα τη νομική κηδεμονία του παιδιού τους, όπως επίσης και με τις Daantje και Dewi.
«Πέντε γονείς με ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις, που βρίσκονται σε δυο διαφορετικά νοικοκυριά – αυτοί είναι οι όροι της συμφωνίας που υπογράψαμε και επικυρώσαμε όλοι», λέει η Dewi. Και έπρεπε να το κάνουν, διότι νομικά μιλώντας, η Ολλανδία δεν είναι αρκετά έτοιμη για πολυγονεϊκότητα. Πέρυσι, πέρασε ο νόμος για τις λεσβίες γονείς, που αναγνωρίζει τα δικαιώματα του γονέα που δεν κυοφορεί το παιδί στα ζευγάρια λεσβιών ως ίσα, με εκείνα της βιολογικής μητέρας. Αλλά στην Ολλανδία, ένα παιδί μπορεί να έχει το πολύ δύο νόμιμους γονείς. Σε έναν γάμο, αυτοί οι γονείς είναι σε γενικές γραμμές η βιολογική μητέρα και ο σύζυγός της ή η σύζυγός της, αλλά η βιολογική μητέρα μπορεί να ορίσει κάποιον άλλον ως νόμιμο δεύτερο γονέα.
Διασταυρούμενη «γονιμοποίηση»
Ως εκ τούτου, η βιολογία δεν είναι υποχρεωτικό να αντιστοιχεί στη νομική κατάσταση του γονέα και οι νόμοι για τα γονεϊκά δικαιώματα έχουν βελτιωθεί
σημαντικά για τους γκέι γονείς τα τελευταία χρόνια. Η πολυγονεϊκότητα, ωστόσο, εξακολουθεί να είναι περίπλοκη υπόθεση λόγω του νομικού ορίου των δύο γονέων ανά παιδί. Στην περίπτωση της πεντα-γονεϊκής οικογένειας των Jaco, Sjoerd, Sean, Dewi και Daantje, ένας από τους άνδρες πήρε το ρόλο του νόμιμου γονέα Νο2, αντί της Dewi, που αρχικά είχε το νόμιμο δικαίωμα να πάρει τη θέση λόγω του γάμου της με την Daantje.
Dewi: «Θέλαμε να διασφαλίσουμε ότι νομικά υπάρχει ένας γονιός σε κάθε νοικοκυριό, διότι έχουμε εξ ημισείας την ανατροφή». Sjoerd: «Το πλεονέκτημα είναι ότι εάν εμείς οι άνδρες πάμε διακοπές με τον γιο μας, δεν θα μας σταματήσουν στο τελωνείο επειδή ταξιδεύουμε με ένα παιδί το οποίο νομικά μιλώντας δεν είναι δικό μας».
Dewi: «Εάν η Daantje και εγώ ταξιδέψουμε με τον γιο μας, θα χρειαστούμε επίσημη άδεια κηδεμόνα από τον Jaco, επειδή το μωρό θα έχει το επώνυμό του». Sjoerd: «Οι νόμοι δεν ήταν γραμμένοι για ανθρώπους σαν κι εμάς, έτσι συνεχώς ψάχνουμε τον καλύτερο τρόπο για να κάνουμε τα πράγματα λειτουργικά και για τους πέντε μας. Μερικές φορές αυτό μπορεί να σε κάνει λίγο οπορτουνιστή. Δεν έχω νομική σχέση με τον γιο μου, οπότε δεν δικαιούμαι γονεϊκή άδεια όταν θα γεννηθεί. Αλλά θέλω να είμαι εκεί, οπότε πλέον έχω μια δήλωση από την Daantje και τον Jaco που λέει ότι φροντίζω το παιδί τους, γεγονός που μου δίνει το δικαίωμα άδειας θετού γονέα, έστω κι αν δεν είμαι θετός γονέας. Είναι πολύ περίπλοκο για όποιον εμπλέκεται και όχι ιδανικό για κανένα μας – νομικά μιλώντας, διότι στην πράξη νομίζω ότι η κατάστασή μας είναι ιδανική».
Οι ρόλοι έχουν επίσης μοιραστεί με τέτοιο τρόπο που καλύπτονται οι συναισθηματικές ανάγκες όλων.
