Κάθε ηθοποιός γνωρίζει ότι θα έρθει εκείνη η στιγμή στην καριέρα του που θα κληθεί να αναμετρηθεί με τον Σαίξπηρ. Η “καλλιτεχνική σύγκρουση” άλλωστε με το κλασικό είναι αναπόφευκτη. Μια τέτοια στιγμή φαίνεται πως ζει τον τελευταίο καιρό και η Καίτη Κωνσταντίνου. Η ηθοποιός ενσαρκώνει τον Ριχάρδο Γ΄ κι απαντά στην “σαιξπηρική της πρόκληση” με έναν τρόπο που δεν θα μπορούσε να μας αφήσει αδιάφορους. Σημαντική επισήμανση: η παρακάτω συνέντευξη δεν έχει να κάνει με μια γυναίκα ηθοποιό που υποδύεται έναν ανδρικό ρόλο, κάτι εξάλλου αρκετά συνηθισμένο για τον κόσμο του θεάτρου. Έχει να κάνει με μια ηθοποιό που καλείται να ενσαρκώσει έναν εμβληματικό σαιξπηρικό χαρακτήρα, ξεπερνώντας τα στεγανά των έμφυλων διακρίσεων…
Από τις 17 Φεβρουαρίου η Καίτη γίνεται Ριχάρδος στο Σύγχρονο Θέατρο. Πως φτάσαμε ως εδώ;
Η πρόταση ήρθε από τον σκηνοθέτη Τάκη Τζαμαργιά. Μιλάγαμε για κάποιο άλλο έργο που θέλαμε να κάνουμε και έτσι σ’ έναν καφέ που πίναμε στον Πειραιά, δίπλα στη θάλασσα, με κοίταξε περίεργα και μου είπε: “Θα σε έβλεπα για Ριχάρδο”. Να σου πω την αλήθεια παραξενεύτηκα και θεώρησα ότι ήταν κάτι της στιγμής. Αν και η άλλη ιδέα που είχαμε προχωρούσε, όταν ο παραγωγός άκουσε για τον Ριχάρδο, ξετρελάθηκε. Έτσι είπαμε να το κάνουμε. Ήμουν, θυμάμαι, ακόμη διακοπές όταν είπα “εντάξει ας το κάνουμε”. Είναι τεράστιο το έργο, τεράστιος ο ρόλος και μεγάλη πρόκληση και ίντριγκα για έναν ηθοποιό.
Υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος λόγος που επιλέξατε τον Ριχάρδο να τον υποδύεται μια γυναίκα;
Βασικός σκοπός του σκηνοθέτη, δεν ήταν να σταθεί μόνο στο ότι μια γυναίκα ηθοποιός κάνει έναν ανδρικό ρόλο, αλλά να τονίσει – και εκεί βασίστηκε όλη του η ιδέα να το παίξει με γυναίκα- ότι ο Ριχάρδος στην ουσία είναι ένα άφυλο πλάσμα. Ένα πλάσμα που στήνει όλο το παιχνίδι της εξουσίας, οπότε θα ήταν ενδιαφέρον κατά την άποψη του, να μην έχει φύλο. Επίσης, ότι ο Ριχάρδος είναι ένας μεγάλος θεατρίνος, ένας ηθοποιός που στήνει όλη αυτό. Είναι σαν να σκηνοθετεί ο ίδιος τα πάντα. Στηριζόμενος λοιπόν σε αυτά, κόλλαγε πάρα πολύ να χρησιμοποιήσει μια γυναίκα σ΄έναν ανδρικό ρόλο. Σκοπός όλων μας πάντως είναι να μην μείνουμε σ΄ αυτό. Θέλουμε δηλαδή οι θεατές να ξεχάσουν ότι μια γυναίκα παίζει τον ρόλο. Νομίζω ότι μέχρι τώρα καλά πάνε τα πράγματα.
