Vasilis Thanopoulos
Το όνειρο της Κίκι είναι το τελευταίο δημιούργημα του Δημήτρη Οικονόμου και όπως ο ίδιος λέει το πιο γλυκό του όνειρο. Εμείς, θέλοντας να μάθουμε και τα υπόλοιπα όνειρα του ιδιαίτερου αυτού συγγραφέα, καθίσαμε σε ένα τραπέζι και τον ανακρίναμε…
Δημήτρη, η τελευταία σου συγγραφική δημιουργία είναι “Το Όνειρο της Κίκι” ένα θεατρικό βασισμένο στη ζωή της Κίκι του Μον Παρνάς. Γιατί αποφάσισες να ασχοληθείς με αυτό το πρόσωπο;
Η αλήθεια είναι πως η απόφαση δεν ήταν δική μου αλλά του Κωνσταντίνου Τσονόπουλου, που είναι και ο σκηνοθέτης της παράστασης. Το περασμένο Πάσχα λοιπόν που είχα κατέβει στην Αθήνα, κάναμε διάφορες συζητήσεις με τον Κωνσταντίνο και ο ίδιος μου πρότεινε να γράψω ένα μονόλογο για τη ζωή της Κίκι του Μον Παρνάς με σκοπό να γίνει θεατρική παράσταση. Μου έδωσε λοιπόν κάποιες πληροφορίες για τη ζωή της, ένα βιβλίο και την επόμενη μέρα έφυγα για Θεσσαλονίκη. Οι πληροφορίες αυτές άρχισαν να γίνονται περισσότερες και να παίρνουν σιγά – σιγά μορφή καθώς αποτυπώνονταν στο χαρτί. Η αγάπη μου για την Κίκι είχε ήδη ξεκινήσει και χωρίς να το καταλαβαίνω η ιστορία της έγινε λόγος, εικόνα, συναισθήματα, μουσική, φως αλλά και πόνος, πάθος, αγωνία και τελικά θέατρο. Ζωή.
Τι συμβολίζει για εσένα η Κίκι του Μον Παρνάς;
Είπα ζωή και μάλλον αυτό ακριβώς είναι για μένα η Κίκι! Η Κίκι έζησε με πάθος ολόκληρη τη ζωή της. Ήταν ο εαυτός της. Κάποιοι διαβάζοντας το βιβλίο ίσως να πουν πως τελικά είναι ένας κατεστραμμένος άνθρωπος, γιατί τα πάθη της την οδήγησαν στο τέλος της, μιας και πέθανε σε ηλικία 52 χρόνων με μόνη παρέα τα πάθη της, το αλκοόλ και τα ναρκωτικά. Ξέρετε όμως κάτι; Δεν έχει σημασία τελικά το τέλος. Σημασία έχει η πορεία και ο δρόμος. Σημασία έχει να είσαι ζωντανός. Να είσαι αληθινός. Να αποδέχεσαι τον εαυτό σου και τους ανθρώπους. Να είσαι ο εαυτός σου! Για μένα αυτό συμβολίζει η Κίκι. Την ανάγκη που πρέπει να κυριεύει όλους τους ανθρώπους. Να είμαστε ο εαυτός μας και να μην εγκλωβιζόμαστε σε καλούπια, φόρμες και στερεότυπα.
Και από το βιβλίο στο Θέατρο Άλμα. Πως προέκυψε η συνεργασία αυτή;
Όπως ανέφερα και παραπάνω αυτή η συνεργασία είχε από την αρχή αυτό το σκοπό. Να γίνει δηλαδή θεατρική παράσταση. Το καλοκαίρι λοιπόν και ενώ το κείμενο ήταν έτοιμο, το μόνο που έλειπε ήταν να καταλήξουμε με τον σκηνοθέτη Κωνσταντίνο Τσονόπουλο στο ποιά θα ερμηνεύσει αυτή τη γυναίκα και θα γίνει ένα με την πολυτάραχη και τόσο έντονη ζωή της. Διαβάζαμε και ξαναδιαβάζαμε το κείμενο μιας και όλο το καλοκαίρι ήμουν στην Αθήνα και τελικά καταλήξαμε. Στο μυαλό μου ωστόσο από την αρχή ήταν μόνο ένα όνομα. Νταίζη Σεμπεκοπούλου. Το πρότεινα λοιπόν στον Κωνσταντίνο και μου είπε προχώρησέ το. Έστειλα τότε μήνυμα στην Νταίζη και της είπα πως έχω γράψει ένα μονόλογο που μόνο αυτή θα μπορούσε να ερμηνεύσει. Μετά από λίγες μέρες με πήρε τηλέφωνο και μου είπε πόσο πολύ θέλει να το κάνει. Αυτό ήταν. Είχαμε βρει τη δική μας Κίκι. Κι όπως λέει η ίδια «Αν ζούσα εκείνη την εποχή θα ήμουν σίγουρα η Κίκι».