Dewi: «Έχουμε προχωρήσει σε υψηλού βαθμού διασταυρούμενη γονιμοποίηση για να διασφαλίσουμε ότι είμαστε όλοι καλυμμένοι, για να το πω κι έτσι. Το μωρό μας θα έχει το μεσαίο όνομα του Sean ως μεσαίο όνομά του και το Dewi ως δεύτερο μεσαίο όνομά του». Ρωτάω εάν ήταν δύσκολο να καταλήξουν σ’ ένα πρώτο όνομα που θα άρεσε σε όλους, αλλά η Dewi μου είπε ότι δεν ήταν. «Είχαμε ήδη διευθετήσει το θέμα του ονόματος πριν καν να μείνουμε έγκυος».
Η Daantje στον καναπέ με τα πόδια της σηκωμένα
Οι νομικές πτυχές της πολυγονεϊκότητας είναι αρκετά πολύπλοκες ως έχουν, αλλά τι γίνεται με την πρακτική πλευρά του πράγματος – κοιμήθηκαν μαζί για να υπάρξει εγκυμοσύνη; «Όχι, αυτό δεν ήταν κάτι που θέλαμε να κάνουμε. Πριν από ένα χρόνο, πήγαμε όλοι για κάμπινγκ και αποφασίσαμε ότι ήταν καιρό να βάλουμε το σχέδιο μπροστά. Δυο μήνες αργότερα κάναμε την πρώτη μας προσπάθεια: οι Daantje και Dewi ήταν στο ένα δωμάτιο και εμείς ήμασταν στο άλλο – για να κάνουμε προθέρμανση», λέει ο Sjoerd.
Dewi: «Είχαμε διαβάσει κάπου ότι το σπέρμα μπαίνει ευκολότερα εάν η γυναίκα έχει οργασμό τη διάρκεια της γονιμοποίησης, λόγω της βλέννας και της συστολής του τραχήλου της μήτρας».
Sjoerd: «Κάποια στιγμή η Dewi φώναξε: «Είμαστε έτοιμες» και τότε μπήκαμε στο δωμάτιό τους με το βαζάκι του σπέρματος. Dewi: «Το βράδυ του γάμου μας, κάποιος μας είχε δώσει δώρο μερικά πουάρ, αλλά εκείνη την πρώτη φορά αποδείχθηκε ότι ήταν πολύ μεγάλα. Είχαν πολύ αέρα και το σπέρμα κατέληξε σε μέρη που δεν θα έπρεπε».
Sjoerd: «Εκείνη η πρώτη φορά δεν ήταν μεγάλη επιτυχία, στην πραγματικότητα ήταν πραγματική καταστροφή». Dewi: «Στη διάρκεια εκείνης της πρώτης ωορρηξίας, τα παιδιά ήρθαν στο δωμάτιο πέντε φορές στη σειρά και κάθε φορά μετά τη γονιμοποίηση, η Daantje θα καθόταν στον καναπέ με τα πόδια όρθια στον αέρα και έπειτα θα πίναμε ένα φλιτζάνι τσάι ή κάτι τέτοιο».
Sjoerd: «Ήταν λίγο περίεργο στην αρχή, αλλά μετά από λίγο είναι τύπου «θα βάλω ένα φλιτζάνι καφέ και θα σερφάρω στο Ίντερνετ λιγάκι»». Dewi: «Ευτυχώς, καταφέραμε να μείνουμε έγκυος το δεύτερο μήνα. Θυμάμαι ότι σκεφτόμουν «φαντάσου να πρέπει να το κάνεις αυτό για έναν ολόκληρο χρόνο» την όλη διαδικασία με τα βαζάκια σπέρματος και τα πουάρ κ.λ.π.». Sjoerd: «Μετά από λίγο, η εκσπερμάτιση γίνεται απλά κάτι πολύ φυσικό, πρακτικό πράγμα. Συχνά ακούω από ετεροφυλόφιλα ζευγάρια ότι προσπαθώντας να συλλάβουν αρκετό καιρό, το σεξ σταματά να είναι διασκεδαστικό. Φαντάζομαι ότι θα ήταν καλύτερα εάν προσπαθούσαν να συλλάβουν και με αυτό τον τρόπο. Τουλάχιστον έτσι το σεξ παραμένει σεξ και δεν γίνεται αγγαρεία».