Υπήρχαν στιγμές που φοβήθηκες τον ρόλο του Ριχάρδου;
Ναι! Ξέρεις, το δύσκολο ήταν ότι είχα να κάνω με έναν τόσο μεγάλο (από καλλιτεχνικής πλευράς) ρόλο. Με ένα τέτοιο κείμενο. Εν τω μεταξύ, έχουμε κρατήσει μια μετάφραση κάπως πιο παλιά, του Καρθαίου, η οποία είναι πιο ποιητική. Αυτό είναι που φοβήθηκα πιο πολύ. Το να αποδώσεις τον λόγο με σαφήνεια. Η δουλειά και του σκηνοθέτη ήταν να κρατήσουμε αυτή τη μεγάλη ποίηση του Σαίξπηρ. Να αποδοθεί με ένα άμεσο και μοντέρνο παίξιμο. Η αγωνία μου η μεγάλη, αν θέλεις, ήταν να μπορέσω να παίξω αυτόν τον ρόλο, όχι όμως γιατί είναι ένας ανδρικός χαρακτήρας. Αλλά γιατί είναι Σαίξπηρ. Έχουν μια ιδιαιτερότητα τα κείμενά του. Είναι δύσκολα κείμενα. Είναι μεγάλα. Το να κάνεις έναν ανδρικό ρόλο, εντάξει δεν είναι και τόσο φοβερό. Εξάλλου στο εξωτερικό ο Ριχάρδος έχει παιχτεί πολλές φορές από γυναίκες. Πάρα πολλές φορές γυναίκες έχουν παίξει ανδρικούς ρόλους και βέβαια στην Ελλάδα είναι πολύ συχνό άνδρες να παίζουν γυναικείους ρόλους.
Μίλα μας λίγο για τον Ριχάρδο;
Εντάξει, πρόκειται για έναν αρνητικό χαρακτήρα. Από γραφής. Ένας ήρωας με στόχο να αποκτήσει το στέμμα και κάνει τα πάντα για να το πετύχει. Δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε ότι όλη του αυτή η διαπλοκή γίνεται σε έναν εντελώς σάπιο περιβάλλον. Σ΄ όλη τη διάρκεια του έργου, βγάζει τα κακώς κείμενα της υπάρχουσας εξουσίας. Για μένα είναι ένας χαρακτήρας που είναι αρνητικός, είναι αντιπαθής, αλλά γίνεται και αντιεξουσιαστής. Γιατί, όταν κατακτά το στέμμα, την ξεφτιλίζει λίγο την εξουσία. Κάτι που κάνει κι από πριν. Σε όλο το έργο δεν ασχολείται με τη συνείδηση. Θεωρεί ότι η συνείδηση είναι για τους δειλούς. Έρχεται όμως ένας τελευταίος μονόλογος, στον οποίο μπορεί να γίνει συμπαθής, όταν ανακαλύπτει τη συνείδηση του και θεωρεί ότι κανείς δεν τον αγαπάει. Σκοπός μας, επίσης, είναι μην πιάσουμε μόνο το πρώτο επίπεδο. Απλά ένας κακός χαρακτήρας. Μ’ αρέσει λίγο να ανατρέπω τις καταστάσεις και να ψάχνω βαθύτερα τέτοιους ακραίους χαρακτήρες.
Και τι ανακάλυψες στην περίπτωση του Ριχάρδου;
Καλά αυτά είναι πιο προσωπικά ζητήματα. Ήθελα να του βρω το χιούμορ του, γιατί έχει χιούμορ. Και να αποδοθεί όχι ως ο χασάπης, ο μακελάρης. Ναι, είναι ένας – αν μη τι άλλο- χαριτωμένος άνθρωπος. Μην ξεχνάμε ότι είναι ένας πολύ γοητευτικός χαρακτήρας. Σαγηνεύει με τον λόγο του, το πνεύμα του. Δεν έχει άλλα όπλα. Κατά τ’ άλλα είναι ένας κακοφτιαγμένος άνθρωπος. Εξάλλου, έχω υποδυθεί και στον παρελθόν έναν κακό χαρακτήρα.
