Από τις 20 Φεβρουαρίου η Μαρία Αλιφέρη μεταμορφώνεται στη Βάιολετ Βέναμπλ, στην εμβληματική αντί- ηρωίδα του Tennessee Williams. Το “Ξαφνικά Πέρσι το Καλοκαίρι” ανεβαίνει κάθε Σάββατο και Κυριακή στη σκηνή του RABBITHOL, δημιουργώντας ένα πρωτότυπο και εξαιρετικά ενδιαφέρον σκηνικό αποτέλεσμα. Μια μάνα με το γνωστό οιδιπόδειο, η οποία προσπαθεί με κάθε τρόπο να αποκρύψει την ομοφυλοφιλία καθώς και τις συνθήκες θανάτου του γιου της. Μια ηθοποιός με τον αέρα αυθεντικής σταρ του σινεμά, που με παιδική απλότητα καταδικάζει την κοινωνία σε αναγκαστικό εξανθρωπισμό.
Περί παράστασης, ο λόγος…
Υποδύομαι την Βάιολετ Βέναμπλ στο “Ξαφνικά Πέρσι το Καλοκαίρι”. Η συνεργασία προέκυψε από κάλεσμα της σκηνοθέτιδας Φένιας Προβελεγγίου και της ομάδας. Το αποτέλεσμα είναι εξαιρετικό. Η πρόταση για συνεργασία είναι δική τους και είναι τελικά κάτι που το χαρήκαμε και οι δύο πλευρές. Και η παλιά φρουρά και η καινούρια. Είμαι πραγματικά πολύ χαρούμενη γι αυτό. Μιλάμε για έναν ρόλο που πια σε εμπειρία και ωριμότητα, μεγάλες ηθοποιοί στο θέατρο και στον κινηματογράφο έχουν καταπιαστεί. Γιατί είναι πολύπλοκος. Δεν είναι μονοδιάστατος. Είναι η μάνα η αριστοκράτισσα, η ερωτευμένη στην κυριολεξία με τον μοναχαγιό της, ο οποίος είναι gay και η ίδια ή το ξέρει και το καλύπτει, λόγω εποχής ή το διαισθάνεται και δεν θέλει να το παραδεχτεί, το αφήνει ασαφές ο Williams. Πράγμα που κάνει τον ρόλο αυτόν ακόμα πιο περίπλοκο γιατί γίνεται ένας άνθρωπος πολύ σκληρός και απόλυτος για να προστατεύσει τη φήμη του γιου της που είναι ποιητής. Η ίδια τον θεωρεί μεγάλο. Δεν ξέρουμε βέβαια από τον Williams αν ισχύει. Είναι σαφώς βιωματικό το έργο, γιατί ο ίδιος ο Williams είχε φοβερά για την εποχή του προβλήματα, επειδή ήταν ομοφυλόφιλος. Είναι πολύ σκληρό το έργο, πολύ ρεαλιστικό και πάρα πολύ ποιητικά δοσμένο από τον ίδιο τον συγγραφέα. Η Φένια πέτυχε ακριβώς αυτό με μια αλχημεία, το εννοώ, μοναδική. Δεν το ανέβασε κλασικά. Έχει μια σημερινή αντίληψη που ανέδειξε πολλά σημεία που για πολλά χρόνια δεν είχαν αναδειχθεί. Θεωρώ ότι είναι πολύ πετυχημένη παράσταση. Είναι ευρηματικός ο τρόπος που το έχει συλλάβει. Ένα πάντρεμα του παλιού με το καινούριο. Είναι μια παράσταση με πολλή ευστοχία. Το κατάλαβα από πολύ νωρίς στις πρόβες. Παλιότερες αντίστοιχες παραστάσεις που είχα δει δεν είχαν καταφέρει να μπουν στο ψαχνό του έργου και να βγάλουν στην επιφάνεια τόσα πράγματα, όσο στην παράσταση αυτή.