Αφού λοιπόν βρήκαμε την ηθοποιό όλα τα υπόλοιπα άρχισαν να γίνονται το ένα μετά το άλλο. Την παραγωγή ανέλαβε η Θεατρική Εταιρεία ArtNoir και την έκδοση του βιβλίου ο εκδοτικός οίκος με τον οποίο συνεργάζομαι, «Εκδόσεις iwrite», όπου τους πήγα το κείμενο ένα μεσημέρι και το ίδιο απόγευμα μου είπαν το προχωράμε.
Το Όνειρο της Κίκι ήταν πια πραγματικότητα. Ο Κωνσταντίνος Τσονόπουλος στη σκηνοθεσία, η Θάλεια Χαραρά ως βοηθός σκηνοθέτη, στην καλλιτεχνική επιμέλεια ο Γιάννης Βούρος και στη μουσική επιμέλεια – σύνθεση ο Ευστάθιος Σούλης, στο πιάνο επί σκηνής η Κατερίνα Δευτερέβου, στο σχεδιασμό του φωτισμού η Ελευθερία Ντεκώ και φυσικά στο ρόλο της Κίκι, η μοναδική Νταίζη Σεμπεκοπούλου. Δευτέρα 14 Δεκεμβρίου λοιπόν και με τη βοήθεια αρκετών ακόμη ανθρώπων που μας βοήθησαν η Κίκι πήρε “σάρκα και οστά” στο Θέατρο Άλμα.
Πως αισθάνθηκες όταν είδες τη δημιουργία σου να αποκτά “σάρκα και οστά”;
Δεν θα το πιστέψετε αλλά το πώς αισθάνθηκα είναι κάτι που το συνειδητοποίησα στην τελευταία παράσταση που δόθηκε στην Αθήνα, στο Θέατρο Άλμα, την Τρίτη 9 Φεβρουαρίου. Αυτή η παράσταση ήταν πολύ ιδιαίτερη παράσταση για μένα! Καμιά φορά αναρωτιέμαι …έγραψα το κείμενο …είδα την παράσταση, για την ακρίβεια την έβλεπα κάθε φορά που κατέβαινα στην Αθήνα. Δεν μου έφτανε μόνο μία φορά. Η ανταμοιβή που έπαιρνα κάθε φορά βλέποντας τα πρόσωπα των θεατών να φεύγουν μ’ ένα γλυκό χαμόγελο στα χείλη δεν περιγράφεται! Να! Είπα χαμόγελο και θυμήθηκα πάλι το μήνυμα που έστειλα στην Νταίζη Σεμπεκοπούλου για να κάνει την Κίκι! Την Κίκι που ο Κωνσταντίνος Τσονόπουλος την αγάπησε πριν από όλους μας και τη σκηνοθέτησε σαν σε όνειρο που σε ταξιδεύει σε μια Γαλλία που όλοι θα θέλαμε να έχουμε ζήσει έστω και για 1 δευτερόλεπτο! Για να ανακαλύψουμε και την τελευταία λεπτομέρεια αυτής της μεγαλύτερης πολιτισμικής έκφρασης του 20ου αιώνα στην Ευρώπη. Κι η Κίκι είναι εκεί και μας λέει στο τέλος κάθε παράστασης να ζούμε το κάθε δευτερόλεπτο και να είμαστε ο εαυτός μας! Κι εγώ το ίδιο σας λέω αλλά θα σας πω και κάτι ακόμη! Μην σταματάτε να πίνετε. Να πίνετε τη ζωή γουλιά – γουλιά, να μεθάτε απ’ τη ζωή!
Να περιμένουμε συνέχεια στην παράσταση αυτή;
Η συνέχεια πιστεύω πως είναι κάτι το αναπόφευκτο. Το Όνειρο της Κίκι δεν μπορεί παρά να συνεχίζει να μας ταξιδεύει με πιθανότερο επόμενο σταθμό την πόλη της Θεσσαλονίκης, μιας και στη Θεσσαλονίκη γεννήθηκα και μεγάλωσα και ήδη το κοινό της έχει εκφράσει την επιθυμία να δει αυτή την πετυχημένη παράσταση. Αυτόν τον καιρό είμαστε σε συζητήσεις που έχουν θετική έκβαση και κάποια στιγμή τον Μάρτιο να περιμένετε την Κίκι και το όνειρό της στη Θεσσαλονίκη για να σας ταξιδέψουν στην Γαλλία του 1920.