5 γονείς, 11 παππούδες και γιαγιάδες και 21 θείες και θείοι
Οι δυο οικογένειες ζουν σε απόσταση μόλις 5 λεπτά με το ποδήλατο τώρα, αλλά το Νοέμβριο, όταν το μωρό θα είναι περίπου τριών μηνών, θα μετακομίσουν σε διαφορετικούς ορόφους στο ίδιο κτήριο. Σκέφτηκαν ότι θα ήταν πιο βολικό, γιατί το μωρό θα περνάει το μισό χρόνο με την Dewi και την Daantje, και τον υπόλοιπο με τους Sjoerd, Jaco και Sean. Προσφάτως, η Dewi κατέβαινε από τα σκαλιά στο συγκρότημα διαμερισμάτων όπου μένει όταν έπεσε πάνω σε ένα γείτονα που ζει στον από κάτω όροφο. Της είπε ότι πουλούσε το διαμέρισμά του και έτσι αμέσως οι Jaco, Sjoerd και Sean άρπαξαν την ευκαιρία. «Πόσα θέλεις για αυτό;», τον ρώτησαν και αυτό ήταν που πλήρωσαν. Sjoerd: «Γίνονται όλα επειδή θα έχουμε παιδί, αλλά με μία ευρύτερη έννοια έχει να κάνει με τη δημιουργία οικογένειας. Μπορεί να ζούμε σε δυο ξεχωριστά νοικοκυριά, αλλά νιώθουμε ότι είμαστε μια οικογένεια. Νομίζω ότι είναι όμορφο που μπορείς να δημιουργήσεις δεσμό σαν κι αυτό με άλλους ανθρώπους».
Η μεγάλη οικογένεια (το μωρό θα έχει 5 γονείς, 11 ενθουσιώδεις παππούδες και γιαγιάδες και 21 θείες και θείους) φαίνεται να έχει σκεφτεί καλά την απόφαση να αποκτήσουν μαζί παιδί και είναι προετοιμασμένοι για οποιοδήποτε θέμα προκύψει ενώ θα ανατρέφουν παρέα το παιδί.
«Είμαστε σε γελοίο βαθμό καλά προετοιμασμένοι», λέει ο Sjoerd. «Έχουμε ήδη επιλέξει τα σχολεία, τα πάντα. Κατά κύριο λόγο είναι οι άνθρωποι γύρω μας που προβλέπουν ότι θα υπάρξουν προβλήματα, αλλά δεν είναι αλήθεια ότι όσο περισσότεροι άνθρωποι εμπλέκονται με κάτι, γίνεται δυσκολότερη η λήψη μιας απόφασης. Με μας, δεν υπάρχει πολύς χώρος για να είναι κανείς παράλογος – εάν είστε δυο άτομα, μπορεί να εμπλακείτε σε μια συναισθηματική συζήτηση όπου και οι δύο θέλετε να κερδίσετε. Αλλά όταν είναι πέντε οι εμπλεκόμενοι, είναι αναγκασμένοι να καταλήξουν σε λογική συναίνεση».
Η Dewi μας λέει ότι εξεπλάγη που δέχθηκε επίκριση από την LGBT κοινότητα, με την οποία εμπλέκονται στενά όλοι τους. «Κάποιοι λένε πράγματα στην Daantje και σε μένα, τύπου «δεν έπρεπε να μπλέξετε άνδρες σ’ αυτό» και στα αγόρια «να προσέχετε με αυτές τις λεσβίες, θα σας πάρουν μακριά το παιδί σας». Όλα έχουν να κάνουν με την ιδιοκτησία, τους φόβους και το «εγώ»». Sjoerd: «Για τις στερεοτυπικές απόψεις ανδρών και γυναικών, ότι εμείς οι άνδρες θα είμαστε εκεί μόνο για τα καλά, τις μέρες διασκέδασης με τον μπαμπά και ότι η Daantje και η Dewi θα πλημμυρίσουν με ορμόνες και θα μετατραπούν σε υπερπροστατευτικές μαμάδες-αρκούδες, δεν πιστεύω ότι έτσι θα γίνουν τα πράγματα».