Ήταν εύκολο η Μαρία να γίνει Βάιολετ;
Όλα ήταν δύσκολα στον ρόλο. Είναι πολλά στοιχεία που δεν είναι δικά μου. Αυτή η ακραία σκληράδα που όμως έχει τις αιτιολογίες της. Είναι μια μάνα που λατρεύει το παιδί της και θέλει να το προστατέψει. Είναι, για να το πω έτσι λαϊκά, ψωνάρα. Μια αριστοκράτισσα αλλά και στην κοσμάρα της. Η δυσκολία ήταν να βρω, γιατί είναι ένας σκληρός και αντιπαθητικός ρόλος, τις αιτιολογίες της. Εγώ προσπάθησα να τις βρω. Όχι για να την δικαιολογήσω, αλλά για να την καταλάβω. Ώστε να βγει όλο αυτό. Για εμένα το κέντρο υπήρξε η λατρεία για τον γιο της. Υπερβολική ή μη δεν με πειράζει. Είναι μια μάνα που τον λατρεύει. Φτάνει στ΄ άκρα για να τον περιφρουρήσει και φτάνει να κάνει αυτά που κάνει. Εκεί είναι και η επικίνδυνη ισορροπία. Δεν είναι να πεις αν είναι καλή ή κακιά. Είναι ένας αληθινός, κατ΄την αντίληψη της, ο αγώνας που κάνει.
Υπάρχουν αντίστοιχες “Βάιολετ” στις μέρες μας;
Ασφαλώς, δεν είναι χθεσινός ο Tennessee Williams. Μ’ άλλες παραμέτρους, αλλά ασφαλώς υπάρχουν μανάδες που έχουν μια αρρωστημένη (θα το λέγαμε σήμερα) προσκόλληση με το παιδί τους. Πάντα θα υπάρχουν.
Και πως θα διαχειρίζονταν τον κομμάτι του gay παιδιού;
Θα υπήρχε θέμα ακόμα και σήμερα. Δεν είμαστε τόσο μπροστά, όσο νομίζουμε. Μακάρι να ήμασταν!
Εσείς τι έχετε να πείτε γι΄αυτό;
Να ξεκαθαρίσουμε κάτι. Αγαπώ τον άνθρωπο. Αυτό μόνο με νοιάζει. Σίγουρα έχουν γίνει κάποια βήματα μπροστά, αλλά χρειαζόμαστε πολλά ακόμα. Σημασία έχει ο άνθρωπος, αυτό λέει η φτωχή μου αντίληψη. Το κριτήριο για τον καθένα και την καθεμία δεν μπορεί να είναι τίποτα άλλο, παρά μόνο το πόσο άνθρωπος είναι. Μα τίποτα άλλο. Ούτε αν είναι άσπρος ή μαύρος, χριστιανός ή βουδιστής, Έλληνας ή Ελβετός, gay, straight, τρανς κλπ.
Στο κομμάτι των πολιτικών διεκδικήσεων;
Ως προς τη συμβίωση, αν δύο άνθρωποι αγαπιούνται και επιλέξουν να ζήσουν μαζί, ποιος είναι αυτός που μπορεί να αποφασίσει για το αντίθετο; Ποιος νόμος; Ποιος άνθρωπος; Ποιος και γιατί; Όλα αυτές οι αντιδράσεις που υπάρχουν μου φαίνονται αστείες. Εντάξει είναι και τραγικές. Έχω ζήσει στο παρελθόν πολύ πιο δύσκολες καταστάσεις για τα gay άτομα. Δεν το καταλαβαίνω όλο αυτό. Ποιος είναι αυτός που λέει όχι και ποιο είναι το κριτήριό του; Δεν υπάρχουν ταμπέλες. Ασφαλώς και πρέπει να υπάρχουν αυτά τα πολιτικά δικαιώματα. Ως προς την τεκνοθεσία που με ρωτάς, αυτό που ξέρω είναι ότι ένα παιδί χρειάζεται αγάπη. Με την απλή μου χωριάτικη σκέψη είναι αυτό.