Μια πρώτη γεύση άλλωστε πήραν με την παρουσίαση του βιβλίου, που έγινε το Σάββατο 30 Ιανουαρίου στο café Θεα/tro, πάνω από το Βασιλικό θέατρο, με παράλληλη έκθεση ζωγραφικής από την Όλγα Κωστελίδου, βασισμένη στο βιβλίο και πολλές άλλες εκπλήξεις που άφησαν τις καλύτερες εντυπώσεις. Μετά τη Θεσσαλονίκη ίσως κάνουμε και μία στάση στη Λάρισα και σίγουρα την επόμενη θεατρική περίοδο θα είναι πάλι σε θέατρο στην Αθήνα.
Και από το “Το Όνειρο της Κίκι” στα “Πρόσωπα Αισθήσεων”, το πρώτο σου συγγραφικό έργο. Τι πραγματεύεται αυτό το βιβλίο;
Τα Πρόσωπα Αισθήσεων είναι για μένα μια διαφορετική ποιητική συλλογή. Δε λέω, είναι ποιήματα, αλλά είναι ποιήματα που φτιάχνουν μια ιστορία. Είναι ένας δρόμος. Είναι πρόσωπα που μοιράζονται τις αισθήσεις τους. Άνθρωποι που κάνουν σιγά – σιγά βήματα στην ίδια τη ζωή. Πιάνουν το χέρι σου, σου ψιθυρίζουν στο αυτί, σε φιλάνε στο στόμα, σε κοιτούν στα μάτια και πάνω απ’ όλα σου μοιράζουν λέξεις και σου λένε μόνο την αλήθεια. Σίγουρα έχετε ακούσει να λένε πως μία εικόνα ισούται με χίλιες λέξεις. Εγώ λέω πως μία λέξη ισούται με χίλιες λέξεις κι ακόμη παραπάνω. Έτσι πιστεύω πως συμβαίνει και με την ποίηση, μα και με την ίδια τη ζωή! Κι όλα όταν μοιράζονται κάνουν την πορεία της ζωής ευκολότερη. Στα Πρόσωπα Αισθήσεων σίγουρα θα δείτε κάτι από σας. Ακόμη όμως κι αν δεν το δείτε, σίγουρα θα το νιώσετε, μιας και όλοι μας συναντούμε καθημερινά αλλά αλλάζουμε και οι ίδιοι πολλά Πρόσωπα Αισθήσεων. Έχουν μια εξέλιξη αυτά τα ποιήματα. Είναι πιο καθημερινά, πιο κοντά μας. Κι όπως λέω παντού και ουσιαστικά καλώ τον κόσμο να διαβάσει αυτή την ποιητική συλλογή «έλα κι εσύ να διαβάσεις Πρόσωπα Αισθήσεων».
Τελικά οι λέξεις, μπορούν να ξεπεράσουν τη δύναμη της εικόνας;
Δεν ακυρώνω τη δύναμη της εικόνας! Απλά δίνω την ίδια και λίγο μεγαλύτερη δύναμη στις λέξεις. Λέξεις, λέξεις, λέξεις, κάποιοι προτιμούν τις πράξεις. Κι εγώ απ’ αυτούς είμαι. Μου αρέσουν οι πράξεις. Μου αρέσουν όμως και να λέγονται και να τις βλέπω. Είναι ένας συνδυασμός πιστεύω. Δώσε σε πολλούς ζωγράφους την ίδια λέξη και δες πόσα διαφορετικά σχέδια θα πάρεις, τότε θα καταλάβεις τη δύναμη της λέξης. Έτσι λέω εγώ. Οι λέξεις λοιπόν ας συνοδεύονται από τις πράξεις και μαζί ας φτιάχνουν τις εικόνες.
Αν σου ζητούσα να μας περιγράψεις το κάθε σου βιβλίο με μία λέξη;
Θα το κάνω, αλλά με μια φράση.