Σε ποιον χαρακτήρα αναφέρεσαι;
Στη Σωσώ από τα Εγκλήματα. Ήταν ένας κακός χαρακτήρας. Δεν μ’ αρέσει να μένω όμως μόνο εκεί. Ότι είναι κακός. Μ΄ αρέσει λίγο να δικαιολογώ και να πηγαίνω πιο βαθιά. Εντάξει, στα “Εγκλήματα” είχαμε και ένα κείμενο, που το χιούμορ ήταν τόσο έντονο που λίγο λύτρωνε τις καταστάσεις. Τον Ριχάρδο πάντως δεν θέλω να τον αθωώσω, απλά θέλω να τον συμπαθήσουν. Να δουν ότι είναι ένα ανθρωπάκι στο τέλος. Αυτό!
Σε έχουμε δει να υποδύεσαι ρόλους που σχετίζονται με κοινωνικά στερεότυπα. Όπως αυτόν της τρανς γυναίκας στο σήριαλ “Κάπου σε ξέρω”. Δεν φοβάσαι την καρικατούρα;
Αν είναι ένας ρόλος, ο οποίος έχει να μου πει κάτι, όχι. Αν είναι ένας ρόλος που θέλει να εκφράσει πράγματα, δεν με ενδιαφέρει τίποτα άλλο. Θεωρώ ότι στην Ελλάδα έχουν παιχτεί κάποιοι τέτοιοι ρόλοι πιο επιτυχημένα και άλλες φορές με έναν φοβικό χαρακτήρα. Η καρικατούρα πάντως εμένα δεν με ενδιαφέρει και πολύ. Μου αρέσει να βλέπω την αλήθεια του κάθε ρόλου. Δεν έχω πρόβλημα και δεν φοβάμαι να υποδυθώ έναν ρόλο που θα μ’ αρέσει και που θα μπορώ να βρω δίοδο να εκφραστώ. Ίσα ίσα, όση μεγαλύτερη μεταμόρφωση έχει ένας ρόλος, με ιντριγκάρει ακόμη περισσότερο. Όπως τώρα στον Ριχάρδο. Με χαροποίησε ιδιαίτερα αυτό το στραπατσάρισμα στην εμφάνισή μου. Δεν είμαι από τις ηθοποιούς που θέλουν να φαίνονται πάντα όμορφες. Δεν με αφορά. Το σημείο εκκίνησής μου για έναν ρόλο, είναι να μ’ αρέσει και να μπορώ να βρω στοιχεία που να είναι ενδιαφέροντα, ανατρεπτικά και να μπορώ να εμβαθύνω λίγο πιο πολύ. Πρέπει να πω ότι πάντα αισθάνομαι υποδεέστερη από τον ρόλο, πιο χαζή. Κατά την άποψη μου, αν ένας ηθοποιός θεωρήσει τον εαυτό του πιο έξυπνο από τον ρόλο, κάνει λάθος. Πρέπει να τον αγαπήσεις, να τον σεβαστείς.
Δεν ξέρω αν οι ρόλοι μου ξεπερνούν τα στερεότυπα. Και να σου πω και την αλήθεια; Κάποιος μου είπε ότι είναι πολύ επαναστατικό, αυτό που κάνεις φέτος. Δεν το βλέπω έτσι. Δεν είμαι πάντως άνθρωπος του στερεότυπου και δεν είμαι και άνθρωπος που θέλω να προκαλώ. Οπότε, δε γίνεται με αυτό το σκεπτικό. Τώρα αν σπάνε κάποια στερεότυπα; Λειτουργώ πάντως με το ένστικτό μου, με το μυαλό μου και την ψυχή. Αν όντως συμβαίνει αυτό, καλό είναι. Τα στερεότυπα υπάρχουν εξάλλου για να τα σπάμε. Χαίρομαι. Ο στόχος του καλλιτέχνη είναι κι αυτός!