Οπότε είστε υπέρ μιας κοινωνίας ανοιχτής, που να μιλά, για παράδειγμα, ανοιχτά για τη σεξουαλικότητά της;
Εννοείται. Το θεωρώ τόλμη να το κάνει κάποιος στις μέρες μας. Το είχε κάνει στα δικά μου χρόνια, ο Γιώργος Μαρίνος. Είχε πολύ ανδρισμό όλο αυτό που έκανε. Βλέπεις πόσο πίσω είμαστε ακόμη; Στο ξαναλέω, πρέπει να μάθουμε επιτέλους τα κριτήριά μας να είναι οι άνθρωποι.
Εσείς δηλαδή τι θα λέγατε σ’ έναν φίλο σας που σκέφτεται να κάνει coming out;
Θα σου πω κάτι. Είμαι σχεδόν 18 χρόνια δασκάλα. Τολμώ να πω ότι έχω “απελευθερώσει”, βάζω σε χιλιάδες εισαγωγικά τη λέξη, παιδιά που είναι gay και είχαν πρόβλημα με τον περίγυρό τους. Και καμαρώνω που βρήκαν το θάρρος να μιλήσουν και να ζήσουν με βάση τη φύση τους. Θυμάμαι να τους λέω. “Παιδιά είναι δικαίωμά σας. Αποφασίστε και πείτε το”. Όλες αυτές οι ενοχές, όλο αυτό το σκοτεινό κομμάτι είναι μεσαίωνας. Δεν κατάλαβα, που είναι ο πολιτισμός μας; Γιατί βάζουμε ταμπέλες και δεν βλέπουμε τον άνθρωπο. Αν το σκεφτείς γι αυτό έχουμε τόσο μίσος, τόσους πολέμους και τραγωδίες. Αυτή είναι η μαλακία μας, παγκοσμίως.
Εσείς είχατε εμπειρίες με γυναίκες που σας πλησίασαν ερωτικά;
Βέβαια, πάρα πολλές. Πάντα όμως απαντούσα με τον ίδιον τρόπο. Ότι απλώς συμβαίνει εγώ να μην είμαι gay. “Σας ευχαριστώ πάρα πολύ, με τιμάτε, αλλά δεν…” Απλά.
Θεωρείτε ότι είστε πιο μπροστά από την κοινωνία μας;
Ξέρεις κάτι; Αν το επίκεντρο, η ουσία της ζωής, είναι ο άνθρωπος δεν έχεις τέτοια θέματα. Έτυχε να δουλέψω από πολύ μικρή με τον εαυτό μου. Ποια είμαι; Τι κάνουμε εδώ; Γιατί υπάρχουμε; Όλα αυτά τα ερωτήματα, Από αρκετά νωρίς κατάλαβα ότι σημασία έχει ο άνθρωπος. Τίποτα άλλο. Η δουλειά μου δεν έχει νόημα, αν δεν με κάνει καλύτερη. Τα λεφτά μου δεν έχουν νόημα, αν δεν με κάνουν καλύτερη. Είναι όλα μάταια. Αν όλα αυτά δεν σε βελτιώνουν έστω κι ένα χιλιοστό είναι ηλιθιότητες.
Πληροφορίες παράστασης
Θέατρο RABBITHOLE Γερμανικού 20, Μεταξουργείο, Αθήνα Τ.Κ. 104 35
Ημέρα & Ώρες παραστάσεων: καθε Σαββατό και Κυριακή στις 21:15 απο 20 Φεβρουαρίου, για 12 παραστασείς.
Διάρκεια παράστασης: 105’
Τιμές: Κανονικό: 12€, Μειωμένο: 8€
Προπώληση: Ταμεία Θεάτρου, viva.gr, στα καταστήματα Public, Seven Spots, Παπασωτηρίου, Ιανός, Reload, Media Markt .
Πληροφορίες – κρατήσεις: (+30) 6988032942
Link: www.facebook.com/suddenlylastsummer2016/?fref=ts