Υπάρχει ακόμα χρόνος για να πας στο μπαρ
Ένα άλλο πρόβλημα για το οποίο φίλοι και οικογένειες φαίνεται να ανησυχούν είναι το τι θα γίνει εάν η Daantje και ο Jaco, οι γονείς σύμφωνα με τον νόμο, σκοτωθούν σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα. «Αλλά», λέει ο Sjoerd, «εάν συνέβαινε κάτι τέτοιο, θα ήταν μικρότερο πρόβλημα για μας από ότι για μια παραδοσιακή οικογένεια με μόνο ένα ζευγάρι γονιών. Εύχομαι να είχαν όλοι ένα τέτοιο «δίχτυ» ασφαλείας. Εάν ξαφνικά χάσω τη δουλειά μου, ο γιος θα συνεχίσει να μπορεί να κάνει μάθημα βιολιού ή ό,τι άλλο θέλει. Δεν καταλαβαίνω γιατί περισσότερα ζευγάρια δεν κάνουν μαζί παιδιά. Βλέπεις όλους αυτούς τους νέους γονείς μόλις να επιβιώνουν τα πρώτα χρόνια. Δεν κοιμούνται καθόλου και βλέπουν ελάχιστα τους φίλους τους. Εμείς θα εξακολουθούμε να έχουμε ενέργεια μερικές μέρες της εβδομάδας για να βγούμε και να δούμε τους φίλους μας και να μιλήσουμε και για άλλα θέματα εκτός από μωρά».
Οι φίλοι τους βλέπουν το πλεονέκτημα εδώ. Η Dewi μας λέει ότι πολλοί συνάδελφοι και ετεροφυλόφιλα ζευγάρια που γνωρίζουν την περίπτωση, είχαν θετική στάση όταν τους είπαν τα σχέδιά τους – ιδιαιτέρως το ότι θα μπορούν να κοιμηθούν ανά τακτά διαστήματα φαίνεται ελκυστικό σε άλλους γονείς. Αλλά, επίσης, η ιδέα των διαφορετικών επιρροών που έχουν πέντε άνθρωποι σε ένα παιδί. «Στη δεξαμενή των ταλέντων μας έχουμε τη γιόγκα, τα ακροβατικά, τη μουσική, την πολιτική και την εκπαίδευση», λέει ο Sjoerd. «Οι πέντε είμαστε πολύ διαφορετικοί, αλλά αυτή είναι η δύναμή μας».
Ο τοκετός
Το μωρό θα γεννηθεί σε μια εβδομάδα. Όλοι οι γονείς σχεδιάζουν να είναι παρόντες στον τοκετό – στη διάρκεια της συνέντευξης με τους Sjoerd και Dewi, οι Jaco και Sean επέστρεψαν από το σπίτι των κοριτσιών όπου έστησαν την πισίνα για τον τοκετό. Η Dewi λέει ότι η Daantje χρειάστηκε χρόνο μέχρι να αποφασίσει ότι όλοι μπορούν να είναι παρόντες στον τοκετό. «Ήταν διαδικασία για εκείνη να ανοίξει σαν άνθρωπος για όλους εμάς με αυτό τον τρόπο. Εξάλλου είναι το σώμα της. Αλλά πραγματικά θέλει να είναι όλοι εκεί και νιώθει αρκετά άνετα με όλους τώρα για να μας έχει δίπλα της». Κατά τον τοκετό, όλοι έχουν μια αποστολή: ο Sjoerd θα φροντίσει τα σνακ και τα ποτά, ο Sean και ο Jaco θα κάνουν μασάζ όταν είναι απαραίτητο και η Dewi κυρίως θα στηρίζει τη σύντροφό της.
Ρωτάω εάν γνωρίζουν κάτι για την ψυχολογική προσκόλληση των μικρών παιδιών και ο Sjoerd μου λέει ότι μία φίλη του κάνει διδακτορικό πάνω στο θέμα. «Λέει ότι το βασικό είναι η συνοχή στην οικογένεια και αυτό είναι κάτι που μπορούμε να προσφέρουμε». Dewi: «Ο κόσμος ενός μωρού μεγαλώνει με τον καιρό, αλλά στα αρχικά στάδια ένα μωρό μπορεί να συνδεθεί με περίπου πέντε ανθρώπους. Οπότε στην περίπτωσή μας λειτουργεί τέλεια».
πηγή: vice.com