Ποια είναι η γνώμη σου για το σύμφωνο συμβίωσης;
Ευτυχώς και δόξα τω θεό! Θα σου πω όμως κάτι και θέλω να καταλάβεις τι εννοώ. Προφανώς και ήταν ένα τεράστιο βήμα αυτό που έγινε. Διαφωνώ λίγο με τα πολλά πανηγύρια και τις χαρές. Θα σου εξηγήσω γιατί. Όταν μιλάμε για τις ελευθερίες του ανθρώπου, δεν μπορούμε να χαιρόμαστε και να πανηγυρίζουμε για τα αυτονόητα. Γιατί είναι αυτονόητα! Είναι σαν να μου πει κάποιος ότι είμαι ελεύθερη και να βγω και να πανηγυρίσω. Εντάξει! Ίσως καλά κάναμε και πανηγυρίσαμε. Νομίζω όμως, ότι είναι ένα πράγμα που δεν διαπραγματεύεται. Δεν συζητιέται η ελευθερία κάποιου.Τι να συζητήσεις δηλαδή; Έλα εδώ να δούμε αν πρέπει να είμαι ελεύθερος; Κάπως έτσι το βλέπω. Σαφέστατα και είναι ένα πολύ καλό βήμα για τη δική μας κοινωνία.
Για την τεκνοθεσία;
Εδώ δεν έχω άποψη. Προφανώς και δε διαφωνώ. Σκέφτομαι ότι αυτό θα ήταν ιδανικό σε μια άλλη κοινωνία. Αναρωτιέμαι, χωρίς να έχω σαφή θέση και άποψη, για τη δική μας κοινωνία. Γιατί έχω την αίσθηση ότι η κοινωνία εδώ είναι πολύ πίσω. Σε μια άλλη κατάσταση συμφωνώ απόλυτα. Και πάλι όμως σου λέω, ότι δεν το κρίνω αυτή τη στιγμή. Είμαι απλώς μπερδεμένη. Σαφέστατα όμως, όταν δύο άνθρωποι θέλουν να τον κάνουν, καλά κάνουν. Είναι ανάγκη τους προσωπική και κανείς δεν είναι σε θέση να κρίνει και να προβαίνει σε δηλώσεις διάφορες.
Σε μια κοινωνία σαν τη δική μας, πρέπει τα επώνυμα άτομα να δηλώνουν ανοιχτά τη σεξουαλικότητά τους;
Αυτά τα πρέπει με εκνευρίζουν λίγο. Είναι η προσωπική ζωή του καθενός. Δεν είμαι άνθρωπος του πρέπει. Είμαι άνθρωπος της ελεύθερης βούλησης. Θα σου πω ότι δεν μ αρέσει ο ρατσισμός, ότι δεν μ’ αρέσει να μιλάμε για τη διαφορετικότητα φασιστικά. Αλλά από εκεί και πέρα, αν κάποιος πρέπει να είναι υποχρεωμένος να κάνει κάτι, όχι. Κακώς μπαίνει το θέμα, πες το μωρέ εσύ που είσαι πιο γνωστός. Ξέρεις δεν μ΄αρέσει όλο αυτό. Και εγώ είχα έναν φίλο που βγαίναμε και έλεγε πάντα “γεια σας είμαι gay”. Αυτό εγώ δεν το καταλαβαίνω, το θεωρώ χαζό γιατί κανέναν δεν έχω δει να λέει “γεια σας είμαι straight”. Κατάλαβες; Δεν καταλαβαίνω αυτό τον διαχωρισμό. Γιατί για εμένα δεν υπάρχει!
Είναι η κοινωνία μας ομοφοβική/τρανσφοβική;
Βέβαια! Υπάρχει μια εξέλιξη προς το καλύτερο. Αλλά είναι ακόμη! Υπάρχει αυτός ο ρατσισμός από τα πρώτα χρόνια. Από τα σχολεία!
Για τον ρόλο της Σωσώς, θα μας πεις κάτι;
Ήταν πολύ αγαπημένη δουλειά αυτή. Πολύ τολμηρή δουλειά, πολύ ανατρεπτική και διαχρονική. Ακόμα και τώρα στέκεται.
Πληροφορίες
Παραστάσεις: Τετάρτη & Κυριακή στις 7μμ/Πέμπτη, Παρασκευή & Σάββατο στις 9μμ
Διάρκεια παράστασης : 2 ώρες και 10 λεπτά
Σύγχρονο Θέατρο: Ευμολπιδών 45, Γκάζι