Πρόσωπα Αισθήσεων: «Να μην χάνεις ποτέ το δρόμο σου»
Το Όνειρο της Κίκι: «Να είσαι πάντα ο εαυτός σου»
Ποιος είναι ο ρόλος της τέχνης στη σημερινή κοινωνία; Πιστεύεις ότι η τέχνη μπορεί να κάνει τον κόσμο μας να δεχθεί τη διαφορετικότητα. Αν ναι με ποιον τρόπο;
Αυτοί οι όροι πιστεύω πως είναι λίγο δανεικοί. Τι σημαίνει τέχνη; Η τέχνη για να γίνει θέλει πάθος. Μήπως τελικά η τέχνη είναι πάθος; Για μένα αυτό είναι. Μήπως είναι και ζωή; Ναι! Η τέχνη είναι πάθος για ζωή! Αλλοίμονο αν προσπαθούσαμε με την τέχνη να κάνουμε τον κόσμο να δεχθεί τη διαφορετικότητα. Δηλαδή τι; Να μάθουμε στον κόσμο να έχει πάθος και να ζει; Θα έπρεπε να είναι αυτονόητο για όλους μας. Δυστυχώς δεν είναι. Η διαφορετικότητα όμως είναι κάτι απολύτως φυσικό. Είναι σαν να μου λέει κάποιος πως το χορτάρι που φυτρώνει εδώ είναι διαφορετικό από το χορτάρι που φυτρώνει παραδίπλα. Όχι, είναι το ίδιο χορτάρι από την ίδια γη και το ίδιο υλικό. Όλοι εμείς είμαστε άνθρωποι. Ναι! Είμαστε διαφορετικοί, αλλά είμαστε άνθρωποι! Δυστυχώς βέβαια αυτό δεν είναι αυτονόητο, οπότε η τέχνη αναλαμβάνει να κάνει τον άνθρωπο να δει την υπέρβαση, να δει το διαφορετικό, να κάνει ο ίδιος την υπέρβαση, να δεχθεί τον εαυτό του. Μόνο έτσι θα δεχθεί και το διαφορετικό.
Τα επόμενα συγγραφικά σου σχέδια;
Αγαπώ πολύ το θέατρο και έχω ξεκινήσει να γράφω ένα μονόπρακτο ακόμη. Είναι κάτι που μου κέντρισε το ενδιαφέρον από την πρώτη στιγμή που μου έγινε η πρόταση να δουλέψω πάνω σ’ αυτό. Δεν θα ‘θελα όμως να πω περισσότερα, νομίζω πως είναι καλύτερο να γίνει μια πιο επίσημη ανακοίνωση όταν θα είναι όλα πιο έτοιμα. Ωστόσο η ποίηση είναι πάντα στα πρώτα σχέδια και τα Πρόσωπα Αισθήσεων θα έχουν σίγουρα συνέχεια μιας και όπως είπα είναι μια διαφορετική ποιητική συλλογή. Έτσι λοιπόν θα έχουμε σε επόμενο χρόνο τα Πρόσωπα ΨευδΑισθήσεων και τα Πρόσωπα ΠαρΑισθήσεων. Ίσως να δούμε και κάποιο ποίημα στο θέατρο σε μορφή θεατρικής παράστασης. Ίσως να είναι και μια προσπάθεια της τέχνης να κάνει τον κόσμο να δεχθεί τη διαφορετικότητα. «Οι δρόμοι» θα δείξουν.
Λίγα λόγια για τον Δημήτρη Οικονόμου
Ο Δημήτρης Οικονόμου γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Θεσσαλονίκη. Ζεί σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα. Όπως λέει ο ίδιος, είναι με το ένα πόδι εδώ και το άλλο πόδι εκεί. Από μικρό τον κέρδισε το θέατρο και έχει να θυμάται συμμετοχές σε θεατρικές ομάδες και παραστάσεις μέχρι και σήμερα. Έχει σπουδάσει Διοίκηση Τουριστικών Επιχειρήσεων και έχει εργαστεί για κάποια χρόνια στον ξενοδοχειακό κλαδο. Παράλληλα ξεκίνησε και η γραφή, αν και γράφει από το 2007. Νέος συγγραφέας/ποιητής έκανε την εμφάνισή του στο ευρύ κοινό με την είσοδό του στην οικογένεια των Πρότυπων Εκδόσεων Πηγή και τα “Πρόσωπα Αισθήσεων” (Εκδόσεις Πηγή) που είναι το πρώτο του βιβλίο. “Το Όνειρο της Κίκι” ένα θεατρικό βασισμένο στη ζωή της Κίκι του Μον Παρνάς, (Εκδόσεις iwrite) στον ίδιο όμιλο εκδόσεων είναι το δεύτερο βιβλίο του. Έχει γράψει ακόμη μονόπρακτα και ποιήματα που είναι στη σειρά για να εκδοθούν και να συνεχίσουν το δρόμο που άνοιξε το πρώτο του βιβλίο. Τα τελευταία 2 χρόνια εργάζεται στο Ωδείο Τούμπας Κ. Ματσίγκου στη Θεσσαλονίκη σε διοικητική θέση και παράλληλα συνεχίζει να ασχολείται με τις τέχνες με όποιον τρόπο μπορεί.
